Caroli Rabbii Bononiensis ... De mathematicarum disciplinarum ad theologiam utilitate isparumque in ea usu dissertatio ad reverendissimum patrem d. Guidonem Grandium ordinis Camaldulensis ..

발행: 1729년

분량: 341페이지

출처: archive.org

분류: 철학

171쪽

DE MATHEMAT. DISCIPLINAR.

Quibus quidem respondere possumus cum Augustino, quod fulti auctoritate divina in nostrae Religionis historia, quicquid ei resistit non dubitamus esse falsissimum sed impiorum superbia

tali responsione aliquando potius audacius tumescit. EX pedit propterea, quod Theologus dogmaticus ostendat, sacram historiam nequaquam profanae adVersari, quod clare & apposite numquam conficiet, nisi Chronologiae perituS . Comsulat qui velit Augustinum in libris de Civitate Dei, Petavium, Ricciolum, Melchiorem Canum Io. Dri edonem egregium Theologum qui de supputationibus ait. Multum per omnem modum juvabitur sacrae Theologiae Hudiosus ad intelligendum scripturas Uc. aliosque, dc prae ceteris librum , cui titulus Antiquitas temporum serta adversus Pudaeos, novosque Chronologos, Parisiis impressum 1687. Gallice , in cin

172쪽

AD THEOLOGIAM UTILITATE . CAP. XI. 1

jus parte secunda, cap. secundo idem, quod nos asserimus, affertur, nempe Chronologiam necessariam esse, non solum ad illustrandam historiam, sed etiam ad Religionis Veritatem tuendam, quod est Theologi Dogmatici munuS. .

CAPUT XII.

Mistbesis Juvat Theologiam specillatricem, quia V exponit afectiones quasdam quantitatis,

convenientes rebus quantis quantitate dirimtis; D regulas analogismi V ealcmlatiovis L exempla analogi imi II. III. IV. calculationis V. G. VII. VIIL Theorema. tis ex Euclide M. I. Heologiam quoque speculatri- cem, quae maxime justis de caussis, ut alibi dicetur in Scholis viget, & pene sola dominatur, Mathesis egregie iuvat, tum rationeS eXponendo, tum suggerendo instrumenta ad veri ininta; Dus. Σ--L mapris e .

173쪽

ri inquisitionem facientia, ut mirum sit illius cultores hanc utilem dirigentis &praeparantis paediae partem dudum ne-'gligentius posthabuisse. In Mathematica fuse & clare expositae habentur nγtiones proportionis Arithmeticae & Geometricae ; habentur quoque regulae calculationis & analogismi, quibus multa determinantur de potentiis, objectis, actibus; uno verbo de omnibus, quae considerantur & tractantur secundum quantitatem virtutis. Testem do omni exceptione majorem Cl. V. Guidonem Gramdium Maecenatem meum, qui profitetur, se multa explicasse & ostendisse secundum regulas Mathematicorum de proportionibus in tractatu de visione Dei. Aliqua exempla afferemus, quibuS nostrarum Disciplinarum in hac Theolo. giae parte usus palam fiet. Pauca de rationibus, plura erunt de analogismo,& calculatione, omnia petita a principibus Scholarum, & praecipue a D. ΤhO

174쪽

AD TAEOLOGIAM UTILITATE. CAP. XII. r

ma , Scholasticorum omnium quotquot hactenus Academia protulit, ut inquit Sixtus Senensis , facile primus . . Gai de analysi hoc loco dici possent, alibi copiose exposita sunt ideoque hic

omittentur . .

. . IL Doctor Angelicus Quodlibeto ri,

moi az 22. inquirens, an corpus gloriosum

possit esse in eodem loco cum alio coopore non glorioso, pro Parte negativa ita arguit. Sicut se sabet corpus unum ad unum locum . ita ,duo corpora ad duo loca: ergo commutatim, Sicut unum corpus ad duo loca, iti duo corpora ad unum locum: sed unum corpus non P test eme in ' duobus locis, ergo neque duo corpora in uno loco. S. Doctor ι tenens partem amrmativam quaestionis. respondet argumento, negando primam consequentiam. Jure quidem: in hac enim arguendi forma invenitur idem vi lium . quo laborare diximus argumem tum Aven-Rois , relatum capite praece Z denti.

