장음표시 사용
131쪽
uim medicamentorum obtundant, ipsoru que actionem non impediant: quaeque attenuandi , atque incidendi uim habeant. praeterea uero quae admiscentur, sibi inui cem consentiant. alioqui inaequaliter fit e uacuatio.neque uero omnes, qui quoquo modo assem sint, nec quocunque temp0re, nec statim ubi contigerit, purgandi sunt.ac sanos quidem, & in quibus nihil redundat, purgare non oportet. quorsum enim decet,accommodatam naturae,& culpa vacantem& non morbosam materiam
auferreὸ immo uero,praeter quam quod id cum molestia & labore facis, non medi0cris noXa consequetur. quicquita essim per uim quidpiam facit,id Monei labores,interdum uesci defeetiones, ac partium exesutiones,ali atque molestias inuehere c5sieuit.euacuaris tu quidem, sed quidpiam naturae accommodati ,& quod rei essentiam attingat,detraxeris. Verum si in homine aut pituita, aut flaua bilis, aut alius quispiam humor redundarit, tuc erit
Oportuna euacuatio. Sed tame crassos humoreS attenuare, ac tenaces incidere pia
132쪽
enim auxiliantibus & natura,& medicameto recte succedit purgatio, eaque facilius, ac melius peragitur cum molesta materia secedit. Sed, ut monui, Obseruare eos oportet,qui pingues sunt, & quorum tabidus est habitus.temporum quoque anni repentinas mutationes, astrorumque ortus.& occasus,a'quibus tepora ualde immut
tur, arcturum dico,uergilias,solstitia, aequinoctia,caniculamq; obseruare par est, qua de re ipse in libro de aere,aqua, habitati nibus,tocis, & regionibus mentionem fecit.prius enim quam probe costiterint, noest accommodata euacuatio. Age uero
in ijs purgationibus,quae per inferiora fiut
obseruandς sunt haemorrhoides, fluor muliebris cruentus,itemque OmneS, qui crebra desidendi cupiditate urgentur, quem morbum tines mum uocant: quique alui fluore tentantur,& quorum intestinum ulceratur, quorum denique sicca mirum in modum aluus est. in purgationibus uero, quae per superiora fiunt, obseruabis tusses, asthmata,interna ulcera, ac pulmonis quidem tabem,iecinoris colliquationem, sanguinis sputum:&si quem in gurgulione, S 3 aut
133쪽
aut faucibus,aut ceruice morbuS eXercerticonsueuit. huc accedunt Oris stomachi do dores,& cum cibum hominζS non conti nent: nec tamen ipsum uomitu reijciunt.
itaque pituitosi per supernas partes 'bili f. per infernas purgandi sunt,praesertim qui bus atra bilis euacuanda est. Verum ubi opus euacuatione est, non debemus ip adiita absolute, simpliciterque admouere: eddiligenter expendere, quomodo ea facienda sit,& qualia futura sint ea,quae sumus e uacuaturi,& per quem locum,& quo tempore,& quatenus educenda. ac quod diximus,quomodo facienda sit, significat trahsitus aperiendos: idque non simpliciter,&ut sors sert: sed ut decet. quod nobis signi .ficdi modum,quo ad inanitionem faciendam utamur, ut, exempli gratia in ijs qua uentre continentur, per clysteris, glas disq; ustim,& item medicamentum, quod aluum subducat: & haec singula per certa quaedam: cum & clyster, & glans,& subducenS medicamentum multis confici m0 dis possint. quod uero diximus, qualia se tura sint, quae euacuandassent, intelligi mus, attendedam esse qualitatem eorsmi
134쪽
