Responsium ad obiectiones aduersus concordiam liberi arbitrii cum diuina praescientia, prouidentia, ac praedestinatione, ... Liber quintus, & Sextus. Auctore F. Didaco Aluarez Metinensi, ..

421쪽

tibus iis pugnatam eo modo intellectam , quo supra expositum est vetustate non posse defendi, eneteste Prospero Epistora ad Auguttinum contendebant Massilienses , satis constat ex dictis, & patebit amplius dilautiendo testimonia scholasticorum mperius

inducta, qui retentis annis, infra de hae, teria scripserunt. Respondetur ergo prima solutio generali ad omne praeallegatos Doctores, quod nuselus eorum domi umquam, vel ageruit, Deum ex cerista lege,vel pacto conferre aurilia prima praeuenientis gratiae facientibus, quod in se est, ex sola facultate naturae, cum illis adiunctis, siue adiectis propositionibuatap. I. propositi in capite, impugnatis. Primo quiisdem invia nullius eorum dixit, quod talia auxilia deatur propter opera natura praecedentia , vel eorum i tuitu. Secundo quia nullus dixit , quod nisi haec opera naturae praecedant , Deus praeuenientem gratiam eo ferre non solet.Tertio nullus etiam asterit, quod idem actus solis viribus naturae incoeptus eleuetur,4 adiuuetur per gratiam praeuenientem, ut sit supernaturalis, qualis ad salutem oportet. Hanc enim assertionem in Maniliensibus notauit S. Prosper Epist ad Augustinum versie suem stona appetentem alia Demuerit maus nantem aamnatis sa 'βιρνα . Quarto nullus misquam dixit . Patrem aeternum legem natuisse propter

merita Christi, vel pactum aliquod fecisse conferendi hominibus auxilia praeuenientis gratiar sub hac condiatione fi nimirum Ipsi prius facerent, quod in is est, ex sola facultate naturae. Nam lex statuens aliquid conferre alicui pro aliquo opere, si fiat, adimpleta conditi ne inducit aliquam obligationem iustitiae.Iustum enim

est,ut promissio talis impleatur, di seruetur promissum. Vnde licet bona opera naturae secundum is nullam hain heant proportionem cum donia praeuenients gratiae3auhilominus suppositis meritis Christi, di supposita lege praedicta, aliquam proportion naberent cum ei εδωMMasi per consequia non darentur omnino gratis. Cete Nea

422쪽

Nec sat: De rc si sidere,quod hac icx tacta fuit propterriferita Christici licet enim ex una parte haec responsio eadern merita extollere videaturi exal a tamen ea d prim i nam ex illa sequeretur , Chrillum meruisse , gratiam illius secundum merita nostra dari , elaquod gratia eius nota esset gratia: Praeterea gloria datur praedestinatis propter bona opera functua in meritis christi, nihilominus datur in is ex deb to,iu ex tuo stitia supposita lege , N promissione divina . iuxra illud Iacobi t. Beatus qui Hufert tentario m quoniam cum probatus fuerit acerviet coronam ita, quam restroismis Dous ditiaensibus se. Et a lirm 4 De retiquo,

' macus in illa die iratius sese on Dium urem mihi sed Obu, qui dirigunt aduentum ei in Ergo pur se loque ,

do, exm:Hura rei, quoa illa lex tinui auxilia praeue nientis gratia propter opera ratum iacientibus tot quod ita te est, iuerat facta propter merita Christi, non tollit, tran eadem gratia uetuς ex debito facientibus, quod iii se elli ex vinibu&natarata Cum his ergo qualia talibus, di explicationibus adiunctaS nullus ex praeali satis Doctoribus asserit vel defendit sententiam,quamon pugnamus. Quod si unus, aut alter in hac parte ml-Gu, caute aut mus Proprie loquutus eir, non propterea recedondum est a lententiam Augustini , quae tot pro se habet auctores, tot Scripturaeiacrae, Gomcaliorum testimoni, corroboratur Et quamuis haec lo Iut o uinceret ad omnia testimonia superius inducta . contra nostram sententiam , singulis, tamen a maIO. rem aritatem satissa re oporte C. i, Quod attinet ad anci. Tito nam,respondetur, absque v. ullo iiindamento allegari pro sententia contraria Damae,incto expresio docuit semper nostram,&cillam propni tanne. Thom. Fac μιι, quod ιν se est Deus non denegat gratIam, sem. per tellexa de acIentes Quo Licile et , ex auxilio

