Flores D. Augustini ex suis libris De ciuitate Dei excerpti per F. Franciscum Maronum vnà cum aliquor sententiis & auctoritatibus insignioribus, ex omnibus illius operibus selectis. ..

141쪽

FLORES A vcvs TINI quibus ordinantur cuncta. Daemon autem non aeternas dc cardinales causas in Dei sapientia contemplantur: sed quorundam signorum nobis occultorum, maiori experientia, multo

plura, quam homines futura prospiciunt.Denique sepe(inquit) isti, numquam illi omnino falluntur. cap xxiij.

Istam autem veritatem ibidem deci rans: dicit aliud est temporalibus temporalia, mutabilibus mutabilia coniecturare: eisque temporalem dc mutabilem motum suae voluntatis & facialitatis inserere:quod daemonibus ce ta ratione permissum est. Aliud in a, ternis, atque immutabilibus Dei l gibus: quae in eius sapietia vivunt mutationes reru praeuidere: Deique voluntatem et quae tam certissima, quam potentissima est spiritus eius particia patione cognoscere:quod sanctis A gelis recta discretione donatum est.

S ed ex isto accipiutur duo theologica

142쪽

documenta. Primum est, quod sancti in aeternis Dei legibus cotem plantur' sutura: quia hoc dicit expresse. Secundum documentum,quod sancti in diuina voluntate cognoscunt ista futura contingentia:quia dicit,quod Dei voluntate , quae certissima est, & omnipotens ista nouerunt.

Ex Libro decimo ostendit August. Ueram beatitudinem siue angelis siue homirum

nibu per unum Deum tribui.

N decimo libro, prima veritas est, quod eligendi

sunt Platonici, tanquam omnium Philosophorum merito nobilissimi:propterea quia sapere potuerut immortalem hominis animam: non nisi participatione habens illius,scilicet Dei: a quo dc mundus factus est:beatam esse non posse. cap.j. Intelligendum tamen, quod in beatitudine animae rationalis concuserunduatuor lumina. Primu est lumest Poten

143쪽

potentiale intellectus: qui beatificatur, quia intellectus est quoddam Iumen spirituale. Secundum lumen est habituale: quia habitus quidem diciatur,communiter lumen gloriae.Tertiulumen est actuale: utpote ipse actus beatificus , quia omnis manifestatio est quoddam lumen secundum Philosophum.Quartu est sumen obiectate, scilicet diuina essentia:quae lucem habitat inaccessibilem, cundum eunde

Philosophum.Sed oritur dubium, de quo lumine loquitur hic Augustinus: dicit autem,quod non potest sane intelligere, nisi de lumine obiectati: quia dicit, quod ab isto lumine mundus factus est:& ideo Augustinus non arguit lumen habituale sicut aliqui

putant.

Secunda veritas,quod cultus debutus deitati,dicitur in Grqco latria,quae dicitur in scripturis seruitus debita Deo.cap.iiij. Circa quod dictum po-

144쪽

mintur quatuor conclusiones. Prima est,quod latria est vera virtus:quia cueius actus sint laudabiles & meritorij,

gen eran t habitum virtuosum. Secunda c5clusio,quod latria est virtus moralis,ad virtutem enim pertinet m ratem secundum rationem recta, exhibere honorem praecellenti,secunduvirtutem:cultus autem latri est diuianus cum Deus sit summe virtuosus. Tertia concluso, quod latria est vir- tus moralis,con tenta sub iustitia , quoad iustitiam distributiva pertinet retadere unicuique bonum sibi debitum. Horum autem est debitum bonu vi tuti : ideo ad talem iustitiam pertian et Deo reddere summum honorem:

quia sibi summe debitus.Quarta conclusio , q, latria est nobilissima virtutum moralium: quae communiter numeratur : quia per alias virtutes unuse

quisque bene se habet,ad seipsum vel ad alterum causatum, per istam bene se hae

145쪽

se habet ad summum bonum. Et confirmatur,quia nobilior portio iusticiae distributiuae est respectu summi boni.TCrtia veritas, quod ut homo foediligere nosceret: constitutus est ei finis . quo referret omnia quae agerer, ut beatus esset: non enim qui se diligit,aliud vult esse, qua beatus. cap.iiij. Sed oritur dubium, circa istud ultimu

dictum:quia amor amicitiae praeuenit ordine naturae,amorcm concupiscentiae:de ideo cu quilibet diligat seipsum amore amicitiae, & beatitudinem sub amore concupiscentiae, prius diligit seipsum qua appetat beatitudinem:&sic non solum aliud est seipsum dilia gere,qua sibi appetere beatitudinem,

imo etiam est prius ordine natum. Dicitur autem, quod loquitur de vici . madilectione: utramque includente, non de prima,de qua procedit instan

tia vero modo.

