장음표시 사용
271쪽
nis in nobis, qui per precatum to Πινων, eri ratia, quabo βι dignos ita aterna , ἁ qua peccatum mortare
ereludit E ideo non posse intrusti remissi eulpa,
mn Msse infuso gratiis. Est ergo euidens in his articulis nomine inlusionis grati intelligere Sanctum Thomam, non solum infusionem actualis gratie, quam habet homo ad actum charitatis,4 poenitentie, tria quantum est ultima dispositio ad gratiam : sed etiam antpsonem habitualis gratie, per quam formaliterie eatori remittitur culpa, iustificatur,4 a qua eadem eontritio habet,quod sit meritoria vitae aeternae, quat nus In genere ea uis efficientis procedit etIam ab eadegratia, charitate, per illam informatur. V. Contra istum sensum manifestum literae sancti Tho-SIhom mae instat primo. Nam Sanctus Doctor illam infusione gratιae,de qua loquitur, ita dicit esse primam ordine, turae,ut ad illam nulla praecedat dispositio, sed ab illa
procedat dispositio. Sic enim in sua ratione diciti sam quolibet motu naturari primum es notio ipsus mouentiaeeundum es di postio materiainue motu ipsius m
bios, ere. Certum est autem , in motionἰbus naturalia hus ante primam motionem mouentis nullam posse i
telligi pra: u iam dispositionem introductam per actio nem eiusdem agentis, ut in productione ignis ex ligno prima motio ignis generantis est calefactio, ad quam nulla supponi potest dispositio ab eodem generantesim
duceti. Hanc vero generalem doctrinam accommodat
D. Thomas ad iustificationem, dicens,infusionem gratiae esse primam Dei motionem, ad quam sequitur m tus peccatoris,qui est dispositio mon quidem ad illam primam infusionem, sed ad remissionem peccati Ergo sentit, ad illam primam infusionem nullam praecedere ex parte passi dispositionem ἰ non est ergo infusio gratia habitualis, sed auxilir. Instat secundo. Nam inter illam primam Infusione gratias, remissionem peccati dicit D. Thomas, inter' in poni duo instantia natura per duos motus voluntatis in Deum, contra peccatum et hoc autem impossibi O est intelligi,aut verum este de infusione gratiae habitualis;quia vel sunt eninino idem ut inuri putant, vel inter se
272쪽
ter se non seruant ordinem naturae fundatum in causalitate reali, vel saltem si is um seruant,et omnino immediatus, neque inter infusionem grariae habitualis media rei test aliqua cis positio. Nam eadem dispositis, quae est necessaria ad insulionem gratie habitualis, est etiam ad remissionem peccati, Wquae ad priore sufficit, etiam adis steriorem fatis est.&ὰ conuerta. Et similiter talis dispositio eodem modo antecedit gratiae habitnal sin rusionem, quo remissionem peccati nullo ergo modo potest inter illas intercedere, esse priori quam remi I-ito peccati, posteriGr, quam in susio habitus Ere per
infusionem gratie non potuit D. Thomas infunonem gratiae habitualis intelligere. Neutra ramen instantia concludit aliquid contra nostram sen rentiam. Non prima, quia tantii probat conis tritionem, seu dispositionem vit mram ad gratiam procedere iuxta doctrsnam Sancti Thomae ex actuali auxi- Iio praeuenientis gratiae,qirod non negatur: sed non conte ludit etiam, quod non procedat effective exibatia, charitate habituali,si consideretur eadem contritio, inquantum est actus meritorius vitae aeternae , ut capito praecedenti conclusione prima dictum est . Sicut enim actus charitatis supcrnaturalis,4 contrit Ionis post instans iustificationis elicitus procedit effectiue ab habitu gratiae, tanquam θ prima radice & causa etscienti, wsimul etiam ab auxilio actuali gratiae adiuuantis, per ouod Deus emcit,ut ille habi rus ad actum secundum reducatur per liberam cooperationem arbitri; 'ita etiam in ipso instanti iustificationis utruque Deus emcit;naua insundit gratiam, charitatem habitu aleis,N simul etiam actuali ai.xilio praeuenientis gratiae mouet liberum arbitrium,& efficit,ut habitus infusus charitatis,&poenitentisad actum secundum reducatur, eliciendo eo tritionem,qu. in genere causi materialis est ultima dispositio ad gratiam,& illam praecedit ordine naturae,in sub alia ratione est effectus eiusdem gratiae,in charitaris,& sequitur ad illam quatenus videlicet de condigno
