장음표시 사용
171쪽
'1 2 o Gal. in ii. Hippoc. nMorbi complures inueniuntur,ad quo
tollendos aut omnia haec remedia, aut cette eorum multa sunt accommodata. de quibus nos iam stupra disseruimus. In primis
autem uomitu utimur,cum magna glutinosorum humorum copia uentriculo continetur, eamque abstergere conuenit. inter. dum etiam uomitus non confert: ut cum
uentriculus infirmus est,& totius corporis excipit in se redundantias. sed tum praecipue uomitum imperamus, cum flaua bilis in uentriculum confluat ;& homo sit subpte natura biliosius, regioque sit calida, &ipse sit ad uomendum assuetus. at quae per exitum gradiuntur, ea per infernas partes ducenda sunt: ut praeceptum, aphorismi-' que sententia seruetur: Quae ducenda sunt,&c. Sicut quae stirsum repunt, per uomitu evacuanda sunt. ac de hoc, ceu de signo ,
ipse in libro praesagiorum uerba fecit. Subiungit quoq; alios curandi modos, ut per sputum, mucum, tussim, & alios, quorum ipse mentionem fecit. atq; e sputo quideri duplex oritur indicatio.prima, colore, te nullate,ac crassitudine,morbi genus signifialtera indicat,per sputum esse euaeua
172쪽
tiofiem faciendam: quod essici a medicisi solet per apophlegmatismos, & ea, quaei
per nares caput purgant, & catapotia quaeidam,quae sub lingua continentur.de colo re autem sputi, quod in morbis: colorem
contraxerit,hoc est,cum rubrum, aut crue-tum,aut uiride sit,aut alio quouis modo affectum,ipse tum in prς sagijs,tum uero etiain libris de ratione uictus in morbis acutis locutus est;his fere verbis: Sputu inquit, in is omnibus doloribus,qui pulmonem,costas; 'que obsideant,& cito,& faelis excreari de Vbet;quodq; flauum est,admodum permix-
tum sputo apparere.nam flauum, quod sincerum sit,periculosium est. album uero, &glutinosum, & rotundum,inutile censetur. si uero admodum uiride est , &, spumeum ,
malum est: sed grauius est nigrum. Ιii libro uero de uictus ratione, ad hunc modu scribit: Si inquitan dolore lateris continenti, δ' quiq; fomentis adhibitis se non remittit, ' ac sputum non procedit , sed summe gluti nosum sit, nec concoctum: & quae sequun- ''tur. in lateris enim morbo dolor sentitur, qui pungentis sensum inuehit, habetq; rem
spirandi dissicultatem adiunctam tu Ip9Iβ
173쪽
colore infectu.ideo si sanguis sit biliosior sputum erit aut flavum,aut pallidum: si putuitosior, erit sputum spumeum, di candi dum: si magis melancholicus,tunc erit aut nigrum, aut liuidum: si nihil horum sanaguis habeat, rubrum sputum rehcietur .lci sunt enim uentriculo duo meatus dati: quaeque in ipso praua co-tinentur,magis fluitant,dc euomuntur,qui dam per intestina secedunt: ut quae per renes, ac uesicam transeunt, per urinam excernuntur. quae ex cerebro, ea potissimum per nares, interdum uero per palatum, ad- resque euacuantur. Mucum uero etiρm interdum aqueum, crudumq; videmus, que prohibere oportet usu rerum, quae odora' tui offeruntur, & medicamentorum, quae per nares attrahuntur, & eorum, quae ina
poni auribus solet. cuius sane generis sunt glauedines, quas uocant: quas inter initia sedit sternutatio, cum nimirum crudi, in coetiq; humores sint. sed neq; etiam inter dum rerum uenerearum usus prodest: pro pterea quod uehemes quaedam fit motio, quae rζplere caput consueuit.idque est asto
Qui contrarium,quippe qui tranquillitatς,
174쪽
& quietem postulet, & modicum calorem
expetat , ut crudi humores coquantur, ac non fluant. cum enim iam coeti fuerint humores, fluxus cohibetur, atque euacuatio per sternutationes fit. porro grauedinis,ac destillationis caussa est cerebrum,cum v
