장음표시 사용
191쪽
dicit suisse factum: ergo non fuit factnm,quia sic argucbant illi quos hic redarguit Augustinus.
IN DUODECIMO LIBRO agit beatis Augumnus de creatione primi heminis: in quo se indup amentia exortaesunt duatiuitates, scilicet bona ct mala.
Vodecimi libri prima v ritas est, quod in mundi principio boni Angeli a
illi in communi bono quod est Deus petaeterunt saliji poms sua Pot state lasectari,velut imi onum si-blipsis essent, comuni bono ad propria deduxerunt. cap j. Ex quo dicto accipiutur duo theologica documen, ta.Primum est, quod principium moralis mali est inordinata dilectio boni
192쪽
i proprij , quia in daemonibus fuit prui ma radix peccati. Secundu documenisi tum , quod principium omnis boni moralis est amor boni commun is: quia boni Angeli sin hoc primo m
Secunda veritas, quod vitio valde magna & multum laudabilis reddituris se natura Angelica: cuius enim ir cte vituperatur vitium,procul, inquit, dubio,naturaliter laudatur. cap.is. Ex quo dicto accipiuntur duo moralia documenta. Primum est, quod culpa tanto est grauio r caeteris paribus:quato natura nobilior: quia sicut natura laudatur ex malitia vitii ita vitium Nutuperatur, ex nobilitare natura : unde grauia peccata ponutur plus in appetitu intellecti uo : quam in sensitivo.Secundum documentum, quod culpa tanto in leuior oeteris paribus: quato natura infirmior, quia sicut ex lublia mitate naturae,peccatum aggravatur:
193쪽
ita ex infirmitate, vel infimitate per contrarium alleviatur.Et ideo pecca..tum hominis in Paradiso,dicitur suis se peius quam mulieris, & peccatam hominis fuit remissibile, sed pecca tum Angeli non Inter alias ratione huius autem ratio est,quia plus est de voluntario in eo qui facilius. posset
euitare peccatum..x Tertia, veritas , quod illi naturae quae summa est, nulla natura cotraria
emnisi quae no est et,qui haut quod nothcsse contrarium .cap iij. Hic tameaccipitur. cotrarietasin generali pro contradictione,quia csse dc non esse, actualiter esse opponuntur. Sed, oribtur dubium , quod est illusi no esse naturae alicuius quod opponitur diuino .esse contradictorie. Dicitur autem, quod hic non potest accipii non esse suum, quia dicit quod illa natura quae non est, contrariatur diuino essedin tura aumpa diuina non potestino esse.
194쪽
Et ideo. videtur,quod intentio eius sit quod non esse naturae creabilis ad ni hi litatem contradicit Deo. Secunda dubitatio , quomodo potest tale esse, non esse contradictorium Deo: cum contradictio sit unius,& eiusdem ara firmatio, & negatio. Dicitur autem, quod istud dictum non videtur posse saluari , nisi ponatur, quod esse est eiusdem rationis in De re in creara:& ideo secundum idem est ibi con
tradictio, sicut ponit subtilis doctor:
Quarta veritas,quod vitia nocet dae naturae adimul integritatem , pubchritudinem, salutem & virtutem.ca.
iiij antelligendum tamen, quod vitiupotest accipi quatuor modis, aut pro actumalo quod frequenter peccant, aut pro. habitu vitioso, qui ex malis actibus generatur, aut pro reatu po nae, qui relinquitur, aut pro reatu dia uinae offensae , qui concomitatur, &subsequitur. Primo autem & secundo
195쪽
modo vitium corrumpit virtutem resalutem eius quiamahasactus' m lus habitus habent ad virtutem ipsam
contr3rictatem: non autem tertio re,
quarto modos nisi demeritorie , quia illi reatus non tant, nisi respectu voluntatis diuinae,& sic manent cum abstracto virtutis,quae per unicum actu non ditimitur:cum isti respectus uniaco actu acquirantur.
- nta veritas, quos sola bona alicubi hsse possunt ola mala nusqua. cap.iiij. Ex quo dicto accipitur argumentum, quod nulla creatura potest esse, cuius substantia non sit in loco: quia nulla creatura est malae,& sola mala nusquam esse possunt.. Sexta veritas, quod non quisquam de vitiis naturalibus , sed de volunt riis poenam luit.capatij. Ex quo acciapiuntur duo moralia documcnta. Priamum est, quod de illis quae sunt a natura , nemo est laudandus aut vituperandus.