Secunda etiam instanti ai Ihil probat, nam procedit ex falsotiandamento, Quod scilicet actus contriticis,
273쪽
x x estonsonum Lib. V. Caput XV.&charitatis,qui in eodem instanti iustificationis interincedun sint duo actias entitatiue distincti, quod tamen est falsum, ut in tertio notabili carritis praecedctis ottensum est . Vnde non est necesse iuxta doctrinam ancti Thomae ponere duo instantia naturae inter duos motus
voluntaris in Deum.& contra peccatum. F.itemur ergo eande uispositione ultima in,quae est ite cessaria ad intusionem gratiae habitualis esse quoque necessariam , Scsufficere ad remissionem culpae mortalis sed ex hoc nointactur,illam dispositionem non procedere gratia,&charitate habituali, tu epius di Num est v Secundum est monium habetur quieti. 28 de veri in i m. to articulo octauo in corpore ubi magis exotica suam sentcntiam, nostram confirmat. Nam in titulo artis culi quaerit, utrum in impi ius ficatione motus liberi arbitri gratiae infusionem precedat et in corpore vero articuli postquam retulit S confutauit quasdam opiniones Doctorum , sic concludi is fine corporis . Oportet igitur dieere secundum aoam opinionem , quod
praedict motus eodemordine se habeant aditrumque. auodammodo oreeedant, quodanmodo sequantur ordιne naturς. Nam si ordo nature attendatur, secundum, tionem caust materialis, si motus Iiberi arbitrii praesedit naturatiιer gratia insu tonem , ut inpositi mat riatis Drmam. Si autem attendatur facundum ratronem
eam formatis, eri yconuerse. Et es miti in rebus, turatibus de dispositione, qu: Π necessitas ad Drmam. qua quodam modo praecedit formam ob fansraism ΡιIicet,secundum rationem eati' materia br. Di intro enimm teriatis ex parte materisse tenetis ted ais modo,βilia Mi ex parte causa formatis forma sub antiaos es prιον,
in quantum persicit O materiami, accιdamia materι- ii. Et in solutione ad terim, ait , quod contrιtro is attritione pracedenti non astri Gumseunaum inte sionem doloris,sed secundum inserinasionem gratις Oita contritra habet ahquem ordιmm posemoritat s ad grutιam, quod non habes attritio L in primo argumento, Sed contra, ex eo probat, quod gratia sit cauta con
274쪽
Sontontia I. Thom eire di os t.υα adgratiam 2 3 - firmat in responsione ad idem argumerum,ubi ait,quod
contritio erita gratia sicut ab infυ mante, di ita sequiatur, quod in rarismou firmaris gratiasi 'rior.Et in solutione ad tertium ait quod contritioiecundum quos alis a gratia, ompamur in actus secundus ad gra-siam.
Hoc testimonio Sancti Thomae eonuictus Auctor sen VIII. tentiae contraria fatetur quidem, illo in loco Sanctum a s σι Thomam loqui de gratia habituali, danctificante, no ttamen illam considerare,ut causam etficientem contritionis,quae est dispositio ad illam: sed ut causam formalem perficientem illam, quae duo confundunt Thomiste, cum tamen sint valde distincta, & ideo similia testimo nia non recte allegari . Sed contra hoc est. Nam Saniscius Thomas in illo artinulo praesertim in solutione ad tertium ait , quod contritio secundum quod est Ler tia loquitur de gratia iustificantes, ut Auctor fat tur) comparatur,ur actus secundus ad gratiam Mam festum est autem,quod actus secundus procedit essicienter ab actu prιmo Ergo negari non potest, &Thom in illo consideraste gratiam iustificantem, ut causam efficientem contrItionis, quae est ultima disposito ad infusionem illius et de hac enim contritione loquitur in eo adem articulo. Nec obstariquod sit causa formalis , seu informans ipsam contritionem,nam utrumque proprie conuenit eidem grati habituali,4 quod sit causa formalis iustificationis, di quod sit causa efficiens actus
eiuldem contrrtionis,& charitatis, non quidem imme-d sate , e per se ipsam; nam gratia illa, cum subiectetur imnaediate in essentia animae, non est operativa Immediate per se ipsam: sed per habitus charitatis , plenitet tete, qui simit cum ilia infunduntur. Sicut etiam in naturalibus forma rubstantialis ignis est causa formalis constituens ignem in sua specie,ie ex hoc consequitur,quod etiam sit causa efficiens caloris proprij,ωcalefactionis , quam mediante calor es producit in materia exteriori,praesertim cum Calor, ut octo per simplice emanationem procedat a forma ign is, quae quidem emanatio pertinet ad genus causae essicientis altem re
