장음표시 사용
181쪽
Ruar tentationes pom Jomo Iapsus ineere Myquedam impotentia resistendi constanter tentationi. nisi a superiori iuuetur. Vt autem explicet quenam sit illa gratia , quam ait esse necessariam ad superandam
quamcumque grauem,& vehementem tentationem
Dicit tertio , Hanc gratiam consistere in aliqua in huri
terna motione Dei aliquo modo supernaturali, qua iuuat imbecillitatem nostram, quae quidem motio, vel et illuminatio intelle tus,qua melius, di fortius repraesentatur obiectum, quam per communem cursum causarum possit , vel motus aliquis voluntatis, quo Deus facit suavem illam resistentiam,vel terret ab illo malo, ut Augustinus dixit in Homilia a . uo. Addit autem, motionem illam dari debere aliquo modo supernaturali; nam ad effet'um, de quo tractatur,non eri neces, in semper i supernaturali in entitates , quia effectus non est adeo excellens. Sufficit ergo,ut modo supernaturali conferatur consistit autem ille modus in hoc, quod talis,ac tanta consideratio,vel affectio, aue inor dinatio in tali occasione, puncto fieri non poste perdcommunem cursum naturalium causarum , vel per humanam industriam eius,qui tentationem patitur,co parari δε ideo illa motio habet veram rationem gratiae, praesertim si detur in ordiae ad finem supernaturalem, sicut nunc datur. Probat primum dium. Nam si impotentia resisten III. di grauioribus tentationibus este impotentia physica,
sequeretur, quod tentatio tolleret libertatem, induia creet necessitatem , quo ad exercitium,durante iudicio rationis, contra dogma rem paum in rheologia Ergo illa impotentia solum est moras. Secundo. Qualibet actus adam tinus praecepti natu ratis, clauditur intra ordinem nat' Vtriin est proportionatus virtuti naturali,4 physicae quam habent potentia rationales ad eundem actum exequendum pro quolibet instanti, etiam im nunente quacumque grauissima tentationes: Ergo in homine est sussiciens principium physicum ad exequendum illum actum pro quolibet in .
itasti superandam quamcumque grauem tentatio nem, quam oporteat vincere in eodem instanti Ergo
ad illam superandam nullum requiritur speciale auxilia
182쪽
t 6 Responsionum Lib. V Caput .
gratiae vi in sua entitate sit supernaturale. Sufficie ergo gratia,quae sit quanti ad modu illam conferendi super
naturalis, hoc est,excedens communem cursum naturae.
Tertio.Omnis tentatio grauis inclusit aliquam temporis moram, terseuerantiam i Ergo si uno tantum momento temporis duret, non aestimabitur simpliciter grauis, quantumuis intensa videatur. Erit ergo tent tio leuis sed ad superandam quamcumque leuem te nistationem sufficiunt vires naturales humani albi traj viasserit communis heologorum sententia . Ergo absq; speciali auxilio gratiae, potes homo in quocumq; rem poris momento superare quacumque tentatione;etiam si alias estet grauis, valde vehemens,si diuturno tem
Quarto. Nam sententia, quae asterit hane necessit In tem prouenire ex absoluta impotentia liberi arbitrij ad resistendum graui tentationi in quoeumque punctos fuit opinio Michaelis Bai damnata in quadam Bulla pikV. ωGregorii XUL qui asserebat,deficiente spiritu