423쪽

AArsinnonia Sehoiari eorum. et boni, dura mali; non quidem ex solis viribus natur γοῦ

sed ex speciali motione Spiritus Sancti vi disput. 6. de Auxilijsiu. xr.ostensum est; quia sine gratuita Dei motione non potest liberum hominis arbitrium in natura lapsa in omnibus sequi ductum rationis,aut habere a solutum propositum operandi uniuersaliter bonum 4

fugiendi malum, ut disp. ia 3 . de Auxilijs dictum esta

Ad locum inductum ex a sentent respondet Caietanus I. a. q. Os art. 6. F. Nec Bstar qum Thomas ουιe a sua an a sentent. au meriorem sensum in io. χιι ideclarado. ad denast. Eod. modo respondet Drievi

Ruard. aper locis inferius allegandis . Nec est admittendum S. Thomam retracta Ae in . et id quod in a sentent docuerat: etenim, ut obseruauit Caietanus, quando S. Thomasivam sententiam retractat, id exinpresse aduertere consueuit per hac, aut similia verba, Mamuis orim docuerim oppostum . Vnde per gratiani gratis datam intelligit S. Ihomas in a. sentent speciala auxitum praeuenientis gratiae; sicut ali Doctores inferius allegandi. Cum ergo amrmat in illo artic sine gratia gratas data hominem se ipsum n posse ad gi tiam praeparare, relinquitur, apertae intellexi sise , quod specialis motio pra renienti gratiae aebeat praecedere omnem praeparationem qua homo se disponit ad con sequutionem gratiae. Nec obstat, quod . Thom inter illa, quae cxcitant homi aem, enumerat admonitionem hominis, vel aegritudinem corporis,vel alia huiusmodi, ea quo videtur colligi quod disiunctive sufficiat excit

tio per adni nitionem hominis, aut aegritu .linem cor

PoriS,Sc. ut homo e praeparet ad gratiam. Hoc,inquam non obstat. Nam S. Thom.constituit exemplum in mo-gitas externis, quibus Deus utitur ut ipse per auxilium

speciale praeuenientis gratiae isterius excitet volunt a

4em , ut se praeparet ad iustificationis gratiam consequestam, duri ro in illo art. q. loquebatur a nunquam tametiasseruit, nec insuauauit S. Doctor, quod per solam arernam excitationem hominis, aut illam, tu fisper aegritudinem , aut alios exteriores motivos sumis Eienter homo se praeparet ad iustificantem gratiamst danaloes vllus Theologus hoc unqua usi inpo it

424쪽

Sanctus etiam Bonaventura malE similitera negat Ad onera nostram sententἰam nam potius facit pro no RUOR - Etenim in a. sentent. dist. 18. q. r. expresse intel ligit eandem propositionem de faciente,quod in se est, ex auxilio speciali praeuenientis gratiae; nam cum proposuisset argumentum de facientes, quod in se et , respondet nu. 33. in haec verba. Ad νIIud, quod abrietturifus linter se disponere, quifaeit, quod an se erit, disenia se re dum Bod faeere, quod infe en, pote tritor inten DIM priviatiue, o steatur larere, muris . rq . a facit, quo potin , quamuis illud non o dinutim ad gratia fusception/mi hoc modo Iiberum arbitrium gratia destitutum potes faceην, uod infe es, osse ινρ dictus sermo non habet veritate-. ye Me aut reis sponsio adsequens mos enim quaritur, antio ea a i- quid aut nihiI , dicendom,quod aliquid potos, sed ii datiquid nisi eri respecturatia fuscipienda: ται posseeο-dero, aliquidinosse e vibi tamensaeis ad Me, quod aliiquis fusema donum ratia Hart. x eiusdem quae stioms ait,vix,aut nunqua obera arbitrι desituig pia alii data,n qua homos pors aliquando ada a tiam di ponere. Ergo intelligit illam propositionem de facientibus, quod in se est ex auxilio praeuenientis

gratiae.