275쪽
Per haec facili s est responsio ad alιa loca Saneti Thos. Th, m in lucta in contrariunta Et ad primum locum ex . iiii si ips-art. 6 ac*bietur quod expresse docetis ram. ni sententiam,dum ait, quod prastaratro votantatis ad bene ορerandum, ct ad Des fruendaem non potes eri in pe
habitum , qtii sit principium bene operandi. Cum ergo
iuxta sententiam Sancti Thomae illa contritio sit praeparatio voluntat Is ad fruendum Deo, nam cst de con digno meritoria vitae aeternar , ut expresse docet . . quaest. IIa artic. r. ad I superius allegat, relinquitur
ex loco illo bancti Thomae potius colligi, quod talis
contritio fieri non possit niti per habitum : Habitus autem est vere, & proprie simul cum potentia causa emisiens actus . Ergo locus ille a nobis est. Quod vero subdit eodem loco, quod alia praeparatio voluntatis est ad consequendum ipsum habitualis gratiae donum. ε quod ad hoc non oportet apponere aliquod aliud donum habituale in anima, verissimum est, nec contra dicit verbis antecedentibus ; quia non dicit Sanctus Thomas in an non praesupponat in aliquo genere cainst ipsum donum habituales, d quo procedit effectiuunam oppossium alijsilinribus ii locis stiperius allegatio docuerat: sed quod non supponit aliquod aliud donum habituale in anima; quia daretur processus in infinitum.
Quod quidem verissimum est . Sicut etiam est verum .
quod supponat auxilium Dei motu entis. Sed tunc solumeonsiderauit Sanctus Thomas candem praeparationem, quatenus ordine naturae praecedit gratiam iustificantem in generesexu inmerialis, S dicipolitiuae, sub qua rati ne non informatur gratia, nec est meritoria vitae aeter- nihilominus, quatenus est meritoria de condignovitae aeternae informatur gratia eadem, est posteriorii a proceditque ab illa in genere causa esiiciuntis, ut alua id locis luperius inductis docuerat. X, Ad secundum locum ex prima parte que st. 62. art. responderur ex dictis, quod in illis verbis solum consideravit Sanctus homas ultimam praeparationem ad gratia in habitualem, quatenus praecedit illam in genere causae materialis , sub qua ratione non praesupponit
gratiam ipsam babriuatim, ad quam disponit; nam sub bas
276쪽
Sontenιiis. Thom et ea disposit. Ult adgratiam a ghac ratione praecedit illam ordine naturae in genero causae materialis, ut iam dictnm est. Ad tertium locum adductu ex 3. p. respondetur,quod in illa quaest. 83. art. I ad 2 no habent illa verba S. Tno . . rhori. nec equi ualenti assed facile hic error potuit cotingere e nincuria scriptoris, vel Typographii habe mi aut i q. 89 eiusd 3. par.art. r. ad 2. Sed ex contextu eiusde soli τε itentietionis facilis est resposio. ibi enim solum intendit S. Do stramur actor dit ferentiam costituere inter actu primu poeniten Hus tiae, qui est cotritio, alios actus poenitet te post instans iussificationis sequutos; nam primus actus poenitetiae est
ultima dispositio ad gratia mitificatem, di propterea in
quant ordine naturae praecedit gratiam iusti sicante in ahi. genere caulae materiai s non procedit ab illa effectruerali vero actus poenitcntiae subsequentcs post instans iustificationis non sunt ultima dispositio ad insusione gratie habi rualis.& habitus insuli poenitentie, Se ideo secundu omne rationem , quam habent, procedunt cit 'cituua gratia, virtute infusa penitentiae. itaq; primus acti spoenitantia: Iecundum mentem Sancti Thome,4 est vltima dispositio as gratiam habituale,& procedit ab ea- de gratia in genere cause essicientis med o habitu poenitenti finiuste simul cu gratia ,reliqui vero ac tus poenitentiae solum procedunt effective a gratia iust ficante, &habitu poenitentiae , non tamen lunt dispositio ad infusionem eiusdem habitus , o quq Ptalis habitus fuerat prius tempore iam intusus. Ad locu Quartu ex x. i. responder, solii probare, quod Q. , praeparatio ad gratia quatenus in genere causae materia μ' Iis antecedit ordine natura vir edat ex motione Spiritus Sancti, quod nos fatemur: sed nodicit ibi S. I h. neq; alibi quod eadia praeparatio,sec du quod est meritoria
vitae alternae, non procedat a gratia, de habitu pietuitu ciae.
