장음표시 사용
201쪽
misso equitatu confestim legiones subsequi iussit. Sed ea celeritate atque eo impetu milites ierunt, cum capite solo ex aqua exstarent, ut hostes impetum legionum atque equitum Sustinere non pos8ent ripasque dimitterent ac se fugae mandarent.
19. Cassivellaunus, ut supra demonStravimus, omni deposita spe contentionis, dimissis amplioribus copiis, milibus circiter quattuor essedariorum relicti itinera nostra servabat paulumque ex via excedebat locisque impeditis ac silvestribus sese occultabat atque iis regionibus, quibus nos iter facturos cognoverat, pecora atque homines ex agris in silvas compellebat et 2 cum equitatus noster liberius praedandi vastandique causa se in agros eiecerat, omnibus viis semitisque essedarios ex silvis emittebat et magno cum periculo nostrorum equitum cum iis
confligebat atque hoc metu latius vagari prohibebat. Relinque 3batur, ut neque longius ab agmine legionum discedi Caesar
pateretur, et tantum in agris vastandis incendiisque faciendis hostibus noceretur, quantum labore atque itinere legionarii milites efficere poterant.
4. praemisso equitatu Dierasiteret sollis stromau,stris de stromab-
Patisinde entsernen. 5. Sed fugi heinen egensat an sonder serat die Ergahlun fori. cum kongessiv. - ripasque. QuesoWie et und atque stehen nach einer Negation sisteriim adversati ven Sinne, e . . . . I. T. 6. - dimitterent hau*eben . 19. 1 ut supra demonstravimus, cf. c. 17. 5. Der Wischensata istκ dem abi abs omni deposita spe contentionis v gleben. - servahat observabat. - impeditis schWer Euganglichμ, cf. c. 21. 3 silvus impeditas. 2. cum . . eiecerat, liber das iterativo cum f. . S. 221. . . . . 292 2. - hoc metu, huius rei metu, s. c. 4. 4 hoc dolore.
3. in agris astandis glebi an, Wori die Schadigun bestehen soli. cf. b. e. I. 32 6 iniuriam in eripiendis legionibus. - tantum . . quantum
202쪽
1 20. Interim Trinobantes, prope firmissima earum regionum civitas, ex qua Mandubracius adulescens Caesaris fidem secutus ad eum in continentem Galliam venerat, cuius pater in ea civitate regnum obtinuerat interfectusque erat a Cassi- Vellauno, ipse fuga mortem vitaverat Hegatos ad Caesarem mittunt pollicenturque sese ei dedituros atque imperata sac-2 turos petunt, ut Mandubracium ab iniuria Cassivellauni defendat atque in civitatem mittat, qui praesit imperiumque obtineat. His Caesar imperat obsides XL frumentumque exercitui an- dubraciumque ad eos mittit. Illi imperata celeriter fecerunt, obsides ad numerum frumentumque miSerunt.1 2 l. rinobantibus defensis atque ab omni militum iniuria prohibitis Cenimagni, Segontiaci, Ancalites, Bibroci, Cassi lega-2 tionibus missis sese Caesari dedunt. Ab his cognoscit non longe ex eo loco oppidum Cassivellauni abesse silvis paludibusque munitum, quo Satis magnus hominum pecorisque numerus 3 convenerit. Oppidum autem Britanni vocant, cum Silvas impeditas vallo atque lassa munierunt, quo incursionis hostiuin vitandae causa convenire consuerunt. Eo proficiscitur cum legionibus locum reperit egregie natura atque opere munitum; tamen nunc duabus ex partibus oppugnare contendit. Hostes paulisper morati militum nostrorum impetum n0 tulerunt
Gegenden, dere V 6lherschaste sichunter Cassivellaunus verblinde halten, cs. c. 11. . - dem secutus, achfroiwilliger Unterwerlan sic an- solitiessen. 3. qui praesit scit civitati. - imperiumque obtineat. Nach de Miss-ersolgeides Cassivellaunus vertangiendi Britannier nae Frieden undwunschten, das de romeriseund-Ιicho Mandubracius an Stelle des Cassivellaunus de Oberlahi liberilire veretnigien Streithrsiste mhre. 4. ad numerum, bis Eider bestimm ten ah d. h. ollgsthlig. 21. 1. defensis scit ab iniuria Cassivellauni, ahrscheinlic durcheine limische Besaigung. - ab Omni militum iniuria Clisa verbo denrom. Soldaten im Gebiete de Trinobante Eu piundern. 2 eae eo loco, voidem Orte, Wo Clis die Gesandischanen emplangen halte. oppidum Cassivellauni, Nahrschein-lichiei dem helitigen St. Albana in derGrassehastHertford, ndrdi vonLondon. 3. Oppidum autem etc. Demnach halte die Britannie nichi igent- licha Sisidie nae de Art de Gallier. 5. paulisper morati, also nach hurgem Wideratande.
