장음표시 사용
41쪽
te Christi inquietam,& tanquam visibilis daemon , veruntamen nullus fic amet paceni, de concordiam, ut aliis contentiat aut eonformetur in vitiis, sed fic pacem concord --.que amemus, quod fratres.& proximos nostros non o utimus neque turbemus per ver Rha illicitita aut per opera mala.aut omittendo quod rationabiliter fieri petunt a nobi . ii vero fratres vel contra ius vel contra eorum priuilegia eis a summo pontifice aut pr . priis dice sanis concessa per potestates sint rectores locorum ubi domicilium,idest . anum seu manfionem obtinent. vexationibus i mpetrantur, idest . fi principes aut iudices seu ciati saeculares aliquid iniuste exigant a fratribus terti j ordinis.velut a homini somnino mundanis.ministri Ioci ad Episcopos, de alios locorum ordi uarios studeaat h. te recurtum, idest primo recurrant ad proprium praesulem pro confilio aut auxilio.Et si ab eo susticienter adiuti non fuerinμ ab aliis quoque Episcopis petant insormationem& opem iuxta consilium, & ordinatiouem ips um Episcoponim in talibus proretati. idcu acturi contra praefatos principes iudices aut rectores mundanos. Nam de ips --
tres de tertio ordine, quamuis coniugati,dc in saeculo commorantes, certa praeuitigia lia V ri bent nee inter pure saeculares sunt computandi, imo ut vir famos e virtuositatiuae ma-- gnae religiours pater Ioatines de Campestra . doctor inclinis ia utroque ordinis i in hirranci ci sanctus senex, qui adhuc agit in humanis, miraeuusque choras uia speciali tractata magistrat ter prub t. priuilesio clericali debetit gaudere .
, A Iuramentia autem solemnibus,quae videlicti coram iudice secundam processum,&ordinem ivrs fiunt, omnes fratres tertiae tegulae abstineantini si nece litate cogente
Pro pace ivter homi ues recuperanda aut conteruanda.aut Pro
delitate si rurando,aut calumnia seu iu: uratione aut falsa criminatione vitanda , aut ad testificandum pro veritate. de contra iniquitatem, aut etiam in contrae u em zonis vendicionis. dc donationis, ubi videbitur exped:re.idest,aa protestandum,quod aliquid sit digitime emptum aut venditum seu donatum, dum scientia dictauerit eme ex mens xt suo talibus rebus niretur. Tuncque iurandum est eum grandi reuerentia maiestatis dius inae atque sanctorum,dc cum rem intentione ex charitate. 5c aelo iustitiae.Sicque iuratio .illa est actus virtutis,quae Iaula appellatur. in communi quoque loquela, idest in quot, .diana locutioue vitent ut poteruadiuramenta. Certum eit quod undisquisque etiam penitus saecularis possit vitare illicita iura nenia, si debitam apposuerit diligentiam ad vitiandum, qui Moc tunc non deerit auxilium gratiae Dei. Porro iuramentum est dupliciter illi citrum. Primo quoniam satium, dc hoc vocatur periurium quod ex tuo genere est pecca tum mortale Secundo,quia quamuis fit verum.tamen fine rationabili causa fit. quod ea iurat reatrina inane.Quod si ex consuetudine fiat,non excusatur a culpa mortali, cum dehcc si conita diuinae reuerentiam matellatis, assumere Deum in testem sine rationabili causa.atque ex leuitate,& usu malo. Ideo Dominus in Exo.ao. cap. iussit: Non activum nomen Dei tui stultra,idest inaniter seu sine causa condigna. Iccirco quod asserit Augustinus,non est peccatum veriam irurare, intelligendum est dum iubeu ratio Eii .s caula iurandi. Devique ad vitandum periculosam ae pessimam iurandi consuetudinem . dc tur menta inania. risius Mat. s. cap prohibuit atque dissuasit omnem iurationem. Ego it quiens, dico vobis non iurare omnino.Sit autem sermo vester.est est non non. Quoi, bundantius est,ta malo est Sic dc lacobus Apostolus as .cap.ait:Ante omnia, nolite iv se. Hinc quoque in Ecclesiastico capQs. scriptum est iurationi non assuescatos tuum,
multi enim civis in e vir tacitata iurati eplebiciu livetuitate. c.,cisiciet de domo
42쪽
quede aliquo minus eaute iurauefit exlapsu linguae prout eontingere In s A multiloquio consueuit'. die ipso in sero eum debet recogitare quid fecerit, dicat tribua δε vicibus olatuinem Dominicam. propter incaute acta huiusmodi iuramenta idest de sero antequam vadat dormitum.quando debet conscientiam suam discutere, considerat do qualiter totum diem expenderit, quid boni omiserit , & quid ni ali eos. mile it in e dem tunc specialiter, poetiiteat de incauta iuratione, dc ut sibi indulgeatiar, ter dicat orationem Dominicam cum salutatione angeliea de multo amplius debet dolere , veni que praecari, si ex proposito periurauit. De caeteris quoque suis peccatis tunc debet poenatere emissionem a Domino postulare , firmum emendationis propositiun assumere. Mitem. proponere quod tempore suo confitebitur iacerdoti super ipsum iurisdictionem habeati,&iuxta illius arbitrium,fit satisfacturus .
Dι aliquibus laudabilibtis obseruanss Articultis. XXIII.