196쪽
randus, quia laus est quoddam praemium,& vituperium, quaedam poena. Sectandum documentum est, quod in illis,quae sunt a natur aut de illis nullus est remunerandus vel plectendus, , quia talia non sunt in nostra potestate:&ideo circa talia nullus meretur, aut demeretur. -
Septima veritas.quod vitium com
suetudine nimia, vel progressu roboratum in oleuit, velut naturaliter, re istud a voluntate sumpsit exordium. cap iiij. Ex quo dicto accipiuturqua- mtuor moralia documeta. Primum est, .
quod illa quae consuetudine longa fi mala sunt,vitia sunt, quasi naturalia, quia velut natura(inquit inoleuit.S cundum documentum,quod vitia inueterata sunt, dissicilime curabilia , sicut & morbi inueterati: quia sunt f ista quasi naturalia, &ideo intime r i ta Tertium documentum, quod talia vitia no sunt excusabilia: quavis
197쪽
non possint vitari,nisiforte cit ingemti resisteria,quia ipsaper voluntate sic taetunt ab initio obfirmata. Quartis documentum,quod licet sic obfirmati non exorsentur a toto,tame videntur excusari a tanto,quia minus habet pro nunc de voluntario: nam habitus malus sic naturaliter inclinat, sicut passio:& ideo minus vituperatur homines leues delinquentes, quam V uesantelligendum tamen, quod talis peccans csi habitu inveterato, potesto dupliciter considerari, aut quantum' ad custum malum, quem elicit habitu. tali praemissio, & tunc culpa eius ali utaturivel quantum ad hoc,quod ipse, est sibi causa talis mali ante habitum radicatum, & ita peccatum eius ah grauatur, dc ideo dicit Aristoteles, quod talis est dignus duplici increpatione. Octava veritas, quod non commodo, vel incomodo nostro, sed per
198쪽
seipsam considerata natura dat artifici suo gloriam. cap.v. Istud autem dictum ipse declarat, ibi duplici exemplo. Primum est, quod sol aliquibus
prodest,& aliquibus nocet, ut hab tibus oculos infirmos.Secundu exemplum,quia dicit,sic,quid igne lucente pulchrius i quid eo urente utilius, quamuis eo urente,nihil sit molestius. Nona veritas,quod initium omnis
peccati est superbia,quod probat,quia mali Angeli ab eo qui summe est aduersi, & ad seipsos conuersi peccau runt,scilicetper superbiam.cap.vj. Ex quo accipiuntur duo theologica argumenta.Primum est, quod in omni peccato includitur superbia, quia in omni peccato includitur auersio a summo bono, & conuersio ad bonucommutabile, quod hic nominat superbiam.Secudum argumentu, quod
peccatum primi Angeli fuit superbia: tamen largo modo sumpta, sicut ha-
199쪽
Decima veritas,quod mala volum. tas esticausa efficiens operis mali Malae autem voluntatis causa efficiens, nihil est.cap.iiij. Istam autem veritate ratione probat, quia mala voluntas, aut fit a voluntate bona,& hoc est inconuenientissimum, aut fit a volunt te mala,& tunc quaeritur de illa mala voluntate a quo est facta,&sic processus in infinitum: unde concludit, quod malae voluntatis non est causa
efficiens, sed deficiens: & hoc totum est intelligendum, quantum ad malui quod est in ea, non quo ad ipsam. Vndecima veritas, quod si aliqui iduo aequaliter affecti anima & co pore videant unius corporis pulchriatudinem: qua visa unus illorum ad illicite fruendum moueatur : alter inivoluntate pudica perseueret stabilis, quid(inquit)putamus esse causae,ut in illo fiat voluntas mala, in isto no fiat:
200쪽
nec, ait, pulchritudo corporis , quia amborum aspectibus, non dispariter,
occurrit,nec caromnec animus,ambos
enim in corpore dc spiritu affectos pariter praediximus, nec maligni spiritus suggestio secundum ipsum, quia
consensus malae suggestionis est m Ia voluntas: quam quaerimus. Sed tamen ut istud impedimentum, ait ab hac quaestione tollatur , Ponamus, quod aequaliter tentatione sint moti, re unus assentit,& alter resistit: unde(inquit est,nisi propria volutate:qu si diceret, quod voluntas sola est, ad quam fit resolutio istius libertatis .Secundum quod textus sonat, quamuis sequentia sint ad oppositum. capciiij. Intelligendum tamen, quod beatus Augustinus factitotam ista deductionem,ad probandum quhd massae voluntatis, nulla potest esse causa efficiens,sed tantu deficiens. Et quia allia quis posset cogitare,quod ipsa voluii