장음표시 사용
151쪽
ta deuorauit, offendatur. Ceterum qui sibi esse uomendum proposuerit, spectare de bet, ne quibus uescitur,aut acerba,aut ari. lda sint: sed tum dulciora, tum liquidiota, ltum deniq; acriora. quarum rerum magna eo piam in nostris de simplicium medica mentorum facultatibus commentarijs lia. hebis explicatam. huiusmodi autem sunt radicula, eruca, uetuS falsamentum,Origanum uiride, modicum cepae,atq; porri.tum uero etiam piissianae ex leguminibus consequar mel mixtum habeant,ac lomenta fabarum , & carnes pinguiores. euinis deligenda sunt dulciora. caussa est,quia ea magis superfluitant, ac magis etiam si sint, quam consueuerint, dilutiora. non debet autem is, qui ad uomitum incitatus eric0sti, ut Omnia accurate vomat: sed ubi satis
sit euacuatus , tum cessandum est.cumque tantum uomuerit, quantum esse consentaneum uideatur,tum uentriculum, ceu uas
quoddam,lauet,atquae mulis potu, aut magna ui aquarin iterum uomat. Clysteribus antem enumero in morbis utimur,cum uri alijs remedijs non licet. multis uero cofici modis selent.alij enim molles fiunt, a
152쪽
cres alij.molles m aqua calida , ex aqua &oleo commixtis,& item eX lacte fiunt. huius quoq; generis est aqua in qua alica, traiguin,lini semen, maluamq; de Xeris. quibusdam aps num,suillum, caprillum, hircinum, gallinaseumq; adipem adiugimusksicut etiam butyrum, resinam terebinthi
nam, rutam, cuminum,lauri bacaS,anethu,
& quae sunt generis eiusdem .acres constat CX muri,aqua marina,garosiliari, decoctione iridis,thymi,satureiae ristolochiae rotJdar, cucumeris agrestis, absinthij, colocynthidis, cnici, ueratri nigri, polypodij , &mercurialis:& ex uino multo cum sale, &nitro, & centaurij succo.molles autem adhibentur ijs , in quorum intestinis stercus durum insidet.& quibus maius aliquod admouere remedium uolumus, ut dropace , languinis missionem , aut chirurgica actionem quandam. acribus utimur ad lateris dolores, gingiuarum defluxiones, capitis dolore propesionem in somnum nimia, peripneumoniam,anginam, rigorem, morbum comitialem , in seniam , coxendicis morbum, inflammationem oculorum, &cum homo non nisi recta ceruice ducere
153쪽
spiritum potest, deniq; ad ueternum. sed stercus aut supra, aut infra continetur. id quod ex his notis dignosces. ergo si steticus propter affectionem, quae in superiori bus sit partibus, contineatur, stomachidi. stentio aderit, & dolores dorsi, ac spiritu,
ungustiae comitabuntur. si uero in ieiuno,& gracilibus intestinis cohibeatur,nausea, saliuae copia, & frequens circa umbilicum aestus aegrum afflictabit. at si colon intesti. num male affectum sit, flatus cohibentur, tormina uiolenta adsunt, lumbi grauitassentitur, quae lassitudinis sensum inuehit. quocirca fit, ut clysteres sint ad multas res utiles, ut in extremo intestino aegrotante usu uenit, itemque in choleris siccis,inleuitatibus intestinorum, in alui fluore, increbra desidendi cupiditate , & alijs per
multis,quae nunc non simi nobis recensienda. usiis uero etiam quandoque postulat, ut ex aqua salsa clysterem paremus, ut caulcera intestinorum in dysenteria compu trescunt. idque facimus, ut quicquid colyputruerit,abstergamus:ac simul multas doluti squamas ulcerum educamus. quo
quidem usque faciendum est, donec inte
154쪽
stinum expurgatum sit . quod ubi factum
erit,ium in clysteres medicamenta conij- ciemus, quibuS eXpurgare, quae superuacanea sunt, possimus. Iam uero praeter clysteris usum, alia multa nobis suppetunt, quae & corpus, & singulas eius partes, ut caput, & ceteras evacuet. huiusmodi stant