Memor autem sit quilibet.xt ad diuina obsequia iam ii am prop: iam exhortetur.is
est unusquisque pater iamilias aut mater similias de tertij ordinis regula, DLn obliviscatur suam sobolem atque domesticos congruis horis ad monere.ad ciminorum,dcriclesiasti rum obseruantiam pr cepi umidi ad mores laudabiles.ad euitandum Ruc sue mala colloquia. Cumque soboles aut domestici alii contra hae egerint, pater lami Das. oc mateisaurilias debent peccantes corripere. Nam ac Apostolus ait: ad I imo. . ca. Siquis suorum 6c maxime domesticorum curam non habeti fidem negauit, de est infideli deterier uniuersi sane fratres terti ordinis cuiuscunque ciuitatis, de toti ii comode ps terunt diebus singulis ossicium missa audianti de qui mechanica manuaria exercent ossicia studeant mane Missam audire . antequam ad exteriora procedant opera exeque ada, C xt sic impleant quod Mat 6. cai ait saluatori primum quaerite regnum Dei. 8c ius litiam eius. x ca. Et mense quolibet aa Ecclefiam siue locum, ad quam Ecclesiam vel ad quem alium ἰocum ministri curauerint intimare,conueniant die statuto.Millarum solemnia inibi audituri. Unusquisque autem idest quaelibet versoaa ibi collecta,usualis monetae denarium magario utpote collectori seu receptori ill: us pecuniae tribuat . qui Decuniam hu-hismodi colligatide eam de consilio ministrorum umidat inter fratres, 5c sorores paupertate grauetios de praecipuae infirmantes, ac eos qui funeris carere dinoicuntur exequiis, idest necessaria tuneri non habeates vel ad hoc quod pauperibus mortuis fiant exequiae de pane aliqua illius pecuniae. εt deinde inter pauperes alios qui non sunt de tertio oro' dine, dividant congruenter residuum collectae pecuniae, fi de ea superest.ita ur caeteris pauperibus,praesertim infirmis. de seninus,ac domi iacentibus, faciant aequam diuis nemiuata eorum penuriam istud totum est opus pietatis. de chalitatis staternae. Porro inlita D tera ista no exprimitur quantitas valoris denarij dandi, ideo admonedi sunt ut unusquis que iuxta si iam lacultatem fit charitativus 3c liberalis in contribuent , etiam si placue tit fili duos aut pluies denarios.Tuncque si commode potet unt,viritim relig sum, ec iaverbo Lei competenter instructum habere procurent, qui vita, iam a atque scientia st praedicandum idone
ordine sancti Mancisci,cenda hortetur solicite
h)iritualia praecipue dimiti intur peccata charismata gratiae impetrantur. atque aeterna obtinetur fel citas , sicut saluator Lucae ιa .cap. teliatur. Quod supereu,date eleemoιynam.& ecce omnia munda iunt vobis, itemque Mat. s.capite. Beati miseli ordes, cluc nia ipsi milei icordiani nicquentur. Hinc heriim ait scriptura recl. os capite Csiclude eleemosynam in sinu Pauperis, de ipsa orabit pro te ad Dominum. Quia sciit aqua ex tua is ignem, ita elem Olyna extinguit Peccatum. Huic quoque venerabilius ille Ihobias admo
iit ullum suum dicens Noli aurirete iaci ouam ab ullo raurire, va euim uel ut nos
43쪽
ae auertariu facies Donaini. Quomodo potueras. ita esto misericors. si multum tibin abundanter tribue: Si autem parum habueris. etiam modicum l: benter impartiri stu- de. est autem eleemosyara danda ex charitate, non vanitate, ad Dei honorem non adlau Adem sui aut propter commodum proprium. Praeterea aurea est illa eleemosyna, de Deo grati illina, quam homines boni de sua paupertate, aut de manuum suarum laboribus fa- ciunt. Atq; ad exhibendum talia misericordiae opera ministri.& matres personaeq; caeterae tertii ordinis debet este charitatiuae.ac liberales in Domino. non tenaces tardi aut d Wquia re utra huiuscemodi misericordiae opera nou totum in futuro, sed etiam in praesenti vita copiole ac multipliciter remunerantur a Domiti' non solum per spiritualem gi vatum inlusionem. sed etiam per temporalium multiplicationem, quemadmodum, oc decimarum ac primitiarum atque oblationum debita, prompta , & deuota solutio , prout sancti Patres id eronum us,3c Hugo testantur deniq; u alicui conventui terrii ordinis dum sant liqua templi alia nona liae condisione , ut pauperibus tribuantur, non sufficit sup ruet imi bus hospitibus exhibere, sed iuxta conserentium voluntatem susit in i lςeino: ynam e3pendenda. sc ostiatim mendicantibus alijsue pauperibus, infirmis ac domi iacebiti tuis danda Nam hospitalitatem exhibere,& eleemosynam date, sunt istincta opera nil ericord ae, qua nati s extente loquendo quodlibet misericordiae opus interdum P I eleemo yna Liuncupetur. Studeat quilibet dum Missae celebratur officium. & dum praedi, c cationis votium piopcvitur,seruare flentiu: norationi,de officio, idest diuino obsequio,
&celeb ationi ac seri nocinationi sic intentus. Somnolentiam quoq;&ementis Vtionem deuitet. nec oculis hinc inde dis eurrat , misi eum communis utilitas fraternitatis
I impediati idest nisi ex ia iuncto ossicio iud:geat loqui pro utilitate communi.
ualiter tractandistini insirmi, ct morisntes. Articulus. XXIV.