. . , Respondet Lessius,Mnct.Bonaventuram per gratiam gratis datam intellieere etiam quosdam affectus nat

rates, quod aliquis valde reformidet poenas, aut a, in tantia in i ta fit visceribus eius quaedam pietas. Sed haec explicatio non congruit verbis Sanet Bonavent Tat, nam gratiam gratis datam ν qua merum arbitrium operatur aliquid ordinatum ad consequuti Rem Maria gratum tae enta , condistinguit a. t. Doctor ab omni ono orditias naturalis , . iaquit, Boia Aberum arbιιrsum gratia gratis data destitutum

σιι inibi Dei ad boo, quod recipiat Mnum grana, quasi diceret, Facienti totum, quod potest ex lolia

425쪽

u rihus naturae, non datur in fallibiliter donum g aliae, nee per hoc se praeparat ad illud suscipiendum . Praeterea Sanc'. Bonauentura ibi loquitur de praeparationeis sufficienti ad gratiam gratum facientem , ut patet ex contextu literat Manifestum est autem , quod ad gratiam gratum facientem non potest se homo lassicienter praeparare per affectius naturales procedentes ex sola gratia gratis data pertinente ad ovi inem naturae ut auctores, cum quibus disputamus ingenue faten

tur J Ergo nomine gratiae gratis datae solum intelligit Sanct Bonaventura auxilium speetale supernatu ratis ordinis ad haec in corpore articuli aflignans rationem , propter quam absque gratia gratis data non postre se homo suincienter ad gratiam gratum facientem praeparare , sic ait, uia ipsa s scilicet gratia a gratum faciens heis inid diuinum,in res ex tens βω-pe Viberum arbitriam , -- etiam supernaturati iudis etiam , ideo oboram arbitrium numquam assurgit, nee M cognoscendamgratiam , nee ad petendam , ni Ἀρ- quo mo- ὰ fumum exeitetur, e per additionem gratia gyatis rita, qua tone quasi medrum inper donum gratia gratum facientis, ct naturalem Libertatem

inuntatis . Nec obstat, quod in corpore eiusdem a glculi ponit exemplum in timore seruili, vel pietate aliquisrum vi lceribus inserta ab infantia. Nam timor seruilis poenarum inferni, si voluntatem peccandi exeludat, est donum Dei, ut in argumento, ed contras eludem articuli dixit Sanct Bona uentura Col Iigi

to est nitentiae cap. . R idem dicendum de pietat aliqui ous ab infantia uiserta. Haec enim, quatenus dimet ordinem ad gratiam gratum facientem siue quatenus operatur modo diu in , est donum Deh. . in 3. lanient. Illanct 34. quaest. 3. PII s. . quaelitu C. I.

dicit anetus Thomas, quod etiam docet Sanct. aauentara eadem di fi ct quaesu prima. Me inda .

Alrthodoren loco allegato etiam non iuuet sentem iae,quam inpugnamus, quia in loquitur de faciente. u. an se est cx solas viribus naturat,ted intellatendus

426쪽

r8 Responsonum Lib. VI. Castu VI.

