Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

171쪽

iso P. V o E TVitae, vulnerari se patitur in hoc effatum impingit. Cum tamen servare, & curare Pomtuisset imo debuisset propriam carnem, non exspectando ictu primum, verum primum inferendo, adeoque plagas inse- .rendas avertendo. Potior enim hoc in casu nostri ipsius, quam proximi injuriantis debebit esse conditio. . Confirmatur hoc, Quia quando aliquid jure divino permittitur ut licitum, etiam illud censetur esse permissum, nisi fortior obstet ratio , pes quod pervenitur ad illud

Cum qui vult consequens, etiam censeatur velle antecedens, sine quo consequens obtineri non potest. Verum cum insa cra pagina nobis injungatur amor dc conservatio nostri; et-jam una opera injunctum censebitur, quo amorem mani se

stomus, dc nostri conservatio.

172쪽

De Duellis. Isrnem procuremus. Id vero agi mus , si in antecessum ictum ab adversario inferendum ais Vertamus, etiam adversarium

praeveniendo, qui eum inferre

conatura

Ubi tamen summopere attendendum , ne in periculis constituti , a charitate chri

stiana, omnibus commendata, deviemus , neve injuriam propulsando, aliquid demus affectubus, adeoque modum, sal, tem inspem causa,excedamus. Etiam , si cogamur primum ictum inferre, leve vulnus instigamus, quantum neri potexitια ita desistamus, contenti adversarium vulnere non le- thali impeditum, quo minus in nos in surgat, nosque ea ratione ab imminenti periculo liberatos. Si enim quispiam postquam primum ictum ad versario intulit, forte ej usdem

manum mutilando, aut pedem o

173쪽

162 P. V o E Tdem, ne insequatur, ab imminenti periculo liberatus, nihiDominus illi necem intentave rir non solum non tutus erit in

conicientia, verum etiam in foro soli in culpa constituetur, arbitraria poena puniendus, ut qui legitimae defensionis modum exce sseri t.

C A P. XX. .

Defensio necessaria utrum licita adispersus Magistratum

oti Esensio sui ipsius , quae

Homietis cum moderamine fiexidium- n telae inculpatae, adeo est favis Beelieh rabilis , ut concessa sit cuivis p.ri- Α- adversus quemvis, servo ad' i. lib. versus dominum, vasallo ad-3o.Lem versus seniorem,liberto adver- i. 'i sus patronum, filio adversus R. cap. 9. parentem; quinimo lubditis

tract. de quispiam in conscientia deli

quisse

174쪽

De Duellis. I 63quisse dicetur, si magistrum ut Necesi privatum 1 Vim inferentem repellat; etiam cum aliter peri- Tulden. culum evitare non posset, Oc

cidat. liceat

Idque probatur de iure ci-

re, lex indistincte permittit. Is ', Et cum lex loquatur genera' l. 3. D deliter , neque distinguat inter Iust, α personam publicam, & priva- c i. d. tam, nostrum non erit disti jur. fitactionem non allegatam in lege,allegare. Erubescimus enim arietes.

fine lege loqui. a. Quia vim II π

atque injuriam propulsare ju- D.de Reris est naturae. Ut cuivis id li - gui dux ceat adversus quemvis. Ratio rationis est, quia quae juris funt naturalis, immutari non possunt, neque quod attinet jus naturale, ratione conditio nis aut dignitatis hominis ulla est distinctio. Ut quicunque in jus naturae impingit, essectum juris naturae experiri

Diuit ipso by Coosse

175쪽

xo Ρ. V o E T debeat,id est,adversus illicitam offensionem justam adhiberi

defensionem.

Neque hic distinguo, uti

nonnulli volunt, inter Principem & interiorem magistratum, quasi illi nemo recte restiterit, huic vero resisti posssit. Quod forte ex illius interitu. sequeretur magnum reipublicae detrimentum, quodque etiam Principi gravia Imperanti parendum sit. Neque enim qui Principi resistit detrimentum intendit reipublicae, neque per se rei publicae obest commodis, etsi forte ex accidenti tale quid evenire possit. Praeterquam quod non sit pro babile, Principem, qui Patriae velit esse columen, sine causa in subditum set vire Velle,eUmque sine strepitu judicii, sine

forma processiis, e medio tol-Iere. Ne dicam, aliud quid esse Principi dura Imperanti obe dien-