qua euacuantur.ut nostamus, aqueum ire& tenuem, an pituitosum, an biliosum,melancholicumve humorem praestet educ re.iam quod diximus,per quem locu huc pertinet,nobis spectandum esse,per quam partem euacuare oporteat.quamuis enim perspectum habeamus,per inferiores partes euacuationem esse faciendam, tamen per quam ex inferioribus tentanda sit, distinguendum est ut per uesicam ne, an per alvum,an per uterum: rursus uero si per se periora, utrum per nares, an per os . est etiamnum euacuatio, quae per totum corpus fit,eaque aut per sudorem efficitur,aut per ea perspirationem, quae latere sensum nostrum dicitur: quae quidem propter i nuitatem eorum, quae educuntur,oculorueffugit obtutum.etenim cum eius facultatis, quae animal continet,imbecillitas,& tenuitas humoruin idem conueniunt, estq, eis calida febris adiuncta: aliquid semper propter imbecillitatem quidem extra cutim excernitur, uerum sub aspectum prae exiguitate non cadit: utpote tenues humores defluat. quod si etiam locus sit calidus,&anni tempus aestiuum, & caeli status cali
135쪽
dus,ac siccus, tunc homines in huiusmodi affectionem promptius cadent: ac magis etiam,si natura sint biliosiores, osque uen triculi habeant imbecillum. Praeterea ue ro,quod addidimus, quo tempore, scit
uidendum esse, quo sit tempore uacuamdum,utrum in principio, antequam mouebus cococtus sit; cum inquam,ut ipse post dicet,lurget,& ad humorum excretionem nos impellit natura,quae animantia gubernat:an postquam noXij humores sint concocti.quod deniq; diximus, quatenus, scire debes, copiam euacuationis nobis esse perpendendam, cuius habere rationem medicus debet: ut sudor interdum uide tur esse aegroto utilis, & tamen ipsium quoque esse moderatum oportet: propterea quod si immodicus sit, uires dssoluat.multo autem accuratiu* seruare modu decet in ijs,quae uomitu reij ciuntur, quaeque per
aluum educuntur, ac quae per ora uenaru, perque uterum euacuantur.Est autem tentanda euacuatio autumno,& uere,per qu)potissimum parte prodesse uidetur, ut nu' per dicebam. si uero hieme & aestate eua' cuare aliquid cogaris,dato operam,ut bio
136쪽
me per inferiora;aestate per superiora id facias.idq; ipse in libro de salubri diaeta monuit. caussa est, quia hieme pituita in uentre gignitur.quocirca iubet, eam ut uomitibus euacuemus:at aestate uult ut bilim supernatantem deorsum retrahamuS.uerum si totum euacuare corpus uelis, aestate per superiorem uentrem, hieme per inferiore medicamento faciendum est,ut in aphorismis habes: at quae prohibere uoles, ne augeantur,ea per loca contraria reuellere coueniet.& tamen in laeuitatibus intestinorucu in extremitate sent exulcerationes ab acri, tenuique humore eXortae, licet mo
bus medicamentum per stuperiora postulet, quod potius huiusmodi humores superfluitent, quam infra secedant: tamen hoc hieme non est faciendum: ut modo dicebamuS. cum uero humor pituitosius adhaesit intestinis, non est per superiora purgandus,hoc est mr medicamentum uomitu purgans educendus. est enim natura coparatum, ut ea solum, quae in uentriculo sunt,eUOmantur.eorum vero', quae intestinis cotinentur,nihil est, quod euacuari uomitu possit. quam ob rem in facienda me
137쪽
dicina mentem, animumque adhibere di ligenter, ne erres,oportet. hanc autem ad rem non parum facit etiam consuet udo: si quidem ipsa quoque modum euacuati0 nis declarat.na qui uomere soliti sunt, eas purgationes minore cum molestia ferunt, quae per superiorem uentrem fiunt: insue ii uero,non sine periculo id faciunt. ac magis etiam cum elleboro uomitus cietur: quo remedij genere cum ueteres plurimuusi sim tum uel maxime Archigenes, cuius liber, qui est de elleboro propinand0