Vm autem quemquam ex fratribus aut etiam ex sororibus tertii ordin s infirmari contigerit, ministri per se, idest personaliter , vel per alium seu alios, si hoc eis in si
mus iecerit intimari, semel in hebdomada visitare teneantur egrotum. Et quamuis aegrotus luam infirmitatem non insinuet eis, nihilominus decet ut praefato modo visitent ea. dum aliunde agnouerint eum grauiter infirmari, ipsit in Alicite induc rites pet suas e . horta totius ad recipiendum poemitent ambuleth ad consitedum. 5 ad exhibendum te Pa ritu in .sacere me istent talem satisfact onem, si conualuerit. nece saria victui,& medicinali remedio illi de bonis communibus, idest praefatis pecuinis quae pro communi iudi gen tia tubuentione collectae sunt prout prae edenti habetur alticulo, mini trando si ind: t. Et si praefatus imirnius aut et am lotoi infirma de praesenti luce migracemi re D a
ait de praetenta inligine. iii si quoniani teste apoliolo: Nox praeeesit dies autem aPpropin- Illa uita Iempus quippe Mo a rae legis comparatur nocti, tempus vero Extangeticae legis c ei quamur, cic tiatus Euan e icae legis comparatione itatus beatorum in patria nox non aic cur s et tribus, de Oroiit iis,qui ciuitate, , et loco ubi eum comiterit mori, praesenti: bus de: praesentiat ter coni ituris nunt; etur vi destincti exequiis cutent perionaliteri inter ei l .i quinus donis Misparum solemnia furit ut celebrata,& corpus ramulo condi in 'hon aant, hoc quo b c xa torores infirmas & deceed es volumus obseruati. Dei laetin regnia subdit 'De suuiaria sint pro defitetis iratribus lororibusq; dicenda, sicut pui
omnino et i litera re uiae. Orent ergo viveres pro mortuis ca omni fidelitate, astantia.
1 ni re u nia 'mo si cupiunt ut uo tempore oretur pro ipsis cum de iuncti extiteria;& vitia d. bitu ui stua eant subuenire destinctis ingrauibus suppliciis constitutis. Con: quenter: ub uno riar de thusdam ossicijs aquanimiter acceptandis, dum Micui committi .ntur. Ministeria quoq; di alia cu ci*.quae prasentis formulae series exprimitiin oms,iqui: ue deuote iii Upiat, curetq; fideliter exercere, idest dum aliquis eligitur in init in Eritici vel in colle An aut erogatorem pecuniae pio pauperibus contribu ας,
44쪽
humilitet.& eharitatiue iniunctum onus usi per prosequi, dc implere, non quaerendo propria eo inda, sed pauperum Mneu -tque Hill rem conamunem.Ossiciuua bu A tem O libet personae in ossicio constitutae ληι conuituea , certi temporis spacio li mitetur .Quod qualiter intelligendim tu,subditur: Nullus minister instituatur ad vitam, idest.ad hoc quod totum tempus vitae tuae in ossicio Perilauerauerit. & eius ministerium certus terminus comprehendat. Aliqui enim videntes se confirmatos in suis omeli, eo nui tibi Euinunt.& propria commoda quRrunt supernu immoderanter quoque secuti
ri A Dhue,idest,ultra praehabita, ministri,&s atres.&-ores eiustatis,& loci evirali. n Vbet, ad Vifitationem c6mune in aliquo loco religioso vel in Ecclesia. ubi locum huiuimodi contigerit deesse, conueniant, idest, personae regulae nutus semel in anno te mete opportuno congregentur in loco aliquo sito intra septa alicuius coenobii vel in aliqua Ecclesia materiali, ii talem non inueaerint locum religiolum sibi latis propinquum. Et v, oratorem habeant sacerdotem,qui alicuius approbate religionis existat, uuioce illis si eribus, de sororibus,de imo & eorum ministris de commissis excessibus.& etiam de omis. sis actibus tauta, praesertim ad quos tenentur ex regula, iniungat poenitentiam salutarSDebet etenim singulorum illorum deiectus,& peccata seorsum inquirere, aut alio modo percipere. vel ipiae perionae debeat sponte recognoseere suas culpas, nee quiuis alma 1lit eis huiuimodi visitationis ossicium exbibere,idest,nec laicus, nec presbiter saecula. ris.Quia vero praeiens sorma vivendi, idelicet tertia regula, institutionem a sancto FranCci: co tu cepi .consulimus ut visitatores.& iamrmatorea de statrum minorum ordiae assumantur, quos guardiani vel custodes eiusdem ordinis cum super hoc fuerint re- qui fili a ministr:s tertiae regula duxerint assignandos. Et valde necessarium est ut vi ctores fiat vere religiosi,vii duofi,discreti, exemplares, alioquin melius esset habere alium vibratur m de alia regula,quam de regula sancti Franci ci habere visitatorem indigna, propitetarium, intimoratum, cui dici in primis posset: Medice cura teipsum.Nec resula praecepit qucd visitator fit stater minor. Ista est serma visitationis personariim tertii ordin s iecundum primam institutionem earum, secundum quam non secerunt tria vota re-bgtonis,nec pacter omnes in conuentibus morabantur . sed pro maxima parte in coniugio erant. Nunc vero ex apostolicae sedis concessione plures earum faciunt vota praefa-D,de aliam habent larinam visitationis, quia a generali suo ministro cum vno ministro Gallo elato visitantur in proprijs domibus Porro ministri ordinis huius in Modiensi Dios ce si commoraules, iubentur in apostolico suo indulto semel in anno conuenire ad do mum ordinis sui. sita in villa quae Zepserem no atur,& ibi celebrare generale capitulum. Ad quod etiam iubentur venire uatres, qui in c6muni no vivunt,etcapitulo obed te quantum ad eoium statum & Proseisionem concernunt.Praeterea aduertendum quod iux ta sau tum pati uni instituta ac documenta , visitationes religiolarum diligentis