175쪽

denti. Sed proferamus Verba Tahcti. Monstri ι ' Proportione ' commutata sic. est utetidumn 'Sicut se habed primum ad cundum' ut iduos ad seia italis , habet tertium ad quartum ud quatuor ad sex ergo commutatim sic se habet a primum tertium S ad lscuti; iacit hdum adta quartum 3. ad istun ni hoc Iratio ' se deberet procedere dii Sicuo in ' habet: unum corpus ad. unum' locum ita duo scorpura Gad: duo loca i ergo sicut uinum . corpus ad bduoi corporal, iita,nias

locus i ad bduo loca l .& : Mi non: sequitur M. .i Ixa ex ' Mathematicis fi s. lΤhomaso - III. -quet semel occurrit' haec fom in arguendi. Zi Eecentibu aliat extempla linaerio Sc Thomas '. RUtrum Ogratia sit. an Sacramentisi is Ρm negati la/effo mat hoc sa umentuin .ssa Uis: subjectum corporale ad accidensi corporale issic subjectunt spirituale i ad i accidenso spirituale :ergo i commutatiῶ, ut .iubjecturii corporale ad accidens' spirituale , sibilat lectum X spiri-

177쪽

IV. Afferamus aliud exemplum, in

quo regulae arguendi commutatim servantur quidem, in argumento vero aliud est vitii. S. Do stor quaerit An timor castus fidem sit in substantia cum timore servili. Affirmativam probat sic. Ut timor servilis ad fidem informem ita timor castus ad fidem 'sormatam; emgo commutatim ut fides inform4s ad fidem formatam, ita timor servilis ad timorem castum: sed, fides 'informis est

idem in substantia cum fide formata ;ergo & timor servilis est idem in is,

stantia cum timore castol Hic servam tur regulae, ut diXimus; nam antecedens comparatur antecedenti, consequens consequenti, unde optimum est argu mentum quantum ad formam. Neque obstat quod in prima consequentia comparetur primo consequens consequenti, tum antecedens antecedenti l nam hoc Vim argumenti non infringere, noverunt

Mathematici: supponitur enim alia opidi

178쪽

ma forma arguendi, quae fit invertem do. Ecce exemplum: ut A ad B, sie C ad D; ergo invertendo, ut B ad A, sc Dad C: tum commutando, ergo Bad D, ut A ad CP S. Thomas, qui

haec bene noVerat, respondet concedendo, servari quidem regulas arguendia proportione commutata; sed ait: Com. mutata proportio non tenet in omnibus, sed tantum in magnitudinibus D numeris. Rationem cur non teneat, non affert, sed eam dabimus infra Cap. XIII. Haec

sufficiant de usu analogismi in Theoloegia, qui frequentissimus est. Ad illum

enim pertinent omnes, quas V ant Paritates; has Vero saepissime usu venire notius est, quam ut dici debeat. Exempla afferamus de alio instrumento sciem di, scilicet calculatione. V. occurrunt non raro quaestiones de intensione & gradibus quantitatis Vim tualis, in quibus veritatem hoc sciendi modo aptissime investigamus. Tales sunt

illae apud Scholasticos: An divina omnipotem

179쪽

potentia sit infinita : An i divina Sciearitia sit infinita quae licet videantur pertinere ad Theologiam Dogmaticam, quia tamen controversia i in potius: de medio, quo probantur, sunr juris Τlae logiae . speculaificis , An actiones &: satisfactio Christh Domini proi nobis. ab eo Deo Patri oblata, vini valoris simplieiter infiniti l An peccatum, mortale in ratione offensae censeri debeat simpliciter . infinitum Ao solius Dei sit

crearn aliae hujus .genexis non paucae quasi calculationes solvimus & do finimus . . Quae sint . regulae UbserVam dae , quae cautiones , dicemus . sequenti

capite ut Nunc, satisi sit ostendere, Theo logossiti hoc tristrumentuli sciendi ad gasdem, quaestiones definiendas vi in s i i .

Ad primam Thomistae affirmative respondent probatio quam afferunt talisbest l: Si forma qua agens agit , i est unum, potentia jactiva est unum, . si lar

180쪽

AD THEOLOGIAM UTILITATE. CAP. XII. 183

potentia α Σ. si forma g. potemtia dia. ergo si forma thfinita .cathegor. matice; etiam 'potentia infinita cathegoerematice : forma autem i, Dei M. Pro alte a quaestione μ decidenda: ponit D. Thomas duas series unam cognoscemtium, alteram cognitionum et, sit itaque cognoscens eleuatumi supra i materiam ut

unum, sit aliud elevatum ut duo, aliud

elevatum . ut piria sit elevatum Pro us ,ο&Homnino 'eXtra. omnem -- textam 1 isnt litem cognitiones correspon dentes: ; elevata ut vinum , lut duo , uteria ι . ii elevata Pr sus , & Omnino evrea omnem materiam, tum ait; cognoscens elevatum omnino supra materiam

est: in summo immaterialitatis genere, igitur cognitio elevata omnino supra materim est in . summo cognitionis gene re , i sed Deus &c. . Pro tertia ponitur series. dignitatum satisfacientis, & series valori, laetus, sici SatisfactiO ut: I. a. . 3 simpliciter infinita. Sertex Valoris actus ut iI. a. s. simpliciter infinita.

SEARCH

MENU NAVIGATION