gratiae , necessitari voluntatem ad consentiendum tali tentationi Ergo non est admittemia. Ergo dicen m est, illam impotentiam solum esse moralem. Quinto Quando homo lapsus consentit alicui tentationi, nou peccatu comittit, nouam poena meretur ἔErgo imputatur illi ex praesenti libertate, iotestate, quam habet ad consentiendu,& non cosentiendum,prout voluerit,alias non esset.peccatum, sed poena peccati, sicut sunt defectus naturae ex peccato primi parentis ad posteros deducti: Ergo habet potentiam physicam ad consentiendum , vel non consentiendum, ut voluerit. Si dicatur quod ad colaittendunt tentationi habet quia dem potentiam pho an ex viribus naturae, absq; speciati auxilio gratiae, eae terum ad resistendum illi, quando est grauis,aut vehemens, habet potentiam physicam dependentem ex auxilio speciali praeuenIent: gratiae: nam quae per amicos possumus,per nos ipsos posse cen semur. Contra hoc est . Sextum argumentum. Nam per hanc solutionem non recte defenditur liberras in hac materia naturali r- gente tentatione, seu posita tentatione. Nam si necessaria
183쪽
saria est gratia , ut potentia in illa occasione maneat libera ad dissentiendum Ergo deficiente spiritu gratiae
necessitabitur , quo ad exercitum. Item tunc remoto auxilio gratiae non peccare voluntas consentiedo tentationi; quia neceditaretur omnino ad consensum racita auxilium gratiae non esset,ecelsarium ad non peccandum, imo talis auxili denegatio certior esset peccati excusatio. Haec autem omnia sunt contra Intentici
nem Pauli in Sanctorum Patrum dicentium, legem sine gratia augere potius peccatum, quam tollere , vel
impedire et Ergo vSeptimo Auxiliu speciale praeuenientis gratiae,quam ἐγὼ oc
Auctores dictae solutionis requirunt eanquam necessa o. --rium ad resistendum cuicumque graui, Qvehementi 1. tentationi, talis est latutis,4 emcac Iae, ut sub ijciat sibi humanam visantatem, obsequentem faciat, ut in falIibiliter resistat cuicumque tentationi, Mideo asi runt, praedeterminare illam phylice ad faciendum bonum, vitandum illud malum,ad quod tentatio impellit sed cum tali aurili non laluatur libertas naturalis,quam habet voluntas ad utrumlibet,videlicet ad co- sentiendum a& drisentiendum; ad operandum, & non operandum et ergo talis modus auxiliandi non elset adinmittendus Minor probatur, nam ad naturalem creati arbitri libertatem,nece uariore Quiritur,ut positis omnibus antecedenter praerequisitis ad aliquid operandum possit operari, no operari, habeat potestatem ad utrumlibet Ergo necessario requiritur ad eandem libertatem , quod omnia prae requisita ad operationem subiaceant eius potestati, quantum ad usum, sicut su iacent habitus,quibus utimur. Tu volumus et Ergo etiam speciale auxilium praeuenienti gratiae quo in natura lapsa indiget homo ad superandum quamcumque grauem tentationem , debet subiacere potestati eiusdem voluntatis,quantum ad usum, ut naturalis eius tibertas
Octauo illa gratia , qua indiget homo in natura Mem est i lapia ad superandas vehementes tentationes,non est ne η' celsaria per modum principi physici, per se concur renti ad eliciencum actum , quo vincenda est tentatior o nam
184쪽
r 8 Responsionum Lib. U. Castu X.