aut apophlegmatismi, quibus pituita educitur, aut per nares eXpurgantia, aut quae suffumigationes uocantur,aut quq eXcitiStachrymis materiam inaniunt.Suffumigatio tamen no multis illa quidem prodest, sed ijs lum, quorum thorax male affectus est: ac ne his quidem omnibus: siquidem non congruit ijs, qui sputo sanguinis laborant, neque ijs, quos morbus siccus
in thorace uexat. apophlegmatismus uero est post totius corporis purgationem a commodatus. ita etiam quae per nares c put purgare dicuntur . eaque aut eX centaurij siacco fiunt, aut betae, aut triti elat vij, aut cedriae, aut aliorum, quae huiusce sunt materiae. Eorum uero, quibus lachrymae cientur, usus est perexiguus: siquidem ea solum adhibemus, cum oculi diuturno sunt morbo exiccati: & cum palpebras icabies
155쪽
scabies obsidet. Reliqua autem sunt, qu=per urinas euacuant:quae non omnibus bueniunt. uitanda enim sunt in tabescenti bus , propterea quod eos ualde pertur bant. ceterum ex ijs, quae urinam cient, quaedam per os sumuntur, quo in generesiant, quae potui dantur: quaedam glandi colis imponuntur. atque hiS utimur , climiotij plena ad summum uesica, eij cere ipsum non potest. De ijs uero, quae sudorem eliciunt, deque balneis, ac ceteris, in quibus est uis euacuandi, quae ipse uno n0mine remedia uoca non est nunc Oportunus ad dicendum locus. quam ob rem ad ea, quae deinceps sequuntur,accedemu S.
Hoc etiam unum est medicinae faciend genus. cum enim euacuare , aut purgare temper non possimus, sitque infixum quid in particula, quod eam uexat, damuS Ope ram, id ut declinemus: ut neque particulsit molestiam afferat, neque eo in loco copii trescat:quod quomodo sit faciendum,ipst deinceps docet,cum haec si ibiungit.
Deriuatio in caput,in latera, qua maxime ver git. aut reuulsio insupernis deorsum: in infer ii sursum.
156쪽
fursium. aut exsiccare, aut aliquibus inferna ; aut aliquibus superna. aut eluitur ; aut quibusdam mitigabitur.
Deriuatio est eiusdem generis,cum euacuatione, quae fit per eam partem , quae fluxionem excipit usu autem revulsionis prohibemus,ne uehementissimi humorum effluxus confertim in partem decumbant. haecque sunt ab Hippocrate reperta communia cuiuscunque immodicς evacuatiorinis remedia. fit autem derivatio ad uicina loca: reuulsio ad contraria.ut si quid per palatum vacuetur , ad nares derivamus: suta sum uero reueli imus. Medicus autem debet naturam imitari. id ipsum uero ipsa facit persaepe,ut est in aphori simis coscriptu. Si, inquit, mulier sanguinem uomat, menstruaeque purgationeS superueniant, morbus Bluitur. quocirca nos cum menstrua purgationes uehementius,& cofertim euacuantur,& cum sanguis ex utero fuit, siu silm reuellere consuevimus. quod,cucurbitula maxima sub mammis affixa, facimuS. Sanguinis uero ex natibus profluuium, inita ratione contraria, hoc est in aximaS cucurbitulas praecordijs adhibentes, cohibemus
157쪽
hemus. Sic etiam cucurbitula defigendi occipiti est,ut materiam, quae in posteridie
est parte, & ad oculos comportatur, reuellamus,eademque ratione uenam in fronte secamus,ut materiam,qui in posterioribus cerebri partibus continetur, ad anteriores
trahamus. Sic etia si a nare dextra sanguis fluat, iocinori assigenda cucurbitula est,si asinistra, lieni: si ab utraque, uisceribus utrisque admouendae sunt. atque ad hunc m0dum in omnibus fluxionibus tum reuelles, tum derivabis: ut quae per aluum fluunt, ea uel per urinas, uel per uterum traducas: quae per urinam, ea uel per uterum, uel persedem: similique modo quae per uterum, ea aut per urinam, uel per aluum trafferas. in ijs autem quae per oculos, & aureS,S PRlatum fluunt,ea per nares derivantur: reuelluntur autem quae supra sunt omnia, de0r