203쪽
23 seseque alia ex parte oppidi eiecerunt. Magnus ibi numerus pecoris repertus, multique in fuga sunt comprehensi atque
22. Dum haec in his locis geruntur, Cassivellaunus ad Cantium, quod esse ad mare supra demonstravimus, quibus regionibus quattuor reges praeerant, Cingetorix, CarviliuS, Tax, magulus, Segovax, nuntios mittit atque his imperat, uti coactis omnibus copiis castra navalia de improviso adoriantur atque oppugnent. Hi cum ad castra venissent, nostri eruptione facta multis eorum interfectis, capto etiam nobili duce Lugotorige suos incolumes reduxerunt. Cassivellaunus hoc proelio nuntiato sto detrimentis acceptis, vastatis finibus, maxime etiam permotus desectione civitatum, legatos per Atrebatem Commium de deditione ad Caesarem mittit Caesar, cum constituisset hiemare in continenti propter repentinos Galliae motus, neque multum aestatis superesset, atque id facile extrahi posse intellegeret, 0bsides imperat et, quid in annos singulos vectigalis populo Romano Britannia penderet, constituit interdicit atque imperat 5 Cassivellauno, ne Mandubracio neu Trinobantibus noceat. 23. Obsidibus acceptis exercitum reducit ad mare, naVe Iinvenit resectas. His deductis, quod et captivorum magnum numerum habebat, et nonnullae tempestate deperierant naves,
22. q. supra, cf. c. 14. 1.2. I eum etc. Um das Subjehides Nebensaiges ervorZuheben, istdasselbe, lineisugleicli Subjelit des Haupisaiges Eu sein, an die Spitete de Periode gestelli, cf. IV. 11. I. nostri unte dem Belah de Qu. Atrius, i. c. 9. 1.3 per Atrebatem Commium Sehon bei de orsten Expedition alte sicho de Unterstuletun des Commius, Welchen e ais sint de Atrebateneingesetet halle, edient, LIV. l.
7. T. 2. 4. propter repentinos Galliae motus.
dan gegWungen are, in Britanniongu liberWintern quid . . penderre, constituit Nach dein raes hist.
204쪽
duobus commeatibus exercitum reportare instituit. Ac sic accidit, uti ex tanto navium numero tot navigationibus neque hoc neque superiore anno ulla omnino navis, quae milites portaret desideraretur; at ex iis, quae inane ex continenti ad eum remitterentur, prioris commeatus expositis militibus, et quas postea Labienus faciendas curaverat numero LX, perpaucae locum caperent, reliquae fere omnes reicerentur. Quas cum aliquamdiu Caesar frustra exspectasset, ne anni tempore a navigatione excluderetur, quod aequinoctium suberat, necessario angustius milites collocavit ac summa tranquillitate consecuta, Secunda inita cum solvisset vigilia, prima luce terram attigit omnesque incolumes naves perduxit.