me fieri debent, di ipsi visitatores debent esse valde circumspecti,timorati, iusti, discretiae feruidi, ia: a ex hoc qucd vi stationes debito modo fiunt, ordo quicunque praecipue viget,& fratres proficiat.Quod ii vilitatio superficialiter fiat,& desectus ac vitia fratrum
sue sororum ieini se corripiantur,nec debite corrigantur, mox regimen domita laxatur, negligentiae inutriplicuntur . nec stoi et religio,sed arescit deuotio. Praeterea. quoniam profectus iubdito: um multum dependet ex virtuosa,& exemplari conuersatione eius qui praeeli,ideo vi fitatores cum summa diligentia tenentur inquirere,qualiter minister eat rq rectores perlonarum orditi s uuiu le babeant qualiter vivant, & oificia sua adimis p evit auitate1emplares mouent ac stren uicisca delinquentium inlarmationes, reis
45쪽
rrehensione & punitiones, an fini personan-m acceptores libenter quantum Guenten. ter pyteli fieri,maneant domi cum fratribus suis,an nat leues in motibus , iustuctuosi in . verbis,remissi in actibus bonis. itaque quicquid in ministris fratrum,& in consetaribus amatribusque sororum inuenerint, audierint aut viderint esse culpabile, hoc ipsi visitatores diligenter scribant, proponant, redarguant, de emendent,ne de caetero talia germina oriantur aut laualescant. Deinde similiter perscrutentur, qualiter Patres aut sorores se habeam, an sint Deo deuoti atq; in obseruanti, regulae diligentes, an sint inuicem pac, fiet, obsequioli,5s exeinplaresin superiori suo debito modo obediant, an passiones suas discant euiuaciter frangete,& in vera humilitate,patientia,militate,charitare,obedientia quotidie crescere: An sint custoditi in exterioribus sensibus suis, de aedificatorii ac modo rati in verbis & congruo loco ac tempore filentium obseruantes. Ex his facile est pensare,quod ficut generale capitulum obligatur illum eligere in genersem ministitim, quα ad tantum officium reputat vita scientia, moribus nimis idoneum, ita prouidere ten tur,ut is qui cum generali nnniitro visitat aliquam domum, sit prae caeteris ministris iit , B capitulis congregatis ad visitandum magis idoneus , & ampliorem ordinis telum di cretionem l habens. iccirco nequaquam expedire videtur, ut ministrri in capitulo et gant, aqlio una Cum generali miniuro velint visitarimi fi sorte ipsi ministri fiat tantet perlecti Di,.quod noti eligunt n si cum,a quo aestimant se acitus increpandos. Quae persectio isd: ebus proh desor satis rara in praesilentibus reperitur. Et dato quod iam ines et ministris timendum quod in eorum succeissoribus,ita non erit. ideo melius videretur quod in capitulo eIigeretur unus ministrorum nrigis idoneus,qui cum senerali ministro visitare omnes domus dioece sua domo excepta, quam generalis minister cum alio socio m lis iusto ac strenuo visitaret:& cuis cum generali nc visitans. Posset in capitulo, prouzeapediret, mutari .
otios contentionibusq, vitandis. Anicutas.
Ir corrigibiles vero ae inobessentes monitio trina praeueniat, idea personae telisi ordi
nis rebelles,& duraearibus vicibus per intentalla cietiam,charitative. pie ac laineterismo,& seriose,& comminatorie a superioribus suis admoneantur,ut se emendent, resipis ut, Tuiescant obedient. Talibus proponenda sunη eorum nouissima. puta, quanil, reuis,iacerea,& sallax sit vita haeciquam amara sit mors, quam periculose uent, & qua enorme peccatum sit nolle acquiescere, quam diabolicum sit in malis perseuerare,quam
metuenda sint Dei iudicia,& quam graue iudicium ipsis immine at quae . & quanta sine illa infernalia tormenta, superbis,rebellibus, incorrigi nilibus, praesertim religiosis para .ri Sunt quoque cum pietatera lachrymis exqrandi,ut vere piniteanti Instruendi lunt ta ses,qualiter principium omnis bovi in religiosa persona, fit esse docibilem,& ad hona nexibilam: non esse proprii sensus, nec pertinacem,sed aliorum praesertim superiorum ii ducto magis quam proprio crede propriam voluntatem abi Rere,& frangere semetip- sunt istud est regia via saIutis Sed incorrigibilem, atque indirigibilem. & inobedientem se exhibete, non est aliud nisi tenebrosissima,periculosissima atque sceleratissima via aeterna atque grauissimae damnationis. Qui n se corrigere non curauerint . idest, nulli
emendationis usna ostenderint, nee dixerint se velle emendare, aut scelera sua ita excusauerint, atque defenderint, ut ea non recognoscant esse peccata, vel aliis imputauerine ea,de imus congregationis consortio expellantur omnino de consilio discretorum vir
- tum. Quae expulsio iacienda est eum placordiali e passionis doloren zelo iustitis. Eequamuis tales incorrigibiles dicantur, ter admoniai admonitione solemni a suo superion in aliomm praesentia, nihilominus interim admonendi sunt saepe seorsum per iratres dinoto distretra charitatilios, ac mitra . Et proponendum est eis quanta Dei filius pro nobi
46쪽
bi, sustinuitiin quanta obedientia, patim ,pauperrare,& humilitate vixit in saecula isto & qualiter oporteat nos sequi eius si talum debemus. Praeterea de hae m A retia sibit sancius Benedictus in regula sua. Si quis stater contumax aut inobediens,
aut superbus, aut murmviam,vel in aliquo contrarius regulae, & praecepta suorum superiorum eontemnens extiterit,hic secundum piaeceptum Domini nostri admoneatur somel, 5e secundo secrete a senioribus sui .Si non emendauerit se , obiurgetur publice e ram olimibus.Quod fi nec ita correxerit 'excommunicationi subiaceat, idest ab orato- rio,& a communi mensa istrum remoueatur. veruntamen cum omni solicitudine ab