nam attus ille est ordinis naturalis, ion includit si
obiecto aliquid ,quod per se, physice excedat naturalem facultatem voluntatis, ergo solum requiritur tanquam principium morale eiuldem actus,modo i secundo dicto explicator Ergo absque tali auxilio gratiae habet creata voluntas sufficientem virtutem physicam ad illum actum bonum producendum,quo sup ra. uri& vincitur que libet tentatio quantumuis grauis. Nono . per illum modum praeuenientis gratiae in secundo, di tertio dicto explicatum, lassicienter Deus adiuuat imbecillitatem creatae voluntatis ad superandam quamcumque grauem tentationem , quam pro seruanda lege notura: necessarium sit vincere , ex alia parte ille modus auxiliandi valde coheret cum naturali libertate humanae voluntatis,nam semperi lioquit illam in sua potestate,quam habet ad contentiendum, dissentiendum pro ut voluerit . Ergo,&α
Oppositam sententiam multis rationibus probauidis ut 1 . de Auxili s Conclusione quarta, quae nune est etiam defendeda,& obiectionibus supra positis occurrendum . Ad cuius euidentiam supponendum est Noti . . Primo, quod licet ex diuturnitate temporis , quodvis retalis eae rat aliqua tentatio eius grauitas, vehementia penpluti sanda sit secundum quod magis, vel minus molesta capitibus fuerit nihilominus ex alijs etiam capitibus procede- θ ροten re potest, quod tentatio reputetur grauis, di vehemus,r idelicet ex causa eiusdem tentationis, si magnus metus interueniat, ut si quis mortem comminetur alicui, nisi consentiat in peccatu carnis,vel nisi blasphemiam proferat in Deum , certe huiusmodi tentatio, qua tumuis paruo tempore duret, ab omnibus recte sentientibus reputatur grauissima,& valde vehemens,ad quam vincendam,& superandam necessarium sit in natura lapsa speciale auxilium prauenientis gratiae. Notandum secundo, quod ut liberum arbitrium pos
sit re vera consentire in aliquem actum det habere liberam potestatem Illum emcrendi,si est bonus: aut vistandi,& no consentiendi si est malus,non est semper necessarium, quod ex solis viribus naturae possit illum producerMaut vitareiic iussicat, quod,vel Idibus pro.
185쪽
Naas tantationes posu/omo Iaraus inest e. I spriis, vel ex auxilio speciala praeuenientis gratiae id
possit. Hoc fundamentum c. . nu. R. notaui est expresse Sancti Thomae a. secundae q. a. artic. s. Vbi t 'i,
cum proposuisset primum argumentum ad probandu 22 P
quod homo non teneatur ad credendum aliquid explic. 2hu -- cite;quia videlicetu' uuus tenetur ad 3 quod non da j, en in ius potesate sed credere aliquid exstricite non necessit
es in hominis potesate,'eundum iuud Romanorum Io in hamo quomodo ereden in iuumquem non audierunt: Ergo necessitate
Respondet , quod si in ore Date bomini esse dieatu reum aIiquid exeraso auxilio gratia se ad miata tenetiario Fmo,ad qua non potest e gratia reparante sieti ad di u.ndtim Deum in proximum, ct ioteris creden is uia puer dum artieuus es: sed tamen bo potes eum auxiam me gratia,quod quidem auxilium quibuscumque divinitus si sem
infitia mn datur ι poenam pracedentis me t3, d DBrm originatis ι erat , t Augusinus diei in ribro S. August. de eorreptione, gratia. Quibus vertas aperte docet, quod ut homo facultatem habeat, liberam potesta 'tem ad aliquem actum cificiendum, tui ficit, quod vel ' μ' ex solis viribus natura , vel ex auxilio gratiae possit actum Illum et ficere , idem proportionaniIiter iiscendum est de libertate,seu libera potestate non consentiendi in actum imminente quacumque graui tentatione , quando actus est malus lege etiam naturali prohibitus. Vnde Augustinus epist ror ad vitalam Liberum inquit arburrum ad dirigendum Deum primi peccati grandisate perdidimus et ideli, amisimus liberam potestatem,& facultatem ad diligendum Deusuper omnia simpliciter, quam tamen primi parentes
in statu innocentiae habuerunt. Non est ergo de eisen tia libertatis naturae lapsae, quod ex solis viribusna iturae absque speciali auxilio praeuenientis gracia PON fit quemcumque actum etiam natura em elicere a aut cuicumque txntationa grauiori rei sterea alias non fuisset per originale peccatum viribus attenuata ,- infit mali, atque in deterius commutata a quod est . .