24. Subductis navibus concilioque Gallorum Samarobrivae
3. Ac si accidit etc. C. hebi das Wundurbare Gluc hervor, das nam-lichison de Schisson, etch Soldaten an ord atten, alle de Ortihrer Bestimmunierreichten, Walirendviole cere Schisse verschlagen ur-den. - tot navigationibus, abi absol. ἡbei obiel Fahrton portaret . 4 reicerentur, uber die Konjunktive cf. . S. 257. . . S. . 30 h. 4. prioris commeatus expositis militibus glebi eineisthere rhlarungdes voraulaehende Relativsaiges Eswurde demnach ac Britanniengosandi soWoh die Schisse, die gumeraten Transpori prioris commeatus gedient atten, ais auch die sechetigSchisse, etche Labienus in Gallienhaile bauendassen; priori commeatus, gen quat Zu demo ergangendennaves. ῬOStea nach Casar Absahrinae Britannien. b. anni tempore a navigatione eaecluderetur. C. suchte et verhuten, dass
205쪽
25 peracto, quod eo anno frumentum in Gallia propter siccitates anguStiu provenerat, coactus est aliter ac uperioribus annis exercitum in hibernis collocare legionesque in plures civitates distribuere. ix quibus unam in Morinos ducendam C. Fabio legato dedit, alteram in Nervios Q. Ciceroni, tertiam in su-vios L. Roscio quartam in Remis cum . Labieno in confinio Treverorum hiemare iussit tres in reliquis Belgis collocavit; his M. Crassum quaestorem et L. Munatium Plancum et C. 3Trebonium legatos praefecit. Unam legionem, quam proxime trans Padum conscripserat, et cohortes V in Eburones, quorum pars maxima est inter Mosam ac Rhenum, qui sub imperio
nen. - M. Crassum quaestorem, in
4 in Eburones. Diese Winterlager
206쪽
Ambiorigis et Catuvolci erant misit. His militibus Q. Titurium Sabinum et L. Aurunculeium Cottam legatos praeesse iussit. Ad hunc modum distributis legionibus facillime inopiae rei
frumentariae sese mederi posse existimavit. Atque harum tamen omnium legionum hiberna praeter eam, quam L. Roscio in pacatissimam et quietissimam partem ducendam dederat, milibus passuum centum continebantur. Ipse interea, quoad legiones collocatas munitaque hiberna cognovisset, in Gallia morari constituit. 25. Erat in Carnutibus summo loco natus Tasgetius, cui 2 maiores in sua civitate regnunt obtinuerant. Huic Caesar pro eius virtute atque in se benevolentia, quod in omnibus bellis singulari eius opera fuerat usus, maiorum locum reStituerat a Tertium iam hunc annum regnantem inimici multis palam excivitate auctoribus interfecerunt Defertur ea res ad Caesarem. Ille veritus, quod ad plures res pertinebat, ne civitas eorum impulsu deficeret, L. Plancum cum legione ex Belgio celeriter in Carnutes proficisci iubet ibique hiemare, quorumque opera cognoverit Tasgetium interfectum, hos comprehensos ad Se mitterα Interim ab omnibus, quibus legiones tradiderat, certior iactus est in hiberna perventum locumque SSe munitum.
6. u. Titurium Sabιnum et L. Aurunculeium Cottam. ahrschein-
ZWang. - Omnium legionum hiberna . . milibuspassuum centum continebantur.
glauben, das dieselbe eine festerenBestan haben lirde. - multis palam eae civitate etc., arunter studsetne politischen einde, die Antilinger de nationalen artet, Eu Verinstehen, etche eine Privatseinde inimici et dem Morde verantalaten. 4. quod ad plures res pertinebat ἡWei mehrere dabei etelligi Warenμ. - Belgio nach c. 24 Maus dem Lande de Suessionen. 5. hibernis, Dati des Reches.