sum:sicut in ijs omnibus quae infra sunt,sursum fit reuulsio: praeterea a dextris ad usi stra,& a sinistris ad dextra:& ab interni externa, & uicissim ab liis ad illa Ipse epi' in siexto de uulgaribus morbis libro cor fuit reuellendum esse, si non qua Oportς materia vergat. at siqua oportetibi. Jpςxi
158쪽
re,quemadmodum singula vergantiac nos iam ante didicimus, ducenda esse qua uergunt, per loca oportuna: auertendaque,ac reuellenda, quae non rite vergant.id ipsum autem facies, si humores ad cutim uergentes, per ipsammet euacuabis. η
eodemque modo si pars capitis posterior dolore affligatur, recta uena in Dote secta, ut diximus, prodest: propterea quod non
evacuat modo, sed etiam reuellit: cum reuulsio, ut monui, ad loca contraria fiat. ut
exempli caussa in longitudine supra, & infra, in latitudine uero, hinc & inde,hoc est a dextris, & a sinistris: in altitudine, retro,& ante. atque ita lape diuturnae oculorum fluxiones sanatae sunt,ex partibus occipitis misso sanguine & cucurbitulis admotis. ita etiam in libro de ulceribus scriptum comperies: in omni inquit, ulcere, cui ignis sacer superuenit,purgandum corpus est,qua ulceri maxime prodest,siue id per superna, siue per inferna fiat. ac nobis eandem Ol seruadam esse distinctionem tradit,ut sciamus, ad ea loca materiam esse reuellenda, ad quae maxime vergit. quare si uehementer fluxio feratur, eam ad contraria reue,
159쪽
Iemus iit si in superioribus ulcus sit,per incferna purgemus: si in inferioribus consi
stat, superiorem uel rem euacuemu S. quod
si fluxio ipsa cessarit, & in membro fixa sit, derivare fuerit melius ;& quod translatibsit in propinquiora, & quod tum attracti de uicina parte promptior medicamelo purganti suppeditetur. in quam etiam sentemtiam affirmamus uenae sectionem remedio esse uehemeti sanguinis profusioni. ac nos saepe id sumus experti, immodicam sanguinis fluxionem, ita evidenter cohiberi. perspicuu autem est, uenam humeralem eius brachij, quod recta uia ei nari, e qua fanguis large fluit, respondet, incidendam es
se.sique ex utraque nare profluat,utranque uenam secandam. neque enim euacuati0nis, sed reuulsionis gratia uena incidimus. sectio tamen ante profluuium adhibenda est. atq; Hippocrates quidem iubet reuubsionem esse ad cotraria faciendam: euacuationis uero gratia, directo. & quaecunquo sanguinis profluuia directo fiunt,ea maxi mam afferre aegrotantibus utilitatem affirmat. quae uero contrario modo fiunt, tan'
eum abesse, ut prosint, ut etiam interdum laedant;
160쪽
hedant: quod uires dissoluant,nec ulla morbo afferatur levatio. siquidem neque in liene turgete sanguis e dextra nare prostues , neque in iocinore,si a sinistra erumpat,ulluusum parit: sed reuulsio quibus directo ad
hibetur , euidentem utilitatem celeriter ostendit: contrario uero modo, non item. quam ob rem cum humoreS intro uergui, sunt extra reuellendi: cum in posteriores partes se recipiunt, tu eos in anteriores at traheS .cum huc, tu contra , in contrariam partem adduces. cumque morbus thora cem, ac stomachum petit, tunc manuS, ac
pedes adhibita ui sunt uinculis excipiedi, ut quod molestum est, illuc revellatur. eo dem quoque modo si redundantia ad caput, aut uentrem feratur, medicamenta
mordacia manibus , pedibusque admota reuellere cotrariam in partem Qlent. quin etiam si materia in os, aut palatum,aut gurgulionem fluat,erit ad nares derivanda usii
medicamentorum mordacium,quae per nares caput purgantia nominantur. quae uero
ad oculos fertur, eam ad os per mordacia hargarisiuata retrahes. in ceteris uero &Per quae admouere oporteat remedium,&