has,idest quicunque spiritualis pater sit diligens circa delinquentes,quia non est opus sa. nis medicus, sed male habentibus. Ideo tanquam sapiens medicus dirigere debet quaa
culte, seniores, sapientes statres, qui seorsum consoletur,& instruant fratrem fluctuantem.& ad humilem satisfactionem reuocent eum,ne abundantiori ablarbeatur tristitia, l . sed ut ait Aposto.a. Coria. Confirmetur in eo charitas,& oretur pro eo ab omnibus. Ma
vgnopere enim solicitudinem gerere debet qui pNest. M'mni sagacitate atque industria cprouidere,ne aliquam de ovibus sibi creditis perdat, sciens se infirmorum suscepisse euram ac regimen animarum,non super sanas tyrannidem, nutuataue quod Dominus ait per Ezechielem. 3 . cap. Quod debile era proiiciebatis. Sicque boni pastoris imitetur exemplum,' ut relictis nonagiata nouem in moatibus, abiit quaererere unam quae ere uit. Cuius infirmitati in tantum compassus est, ut eam sacris humeris suis dignaretur imponere,& ita reportare ad gregem,Si autem nec sic emendauerit se qui excesiit, acriter disciplinetur verberibus,dc si nec ita emendat se, oretur pro eo ab omnibus, & si nee ita curatur,tsic tandem abijciamr,& expellatur. Haec Benedictus. Ex quibus in tes:t, quod lanctus ac discretisti nus pater Benedictus valde difficulter processit ad expulsionem, aeorijs modis docuit misero statri excaecato ac indurato est e subueniendum antequam
expelleretur. Insuper sanctus Bened dius ait in regula sua: Frater qui propria peruersita. c, te recedit aut proijcitur de monasterio, si reuerti volueritispondeat prius omnem emen- dationem. de ne ultimo gradu recipiatur,ut ex hoc eius humilitas comprobetur. Quod si . iterum exierit, usque tertio recipiatur,non amplius. Denique ijs satis concordat, quod iaregula scribit gloriosus Hieronymus: Contumas p aesumptuosa ac superba mulier. idest . soror seu monialis in vesiro sancto cotortio, quae dedignatur esse subiecta sui: nue litibus Lae iurgii, leandalum petiet qalen motum, aique in obedientiae exemplum eis demon- . arduis crebrisque leniniis castigetur. Q iam si ieiunia non castigant. superbia eius edometur verberibus, contumeliis.& grauibus disciplinis. Quod si emendata non fuerit, cmm apostatis angelis expellatur. At vero quae Sancius Bene. ait de iratribus.applicanda δε οε sunt sororori 3. Conformiter quae Beatus Hiero. scribit de muliere seu sorore peruersa,p ruersis fratribus sunt apponenda Amplius in regula Basil j quae: itur, quales esse debemus erga esi qui pro peccato suo n6 Pinni M. Ad nocetes dei alii.Tales, si ut praeeipit D Dominus Mat. i 8. dicens sit tibi sicut gentil:s & publicanus. Et sicut Apostolus praecipit. i.Thessa. 3 Subtrahite vos ab omni stato ambulante inquiete, & n oscelindum traditi nem nostram. Rursus in eadem regula quaeritur Si quis habet aliquod vitium quod eorrigi non potes, & stequinter notatus in peius proiicitian expedit talem intermitti. Ad
quod rei pondit magnus Basl. ouet Peccantem corripere sectandum modum a Domino pofitum,idest, iecundum solanam praecepti staternae correptionis. Et si non susticit ei ad emendaticum obiurgatio quae fit a pluribus,idest si non emendatur ex hoc quod coram multis, de a multis obiursatur, tunc de caetero habeatur gentilis.& publicanus: qum niam nulli tutum ea parcere,et,quem Dominus condemnauit,maxime cum Domanus 4 cat,quia expedit unicuiq; ut unum oculum,aut unam manum aut unum pedem perdat di ita intrare in Regnum Dei. quain dum pepercerit uni de his membrisadest peruersis,&ineorrigi Oil .hus fiatribus.totum co pus mittatur in gehennam.Nam dc Apostolus protestatur de talibus. i.Cor. ι s. de Gala S. Modicum sermentum totam massam corrumpit.
Hae Basilius.Augustinus quoque in regula sua.Conu: ius,inquit, de culpa,dςbet secunda
47쪽
heant Deo vacare. Ex omnibus ita e praeindue his satis reor patere,qu iter duri . di re- mielles atque incorrigibiles fiat uaciandi , exhortandianstrueodi, corripiendi , oc ina
arbitrium praepositi emendatoriam subire vind-m.Quam fi ferre recusaueriti dc fi -
is se non recesserit,de vestra societate proijciatur. Nec hoc crudeliter. sed misericorditet ais iturine contagione pestifera plurimos perdat. Cum quae verba asserit Hugo. Qui blan de correptus non emendatur . necesse est ut acrius arguatur. Cum dolore enim sunt a sinat scondentia,quae sanari non valent. Manifesta quoque peccata non sunt occulta purgati ne purganda. Ideo palam sunt increpandi,qui publice reccant, quatenus cateri terrea tur,& hi qui eos male secuti sunt, corrigantur. Nec in crudele quod incorrigibilis atricitur, quoniam melius est ut pro multorum saluatione unus damnetur . quam per uni exemplum plures periclitentur. Denique,sicut ait super regulam Augustini Hupertus, tria sunt quae solent hominem excusare aliqualiter a peccato,Primum est ignorantia,s -- dum est mala societas, tertium est, exterior occupatio. Hi autem ' deuora congregati α ne sunt,per nullum horum excusare se queunt, quoniam quotidie instruuntur, & inter bonos versantur,nec ira forinsecus occupantur, quin suotidie certis horis possint ac d
Θι litigkoronuntionibus,er eonfiminbus mam vitandis . Articulus. XXVII.
