장음표시 사용
91쪽
minus attendunt, A postolico suam sentetiam prorsus enervari sermone quem superius praemisit dicens: Non enim auditores legis i usti sunt apud deu,sed factores legis iustificabuntur.Iustificari autem sine sile neminem posse idem bea tus A postolus ostedit dicens: Scientes autem quod non iustificabitur homo ex operibus legis nisi per sdem Iesu Christi. Et nos in Christo Iesu credimus ut iustis emur ex fide lesu Christi & non ex operibus legis. Propter quod ex operibus legis non iustificat. bitur omnis caro. Et Paulo post fidei gratiam
mendans per quam vera cosertur unicui
iustitia,sic ait: Non abiicio gratia dei. Si enim per legem iustitia, ergo gratis Christus mortuus est item cum patrem nostrum Abraham non ex operibus legis sed ex fide iustificatum calatis assereret dicens: sicut Abraha credidit deo,&reputatum est illi ad iustitia, ut etiam gentes quas semini Abrahae diuinus sermo promisit ex fide iustificari Paulus ostenderet secutus adimixit: Cognoscite ergo quia qui ex fides in hi sunt filii Abrahae Prouidens aute scriptura quia ex fide iustificantur gentes, Deus praenuciauit Abrahae dicens quia benedicentur in te omnes gentes. gitur qui ex fide sunt benedicentur cum fideli Abranam. Munc aui item patrem nostrum Abraham non ex ope
92쪽
' - ribus sed ex fide iustificatum esse confirmans . alo loco sic loquitur. Si enim Abraham operibus iustificatus est habet gloriam sed non Rom. 4 apud deum. Quid enim scriptura dicit: Cr didit Abraham deo di reputatu est illi ad i stitiam.Ei autς qui operatur merces non in putatur secundum gratiam,sed secundum deibitum. Et vero qui non operatur, credeti autem in eum qui iustificat impiu reputa: ur fides citis ad iustitia. Cum ergo Apostolus de his gentibus loquen', quae naturali er ea quae legis sunt facientes Uitendunt opus legis scimptum in cordibus Bis, de his se, loqui testetur qui iustificantur, Abraham autem patrem nosurum non ex operibus sed ex fide iustificatu esse comemoret,quis audeat illas in hoc loco gentes accipere,quas constat non esse iustificatas ex fide, cu ipse testetur Apostolus: quia omne quod non est ex fide peccatum est. Et Heb.u quia sine fide impossibile est placere Deo. Quod si Abraharn ex fide iustificatum esse constat. cuius semini gentes Apostolus promissas esse commemorat quisquis asserit gentes non ex fide sed ex operibus iustificari posisse, quid superest, nisi ut eas neget ad Abrahae semen cui gcntes promissae sunt, perti- Merer cum Abraham sicut Apostolus dicit paxer sit omnium . creduliu per praeputium,ut
93쪽
reputetur & illis ad iustitiam. Quoniam imtur unus deus qui iustificat circuncisione ex
fide di praeptutu per fidem, Apostolus aute de
his qui iustificantur se loqui monstrauit, cum de gentibus naturaliter qui legis sunt facientibus, & opus legis in suo corde habentibus disputaret,ille sensus est veritati conueniens, quod gentes in eodem loco accipiuntur,quas deus sdei dono iustificat, & in eo P eis gratiam fidei tribuit opus legis suae in eoru cordibus donata iustificatione coscripsit, ut sine testamenti veteris litera per noui testamenti
gratiam natura renovata opus legis ad hoe
scriptum habeat,ut ad populum dei non operum prscedentium merito sed iustificationis gratuito munere incipiat pertinere.Quod nobis ore prophetico coelestis dignata est vulga. re doctrina, sancto Ihereinia dicenter Ecco dies venient dicit Dominus,& consummabo super domu lsrael& super domum Iuda testamentu nouum . Et Paulo post: Quia hoe est tostamentum quod disponam domui Israel Post dies illos,dicit dominus dabo leges meas in corda eorum & in sensibus eorum siuperscribam eas,& ero eis in deum,& ipsi ei ut
mihi in populum, di non docebit unusquisq; proximum suum, & unusquisq; fratrem suum dicens, cognosce deum,quonia omnes scient
94쪽
s ET GRAT. Do. N. IE sv C HR. 97 me a maiore usque ad minorem eotum, quia propitius ero iniquitatibus eorum, & peccatorum illorum iam non memorabor l