auxit; gratiar, ut colligitur ex eodeminuet ore Iib.,

summae tractat. I. cap. l. quaesit M. Vbi docet, non posse

nos iis grasia oratis data atiquod bonism operarι, ubi per gratiam gratis daram intelligit peciale auxilium praeuenientis gratiae , sicut S. Bonaventura utim bit infra . Potest etiam huic auctori soluti,geaeralis numero assignata adaptari. Alexander Alensis loco inducto intelligendus similis A 'l'η, ter est de faciente quod in se est, ex auxilio grati . non Alenstin ex soliis virinus naturae; nam orare tu petere lumen e gnitionis fidei, & boni, non fit absque speciali auxilio gratiae. Unde idem Alex Hiera pιrt marit 69. are. 2.num. I docet, nou pose liberum arintriuin declinare a malo facere bonum sine auxilio gratiae . Et eodem modo accipienda sunt quae dicit inter explicandum, quid sit sacere, quod in se est . Cum enim ait, si ergo petat ab illo tamen esgnitionis sitico boni, dabitur ei, intelligi non potet de pete axe luineo fidei ex solis vi iaribus naturae: nam petere fidem initium fidei est,ut ex supra dictis constat, ac per consequens talis petitio fi ri non potest ex solis viribus naturae. Accedit, quod hie auctor non asis erit, gratiam praeuenientem conferri ex certa lege propter opera naturae,vel eorumcintuitu, ne que cum alijs qualitatibus in geaerali solutione nu. 44 adnotatis. Vnde minime fauet seatentiae, quam No. . pugnamus.

P i Albprius aemu eodem modo inteligendus est de 'rucientibus. Quod in se est , ex speciali auxillo praeuenientis gratiae nam loquitur de his S, qui conuertunt ad Deum ἐκ per huiusmodi dispositionem gratiam auristificantem acta prant in fallibiliter Constat aute, quod per conuersionem ad loeum procedentem ex solis vitiis hus natura, homomun conlequitur gratiam Iuli incantem, tua Lentur Ruta opes cum quibus disputamus is

olb tua intingi leotemis n0 auet. .ν-- non loquitur de dispositione ad primus με - prat nuntia gratiae, qua posita detur infallibili , legesiatura idem auxilium sed loquitur do dispositione initiam gratum facientem, nomino

427쪽

Adrosimonia Sebstificorum. 387 remotam , quae improprie et dispositio, io turri est inor quaedam repugnantia respectu format , sicut est.

siccitas in ligno compararaone tormae gnis, ut docet Magister Medina I. a. q. I p. a. t. sin. r. conclus. I. ubi astis

opus mora δειεν bonum quidquid homUMit ex Jaeui- te natura proprie non es disposito adgrasram: sed es in Iut siccitas in Iuno, qua propriὸ non es di distatio eo

potius potentiast arua. Et intra docet, quod omnis propria ripolitio ad gratiam, siue it prox ima siue rem OvLa,debet procedere ab eodem agente a quo est gratia. quod etiam ex professo intendi dii t. s. de Auxiliis conclus. r. cinatoc sensu interpretanda sunt Dorioresa qui dicunt , posse hominem lolis viribus naturae se di sponere ad gratiama quod si v aus, aut alteria uter sen-

Durandi sententia in hac parte ab omnibus Theolo Moum.

gis reprobatur , quia in . sentent. disi Inci. 28 quae R. . tenuit, quod absque speciali adsutorio De Ianimum mouent in pirantis bonuiti potet ibi mole ipsum adtultili canici gr illam praeparare unde eius auri rasnim iuuat ad lententiam, quam ι Pugnamus , dei est

428쪽

tualem.

XI. Seoti etiam sententia a multis reijeitur; nam ii . Rusi dist. et . . De a asteruit, emat rem post ex natuis ratibus eum communi influentia considerare peceatum commissum, ut offensuum Dei, 3 id detestari cum d hieis circumstantiis , ita ut talis detestatio, quam a pellat attritionem, fit dispositio a meritum de eo gruo ad deletione peccati mortalis. Potest tamen eius sententia explicari, ita ut per communem influentiam intelligat auxilium speciala praeuenientis gratiae , quod est communis influentia ordinis gratiae. Et fi eum ex plicat Andreas de vega, ut patebis nisa nam Scotus solum docere intendit ad illam attrata Rem , non este necessarium habitum, Quod aeriuet ad Caietanum, eertum est, retractasso Illam sententiam, quam Tomo primo opust tenuit circa dispositionem ad gratiam Etenim . . . q. Iomari.ε. ν.Nee OUM, docet illud commune dictam Horiano faciendo, quod in se est, disponit se ad gratia ,en e intelligendum de faciente , quod in se est, speciali auxilio gratiae. Sisenim ait Et rursus de dispostiona ueneue aeripiens intemgitur olfaciat quod in seis os, --,naesa iter a Deo , Ueq-ndo seiticet in