207쪽
26. Diebus circiter xv quibus in hiberna ventum est, ni ilium repentini tumultus ac defectionis ortum est ab Ambiorige et Catuvolco; qui, cum ad fines regni sui Sabino Cottaeque
praesto fuissent frumentumque in hiberna comportavissent, Indutiomari reveri nuntiis impulsi suos concitaverunt subitoque oppressis lignatoribus magna manu ad castra oppugnatum Venerunt Cum celeriter nostri arma cepissent vallumque ascen 3 dissent atque decumana porta Hispanis equitibus emissis equestri proelio Superiores fuissent, desperata re hostes suos ab oppugnatione reduxerunt. um suo more conclamaverunt, uti aliqui 4 ex nostris ad colloquium prodiret habere sese, quae de ree0mmuni dicere vellent, quibus rebus controversias minui posse
27. Mittitur ad eos colloquendi causa C. Arpineius, eque I Romanus, familiaris Q. Titurii, et Q. Iunius ex Hispania quidam, qui iam ante missu Caesaris ad Ambiorigem ventitare consuerat apud quos Ambiorix ad hunc modum locutus est Sese 2 pro Caesaris in se beneficiis plurimum ei confiteri debere, quod eius opera stipendio liberatus esset, quod duatucis, finitimis Suis pendere consuesset, quodque ei et filius et fratris filius
1ussian de Eburonen Unterm igde s laeta ohorte de Sabinus und Cotta. 26. I. Diebus circiter XV, quibus
... ventum est Diebus circiter XV postquam . . ventum est, s III. 23. 2. IV. 18. I. - initium . . Ortum St,
6. I initium . . nasceretur. - reperi
3 decumana porta, aus dem Hinter-tho des Lagers. - deverata re, LII. 24. 4 desperatis nostris rebus. 4. suo more, si stellte thre For-derun nichi durch Sendun eines Ge8andten. - conclamaverunt Wilddurcheinander schreien μ. - de re communi liber a gemelnsam interes8eμ. - quibus rebus, dure die a machende Mitteilungen. - controversias minui, bens VI 23. 5; b. . . . . III. 109. 1 controversi
27. . eae Hispania, adjektivischa quidam, cf. V. 13. I Omnes ex Gallia naves. 2. Aduatucis, in germanischer Vollissiam an de mittiere Μaas, sudiich de Eburonen. - ei, ab-
208쪽
a Caesare remissi essent, quos Aduatuci obsidum numero missos 3 apud se in Servitute et catenis tenuissent neque id, quod secerit de oppugnati0ne castrorum aut iudicio aut voluntate sua secisse, sed coactu civitatis, Suaque esse eiusmodi imperia, ut non minus haberet iuris in se multitudo, quam ipse in multitudinem. Civitati porro hanc fuisse belli causam, quod repentinae Gallorum coniurationi resistere non potuerit. Id se acile ex humilitate Sua probare posse, quod non adeo sit imperitus rerum, ut suis copiis populum Romanum Superari posse confidat. Sed esse Galliae commune consilium omnibus hibernis Caesaris oppugnandis hunc esse dictum diem, ne qua legio alterae le- gioni subsidio venire posset. Non facile Gallos Gallis negare potuisse, praesertim cum de recuperanda communi libertate con- silium initum videretur. Quibus quoniam pro pietate Satisfecerit, habere nunc se rationem officii pro beneficiis Caesaris: monere, orare iturium pro hospitio, ut suae ac militum saluti consulat. magnam manum Germanorum conductam Rhenum transisse hanc adfore biduo. Ipsorum esse consilium, velintne prius, quam finitimi sentiant, eductos ex hibernis milites aut ad Ciceronem aut ad Labienum deducere, quorum alter milia passuum circiter quinquaginta, alter paulo amplius ab iis absit. 10Illud se polliceri et iureiurando confirmare tutum iter per fines 1 daturum. Quod cum faciat, et civitati sese consulere, quod hi-
Sprachgebrauch stat sibi, cf. I. b.
thaten . 8 conductam scit mercede.