Vltent insuper fratres. 8e s tes litigia inter se iuxta inte. Inter extera Ch:isto
Mar.s consuluit in exteriori soro non contendere iudicio. Et Paulus Apostolus som. bit idest, Corinthi rum.6. cap. iam delictum omnino in vobis est . quod iudicia habetis' inter vos. V et untamen in causibus certis licitum est saecularia iudicia quaerete, quae thmen pro posse vitanda sunt. Sed extra forum iudiciale mutuo litigare contendere,aut ri Cxari,est Omnino vitandum praelertim cum contentio ex suo genere sit peccatum murra te, quia Apollotus ad Galatn. s. inter peccata mortalia computat contentiones,dc rixas. ideo quilibet potest haec vitia prorsus vitare quoniam maledictus est qui dicit Deum.
impossibilia praecepisse hominibus. Denique villa via sunt reli osis penitus fugien
cum Apostaeicat, r. Cor. 3. Cum sint inter vos zelus, dc eontentio,nonne carnam estist Et rurius. Timo. r. Noli veibis contendere. Ad nihil enim utile est,nis ad subuersonem audientium. Itemque. r. Cotiar.Si quis vigetur eontenfiosus esse . nos talem consuetu re non habemus, neque Ecelesia Dei. Iacobus quoque. s.cap. Si relum amatum habetis. s. & contentiones sunt inter vos nolite gloriari,Sc mendaces esse a iuersiis veritatem. Non est sapientia ista desursum destendens sed terrem,animalis, de diabolica . Vbi enim ae lus, di contentio.ibi inconstantia,& omne opus prauum. Pr terea,ficut docet Gregorius, . conteratio generari latet ex superbia inanio gloria. Icciuo qui honoris sunt cupiat, aut Dprudentes, de magni in oculis suis sape sunt contentiosi. Qui ergo cupit contentionem vitare, non quaerat apparere aut sapiens reputari, nec alios se netur, sed potius cedatur deserat eis Lis vero ex ira, de impatientia nascitur, iuxta illud Ecclesiastici.13. Homo iracundiis incendit litem, de vir peccator turbabit pacem. Denique iis, de contentio non solum sunt enormia vitia coram Deo,sed etiam coram hominibus inhonesta. Propterea qui ea non vitat eo quod ostenfiua sint Dei. saltem ab eis resiliat propter honestatem hun anam, di ne contemptui pateat Hinc Prouer.ao scriptum est. Houor est homini cuieparat se a lite. Itaque statre dc sorores vitent litigia illa,si suscitari contigerit,lolicite din timet do,idest cum dilisentia protinus extinguendo, dc contendentes pacificando.sue. tb ianicem veniam postulando Ilinc admonet Augu. tes nullas trabeatis, aut quam celerrVir.e sniatis ne ira erescat in odium,3c animam taciathomicidam quoniam. r.loan. I. LVptum est: Omnis qui odit proximum suum, homie da est. Alioquin de iure coram illo
Mirrnaeanet, apud quem poristia residet iudicaad: adest nisi piatacto modo xiiauetior
48쪽
lues aut pro posse mox extinxerint eas iubeantur coram suo superiori astare, δc reddem
rationem, ac debite corrigantur. Praeterea iratres aut sorores non solum inter se tenentur
H vitare lites,& contentionessed etiam caetera vitia linguae, videlicet detractiones, susurra tiones,murmurationes, verba pungitiua,derisoria.& mendosa.testimonia falsa,excusatio nes propriae culpae, acculationes aliorum, ex radice non bona, imo, & verba ocissa vitianda ruat.
ij ordinis in is quae earum respiciunt regulam . Articuus. XXHII.
, O R in rii autem, dest, is i locorum, in quibus demorantur personae tertiae re.
gulae,vel visitatorii dest, etiam vifirator earum seu generalis minister, cum stare, bus de sororibus uniuersis tertia ordinis in abstinenlijs,ieiuniis,& austeritatibus rigorosia obseruantiis aliis, ex causa legitima cum uiderint expedire, PKerunt dispensare:quae sint legitimae causae dispensandi,oc qualiter in praedictis fit dispensandum, supra expressum est articulo. Ministri uero manifestas fratrum, α sororum culpas uisitatori denuncient puniendas,ldest,unusquisque minister euidentes, Sc graveseulpas personarum sibi commisarum,per se aut per alium , & per uerba aut per scripta ligni et uisitatori suae cos gregationis, quatenus uisitator iuxta mensuram,& grauitatem peccati imponat poenam seu disciplinam eis qui taliter peccauerunt. Qui etiam ultra haec suo conlatari tenentur eadem uitia eonfiteri,atque ab eo in soro conscientiae poenitentiam satisfactoriam accipere. Et si qliisquam incorrigibilis suerit post trinae admonitionis instatiam,sibi a suo ministr sarum.a m: nistri praesertim i proprio illius ministro, cui de alij ministri poteruae C attestari de consilio aliquorum discretqrum fratrum,nuncietur eidem visitatori abiiciendus de consortio fraternitatis.Et ita abiiciendus non erit sne visitatoris scitu, iudicio, ac consensu. Qualiter autem facienda sit a biectio ista, iam paulo an onsum est. Et in con ertione postmodum publicandus, idest,in generali collectione omni u personarsi ordinis uius eiusdem dioecefis.urbis aut loci,de qua congregatione iam dictum est. lbi publica dicetur cunctis,cur,& qualiter talis incorrigibilis iit abiectus. Deniq; ordinatio ist est fimilis ordinationi, quam Sanctus Franciscus in prima. Ne principali sua regula pon: t cendo. si quis fratrum instigante diabolo mortaliter peccauetit in illis ρeccatis, de qui bus ordinatum suerit inter iratres ut