429쪽

asam quod est dieereo ne frietas adiutoris Des msus solis homosscero, quaa m se eis, O non potera praeparare se ad gratram x. - Magi uer botus absque iandamento refertur pro ari isti tentia contraria , cum noliram multis in locis ex Sinus. Nelse doceat. Et o ridem art. . aliceato ad primuntate, Deae, ob id Gentes eondemnasse, quod Deum, quem natωra mine cognouerant, non subinde qualiter ius natura iubebat, eo erint: quodssius iuud natura se

flerent sed loquitur de seruantibus ius naturae ex auxistio gratiae, ut constat ex alijs eius loeis, in quibus affiriama , h, Ianem in natura lapsa non posse ex solis viribus sui arbitra impure omnia praecepta naturalia,prae. sertim praeceptum illud naturale dilectionis Dei supte

alus. 3. lni. At dilectione Dei. Et in si uitur ad rem positam quasionem. Vnde non potuit intelligere illain

Dropositιonem de seruantibus ius naturae sue Emaia raecepta naturalia absque auxilio praeuenientis gratiae ccedit quod idem Magi:ter Solus lib. a. de Natura de Gratia cap. 3 praesertim . Ut ergo illam proponti nem , paci miti quod in se est, Deus non denegat graiatiam.ex lieat de faciente, quod in sese ex aux hogr eiae mammisit Fide,qua supra nos e doeemur, qvidi Iud donuis ita solus Deas Iargiatur nisu , υτ, ιδιι Nobι nos pras are possimus, ex quo donum iund nera fato ui eortitudine, aut infauibuitate consequatu . Alias- fario nubseque eius, iam nos essemus iniqua modo rurus ravo. Et paucis intersectis ale inex nu Iam eonfi,ndi gratiam,ns et,qu/m Deus adse traxe ιν. Et infra solutione ad lecundum argumentum, agens de puero perueniente ad sum rutionis, docet, cumo mors san Un ite, inua nimirum cognosceret, umes esst Deum, i seruiendum estiquasi remuneratori bonorum,

430쪽

uram, nisi auxilio speciali ron posset sm eontingero . e paulo insimus subdit, quo I Deere hominem quod in f , es , non inteusitur ante auxitinmieri Ieae Dotius y aia neniente Deo Tune enim homo fari quod in ro sua do Deo in pixant respondι eoot eram H itine certιβι- ma lege consequiturgratiam Ed cap. 4 explicans uarili

propositionem:. Congrunm est . v qvisquis murali, ias: bene uteretur, Deus misericordite subueniret. i quiet, yd eis congruum, non quidem operibus nostes, sed a seraeordiariis bonitati olitinete . Ventit ergo, non esse legem a Deo staturam conΚrendi auxilia rarii ementis gratia tacienti, quod in se et , ex sol is Hribus naturae, alias eadem auxilia non darentur ex misericordia , sede x aliquali ratione iustitiae, ex debito fundat, n ea.dem leg 'Utia . Andreas de Vela potius fauet nostra sententis,quarn oppositae: nam lib. . unc Conci l. rident cap. io in fine a te, quod uua lex est Natura,seeundum quam Deus a Ilias speccato es vocare, ira uen ridebet. Et AEapiam sequenti reputat pro certo, quod si esset lex de hoc staritia, illud bonum mpus naturale haberet rationem meraci de congruo re pectu donor gratiae.Et Invi utroq; gapite saepius repetit, quod Deu&nos praeuenit, quodnsi non praeuenimu Lingum , neque inchoamus salute Et quaeli. 4 de iustificari in solut ad 3.pro coto sic atria isti tertium ero moment- , quod magis unisu di alendtim est, eum dit tu ῬPutom3ιam posse nna sex naturalibus i νnte IIS/tur , t virtet ex antecedent ιδῶ. edi asn aquant 1 A tise nn c a nasuratibus Bomanas ne . a Mibasu 1, i, quo tinis m4bLag virium nam iam a-watura rotissme MAroo μιnaciali fictia etiam ρί- e Mirn evom quam S.I homos i. d. g. artis