장음표시 사용
161쪽
dextrum eius latus,alterum prope sinistra. Ad hoc fistulae Κbulis serieij a Iountur ad illud uel stipes chelas habens perforata S,uel tignum superius exscauatum ut pro chelis sit. Axiculus autem serreus per tigni cuiusdam statutilatius & rotundum soramen, quod in eius medio est,penetrans in chelarum foraminibus sic includitur, ut ipse quidem marteat immobilis, tignum uerὰ circa eum uersetur intra chelas:in cuius Iigni altero capite superius pili caput est inclusum ferreoq; clauo transfixum: in altero uectis item superius caput. Inseriori uero manubrium est ut eo firmius manibus teneri possit. Itaq; cum operarius uectem sursum trudit,pilum in fistulam impellit: cum retrahit ueis diem ex fistula pilum extrahit: atq; ita pilum iterum aquam orbiculi foraminibus haustam, ducit ad siphunculu per quem effluit in canalem. Hic autem spho ut etiam sequens,quod ad Pilum,orbiculum,truncum,pyxidem,tamiculam pertine eodem modo,quo primus,se habet.
Tertius sipho iam dieii nonnihil dissimili g est.Loco enim stipitis duo sta ruuntur tigna circa summum perforata : in quibus foraminibus axis caPita
162쪽
amttuntur.In medio elus axis duo tigilla sunt inclusa: in quorum alterius o. . pite infixum est pilum: ad alterius uerd caput assixum est tignum graue, sed curtum ut protrusum inter duo illa tigna statuta moueri, atq; quali ire 3c res dire possit. Id tignum cum protrudit operarius, pilum ex fistula extrahitur: cum sua ui reditontruditur: quo modo aquam, quam fistula concipit,pilum orbiculi soraminibus haustam exprimit per sipsi unculum in canalem. Sunt qui uectem in locum tigni curii supponunt: uetam hic sipho, ut etiam proxiamus superior,minus quam caeteri in metallis est usitatus.
Tigra flatria A. Axis B. Tigilla C. Pilum D. Tignam curtam E. Canalis P. Hic ὀeducit aqκame ea
navestitiente ne infossas arus influat G.
Quarta siphonum species, simplex nun eλsed duplex: ea sic se habet. Seoxangulus truncus fa*inus, longus pedes quinque, latus duos & dimidium, crastus sesquipedem in duas partes secatur : quae secundum serreum axicu lum, in eis collocandum dii buuntur, & tam alte & late excavantur, ut in ipsis uersari possit: cuius axicut pars, quae in trunco includitur,tota teres est,m 3 eiusq;
163쪽
rius extrema,quae pro codace est recta existit. Deinde altitudine pedis ros de rursus recta procedit: qua pilum tereS ex eo dependet. Postea tam as surgit alte quam resedit,iterum paululum recta procedit. Deinde altitudiis ne pedis asuirgens rursus recta Procedit:qua alteru pilum teres ex eo suspensum est Postea tam residet alte quam assurrexit: tu eius altera pars,quae item pro eodace est,recta existit: quae,quia ex trunco exta ne aqua,in eum tracta
erumpat duabus bracteolis ferreis orbiculi figura, cu quibus duo coria eius,
dem figurae & magnitudinis sunt coniuncta,cauetur:quom alter intra truna cum alter extra, circum axiculum est. Postremo sequitur pars eius quadranis
gula duo habens foramina in quibus duo bacilla ferrea includuntur,eoru capita massulis plumbeis aggravatur,ut axiculus ad motum fiat propensior. Qui, postquam eius caput in forma uectis fuerit inclusium, facile circumagirotest. Superior autem trunci pars est humilioriinferior,altiocilla in medio emel fistulae modo, cuius soramen simplicem habeat latitudinem recta deorsum perforatur: haec his,nempe ad utru* latus item recta deorsum duarum fistularum modo, quarum foramina duplicem habeant altitudine: quae trunci pars imponitur duabus fistulis in eum superiore parte inclusis inseriore in
truncos, in lacuna statutos, quibus soramina sunt, per quae aquae in eos inofluunt penetrantibus. Deinde ferreus axiculus in trunci cauo Iocatur, duos
hus pilis serreis,quae ex ipso dependent, per eius soramina demissis in fistuatas altitudine pedis: utrim pilo inferius est cochlea, quae crassam lamina sero
ream in orbiculi figuram formatam & soraminibus plenam, atque corium. quod eam tegit, continet, ut fistula alteram pyxidem, cui est rotunda soricusta eam claudens.Tum superior trunci pars super inferiore ex omni parte cos gruenter aptata imponitur: 8c qua coniunguntur latis & crassis laminis seris reis cinguntur,paruis cuneis latis item ferreis adactis coercentur fibulis uinaciuntur: in ea superiore trunci parte fistula includitur : quam altera excipit, eam rursus tertia at deinceps alia aliam us dum suprema ad cuniculi canalem pertingat. Ita cum uectiarius axiculum uersat, pila uicissim laminis hauriunt aquas. Quod quia celeriter fit,& duarum fistular supra quas truncus est statutus, foramina duplo maiora sunt quam foramen supra truncum statutae, nec alte pila hauriunt aquas, inferiorum impetus continenter supes riores ascendere & ex supremae fistulae apertura in cuniculi canalem effuere cogit.Quoniam uero truti cus ligneus rimis sathiscere soleti satius est eum ex Plumbo,uel aere uel orichalco conflato conficere.
