장음표시 사용
551쪽
xuque pati solet.quare Medicus, si potest
debet dare operam, ut hominem ad priuilium statum reducat: ita etiam faciat in e6, qui cum in otio uitam degeret,coactus sit, multos , magnosque labores suscipere. iam uero de somno, ac uigilia est eaderi ratio: & item insomniorum , quorum uici supra exposuimus. admonet non essene gligendam contemplationem cubilium iut scias duro ne, an molli uti strato aeger confiuesset: & quo in loco habitare,& ja ete debeat: quod sane ad morbum depellendum plerunque multum ualet. 1 Mentis cogitatio expendenda Aa ne stonte,
ne instrumentis,et rebus,moereat audeaturmeat,
confidat eiet, ac deseret, ut Hippothoi puella Do in animo sciebat per se inam ea,qua in morbo
ii Hoc praeceptum ad praesagia pertinet nam si quis laetatur,aut moeret sua sponte, sine caussa perspicua , non dubium est, , quin humor melancholicus eum affligat quod ipse in aphorismis ait his uerbis:sii inquit, timor & moeror diu perdurant, bur orem
552쪽
morem melancholicum indicant. Simili quoque modo iam didicimus laetitiam sine aperta caussa, desipientiam arguere. mirabile autem est, quam uariae imagines rerum obuersentur animis eorum, quos hic humor uexat. quidam. n: se in testam esse commutatum existimabat, proinde neminem sibi propinquare uolebat, ueritus ni mirum, ne se confringeret. alius nullum se habere eaput arbitrabatur. itaq; necesse fuit, grauissimam e plumbo galeam eius capiti imponere, ut se tandem habere caput perientisteret, alius putabat,sibi ade se tibicines perpetuo , ideirco saepe illos extrudendos esse , & expellendos clamitabat. ac plerique horum sunt, qui ubi conualuerint, meminerunt eorUm omnium. ,
quae in morbo gesta sunt:quod memoria illaesa permansisset: licet cogitatio de rectauia deflexisset: quod ipse Hippothoi filiae
euenisse memorauit. Aetatem ab aetate discerae: ct an ante , aut in postfactum eri quam oporteat: uis hiemesolutus morbus est seni, aut puero, quod ad aetatem pertinet. num astate ante, uelpost, quam de
553쪽
eLati exitus dentium, pilorum eruptiones semen plus ct minus, capillorum incrementum, crassisi do, potentia,diminutio.
Aetatis,anni temporis,regionis,& cca suetudinis habendam esse Medico ratio. nem, sexcentis in locis Hippocrates monuit: siquidem perpetuo inspiciendum sit,
in qua aetate, quo morbo, qua regione,&quo anni tempore medicamenta propinetur. concedendum.n. multum est etiam
consuetudini, sicut aetati.hoc certe scitum est, pueris & senibus ut neq; uacuationem perimedicamenta, sic neq; per inediam imperandam: quod illorum uirtus cito dissi petur, hi uero , utpote qui iam aetatis uitio refrigerati, & imbecilles, durare diutius non poterunt. illud etiam uidendum , an morbus puerum, an senem corripiat. spes.n. in puero est, fore, ut aetate procedente commutetur: in sene non item: sed siqui morbi longi eos occupant, fere ad mortem usque eis comitantur. Sed neque hoc esse fatis existimauit , quod cognoscatur: addidit enim, an ante, aut post se'ctum quid sit, quam oporteat : hoc est , ut uideamus,
554쪽
uideamus,an morbi testiui sint exorti uere,& an uerni per hiemem :& an hiberni per Pautumnum apparuerint. siquidem uehe.
mentem affectionem, & ualidam caussam esse necesse est, quae alieno tempore huiusmodi morbum excitarit: ut si ardens se bris hieme, & morbus attonitus aestate exoriatur.hi namque morbi prorsus naturae temporum illorum aduersantur: suntq;
periculosiores, quam si suis temporibus, hoc est calidi morbi calidis temporibus ,& frigidi frigidis excitarentur. ait etiam considerandum esse exitum dentium, hoc est aetatem eam , in qua emittere dentes pueri incipiunt: & item eruptionem pilorum,hoc est cum puberes fiunt: & cum primum semen profunditur, quo sane tempore fit etiam uocis in asperiorem commutario. & attendedum qui ab hac aetate, plus,
minusve absintidenique monet, ut puer, lem aetatem, florentem & uirilem, atque
etiam senilem diligenter spectemus: quas sane aetates ipse tribus uerbis indicauit, his, crassitudo, potentia, diminutio: quae 'nos ab ipso,ut statu inditia,proposita esse,& tanquam signa conscripta existimamus. auod
555쪽
Morbi aut per se se membra corpori, occupant, aut per consensum aliarum partium. nam cum inter uterum & mammas non mediocris sit consensus, hoc fere fit, ut si uterus male affectus sit, mammae quo Mue simul patiantur: contra si mammae laborent, etiam uterus non sit eXpers malo. rum . sim ili quoq; modo accidit, ut firmum caput suapte natura quis habeat, tamen quia magna uis uaporum at uentriculo in ipsum comportatur, in consensum morbii trahatur: sicut etiam potest contingere, ut ipsum per se dolore tentetur. quare uidere. Medicum decet, ut haec apte distinguat, ne quem morbum consensus partium ge- id, per se exortum arbitretur : aut etiam: contra s Sc ita minus recte adhibere medi
:cinam tentet. I lx. - : Amitempus,num meo quid citius,aut tardissi
si factum: ct an tempus, in quo effactum , t i mm fuerit,an quali me calidum, an stigiis'
556쪽
cum uentis,ansne uentis: ct qui uenti starent. γun in anni, aut temporis principio, medio, fine,aut semper, oebora praeterita,uel prasenti,indendum.