186쪽
iso Mnansionum Lib. V. Caput. x. Priterea id ipsum probatura nam si opposita senteuotia vera est elisequeretur, actus supernaturales fidei, sper, charitatis non produci cum vera libertate ab hominibus iustis; quia non producuntur ab filiis, nec prodiici possut sola facultate,& libertate naturali, etiam secun- suu a. dum substantiam actus. Nam,ut idem auctor ingenue sa tetur, eiusmodi actus lunt etiam secundum subitantiam ordinis supernaturalis Tertio notandam ouod aliud est dicere, hominem lia hereseonsentire cuicuque tentationi, qua tuuis graui, cconsentiendo peccare faliud vero longe diuerrum est, quod ex solis viribus natura habeat liberam potestate ad resistendum eidem tentationi pro breui tempor , vel non consentiendum illi Primum enim est de fide , nam peccatum absque libertate com tti non potest. Secundum vero est falsum, contra communem Theol gorum sententiam, ut patebit infra meque Auctor negat, is potius fatetur,illos actus esse differentes. Nam
cap. 4. allegato num. I. exponens S. Thom. I. 2. q. T. arti T. 've't. 8o art. 3 ubi docet nullam tentatio εConcupiscentiae, aut demones tollere libertatem sulficientem ad non consentiendum, ait, quod aliud es Dinqui de δεδι tales Miud de abstat poteriat ad rem e
dum tentationi. Differentia autem consistit in hoc , ouod ad potestatem requiritur, quod habeat virtutem sumesenteni per solas vires naturae ad resistendum te rationi ad libertatem vero sufficit , quod neque per
tormam intrinsecam,neque per vo 'untatem,aut motionem primae, Muniuersalissimae causae, nec per passionem sit naturaliter ad unum pecudii more determinatamam solum eiusmodi necessitas naturalis repugnat libertati, Di'My. Q. Musui eius a istuali, ut in libro de Auxilijs, molirarum 3 CT responsionum expositum est, irobatum . non autem
tb N repugnat eidem libertati necessitas ex suppositione ab-κ ii soluti decreti voluntatis dἰumae, Messicacis motionis
... , ' pr*uenientis gratis, quae alias dicitur necessitas conse-
quentiae,vel infallibilitatis, ut disput. 21. de Auxilijs excommuni sententia Patrum,&4cholasticorum probatuestis nam haec necessitas solum est necess tas secundum
quid di ex suppositione . In hoc enim decipiuntur, alia de
187쪽
2 sc entatione possit homo Nas Dinee de Auctores qui sent uni, cum huiusmodi neeestitat cohaerere non posse creati arbitrij libertatem. Similia ter etiam, quod aliquis consentiat in peccatnm, pe et necessitate absoluta,contradictionem impi cat;noa
tamen et impostibile,quod in tentationem consentiat. peccet necessario quadam necessitate infal libi litatis, seu conditionata,nue ex suppositione, qua est necessis sitas secundum quid non obstans libertati, ut dictu tu est. Vnde, ut hene adnotauit Caietanus I. a. q. I s. artis
R. in sine articuli, exissensi peccato mortali, O non se dissonen adgratiam ex bacsuppositioneincirier quod ait permanere in Hatu tari, necae e babet pereare mor