176쪽

De Duellis. vos

diendum esse, & aliud Principi si violentas manus inferat, neglecto procedendi modo,resistendum non esse. Ibi enim si patimur, nihil agimus ad-Versus jus naturale. Hic, si nos occidi patimur in naturae legem, & inclinationem impingimus. Neque enim vox Principis lex est, supra naturae leges ; ut nec alicui Princeps mandare possit, quod est contra jus naturale, puta ut quis sibi mortem consciscat, ne se adversus latronem tueatur, &quae sunt hujus generis alia. Neque obstat r. Quod ei non licite quis resistat, qui forte in ossicii executione modum excedit. Resp. enim . Aut quis excedit in ossicio, aut excedit suum ossicium. Si in ossicio, ei resistendum non est. Si vero ossicii limites transgrediatur. Cos actus exserat, qui ossicii non sunt, quia pro privato habeturi

177쪽

r. . Cod. Quorum appell.

166 P. V o E Tbetur, ei impune resisti potest. Neque obstat a. Quod quis potius adhibita juris forma experiri debeat, quam ut resistat

personet publicae. Quia si pe

riculum in mora non sit, actione, aut alio quo juris remedio experiri debebit. Ita ab executore , qpi habet exequendi mandatum, appellare debebit

conventus, si modum in exequendo excesserit; quem tamen si sine mandato alicujus bona capiat, licite repellimus. Neque 3.obstat exemplum Davidis, qui socero Saulo manus inferre noluit, addita hac ratione, quod esset unctus domini. Neque enim Saul, ut privata, sed ut publica persona Davidem insequebatur, cui,licet in officio excederet, resi

stendum non erat. Verum coqgitandum erat illud Senecae, si innocentem insequitur . cedo fortunae. Ne dicam Davidem

178쪽

De Duellis. I 67 nondum constitutum fuisse in extremo vitae periculo , cum fugere potuerit, alioque me dio consulere saluti propriae,& incolumitati. Et forte dici poterit, Davidem tum tem p

ris aliquid de suo jure remisissecu filii Ser vja stricto jure Sau

lo necem intentassent. Neque denique obstat sententia Pauli na. Qui resistit magistratui, Θivinet resistit ordinationi. Nam Apostolus ibi loquitur de privatis personis sese opponentibus superioribus, & quidem in iis rebus,quae ipsorum spectant officium. Verum nos loquimur in casu , quo non tam resistimus ordinationi superioris, quam repellimus malum inique nobis illatum. Neque tam resistimus personis publicis, quam privatis, qui id agunt, quod ad ipsorum OL ficium non spectabat . Ut hac in parte, jure merito privatis sint annumerandi. C A P.

Romana P 3 3.

179쪽

Covarra 3, Pari, Relech. c. quam .

vis pact.

168 P. V o E TC A P. XXI.

Utrum eum liceat occi re qui ali- qnem aggreditur,ammo tantum mutilandι φ

QUemadmodum in mode is

ramine inculpatae tutelae non necessario requiritur ut praesens sit mortis periculum; ira non semper opus est, ut proxime immineat periculum mortis; quod lassiciat adesse Vulneris periculum, aut mutilationis membrorum. Idque verum de jure canonum, quo irregularitatem non incurrit, qui seipsum defendens, adversus mutilare volentem , ag gressorem occidit. Mors enim& membri mutilatio in casu subjecto habentur pro aequi pollentibus. Idque etiam Procedit de jure civili, quod non semper exigit defendentem esse in mortis periculo, sed sussicας

180쪽

Dr Duellis. 169ficere adesse aliquod periculum , adversus quod se liciae tuetur. Defensor enim 'propriae falutis in nullo peccasse videri potest.. Verum non ille Cod. tantum salutis est defensor, qui Coenei mortem avertit, seti etiam qui de Sicar, Vulnera, qui membri amputationem. Amplius quicunque se,.vulnerari patitur, nullo modo se tuetur. Quod tamen omni jure potest. Ut si muti - - .lantem occIdat, tantum bene Aquit. 'ficio legis usus fuisse dicatur Quid quod impune quis furem occidat, cui sine periculo tuo

Parcere non potuit. Ut qui l. , Cod. mutilantem occidit , ideo 'dy . exculetur, quod aliter pericu- de Sicar. Ium evitare non potuerit. De

nique id indistincte permissum cuivis , quod ad tutelam sui

corp*is fecerit. Verum non ille tantum qui necare Volen