infuso; quin potius dicit oppositu locas superius allegat. s
illis verbis solum habctur , ultimam dispositionem a s gratiam iustificantem formaliter loquedo, quatenus est alipo litio,in secundum quod ordine natura in generoeauri materials praecedit gratiani iustificante, non Proincedere incaluc ab ipi gratia iustificante, ted aibero
277쪽
arbitrio excitato , adiuro per aux hum actuale prae uenientis gratiae, quod non est contra nostram sentenistiam et solum enim conre ad inius, Quod illa lupo sit io, in quantum est meritoria de condigno vitae aeternae,proiscedat effective a gratia mi lii cante, a qua tanquam exprima radice, causa habet, quod sit condigna vitae
Et ad argumentum desumptum ex alijs verbis ancti Thome respondetur, rationem, propter quam ad pr Ad primu nnum auxilium gratie nulla prerequiritur dispositio, non αμ it see illam, quae in argumento assignatur quia videlicet
ista II pium auxilium actuale est principium dispositionis;
ννὰνεκώ, alia longe diuersa, quam in capite praecedenti assumis prae gRaui quia scilicet datur per modum dispositionis tran- parati ex seuntis, prςtereana ante vocatione primam fmpliciis parre arbi ter non potest premeelligi alia vocatio precedens aliasn illa prima vocatio non esset prima simpliciter. Vnde si ad primam vocationem deberet prςsupponi aliqua praeparatio, illa deberet procedere ex solis viribus natur ac per consequens primum initium, inchoatio no instrs salutis esset ex natura, non ex gratia: ex quo rursus sequeretur, gratiam secundum merita nostra dari. quod an Pelagianis damnatum est. Reliqua vero, que ad vires liberi arbitri pertinent post receptionem gratiae, comparatione cuiuscumque alterius actus, quo remo te ad gratiam iustifidantem
preparatur , vel comparatione aliorum actuum, quibus meretur vitam aeternam in qualiter ad eos concurrat,
explicatum est In secundo libro Responsionum,4 du bus sequistibus: iterumq; de his omnibus agendum esser. a. in tractatu de gratia , qui Deo a uuante propeo diem in lucem prodibit. Ultimo loco agendum est de viribus, quas postis ceptionem gratia iustificantis habet liberum arbitrium
ad merendum, consequendum augmentum ciuidem gratiae, praeseri; iuxta sententiam Thomae, quod in duobus e uentibus Capitulis discutiendum eie. CΛ-
278쪽
Vtrum 'er actus quales, et minus in tensos, quam babuus gratia, Hebayrtatis raextrins . merearitur homo aueminium habitussiatim
Anc dissi ultatem pertractaui di-
resolutione dixi primo, sentent ἰε abrielis in in toris. aliorum Nominabum asserentium, quoli-her actu charitatis,quantumlibet remisso, statim augeri gratiam, dccharitatem,non solum inesse gratia, sed etiam in eis e physico , en citat mori cui tuum totam latitudinem actus, esse omnino improbabilem se sicut eam improbabilem reputae Mygii ter Bannes x. a. quaeli. q. art. . dub. a. Suppo sita vero distinctione gratia , charitatis in esse habitus,seu qua tatis , in esse gratiae, quatenus per illam med ijs bonis operibus meritoris acceptatur ruitus ad viram aeternam quam quidem di itinctionem traait e presse Sanetus Thomasci par quae it T. art. M. Dixi ,ecundo in conelusione quarta, quod gratia in .esse gratiae , cliaritas in ste charitatis, etiam peractus aequales, rem1lsos fatim augetur secundum to istam latitudinem actus supra habitum: ita ni rum,ut si habens gratiam δε charitatem intensam , ut quatuor, operetur actum intensium, ut duo, gratia, decharitas prae existens cincitur, ut sex, in esse gradiae, At charitatis; nam per illam statim habet homo ius ad gloriam intensam, ut lex, idem contingit proportionabiliter, si pr ducat alios actus aequales, vel minus intentob, quam sic habitus praeexllienS-Dix Lertio in quinta Conclusione quod si gratia, &charitas consi ferentur in esse habitus, qualitatis, non augem uestiatam per actu aequala S, vel minus intenso,et se a solum quando per acium feruentaOrca, Iediseοι uorationi augmcntum liabitus Dira
279쪽