tione non repugna voluntaris . 6 propterea ooluntaries ut e necessario exsuppostione peeeabit mortaliter. Quam ob rem Summi Pontinees,& Sancti Patres saepius decernunt, quod deserente Domino, auxilium non praehente ad resistendum grauioribus tentationibus, de peccatum mortale vitandum,necessario cadet homo,&peccabit quod quidem intelligendum est de necessitate in falsibilitatis, consequentiae, siue ex suppositione;non autem de necessitate absoluti. Et in hoc sensu loqui
tur C testinus Pap. in Epistola ad Episcopos Galliq/ἀν Calastis. ε cum ait riuotidiana rasa iust remedia, quibus nisi
fremςon ginitamur, nuuatenus humanos ιncere poterimus errores. Necesse eLI enim,ut quo anmtiante in icimus, eo iterum non adiuuante,υinσamur. Et Augia sum Aug. Psalm. 7o concione a. in xuomodos anima asserat moritur corpus fle anima moritur,s deserat Deus . Et Serm. I 3 de verbis Apostoli: Nis alis regat auis ni tu regat, ues. Et idem prosequitur lib. de Corr. de grata cap.Ia Sanctus etiam Prosper epist de Iab arb. Prosperi ad Russin circa finem, Lιberum Uinquit arbitrιum,
cum forum esset i e permissum, non nis aQuamper
188쪽
Nuas untationes possit homo lapsus inrere. II Istatim evolaret in eoelum; nam,ut ait Aug. iniuriam facit Martyri, qui orat pro eo. Consequens autem admitti non potest Ergo . Idem argumentum procedit Oconsimilibus tentationibus, quibus aliqua virgo suadetur,& inclinatur ad consentiendum in iuprum Respondebit, quod quando limites tentadesoneSSunt uisio. diuturnae,& mole fiant aliquem,non possunt absque speciali auxilio gratia superari, vinci r nihilominus pro quolibet uno instanti vinci possunt, eliciendo pro codem solo instanti actum contrarium illi, ad quem tentatio inclinat. Hanc enim solutionem insinuat Auctor pugnε ubi supra sed contra est emcax argumentum mam consensus voluntatis,uella stensus interior elicitur a voluntate in uno innanti, aut breui tempor in quo tentatio non est diuturna. Ergo si pro quolibet initanti potest ex solis viribus natura repugnare tentationi comis minanti mortem vel inserenti statim, nisi illico blasphemet unum verum Deum,scquitur, quod absque specialii auxilio gratia possit morte sustinere pro seruando priamo pra cepto naturali colendi Deum, quod tamen admittere non est tutum Praeterea probatur eisdem argumentis,quibus cap. 6 ω8 ostensum est , hominem in natura lapsa non posse absque speciati auxilio gratiae diligere Deum super omnia simpliciter, etiam in quantum est Auctoria tuis rae, nec elicere ex eodem amore actum contritionis de peccatis commissis.
Secunda Conclusio Speciale auxilium gratiae, quod iest necessarium ad vincendas singulas graues tentat so i
nes aut vehementes, debet esse in sua entitate super
naturale, irincipium physicum cum libero arbitrio, adrec κconfortans illud, tribuens virtutem,ut Illas tentatio Evim quines superare valeat Conclusio est contra tertium dictu buscumque Auctoris opposita sente uti ἔe est tamen quantum existi MnDuc ni-mo,de mente Sanctorum Augustini, Prosperbnec non μι graμis
Sancti I homae locis disput. 1 . de Auxiiij a legatis sed φρ ς se
praesertim eam videtur, docere expresse S. August. libeo β ρς ιμ' de gratia Chrisca contra Pelagium, Caelestium cap.
