Flores D. Augustini ex suis libris De ciuitate Dei excerpti per F. Franciscum Maronum vnà cum aliquor sententiis & auctoritatibus insignioribus, ex omnibus illius operibus selectis. ..

241쪽

Quartadecima est,quodpraeceptu transgressum a primis paretibus tanto maiori iniustitia violatum est, quato faciliori poterat obserusitia custodiri.cap.iiij.Ex quo dicto accipiantur duo moralia documenta. Primu quod vitium est lato vituperabilius, caeteris paribus,quanto minor est paruitas ad peccandum. Et ideo fuit maxime ubtuperatum peccatum primorum phrentum: quia nullam habehant inclunationem ad peccandum: ideo magis voluntarium peccatum eorum;& per consequens magis demeritorium. S cundum est , quod virtus tanto laud

bilior,quanto, caeteris paribus difficilior est ad prosequendum:quias vitiuvituperatur ex facilitare,per contrarium virtus ex difficultate commendari debet per ident medium, quia iulud quis persequitur, no obstante maiori difficultate. Est ite magis voluntarius: per coseques plus meritoriu.

242쪽

. Quintadecima veritas est , quod malae voluntatis vitium in primo homine non potuit esse nisi superbia, quae non est nisi peruerta celsitudinis

appetitum cap.xiij. Et in eodem capitulo adiungit duo moralia documenta.Primum quod primus homo ab incommutabili bono defecit , quod ei magis placere debuit, quam ipse sibi ipsi Secundum est, quod bona votiva tas primorum parentum in bono incommutabili stabilis si permansiret, non inde ad sibi complacedum aue

tereturrivi ex hoc tenebresceret,& frigesceret, ut vel illa crederet verum

dixisse serpentem, vel ille Dei madam uxoris proponeret volutatem, putaretque se venialiter esse transgressorem praecepti, si vitae suae socia non desereret etiam in societate peccati. cap.xiij. a Sextadecima veritas est, quod illa ruina,quae in occulto praecedit illa quae

243쪽

quae fit in manifesto. dc audeo, inquit, superbis dicere , esse utile cadere maliquod apertum manatastumq; pe catum, unde sibi di spliceant, qui modo sibi placendo ceciderant. cap.iiij. xij.& xiij.& ibi notabilia verba de humilitate & iuperbia. Sed oritur dubiumquomodo peccatum potest esse alicui utile, cu de natura sua sit dam nabile. Dicitur autem, quod non, potest esse utile secundum se sorinaliter, sed tantum occasionaliter, dum per peccatum patens, superbus humili tur,& essi*tur virtuosus simpliciter. Decim septima veritas est, q, sicut Abrahae magna obedientia non immerito praedicatur: quia uti occideret filium res dissicili ma est imperata, ita&imparadiso tanto maior inobedi tia fuit,quantoillud quod praeceptum. est nullius dissicultatis fuit. capitav. Sed oritur dubium; quia virtus quato habet cotrariu peius, lato est melior,

244쪽

cum pessima vitia optimis virtutibus c5trarientur,ut patet inductive. Ideo si peior fuit inobedientia Adae, quam fuisset obedientia Abrahae, cuius oppofitum ex hocloco habetur. Dicitur autem quod in proposito obedientia,

dc inobedientia non comparantur ad inuicem sicut contraria, quemadmodum temperantia ,& intemperantiae

sed sicut priuati oppofitar in quibustion sic admittitur illa regula. Secundum dubium est, quia accipiendo priuatiue opposita,quanto aliqua positio est melior , tanto eius priuatio ea peior, quia maius bonum adluit sicut caecitas est peior surditate,quatuo via sus est melior auditu: & eadem ratione in moralibus, quia iste adluit maiorem virtutem. Dicitur autem sicut in naturalibus peior est priuatio tepi ditatis,quam caliditatis, eiusdem vi tutis eo quod illa includit istam , ct non e conuerso, quamuis sit caliditas

245쪽

melior, ita i in gradibus subordinatis eiusdem virtutis. Et ideo quia inob dientia Adae priua tinferiorem gradum inobedienti ideo includebae inobedientia , quae iuisset in Abraha,

de sic erat peioriratione additionis:licet illa obedientia foret melior. Et sic illa regula non tenet in gradibus eiu dem virtutis,taliter ordinatis,sed tantum tenet in disparatis, ' . Ddcima octaua veritas est, bd dolor est offensio animae ex carne, requaedam ab eius passione dissensio: &sic dicit, quod dolor animar, quae Tristitia nuncupatur, dissensio est ab his rebus quae nobis volentibus accide- :runt.capatij.Ex quo dicto accipiuntur quatuor varia documenta. Primum, quod dolor non est operatio sensus: sed passio naturaliter consequens illa operationem,sicut ira insequitur ill tam molestiam,quia dicitquod dolor esta passione , quae est. in anima per corpus