Tramas A. Triotes pars inserior B. Eis iam parasiuperior c. Finiae D. Fistulae sub traneo E. Fistula super traneinsta tura F. Ariolas ferrem G. Pila H. Eorum lamina orbiculi =
gura I. Coria T. Foramiris axis L. Bacilla quorum capita μ
165쪽
ε4o DE ME NETALL CAQuinta siphonum species minus simplex est: nam eonstat ex duobus vel tribus siphonibus: quorum pila attollit machina, quam uersant homines:eta enim cui pilo est densi quem suculae bini dentes uicissim tollui. Eam duo uiri robusti uel quatuor, cogunt. Sed cum pila decidunt in fistulas,eorum oebiculi hauriunt aquas: cum attolluntur, easdem aquas exprimunt per fistustas. Cuius* autem pili superior pars,qus in soraminibus tignorum transuersariorum continetur, quadrangula est,& crassa ato lata semipedem: reliqua, quae in fistulas incidit ex alio ligno facta est,tota teres. Hora trium siphos num qui sep ex duabus continenticius fistulis, ad tigna putei assixis, compo initur. Uerum haec machina altius aquas haurit, utpote ad pedes quatuor &uiginti. Si foramina fistularum mastia sunt,duo tantum odo siphones fiunt: si paruae, tres ut utro P modo machina oneri par esse possit. Idem de caeteris machinis earumq; fistulis sentiendu est. Quoniam uero hi siphones ex duaabus fistulis constant, pyxis ferrea, ut etiam prius dixi, cui est soricula ferrea, non includitur in trunco, sed in fistula inseriore: & quidem ea parte, qua ad superiorem adnectitur: at ita pili pars teres superioris tantummodo fistuolae longitudinem habet. Sed hanc rem mox planius explicabo.
Pili gens A. SMulae dentes B. Pili pars superior quadrat is gula c. sdem pars inferior teres D. Tigna transueris sarta E. Fistud e F. Eius apertura G. CGratu H.
166쪽
LIBEh g RVTV Sexta siphonum so a prorsus eadem esset quae quinta, nisi pro sticula a/Xem haberet, cam non homines uersarent, sed rota, quam aquarum im Pe humastus, eius pinnas percutiens circumagit: qui quia longe superatna haec machina aquas ex Puteo amplius centum pedes alto orbiculis Per
167쪽
METALLI castulas haurit.Infima aut non modo huius siphonis,sed etiam ariora infimi fi , stulae oars ne reseamina ligno ii uel aliud quiddam,m se trahes sorbeat pleisinoe includi solet in corbe crassis uiminibuS contexta,& in lacuna posita.