noscitur, ut peccatorum remissio diuinae propitiationis munere tribuatur, longe aliena est ab illa cognitione illoru qua cognoscentes deum non sicut deum glorificauerunt aut gratias egerunt,sed evanuerunt in Roma cogitationibus suis qui dicentes se esse sapientes stulti facti iunt, & mutauerunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imagi- nis corruptibilis hominis. Isti enim quia sine gratia fidei, quae per charitatem operatur deum cognouerunt, ipsa sita cognitione inexcusabiles facti sunt. Hi vero, qui deum perceptione fidei cognoscunt, in accusabiles fiunt. Quis enim accusabit electos Dei l Ne- Rom. smo utique, diligentibus enim eis deum omnia cooperantur in bonum. Et ideo eos nullus accusat,quia detis eos secundam propono tum praescitos & prςdestinatos vocatosq; ii stificat atq; glorificat, ut gloriatione legis factorii qua se homo superbus extollit exclusa. per legem fidei que per charitatem operatur;
qui gloriatur in domino glorietur. Quod si G quis
95쪽
quibustiam cognoscentibus deum,nec tamen sicut deum glorificantibus cognitio illa nihil prosuit ad salutem, quomodo hi potuerui iu- . sti esse apud deum qui sic in suis moribus' a ;i operibus bonitatis aliquid seruant,vi hoc ad find Christiane fidei charitatisq; non reserant Quibus aliqua quidem bona que ad societatis humanae pertinent aequitatem inesse possint. Sed quia non charitate dei fitat prode se non possunt. Etenim fieri potest, ut quis quam deum esse credat, qui deum no diligit, ut autem quisqua deum diligat: qui in deum ride, ho- creox fieri nullaienus potest: quia potest test i sie si unusquisq; credere aliquid esse quod non dine charita ligit, diligere vero nemo potest quod esse no
ς' credit, Apostolus autem dicit : Sine charitatex Cφ'H cxteraq; bona opera cuiquam prodούς non posse, dicit enim: Si habuero omnem fidem ita ut montes transseram,& si distribuero in cibos pauper u omnes facultates meas, di tradidero corpus meum ut ardeam, chariWtatem autem non habeam nihil mihi prodest. Si ergo opera cum fide sine charitate prodes se non possunt, quomodo proderunt opera quae in fide non fiunt i Unde non immerito beatus Apostolus pro Thessalonicensibus oriat, ut eis Deus impleat omnem voluntatemet. Thesi bonitatis, di opus lidei in virtute. Nam & in eodem
96쪽
eodem loco, ubi de gentibus legem naturaliter iacientibus loquebatur, ante praemiserat dicens:Gloria aut & honor & pax omni operanti bonia ludaeo, psimu & Grec Quomodo aute infidelibus potest esse gloria,que non datur nisi iustificatis ἶ Quos enim deus insti- Rom. 8ficavit,illos & glori acauit. Iustitia autem dei R' per fidem Iesu Christi super omnes qui credunt. Aut quis honor incre dulis dabitur,cum hunc non nisi credentibus tribui beatus Petrus edoceat diceni: Vobis igitur honor crem i Pet.ε dentibus . Vel quomodo erit pax et qui non est redemptus sanguine Iesu Christi, in quo deus paciscauit, siue quae in terris sunt, siue quae in coelis ' I pse est enim pax nostra qui fe- Ephecacit utraque unum. Haec autem pax sine charitate & fide Christi non potest possideri, quia iustificati ex side, pacem sabemus ad Deum per dominum nostrum Iesum Christum, per quem- accellum habemus per fidem in gratia ilia, . in qua stamus& gloriamur in spe gloriar filiorum Dei. Quos spes ideo non confundit , quia charitas Dei diffusa est in cordibus . nostris, per spiritum sanctum, qui datus est nobis. Accepimus enim Rom.r spirixumi adoptionis aliorum , in quo clamamus , Abba Pater Ut igitur homines
fiu. Dei fiant , filium dei unicum perfidem G ij recia
97쪽
recipiunt, & im donante hanc accipiunt a domino potestatem, vet&in eum credant, Mad numerum filiorum dei pertineant: quo I quot enim receperunt eum dedit ei, potest tem filios dei fieri, his qui credunt in nomine eius. In eorum cordibus dat legem suum. &i in senssus ebrum scribit eam, id est legeni fidei,quar inspirata iustificat,non legem iactorum,quae etiam obseruatores suos sine dubia
Quod lexfactorum, quae naturaliter esse potest in cordibos infidelium ab impietate non liberat.