luti e similibus inter se particulis constans, in frigore intemperiem contraxit. ac destillationem quidem vocamus, cum eXcremetum in os defluit; grauedinem, cum in nares: raucitas uero destillationes sequitur , cum fauces humore imbutae suerint.Si u ro in Cum uero aut nulla ex parte complectitur, aut diminute, aut uitiose, tunc flatus fluctuationesqi consequuntur.ac natus
quidem, cum & cibi flatui gignendo sunt,&uentriculus non ualde frigidus sit. fluctuationes uero, cu in eo nihil inest, quod uerti in flatum queat , aut cum sit uehementer perfrigeratus. De uitiosis autem eius motionibus , ut quaedam tremorem , quae dam palpitationem, aut ueluti fluctuationem, conuulsionemq; afferant, est iam a
nobis disputatum in eo libro, que de symptomatum differentia conscripsimus nune
175쪽
seire conuenit, motum uentriculi, quisere
conuulsilonis speciem prae se ferti quila sinigultu accidit, non esse conuulsionem eam, quae solis accidere musculis Conlatan: proipterea quod neq; uentriculuβ, mi eius p ta musculus est motio enim uitiosa quaeda
est expellentis facultatis, quae aliquid in lasti rehcere cupiat. proinde id uomitibusirehciuntur ea, quae in eius sunt amplitudine: in singultibus uero ea s quasn uentriciuii sunt corpore: sicut in tussi omnes uentri lculi partes id, quod eis molestum est , exinpellunt. singultus autem ex nimia inanitidine, aut repletione fieri aiunt. qui: ex nanitione oriuntur, instanabiles sunt: quos excitauit repletio, ij ab incidentibu4 3 abstergetibusq; ea, quae impacta sunt edicamen itis curantur. muni Conuulsionem igitur, tremorem, palpitationem, riginςν horrorem, singultum, tusses,ructus, stero,itationes, & oscitationes esse motus uitio sos, iam est a nobis declaratum. simulqύς ostensum, eadem esse naturae opera, q'
ab aliqua morbo a caussa ad motum uiolς ter impellitur. ceterum uellicatione.' guttuli
176쪽
gultus, tusses,sternutationes, pruritus, quetque sunt huiusmodi,si parua,debiliaq; sint, cessant siquis ea ferat, seq; ab eis abstineat.
molesta autem est sitis uel maxime: eaque duabus de caussis oritur, tum penuria humiditatis: tum caliditatis redundantia.sed
primum genus aegre curatur: alterum tollit acetum ex aqua epotum.ideo ijs,qui noctu siti torquentur, conuenit super dormire: propterea quod concoquitur,ac descendit per somnum sitis caussa, quaecunq; ea fuerit. si enim ex potus penuria sitis orta sit, curabis,si potum dederises ex uini calore, aqua restinguetur. ' planum est enim contraria curari cotrarijs. ita famem curabis, si cibos offeras: ut expletio tollitur penuria, & euacuatione: ut somnus,insomnia: labor uacuitate laboris, quae uel ad corpus, uel ad animum, uel mentem, uel rationem, uel ratiocinationem pertineat.itemqniox, hoc est sermo, silentio, &uicissim, contra. D uis uero nunc uocat intelligentiam, quam mentem atq; animum communi nomine homines appellant. Eorum uero, quae uoce proferuntur,est ratio, qua&consequentia, &'repugnantia co-k gnoscimus:
177쪽
gnoscimus. quibus & diuisio,&coniumctio, & resolutio, & demonstratio,& cete ra consimilia continentur. Quomodo autemens idem quod intelligentia, intelle.ctio apud ueteres significet,eiusq; rei mul ta afferri possint testimonia , superuacaneuest memorare.Iam uero animi quoq; aegri tudines fiunt ira & tristitia. sed animus, && ira differunt ab angore , & tristitia in