Dix Quarto, quod augmentum illud gratiae. charItatis in esse habitus, inuali tatis , quod iustus merui e per actus remissos,vcra quales,dabitur illi in primo instanti vissionis beatificae si decedat in gratia, ut salue uribi propiu tio inter gratiam,& charitatem in esse habitus seu qualitatis, Mia esse gratiae, charitatis, quatenus videlicet per illam habuit ius ad tantam gloriam Itaq; si habens habitum gratiae intentum , tralia ruor, prorumpat in actum charitatis intensum, ut sex, gratia in esse habitus fiet statim intensa, ut sex, secundum ex cessum actus supra habitum praeaxistentem. caeterum ineste gratiae erat, ut lecem, quoniam per illam habet homo ius ad gloriam intensam,ut decem . Quod si homo ille moriatur, antequam producat alliam actum meritorium augmenti habitus gratiae, ' charitatis, qui in viatore solum erat intensus, ut quatuor . in esse physico
habitus leu qualitatis , augebitur in primo instanti vi sionis beatificatis fiet intensus, ut decem,in esse habitus , iuxta meritum quod praecessit in via. 1 Prae allegatam disputationem , quam in libro septι-3Mρε-li; m de Auxiiij inserui,vidit quidam grauis Doctor . Via; a multis argumentis, quae superius allata sunt,impugnae
t. ei 3. Necessarium duxi ea in medium producere, ut ex corii
erravium solutione nostra sententia luc dior appareat. Tho m. Obijcit Primo, quod sola auctoritate Sancti Thomae pura. r. i. q. II . art. 8. ad 3. ωMagiitri Bannes a. a. queir. 24 alseruimus, sent etiam praedictam Gabrielis,& Maio. ris esse omnino improbabilem. Et ut ostendat esse pro' babilem , vltra dictos Auctores allegat pro illa Almain tractat. a moralium c. I. 13.& quo ad gratiam refert victoria pro ea Magistrum a victoria in electione de augis vega . mento charitatis, WVegam lib. 7. super Concilium Tri. dentinum,& lib. s. cap. p. ubi absolute docet,per omnia opera bona proficere iustos in gratia, ut probabi-
Sotu lius est inter se holaiticos 3 Allegae etiam Sotum in
ad si .de gratia,dubio ultimo. isti autem Oct Ores,cum sint graues,sumciunt ad faciendam opinionen probabilanstagoabsq, ullo titulo assctatur,essc improb bilem.
280쪽
Anse actus remissos augeatu gratia. s
obiicit secundo eontra quartum dictum;nam se primo instanti glorificationis non datur augmentum haiahitus gratie, vel charitatis per dispositionem propriam recipientis Ergo falsum est dicere, tunc dari, quando, homo ipse se disponit per actum aequalem in intensio ne omnibus meritis. Pronatur Minori quia talis a ius amoris in initanti glorificationis, non est nisi actus fruitionis , seu dilectionis beatae r ille autem ictus non est dispositio ad augmentum gratiae: sed simpliciter ωomni modo supponi gratiam perfecte consumaram in sua intensione, simili modo supponit intensionem habitus charitatis Ergo in illo initanti nullus et actus in heatomui sit dispositio ad intensionem habitus Maior cerea esuquia in illo instanti beatus habet amorem beatificum, non potest simul habere alium actum amoris Dei supernaturalis,vel saltem non est necesse, ut illum semper habeat; multoque minus est necessarium,ut habeat alium atque perfectum, tam intensum, quantus omnibus meritis simul sumptis correspondere potest Hoc enim ad summum desiderari potest in illo amore qui ad praemium ipsum pertinet, qualis est beatificus calium ergo postulare,volantarium,& fictilium est. Confirmaturiquia talis amor supponit visionem hea tam tum quia est amor necessarius, eum etiam quia non est in beato alia supernaturalis cognitio , in qua talis amor fundetur. At visio beata supponit lumen glor ae tam intentum , quam potest cim albus meritissimul simplis eorrespondere. At inrensum lumen supponit gratiam proportionaliter intensam tumes a coenis paratur ad illam sicut potentia ad essentiam, tum etiam uia visio supponit hominem perfecte Sanetum. dc Dei catum intrinsece, eum proportione ad talem vitione
tu denique quia si ex parte visionis beatus recipit praemium adaequatum omnibus suis meritis sne praeuia dispositione, quae pro illo insiti in beato intelligi queat,
cur non recipiet etiam adaequatum praemium ex parte
gratia sine tali dispositione cum gratia natura sua si e Prior,quam visio beatifica Tertio. In beatis infunditur lumen gloriae absquia praeuia dispositione tam intensum, quanta est beati sica