246쪽

corpus, quae dicitur esse sensatio ire idem non est a seipso. Secundum est, quod tristitia non est volitio , quia ex eo oritur : ut hic dicitur, Ac ideo est passo consequens volitionem, sicut gaudium sequitur volitionem. Tertiudocumentum est,quod sicut dolor est supplicium corporis, ita itistitia est supplicium animae: unde vocat tristitiam animae dolorem. Quartum est, quod poena daemonum , & animarum separatarum non est nisi tristitia: quia

non est alius,inquit,dolor animae. 'Decimanona veritas est, quod in ca

nati permistione sequitur voluptas,

qua maior iri voluptatibus corporis nulla est,ita,vi momento, inquit,temporis,quo ad eius extremum peruet iatur,poene omnis acies & quasi vigilia cogitationis obruitur. Et dicit, quod

quilibet qui non est in morbo desid rij, plus vellet sine libidine filios procreare,sicut seruiui alia membra, sine

247쪽

libidine.cap.xvj. Sed oritur dubium, cum delectatio sit sequela operati nis perfectae:& operatio perfectior sita potentia persectiori, tactus autem secudum quod talis delectatio sit potentia ignobilissima,& summe mal rialis inter omnes potetias senstiuas, quomodo potest habere in suo actu maiorem dele stationem. Dicitur at tem,quod istud videtur poena peccati.Visus enim de sua natura scut est ' potetia nobilior,ita videtur delect bilior, ius signum est: quia eius d lectatio manebit in patria, & 'on theius. Et potest reddi ratio Phisica:

quia corpus nostrum est maxim8 te restre:& ideo potentiae materiali ma

xime conueniens.

Vicesima veritas est, quod primi parentes non costin debantur de sua nuditate, non quod nuditas eis esset incognita,sed turpis nuditas nondum erat' quia nondum libido membra

a illa

248쪽

illa praeter arbitriu mouebat.ca.xvis. Ex quo dicto accipiuntur duo theologica documenta.Primum,quod si tim post peccatum prothoparentis, motus carnis senserunt inhonestos,& in hoc caeperunt erubescere de nuditate. Secundum quod homines in statu innocentiae fuissent dominati omnibus membris principatu despotico pro arbitrio voluntatis:quia dicit quod illa membra non nisi pro arbitrio mouebantur. Intelligendum est tamen, quod in eodem cap.dicit Augustinus,quod ex hoc, quod primi phrentes verecundati tegebant pudenda , omnes gentes ex illis progenitar, licet aliquando incedant nudae et tegulilla membra.

Vagesima prima veritas est , quod experta morbi molestia, euidentia fit iocunditas sanitatis. cap.iiij. Ex quo dicto accipitur illa regula, opposta iuxta se posita magis elucescunt.

249쪽

Vicesimasecunda veritas: Et quc jniam sicut ait,quidam Romani maxumus author eloquij,omniare ste facta in luce se collocari volun t, id est, appetunt sciri: hoc recte factum sic ap- petit sciri, ut tamen erubescat videri. icap.xviij. Cui regulae dat instantiam. iAugustinus in copula coniugali, quae sic appetetur sciri,ut tamen erubescat

iudicariis i

Vigesimatertia veritas est, quod nuptias ante peccatum Deus constituit, quando masculum & taminam creauit ab initio, & ipsas nuptias benedixit,cum dixit crescite & multipliacamini,& implete terram.cap.xxij. Vigesimaquartaveritas. illud potius crodendum est, quod sanctorum numqrus quantus complendae illi su ficit beatissimae ciuitati antus exist ret,&ii nemo peccasset, quatus nunc . . iper Dei gratiam de multitudine collia gitur peccatorum. cap. xxiij. Ex quo

dicto

250쪽

clicto accipiuntur quatuor theologica documenta. Primum, quod nussus reproborum,qui nunc nascitur fuisset tunc natus.Nam no fuissent tunc nati

nisi illi, qui aeternaliter fuerunt praedestinati.Vnde Augustinus hic statuit

numerum,tunc natorum iuxta numerum electorum.Secundum documen

tumest, quod plures erunt in isto st tu,qua fuissent in illo, quia idem n merus ponitur utrobique electorum: dc hic sunt ultra hoc multi reprobi. Tertium est, quod in illo statu tunciuisset aequalis numerus masculorum,& foemimaru, quia omnes genuissentusque ad ultimos electos, eo quod nulla ibi sterilitas,nec inhonestas,&nulla ibi fuisset bigamia. Quartu est:

quod multi sunt modo masculi, qui fuissent forminae, si masculi electi exacederent forminas electas, & multae foeminae, quam suissent masculi, la e conuerso, ad paritatem seruandam.