NAm illa quq lex factorum est,que ho
minem iustificare non potest,quia ex operibus legis non iustificabitur omnis caro potest quide na tyraliter esse & in corde gentilium & in corde fidelium Iudsorum: Quae tamen sine fide Christi nullatenus iustificat sectatores suos, sed eos tenet vinculo impietatis obstrictos. Haec utique fuit in corde Pauli quandosuit incredulus,secundum smulationem persequens ecclesiam dei,& secun- Philip 3 iustitiam quae in lege est conuersatus sane querela. Quam tamen, quia ex deo non habuit, ideo dicit: Quae mini fuerunt lucra haec arbitratus sum propter Christum detrimenta et veruntamen existimo omnia detria
98쪽
iti tum esse propter eminentem scientiam Ieri 2 Christi domini, propter quem omnia detri, mentum feci & arbitror ut stercora,ri Chriab. stum lucrifaciam, & inueniar in illo non ha-iat bens meam iustitiam, quae ex lege est, sed ilia iam quae est ex fide Christi,quae ex deo iustidii ita ex fide ad cognoscendum illum. Quis nolo. his verbis apostolicis videat iustitiam quε ex s. lege est,esse ex homine, iustitiam vero qui ex
fide Christi est non esse nisi ex deo ἰ Illa est
ibi igitur sustitia per quam impius erigitur Vt c ri: dat in poenam, ista autem est per quam iustia
ficatus humiliatur, ut exaltetur ad gloriam. se Ideo cum in illa quae ex lege est, sine querela , in conuersaretur Apostolus, suisse se impium, . non negat, dicens: Ut quid enim Christus et cum adhuc infirmi essemus secundum tem- RO su et pus pro impiis mortuus est. Inimicum qu
ia que dei se fuisse veraciter confitetur, dicens: j iii Si enim cum inimici essemus, reconciliati sit , , mus deo per mortem filii eius, multo magistiti reconciliati, salvi erimus in vita ipsius ab ira ut, per ipsum. Quid ergo prodesset Paulo sineis cognitione Christi, illam quae in lege facto- tot rum est, seruare iustitiam: cdm ipse saluatori ut noster Iudaeis dicat: Nisi cognoueritis, quia Ioah sui, ego sum moriemini in peccatis vestris. Ergo
99쪽
. distendum illum etaiestatur Apostoli*Mihi festum esti εfidei esse qui se deus in Graesuorum scriptiuu esse promisit . Quod eiusdsi tenor euidenter ostendit Ibi enim dicit deus Et no docebit umisquis proxi mu m suum & unusquisque seatrem suunt dicens, Cognoste
dominum; quia 'omnes scient mea minori usque maiorem eorum Haec est lex, quam deus scribit in cordibus eorum omnium,non
per conditionem naturae, sed per largitatem gratiae . non per liberum arbitrium hominis, sed per ministerium Euangelicae prρdidationis no in lapide per literam veteris testameti, sed in corde per spiritum dei vivi. Quod bea tus Paulus euidenter insinuat dicens: Epi stola estis Christi ministrata a nobis, &scripta non atramento sed spiritu dei viui,non in tabulis lapideis sed in tabulis cordis carnalibus. Hoc ergo deus scribit in cordibus hominum per spiritum suum quod exinde diaboli dele, uit inuidia per quam mors intrauit in orbem terrarum. Scribit itaq; legem fidei per quam iustificat gentes deus, ut dando gratiam renouet naturam. Charitatem quippe quae plenitudo est lesis, ad hoc per spiritum suum dis-landit , ut faciat impleri quod praecipiti de ibluminationis gratiam per spiritum fidei pro pterea largitur, ut quod deo placitum est, sider
100쪽
des per charitatem operetur. Quae quandiu in homine non est , quicquid sine lege fidei per i gem naturalem scriptum remansit in homine, operantem nullatenus saluat, quia neminem Deus sine fide iustificat,nec potest operami salutem acquirere, quia sine fide impossibile est placere deo. Nemo ergo naturali legi conetur asiignare legem . quam deus non condendo naturam , sed donando gratiam in corde gentium scribit. Haec est enim lex non qua homo societatis humanae vincu tum etiam sine fide custodit, sed per quam credendo deum cognoscit & diligit, non perquam sibi etiam bona opera vel ipsam fidem quisquam superbus vendicat, sed qua deo in se misericorditer operante, tam fidem suamquam bona opera subiectus assignat. Haec e nim cor hominis ita componit & dirigit , ut cum homo praecepta dei audit, id donari sibi quod precipitur poscat,& cum in fide opera tur gratia dei se iugiter adiuuari no ambigat.
Quod deus non faciat omnes velle credere,pertinet adsecreta eius iudicia. . c AP. XX VII L
OV04 autem interrogat isti de deo dia
centes:cur ergo no secit oes homines - velle credere. cu no sit personaruacceptio apud deui scire debct hoc in illis altioriae positu, a sibus sancta scriptura humanae G iiii cu-