De anni constitutionibus supra copi se disseruimus : de temporum uero muta tionibus , quae morbos pariunt, quaeque uel statum suum anteuertunt, uel subsiem quuntur, in aphorismis abunde egimus , ut de uentis cum ibidem, tum etiam inlibro de aere, aquis, & locis, & in tertio in librum de humoribus commentario. quare nihil est, cur hoc faciam longius:neque par est, ut quae alibi recte dicta sunt, huc
Tempus morbi ct hora,Wqua succedunt, spe-
danda. circuitus item, ex his, qui maiores, qui Ismulta habent incrementarct alterius morbi incrememtum, itemque remissio, ac uigor, ct magis, ac minus cessans: ct quando, ac quomodo, quo rem pore, qua atate denique.
Superior sententia anni tempora, e*rumque mutationes comprehendit: haec uero tempora morborum, non quae essessiun quatuor
557쪽
quatuor nos docuimus, sed qu0 tempore morbus exortus sit, hoc est, an hieme,ue re, aestate, & autumno hominem corripuerit. scripsit.n.etia in aphorismis hac de re, ac monuit quosdam breuiores esse, quo adam diuturniores, si aestate, aut autumno inceperint. uult uero etiam symptomata, quae comitari morbos Blenissipectari.haec enim modo salutaria , modo pernicio a censentur. Sicut praestat febrim conuul.
sioni, quam conuuIsionem febri superue nire: &in alijs plerisque morbis idem usu
uenire ispenumero animaduertimus, &ipse in aphoriimis adnotauit. Circuitus quoque attendendi sunt, ne in accessionibbus aegrum alamus, & ita morbum augeamus . quia uero & uehementiores misitiores esse circuitus selent, ideo monet,ut& maiores, &minores spectemus. si enim accessiones uehementius hominem comflictarint, incrementum notabile indica bunt: & item morbum acute moueri, auxuelociter, ut ad statum properet.neque incrementa circuituum ait esse oscitanter cosideranda, quando non mediocrem nobi
usum ad tempus futuri status cygnoscen
558쪽
dum sint allatura . addit etiam tempora morbi nobis esse nota oportere , ut principium, incrementum,statum, ac declinationem. denique uidendum, in quibus morbus magis cessarit , in quibus minus . hoc aute ex pulsu potissimum cognosces,si is ad integritatem redijt,aut secus. Sed hanc tractationem,ut alibi diximus,Hippocrates omisit .
Modisuperuenientium morborum consideran- Odi: ct num quis cum uomitu,aut sine uomitu inceperit: an epoto quodam adfricti sint , aut parant '
Vtrum acuti, an non superuenientes morbi sint, cognoscendum esse ait i ut eo rum impetum uideamus, eique occurram mus. praeterea quaerere de aegroto, aut fari
miliaribus debemus, utrum morbus cum uomitu, an sine uomitu inceperit, quod huc pertinet, ut si ad uomendum aeger sit procliuis, & sese uomitionibus euacuare consueuerit, nas quoque eodem utamun remedio. sin contra, ut neque cum uomi tu inceperit, neque ad uomendum aptus Q homo
559쪽
homo sit, nos quoque uomitu uitato , alii praefidia adhibenda esse intelligamus. po. stremo admonet, hoc esse attendenduci an per secessiim purgatio recte fiat: qu6d quidam ita fiant a natura facti, ut per insetnas partes aut uix purgentur, aut nonnisi magno cum labore,& dolore: quidam de ro ideo epoto medicamento non purgan. tur , quia crassi, incoctique humores ad huc sint : quos ut educas apte , conco.
Senes, propter frigidum ipsorum corpus , non nisi uehementi de causa in se brim incidunt: quos, ut pote exangues se ire, & a natiuo calore destitutos, exalbe- stentes uocauit. eorum quoque spectan da esse labia subiunxit, ut si ulcerata sint, de magnitudine febris faciamus coniecturam. Sin aliter affecta sint, pro ratione stisectionis ipsi testimemus. Sed & modus considerandus est, ut.de uita9l aut moriς
560쪽
corpus,actioque obstruanda,itemque sectus, δη auditus,nasus,tactus ingua,cogitatio.
Persepe dictum est, spectandam esse
corporis constitutionem, & actionem nomodo corporis totius, sed etiam singularum pr rtium:ut quq suo munere fungitur, ' sana;quae eo fungi non potest,infirma iudicetur.quod ut intelligamus,subiugit, quae actiones attendendae sint, ut aspectus,que oculi praestant, sit ne integer, an aliqua ex parte uitiatus, ut ispe dixit supra, dextru, aut sinistrum oculum distortum esse: tum auditus, ut si secundum aures, aut in ipso meatu aurium quid uith sit exortum: tertio loco nasus,ut de facultate odorandi fai ciamus coniecturam: tum tactus, ut sciat mus, corpus ne calidum sit, an frigidum, an temperatum:an uero ulla noxa in sensum tactus ceciderit, quod uel parapie- gia,quam uocant, aut aliud simile symptoma solet eficere: superest gustatus,ut Omnes sensus corporis sint enumerati: quem ipse linguae nomine significauit. postremo uero quia non istum ea quae ad corpus,