recurratur ad suos ministros prouinciales,& c. nsat autem quod praetacta commissio denunciandi culpam statris aut sororis aperta vi fitatori, instituta fit in exordio tertiae segulae,& pro laicis, intelligendam est ae graui ribus culpis. Sc de ministris laicis Laici autem misistit possunt fratribus sibi commissis in D eapitulo disciplinam,& satisfactionem iniungere. Nam capitulum est quasi sorum ext rius contentiosum,ad quod non requiritur potestas ordinis sacerdotalis. sed is Icit potasas iurisdictionis exterioris.Sed persisnae teri s ordinis, quae nunc tria vota emittunt, dc obedientiam regularem suo promittunt ministro. tenentur eidem resulariter obedire , Npossunt ab eo aulotui, poenitentiam que recipere in soro contentiolo , & foro exteriori, demptis casibus certis in quibus ad prouincialem ministrum eis recurrendum iuxta mo dum potestatis sibi concesse a Summo Pontifice.Caeterum in praemissis cmuibus, in qui bus personae ordinis nostri non tenentur ea seruare diuinis praeceptis, vel stitutis Eccle-sae , nullum ipsorum volumus obligari ad culpam mortalem , sed impositam sibi poen, tentiam siue in foro interiori,siue in foro exteriori . pro transgressionis excessu prompta humilitate recipiant,& efficaciter studeat adimplere . istud pontifex summiis pie ac pr uide addidit,ad praecauendum periculum intrum ex multitudine statutorum, in qu bus contingit interdum deficere. Itam aduertendum quod quidam a superioribus sc itu ruuntur, & ccmmittuntur,ut obligent subditos solum ad rinnem, non ad c .
49쪽
quam vero sic instituuntur a sui'rioribus ut obliget inferiores ad culpam mortalem na
impleuerint ea, sicut Ecelesia iussit seruati certa ieiunia, abstinentias speciales certis die hus ab esu carnium, ac aliqua festa Porro in regula ista contenta sunt aliqua, quae nee . A Deo, nec ab Ecclesia sunt iustituta, regulaTiter loquendo. Plaesicet abstinere ab esu ea . . O us ab esu
inum stria secunda,& quaria. ieiunare omni seria sexta, nisi impedimentum legitimum superueniens hoc ipsum impediat,& de obseruatione quadragesima Sancti Martini.Ἱtε quod in anno ter confiteantur atque communicent,dc quod arma non fetant, ac toties raponem Dominicam pro boris canonicis dicant. ex multa similia. Sicque ad ista non
ό obligantur obligatione culeae mortalis, ex regula aut institutione summi Pontificis . M- ώbligatione poeaAE im poenitentiae adimplenaae: quam nisi implerent, non effugerent fulpam. Postreino ex diuino praecepto tenentur vitare mortalia peccata,virtutibus ad sa 4utem necessarijs directe contraria,& ipsas virtutes habere. Similiter ex diuino precepto tenentur solemneni promissionena scilicet professionem Deo iaciam implere . ad quod etiam ex statuto Ecclesiae obligantur. Uod enim directe contrariatur professioni, grauius rieit peccatum quam violatio iura menti,prout supra articulo septimo ex dictis doctorum Mi ostensum est. ideo dici non potest quod professio ipsa non obliget ad culpam mortale
. De auctoritate , O generalissu prouincialis min stripersonarum de unia regula, facientium tria vota . Articulus. XXIX,
SIcut ex praehabitis patet, in regula tertii ordinis prout pclmo , sancto rim deo est
instituta,atque a Summo Pont.fice Nicolao quarto in torma redam ac confirmata, non fit formalis mentio de generali miniitro, ted de visitatore, qui alterius ordinis fuerit, sed in Apostolicae Sedis indulto ac h a in quo ςoncessum est personis terti j ordiali facere tria vota,& seneralibu rii religiosorum priuilegys ac gaudere, inWr caetera combnetur: Omnes S linguli fratres praedicti unum presbyterum,utpote dicti ordinis sui professorem, in eorum generalem mi alitrum habeant,qui ipsos fratres per se, vel per alium aut alios. M id por eum deputandum aut deputandos, vi fitare quibuscunque dicti ord, nis perlonia. in omnibu4 Praeterquam Apostolicae sedi resseruatis casibus, debitam abs lutio em impendere ponat,nec non quoscunque ictum ordinem profiteri volentes r cipere possit.& ei omnes perpetuo obedire teneantur. Et nul os recipiatur d habitum. - & obseruant: am ac ordiniis ipsus professionenti nec receptus promoueatur fiue expresbeonlensu gener tu ministri. mi omnes. & singuli etiam sub obi Gitantia non viventer habeant obedire, qui inobedietate , & delinquentes iratres,iuxta excessuum ut crim, num eorum ex gentiam possit corrigere, incarcerare ac punire,eosque,dc eorum domus, di se loca visitare dc reformare. Qui generalis minister seu deputatus, vel deputati ab eo aut in maiori parte ipsoruni fiatru habeant plenariam potestatem quaecunque nilla,& boni sa, ae religioni suae conuenientia statuendi ac ordinan)i. Et omnis generalis minister possit dii peni are in abstineatijs, Sc ieiunijs,austerit tibus caeterisq obseruantijs regule ex legitima causa , cum .iderit e pedire. Haec α alia quaedam habentur in bulla praerata, quae & conlanant his quae in principali regula Sancti Francisci habetitur, ubi inter cette, ra dicitur. olis prouincialibus ministris conseditur licentia recipiendi fratres. Et iteruata Vmuusi fratres tenentur semper L bere generalem ministrum.