168쪽
Septima siphonum species ab hinc annis decem inuenta cum omniv m xime artificiosa & durabilis & utilis fisi sine magno impendio cofici potest, ea constat ex pluribus siphonibus:qui simul,ut proximi, in puteum non deoscendunt, sed alter alteri quodammodo sub acitur : etenim si tres iuerint ut esse solent,uItimus exorbet aquas putei et eas in primum lacuscutu effundit: secundus ex eo rursus exhaustas in secundum transfundit tertius in cuniculi canalem: pila horum siphonum omnium rota pedes quindecim alta attollit pariter pariterq3 deflcit: quam eius pinna ab impetu rivi, in montem dedicti percusis, cogunt uersari. rotae radii in axe,longo pedes sex, crasso pedem, incluti sunt, cuius utrun caput circulo ferreo cingitur: sed in altem quidem infixus est codax, in alterum uero serrum ut codacis posterior pars, crassiim digitum & tam latum quam ipsum caput est: quod tamen teres & circiter digitos tres crassum primo longitudine pedis recta extat, quatenus obtinet Iocum codacis: mox curuatum & quasi lunatis obliquatum comibus altitudine pedis assurgit: deinde rursus pedem recta eminet: quo modo fit ut haec Pars recta, cum in orbem uoluitur, uicissim fiat pedem altior ia humilior villa. Ex hac posteriore serri lcretis parte pendet primum pilum latum : ipsa enim in superius istius pili caput perforatii, ut clauus ferreus primarum che, larum in inserius infigitur.Ne uero pilum ex ea excidat ut facile excidere po test, cum necessitas id postulat,eximi solet quod eius soramen latius sit Φferri pars ut Q clauo ferreo,in ipsam infixo, coercetur: ne ii alterant caput pili bracteis ferreis uel corijs intermedi js cauetur : tale pilum primum lonogum est circiter pedes duodecim,reliqua uero duo pedes sex & uiginti. Sed quod latum est palmum, crassum digitos tres : utraq; cuiusin pars lata tes
sta & munita est laminis ferreis : quae cochleis item ferreis continentur : ut 'pars, quae uitium fecerit refici possit. At cheloe in axiculum inclusiae sunt terestem longum sesquipedem, crassium palmos duos: is utrinque cingitur circuIo ferreo, ne codaces serrei, qui in tignorum aran illis serreis uersantur, ex eo excidant: ex quo axiculo utra chelarum pars lignea eminet longa pedes duos, lata Sc crassa digitos sex. Altera ab altera distat palmos tres: utriusque rursus pars tam interior quam exterior etiam laminis est ferrata. In chelas uero claui duo ferrei teretes & crassi digitos duos sic infixi sunt, ut immobiles maneant.Eorum posterior per primi pili lati inserius & secundi superius cais put perforatum & immobile penetrat. Prior autem similiter immobilis perferreum primi pili teretis caput item immobile & deflexum. Istiusmodi pialum quod longum est pedes tredecim, crassum digitos tres, & in priorem cuius siphonis fistulam descendit tam profunde, ut eius orbiculus soricus iam pyxidis sere attingat. Quod cum decidit in fistulam aquae, per orbiculi
soramina penetrantes, corium attollunt: quum subleuatur, caedem corium,
quod ipsas fert deprimunt. Foricula uero pyxidem, ut soris ianuam, claudit. At fistulae coniunguntur duobus circulis ferreis, palmum latis, altero inteorius,altero extrinsecus. Sed interiore utrin* acuto ut in utrano fistulam pranetrare & eas continere possit. Quanquam nunc fistulae carent interiore circulo : sed habent commissuras quibus iunguntur. Etenim superioris insesrius caput continet,inferioris caput superius: utrunque enim ad altitudinem septem
169쪽
trem digitorum excisurri est: uerum illud interius, hoe extiinserus ut alte
minian alterum inire possecum irini ei modi siphonum c6stat ex duabus fistulis: quarum utram longata disduodecire utrius foramen latum est digitos septem Inferior in
' te ina uel in lacusculo collocatur, eius y sorame Inserius obstruitur Iis sex sunt ranaina per quae aquagno Lerexv VP''. . ta has, superior aperturam habet altam pe
rite uti duorum locum succedant. Haec autem machina sic aquas ex puteo haurit rota uersata primum pilum attollit: id subleuat primas chelas: ato ita etiam eundum pilum latum & primum teres. Deinde secundum latum se. et Has & sic tertium pilum latum & secundum teres: tum tertium pisium ii ere, ehe ax ia tertium pilum teres.Nam ex harum chelarum cla: o ferreo nullum pilum latum pendet, quod nullam re ultimo siphom usu esse oossi Contra uero cum primu latum decidit, quae chelae delabuntur. Quod pilam latum quod teres. At ista ratione uno eodem tempore ad ua illacusculos infunditur & ex eisdem exhauritur: ex lacuna uero putri solum exhauritur,in canalem cuniculi intum insunditur. Quinctiam circum axem longiorem duae rotae fieri possimi si riuus tantam aquam copiam lapsoeditaveriticiuanta eas uersare possi Cato ex utriusq; sem teretis parte posteriore unum uel duo pila lata appendi possuntiquorum quod syphonum Dila comouea ostrem ὀ necesse est puteos e quibus aquae fistulis hauriuntur esse recticis.Nam omnes siphones, ut etiam aliae machinae tractoriae. quibus fistulae sunt, aquas minus alte hauriunt si fistulae oblique in obliquis puteis locantur,quam si recta in rectis statuantur. DE RE METALLI e AR- A. Vbimus fibo B. Dcisi. η- C. Sec M sipho D.
Meusculus see M E. Teri sipho F. Canaus G. Penum in xe incubum Η. Primam pilin latum Secumum pilam latin T. Terarum pilum latum L. Primum pilam teres Μ. Secantim pilum terra N. Teniam pilum teres P. Mirali P. Che