Q.Vbi reprehendit Pelagium eo,quod dixerit, Divinam mereamur gratiam, qua facilius nequam spiritui spiri-
189쪽
tus sancti auxilio resistamus, in qua reprehensione mgnificat Augustinus , tale adiutorium esse necessarium simpliciter ad resistendum nequam Spiritui tentatorit postmodum explicans, quod adjutor;um constitueri e Pelagius ad facilius resistendum, subdit: Suod tamen
qualecumque, quantum meumque adiuto,ium,etim
crιdibiis scinio eo iuuercquod nobis additur scientia,reveLιme spiritu per doctrinam, quam, vel non possumus,m diffiis habere possumus per naturam. Ex qui
bus verbis de rumitur argumentum. S. Augustinus requirebat a Pelagio aliud auiutorium distinctu ab eo, quod, licet difficile, habere possumus per naturam,ut nequam spiritui tentatori resistamus.' sentit ergo,quod illud adiutorium debet esse ordinis supernatu Ralis secundum suam entitatem, quo nimirum Deus efficit, ut liberum arbitrium tentatori resistat , c sit cum libero arbitrio physicum principium actus virtutis, quo tentatori resistitura' non ergo explicatur sufficienter ab Auetore inis Dicto adiutorium, quo indiget homo lapsus ad rem stendum grauioribus tentationibus, illis non consentiendum . Et probatur praeterea Conclusio. Primo momo infirmus. viribulattenuatus nor potest per se ipsum efficere actus perfectos hominis I ni, perfecti in sua virtute naturali, nisi prius sanetur, adiuuetur auxilio medicinae sed in natura lapsa esst homo infirmus,& viribus attenuatus, ac debilitatus, ac
multis plagis per originales, aut etiam actuale peccatu affectus, ut supra dictum est et Ergo per solas vires no
aurae non potest elicere actus perfectos nature integre, vel sanae,quibus graues tentationes iuperet, nisi auxilio Praevenientis gratiae adiuuetur. Secundo probatur Gratia illa, quam Auctor a It ense necessariam ad superandas graues tentationes, est absolute, simpliciter orditiis naturalis, ergo pertinet ad beneficium creationis Ergo non est vera gratia Christi, qua indiget homo in natura lapsa ad vincendas graues tentationes. Probatur consequentia , nam , ut lib. 3. Responsionum cap. 7. ostensum est, vera gratia Christi non distinguitur , nec diuiditur in gratiam omQuis supernaturaias , iccunuum entitatem, gratiam
190쪽
'ua tentation cyosit homo Iapsus vincere. I turalis oria inis, secundum substantiam sed om n sgr.itia, quae nob4s confertur ex meritis Christi, est se stantialiter supernaturalis ordinis, quae subinde per nullam causam naturalem haberi potest. Confirmatur Potentia visiva, quae per miraculum re volesti asiluitur caeco, non est alterius rationis, vel ordinis a visis, coco illa,quae per generationem ab agente naturali commu remnicatur homini , licet modus illam communicandi sit et aeatura- supernaturalis Ergo licet extra concurium comunem quonia
ordinarium illumine Deus intellectum, excἰ te MI H voluntatem homanis, ut per solam suam virtutem a feri: turalem attendat ad ea, quae possunt. mouere liberim sti, 'ru
eius arbitrium ad resistendum grauibus rentationibus, vehementibus;quia tamen ahlolute loquendo illa omnia per solas causas naturales possunt ministrara homini, pertinebunt simpliciter ad beneficium creatoris . ac per consequens, iuxta sententiam, quam impugnamus, poterit liberum arbitrium hominis lapsi absque speciali auxilio verae gratiae Christi vincere per blas vires naturae quamcumque grauem tentationem , di molastam contra legem naturalem.
Si dicatur posse quidem per solam physicam virtute solutio.
naturalem vincere quamcumque tentationem,sed cum magna difficultate: in moralibus autem id,quod est valde litficile reputatur impossibile,non quidem physic , sed solum moraliter. lta enim respondet Auctor eodem inpega. cap. εἰ num. o. Contra hoc est Argumentum , nam
quod physice est possibile fieri per solam naturam Atiam res D moraliter reputetur impossibile,contingit aliquando b' 'quod per solas vires naturae fiatis Ergo si per solam phy - ζzricam virtutem sui arbitri potest homo vincere quam quis ab cumque determinatam tentatione,etiam grauissimam, ι raro di, quam tumuis molestam, diuturnam, solum morali Menirem
ter id ei impossibile sequitur aliquando contingere , ure, quod absque omni prorsus auxilio speciali praeuenientis gratiae illam vincat , quod enim physice loquendo non est impossibile, licet moraliter impossibile reputeis
tur, poterit aliquando licet raro contingere . Ex quo rursus sequeretur, speciale auxilium praeuenientis gratiae non este necessarium simpliciteris sed solum auri V a cili