Quarta veritas, quod quaecunque in mi

146쪽

in ministerio tabernaculi siue templi, multis modis de sacrificiis leguntur, diuinitus esse ad dilechionem Dei &proximi significandam requiruntur. cap.v. Vnde accipitur documentum, quod nullum praeceptum sacramentale fuit in veteri testamento sui gratia,sed tantum propter moralia. Quinta veritas, 'nod anima corpore tuo tanquam famulo, vel tanquainstrumento utitur.cap .vj.Intelligendum tame,quod quatuor sunt species membrorum in corpore nostio: qua dam quibus communiter dominatur

anima principatu despotico, sicut pedes de manus: qui ad modum seruorti, sine omni resistentia obediunt imperio voluntatis: vii docet experientia.

Alia sunt membra, quibus dominatur anima principatu politico: sicut me bra in quibus viget concupiscentia: quia non semper obediunt, sed quan . doque resistunt. Alia sunt membra, quibus

147쪽

quibus non dominatur anima, nec principatu despotico , nec politico, sicut sunt cerebrum,cor,& quaec Ut interiora: circa quae nullum habemus dominium. Alia sunt quae aliquando subiiciuntur principatui despoticorquandoque non ,sicut beatus:Augustianus infra exeplificat de motu aurium vel de cute capitis,qua aliqui mouent pro libito voluntatis,alij non. Sexta veritas, quod nullus in via suae liberationis praeterita desiderare debet. cap.viij. Quyd dictum declarat exemplo uxoris Loth, quae conuertes se retrorsum, conuersa est in statuam satis. Septima veritas, quod cum Am lech pugnante contra Israel, Moyses

oraret,ipse tenebat manus in modum crucis eleuatas.Vbi nullus,inquit braeorum prostratus fuit. cap.v. Istud autem no habetur in textu sacrae seriapturae:sed creditur, quod Augustinus iunde

148쪽

aliunde habuerit per certitudinem. Octava veritas, quod serpentem aeneum,quem Moyses fecerat: quem propter facti memoriam reseruarat, cum populus errans tanquam Deum colere caepisset: EZechias rex religiosa pietate seruiens Deo, cumagna pi tatis laude contriuit.capit.viij. Ex quo facto accipitur documetum, quod ad vitanda maiora mala, minora bona dimitti debet:& ideo, quia maius malum erat idolatri quam bonum esset illius serpentis memoria r fuit recte serpens confractus. Nona veritas , quod sicutquicquid mirabile fit in hoc mundo: minus est, quam totus hic, quem mundus fecit Deus,sicut autem qui fecit, ita &m

dus quo fecit est occultus: & incom- praehensibilis homini.cap.xij. Ex quo dicto accipiuntur duo theologica documenta. Primu est,quod aliqua sunt in naturacreata,quae non sunt a nobis

149쪽

naturaliter intelligibilia: sicut modus canendi,Deus omnia fecit: ille enim eum non sit in Deo, quia est aetet

nus,oportet quod sit in creatura. Secundum documentum , quod creatio uniuersi, sicur ponitur comuniter sc-cundum fidem,non est demonstrabilis,quia modus quo Deus ista scitisicut dicit hic, veritas ab omnibus copia, hendi non potest. Decima veritas, quod sicut sonus quo auditur : sententia in silentio intellectivae constituta: no est hoc quod ipsa:ita species quaedam est visus in natura inuisibili, constitutus non erat hic, quod ipse: semper tamen ipse in eadem specie corporali videbatur, sicut illa sententia in sono vocis auditur.cap.xiij. Ex quo dicto accipiuntur duo insolita argumenta. Primum est, quod aliqui viderunt Deu oculo co

porali:quia de ista visione loquitur in loco isto.S ecundum argumentu,quod aliquis

150쪽

aliquis videt Deum intuitiue, & non est beatus, quia illa visio est intuitiua. Intelligendum tamen est, quod scuti sententia proprie non auditur,cu siti in sensibilis: dicitur tamen audiri denominatione extrinseca:ab auditu s ni habentis ad ipsam attributione significativam:ita de visone diuina, sic ista argumenta non sunt nisi ad

solatium.

Vndecima veritas, quod Porphyrius cum esset Platonicus, posuit Deu patrem & Deum filium esse principia:

filium autem vocat intellectu pate num,aut paternam mentem: de spiritu aute sanisto,aut nihil. aut no aperte dicit.cap.xiii. Ex quo dicto accipiuntur duo theologica documenta. Primum est,quod nosolum theologi, sed etiam Philosophi aliquid nouerunt

de veritate articuli trinitatis: quia iste deuenit ad notitiam duarum personarum.Secundum documetum, quod