209쪽
bernis levetur, et Caesari pro eius meritis gratiam reserre. Hac oratione habita discedit Ambiorix. 28. Arpineius et Iunius, quae audierunt ad legatos dese i
runt. Illi repentina re perturbati, etsi ab hoste ea dicebantur tamen non neglegenda existimabant maximeque hac re perm0vebantur, quod civitatem ignobilem atque humilem Eburonum sua sponte populo Romano bellum facere ausam vix erat credendum. Itaque ad consilium rem deserunt, magnaque inter eos exsistit controversia. a. Aurunculeius compluresque tribuni militum et primorum ordinum centuriones nihil temere agendum neque ex hibernis iniussu Caesaris discedendum existimabant quantasuis copias Germanorum sustineri posse munitis 4 hibernis docebant rem esse testimonio, quod primum hostium impetum multis ultro vulneribus inlatis sortissime sustinuerint; re frumentaria non premi interea et ex proximis hibernis et a Caesare conventura Subsidia postremo quid esse levius aut turpius, quam auctore hoste de Summis rebus capere e0nsilium 229. Contra ea iturius sero acturos clamitabat, cum maiores manus hostium adiunctis Germanis convenissent, aut cum aliquid calamitatis in proximis hibernis esset acceptum.
Brevem consulendi esse occasionem. Caesarem arbitrari pro 2
sectum in Italiam neque aliter Carnutes interficiundi asgetii consilium fuisse capturos, neque Eburones, si ille adesset, tanta
II. Ieretur liberaretur dis Eburone mulaten das interlager ala sine ast emptinden. 28. 1. sua sponte, aus igene Faust, oh ne fremde Hilla. 3. tribuni militum, cf. I. 39. 2. Primorum ordinum centuriones, die Centurionen de orsion oborto in
jede Legion bildeton die primi ordines, die Centurionen de librigenneu Κohorte die inferiores ordines. 4. quantasuis copias, jede bellebige, noch so gros TruppenmR88e. etiam Germanorum, teigernd soll- te es selbs Germanen sein. ultro, obendrein nocti die sim strWaren aus de Defensius in die frau- sive ubergegangen uni halte denFeinde grosse Vertuste eigebrachi 5 re frumentaria, inopia rot
29. 1. Contra ea, hier adverbia-liseli te postea, praeterea. - ero, eigentile verspfitet, nichiis rechtor Zeit d. h. v pat. - facturo8,
210쪽
contemptione nostri ad castra venturos esse. Non hostem auctorem, sed rem spectare: subesse Rhenum magno esse Germanis
dolori Ariovisti mortem et superiores nostra victorias ardere is, is Galliam tot contumeliis acceptis sub populi Romani imperium redactam superiore gloria rei militaris exstincta. Postremo quis hoc sibi persuaderet sine certa spe Ambiorigem ad eius modi consilium descendisse Suam sententiam in utramque partem esse tutam: si nihil esset durius, nullo cum periculo ad proximam legionem perventuros; si Gallia ninis cum Germanis consentiret, unam esse in celeritate positam salutem.
Cottae quidem atque eorum, qui dissentirent, consilium quem habere exitum in quo Si non praesens periculum, at certe longinqua obsidione fames esset timenda. 30. ac in utramque partem disputatione habita, cum Cotta primisque ordinibus acriter resisteretur, Vincite, inquit, si ita vultis, Sabinus, et id clariore voce, ut magna pars militum exaudiret neque is sum, inquit, qui gravissime eae cibis mortis
3. Non hostem auctorem . . vectare,
sehen, d. h. sic nichi on dem Foinde bestimmendassen. - Ariovisti mortem. Darnach mus Ariovis bald nach seine Besieguo durch Casar a. 58 gestorbe Sein. 4. ardere, L VI. 34. 7 omnium animi ad ulciscendum ardebant. 5. quis hoc sibi persutideret, in derorat recta urde de Conj potentialis stehen, alter de Conj in derrhetoris chen Frage de or obliqua. descendisse, sic in de Notgu tWas usserordentlichem ent-schlielsen, cf. VI. 6. 5; hniichb. c. I. 5. 3 decurritur ad illud ex
tremum atque ultimum enatus consultum.
6. in utramque partem, fur eide Flillo, etche ogleich sther ange-geben erdon. - si nihil esset durius Ahniich c. m. 2 si gravius quid acciderit; im Deutschen stohistat des omparatius de betonte
habiturum; en nach de Mein ungdes Sabinus is de Plan de Cotta derari, das die Besolgun desset ben
Feldherren. - primisque ordinibus in centurionibus primorum ordinum.