actionibus.in ira.n. atq; animo calor natu- .ralis intenditur, ac propagatur, bilisq; tuc gignitur, atque augetur: in tristitia uero,atque angore contrahitur nativus calor, &frigidus,pituitosusq; humor generatunitaque cum in corpore frigidi, pituitosiq; humoreS redundant, tum non modo corporis motione , sed etiam agitatione mentis CXcitare, ac uelut accendere natiuum cal0rem oportet. qua in re iram, non tamen uehementem,corporis motionibus adij cie ,
ut calor propagetur, & humores ad extimas partes e pellantur. hoc enim iam est a nobis in libro κde morbis uulgaribus demonstratum. κα A sed etiam in 'lore capitis, cum mali caussa est eiusmodi hum0r
178쪽
humor, qui mediocrem calorem postulet, scito in deligatione esse remedium. si uero humor aqueus sit, etiam sternutamentis adiuuatur: at contra si sit biliosius , excitandae sternutationes non sunt: propterea quod humor perturbatur, & augetur. QS uero ad loquelam & silentium pertinet,noes temere ab eo adluctum. cum enim uox sit motio' instrumentorum respirationi d
seruientium, in multis morbis loqui, in multis silere prodest: ut in sputo sanguinis 'utile est neque clamare, neque uehementer spiritum ducere, aut mitteremeque pullmonem,neque thoracem, neque asiperam arteriam ualenter mouere. Urinam autem
esse optimam ipse dixit,cum alba sunt subsidentia,leniaque,& aequalia. idque omni tempore usque,dum morbus sit iudicatus. ita enim tutelam indicat, & morbum fore breuem sighificat.De somno hoc est etiam
ab Hippocrate conscriptum: esse nobiS natura comparatum, ut die uigilare assueti simus, noctu dormire,si hoc immutetur,malum esse:peiusque censeri, si neque die,neque nocte quispiam dormiat. huius rei aD ferre caussam potest aut dolor aliquis I auth a labor,
179쪽
labor,aut animi aegritudO,aut corporis as sectuS. quem,utrum curationem postulet, intueri maxime debemus. 'sterica purgatio: quaesuperne erumpuntin
cunfluunt contemplanda sunt: itemque ferendi dificultas prius,quam periculum adueniat,quaquest.
Hysteram plerique non medici solum, sed etiam philosophi uterum appellarunt, eam inquam partem, quam natura mulieribus ad concipiendum dedit. equidem multas ego hystericas foeminas uidi, quarum nonnullae ita iacebant,ut sensius,motusque eXpertes essent: pulsumq; & languidissisu,& minimum haberent,aut certe nullu pe nitus habere uiderenturinonnullae uero di sentirent, & moueretur,ac ratione integr/ssine n OXa,uterentur, uix tame respirarent nonnullae denique , quae artus contraxissent. uteri autem affectuum fiunt multie differentiae: quas omnes,ut ita dicam, in sex to de locis affectis recensui. extitit aulcm
180쪽
quaestio a nonnullis allata, utrum omnes mulieres ita asseeta, sint mortuae: quae sane absurda quaestio est. cum enim quaedam incolumes euaserint,perspicuum est, eas noes se mortuas. sed, inquiunt, non respirant. respiratio autem a uita,& uita a resipiratione non separatur.ita quicunque uiuit, omnino respirat:quique respirat,is etiam omnino uiuit.inire igitur hanc rationem possumus,exiguum eis relictum esse calorem ex arteriarum,& cordis actione: quam persipirationem quidam uocant: sicut resipirationem eam nomi nant,quae a thorace, & pulmone essicitur. quoniam uero in ijs , quae ex utero sussocantur, totum corpus est refrigerato,ideo respiratio, per os nullo modo efficitur:per arterias uero fit.sed haec, usit perexigua tensium latet . porro in hosce uteri affectus incidere mulieres propter menstruas purgationes,retentas, aut pro Her semen, probabile metit . quanquam seminis retentio maiorem habere uim ad endum corpus,quam menstruae purgationes suppresti, uidetur: praesertim ij sincorporibus,in quibus semen suapte natura peioris succi sit, & copiosius, ac uita in