inscriptus,adhuc extat. Est etiam morbi genus spectandum. qui enim aquam inter cutem ex pituita habet,is medicamentum pituitae educendae postulat:ac primum quidem per inferiorem uentrem, deinde&per uomitus, & per ea, quae pituitam per OS euocant. cum enim in toto corpore nitdisipersa redundantia, omnia euacuationugenera adhibebimus.at hydropi asciis medicamenta dabimus, quibus aqua educartur: sicut rcgio morbo correptis ea propi
nabimus,' bilim ducant. in quibus etiam bilis multis modis expurganda est, ut pcx inferna,per superna, per urinas, per pala
138쪽
tum,& per nare Eodemque modo si melancholici humores abund/rin ut in m lancholia, cancro melaphantiasi usii u nit, medicinis utemur, quibus atrae bilis humor evacuetur. in comitiali morbo pituitam expurgantia medicamenta danda erunt. Quaedam etiam intemperies sine humoribus comperiuntur: in quibus refrigerare, calfacere,exsiccare, humectare,&aliquid horum coniuncte facere oportet. in ijs autem, quae ex humoribus consist ut,
si particula sibi sbli inseruiat,tibi licebit audacter euacuare, prout assectio suadebit, uiribus tamen etiam perspectis.sin eius ministerium sit omnibus animantis partibus necessarium, cuiusmodi est iocinoris, aut uentriculi, non parua solicitudo de uiriurobore habenda est, ut ne una euacuatione magna affatim adhibita ipsum dissoluamusata etiam qui in corporis superficie laborant intemperie,ijs medicamenta, quae postulet intemperies, adhibebimus. quibus autem in imis corporis partibus inteperies est, in ijs ineunda est interualli ratio . ceteru quae per singulos dies in nobis
139쪽
expurganda bea autem quae usu balneorusit euacuatio, no magna est:ac ferme quidpiam eorum, quae cute continentur, eua
cuis. quae uero in profundo corpore ista sunt,& per carnem fiunt dispersa, ac solidi, partibus inhaerent,non iam satis a balneis
euocantur . neque tamen evacuatio medicamelis facta purgatibus est idonea: quaquam ijs, qui ualde purgatione indigent,& ex longis etiam interuallis accomm0data est.Si uero quispiam euacuationem m0liri uelit, uereaturque , ne plenitudo c0lligatur,atque ita iis morboseadat, is sciat, praestantissimum esse ad euacuationem incundam tempus,uer:ab hoc, autumnum. is enim serpenumero circa vergilias constitutionem ueri parem sortitur: ut quidas0 aegre purgeiarur ,& id oportuno temp0re faciant prius, quam aestiua excrementa ab hieme excepta conden sentur, & corp0ri' bus infigantur . &ob eam caussam purga tiones uerno tempore sunt optimae, qu0 cYcrementa hieme collecta educut prius, quam calor exuperans ea moueat, ac per
turbet. quo in loco par est attendere c0mmune medicorum erratum, quod in plβ i
140쪽
mis affectibus plerunque committitur. naquod superuacaneum est evacuant illi quidem, sed tamen ne ei quod euacuatum sit, quid persimile gignatur, nullo modo sibi
curandum proponut.Iam uero, cum aegrotus medicamentum bibit,eidada sorbitio est interim uero dum fit purgatio,sorbitionem non dabis.& tamen plerique medici,
cum euacuant, copiose hominem alunt.at Hippocrates nobis auctor est, ut pauciora demus. propterea quod corporum,quq eae purgata sint,facultas purgatione conflictata,neque ferre, neque probe conficere alimentum potest. nuc uero quoniam etiam
intestini natura facit,ut facile, aut dissiculter aluus subducatur, bene actu iri nobis cu puto,si is,qui recte per superiora, perqὸ inferiora purgaturus est,huius rei non erit ignarus . Veter enim in hominibus suapte natura osculum habet aduersiim: & in Uextra parte ad spinam,latius quam in ceteris animantibus:inde uero fit angustius:deinde mesararum subit: atq; ita deinceps usq; ad principiu coli intestini.ῆ,qui tales sunt, cibis facile euacuanturrat quibuS osculum