Ad Pam virtuosam, exemplarem aeseruidam conuersationem tenratu generalis minister. Articulus. XXX.
Vemadmodum Sanctus Hieronymiit. Re omnes doctores affirmant, unusquisquilu' praeeit ira sertim in spiritura riuuiae.tasito maiori asilueatia gratiae ac vir-
50쪽
tutum est indigens quanto in altiori praelatione ac digniori ossicio est constitutus. Hoe Autique unusquisque penset praelatiis,ac vere agnoscat, quod praelatio potius dici possidentis quam honor,& pondus cluam dignitas. Nam,& omnes Ecclesiasticae praelaturae ac dignitates praelaticae.sunt quaeam seruitutes,quia ad subditorum prosectum ac beatitudinem ordinantur. idcirco, de summus praelatus totius Ecclessae veraciter vocat la seruuia seruorum Dei. Cum igitur Praesidens iabeat tanto virtuosior exemplariorqi confistere, quanto in altiori posirus est potestate.& Ioco.constat . quod quo suulimiot est eius au- , inoritas eo periculosior, grauiorq; atque nocivior est eius ruina. Idcirco necesse est ei, veomni stodilitate vanae gloriae reprobata ac repulsa'. omni quoque insensatissimo elati ius tumore excluso, sit tanto timoratior, solicitior,& vere humilior, luanto pluribus extat praepofitus altiusq; promotus.Amplius diuinus Apostolus uniuersis ait fidelibus ad Phil. cii metu, timore dc tremore vel ira salute operamini. Praelatus ergo indiget tito maiorem habere erimi, sc tanto penetrabiliorem tremorem , ac vehementiorem timorem.
n quanto plurium tenetur operari salutem, de quanto ei dissicilius est implere hoc ipsum. V de quo intolerabilior ei instat damnatio.nisi omne debitum compleuerit sui ossicii Non enim videbit faciem Dei, nisi,& minimum fratrem suum.quantum in se est, adduxerie. secum. Praeterea si sapienter pensaverit illud Sap.ε. capite: Durissimum hidietum in his qui praesunt siet,& potentes Potenter tormenta parientur, puto quod potius peroptabit rubesse ac obedire,quam praeesse atque praecipere.Quo etenim vultu metuend ssimus i te iudex aspiciet eum, per cuius ne isentiam. & inexemplaritatem, de inlassicientiam amiserit animam,pro cuius salute dedit seipsum in praecium,& amarissimam, & ignomi
ni fi limam pertulit mortem. Hac ponderatione motus ae territus s.Bernar. locutus estrat Christo in Cruce pendente stetmem sub ipso patibulo, dc stillantem ex eius sacratissimo corpore sanguinem collegissem in vasculo, cum quanta illud dilistentia clistodirem quam solicite circumferremi Et nunc thesaurus ille commissus est mihi , utpote anixae. C pro quibus sapietissimus ille mercator tam praeciossimum sanguinem suum sudit. No ne ergo cum extima diligentia, oc solicitudine summa oportet animas Chi sti molle. oc sanguine liberatas, pascere, gubernare, de custodiret Insuper cum praelatus te Leatur ad tam praeelaros,& ad multos virtutum actus, videlicet oves sibi conmitilas inspicere, iudit . eare, instruere,gubernare, purgare illuminare,perficere, dc seipsum in omnibus irreprehensibilem dc exemplarem praebere,ut doceat ne his magis quam verbi certa est, quod debitum ivi ossicii nequeat adimplere, nisi fit multum vii tuosus prudens ae stabilis.in i, tum quod per exteriorem occupationem, inquietudinem ac dii rium non resoluatitu ab interiori cordis sui custodia.a charitatis seruore, & tolicitudine spiri ali. Hinc Symm Papa Vilissinius,inquit,est computandus Qui praestantior est honore,& ainbr aut ri . e. Gatemili praece Iat scientia, idest illuminatione diuina,& aetate,idest, probitate. morum ac merito vitae.Gratianus quoq; testaturi Reuera qui ad hoc eliguntur piaesint caeteris,si- α μD cut praeordinantum dignitate,ita praeminere debentur,de sanctitate. Alioquin cur cat ris praeseruntur,qui meritis non praesulgent. Adhoc autem seruentissimus, dc it Iuminatis- fimus ille Dioni fius ait in mini diuino osticio non est audendunt aliis fieri ducem . nisi erra Iecundum omTem habitum suum Dei formissimus extet. idest,per omnem vii tutem existat simili mus Deo. Praelatus emo qui ad hoc in ossicio collocatur. ut sibi .commitiis ac creditis ostendat iter salutis.&ipsos praecedat in via utitutis ad hoc debet infatigabi- iter conari, ut sit utiq; o Tli virtute praeclare ornatus. Praecipue tamen necessaria fibi est profunda, insuperabili dumilitas, cum illa fit omnium bati virtutum.perquam homo meretur a Spiritu Sancto inhabitari,Sc gloriose dirigi ab eodem,atque in bonis conseruari ac perfici. Quod totum unicuique praesidenti tanto plus necentariam esse cogo scitur quato pluribus prodesse tenetur.Hinc Hieronymiis super Leviticum scribit.Sciant omnes,& certi sunt,quoniam mit praestantior est ex omni populo, qui doctior . qui sanct oe,qui in omni virtute persectior ille et g tur,& promoueatur. Et hoc ipsum, itaque
desuper alia scribit ibidem. Oilatata ianimae ii lio alle Graiianus, ero grada fit