Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

261쪽

aso, P. V o E Tlum bono rependamus. Peccant in mandatum generale, de non occidendo. Peccant in legem illam divinam secundum quam cujusque vi tae terminus est in manu Dei; sibi enim facultatem tribuunt, de vita proximi dispensandi; cujus vitae Dominus spirituum omnis carnis solus autor est atque largitor. Peccant denique in Deum, inquantum violant domicilium

Dei, templum sancti spiritus, in quo ipse habitat. Quod si

quis violare fuerit ausus, eum disperdet Deus. Delent imaginem Dei, ad cujus similitudinem homo conditus est. Necant homines Christi sanguine redemptos, quorum pretium est inaestimabile. 2. Peccant in seipsos, dum vani honoris & famae gratia,

sanguinis sunt prodigi, & propter leviculam injuriam, ne

262쪽

De Duellis. 23 dicam injuriae illatae opinionem, vitam suam extremo periculo exponunt.

Vt hie illud Martialis appli 'eari possit: Nolo virum facili redimit qui sanguine famam.

Hunc volo laudari, qui ne morte potest.

Ut talibus merito qui proVΟ-catus est, dixerit: Si vos hssem di, cur mori desideratis, cur fatalem diem antevertere conamini φ Incerti enim estis de victoria ; incerti utrum Vos me , an ego vos sim interfecturus. . Quod si me volueritis interficerre, injuste egeritis. Si a me interfici, id frustra petitis , quod vos a me injuria aD sectos esse credatis. Aut s ideo Vitae pertaesi estis, multae sunt Viae, per quas ad domum Plutonis datur aditus. Abite & in hostium turbam consertissima cum Deciis irruite. Abite, i y-

263쪽

ass P. V o E TVentrem scindite suspendio finem Vitae imponite, cicutam intrepide bibite. Quid enim me petitis ut vive di finis vobis imponatur Peccant praeterea in semetipsos, dum affectu bus . tanquam furiis infernalibus agitati, bellum secum gerunt,& inimicitias capitales in pectore fovent, depravata cupiditates imperium in rationem vindicante. 3. Peccant in amicos, atque familiares, in praeceptum charitatis , 'ut elim quispiam pro amicis, pro consanguineis vitae discrimen subire debeat, dueliantes ex adverso amicos in vitae discrimen adducant, dum eosdem in consortium litis tra

hunt. Sic ut non tantum rati

ona sui , sint temerarii, sed eti

am contemplatione amicorum crudeles.

in quantum sibi licentiam ais

264쪽

De Duellis. ' 3 sumunt, alios provocandi, ita de suis & alterius membris disponendi. Cum tamen nemo sit membrorum suorum do Ad LA. minus absolutus , nec in ipsum habeat potestatem. Uerum id competat reipublicae, quae suprema domina, & moderatrix ; quae sibi imperium

in nostra membra, adeoque in corpus vindicavit. - Peccant in rempublicam, dum secundum, tertium, dc quartum eligunt,adeoque caedibus vulgaribus latissimum,

campum adaperiunt. COmmunitatem numero subditorum privant, qui patriae potuissent fuisse membra maxime utilia. Fortium enim vi rorum hinc interitus , qui si sanguinem pro patria effudissent, hostibus fuissent metuen

di. Ut haud immerito hic applicetur illud Agesilai,qui cum vidisset Lacaedemonios 4piss

265쪽

as P. V o E TAchenienses ac socios apud Corinthum debellasse, audita

.Emil. cadaverum multitudine, heu in Ate si nuseram, inquit, Graeciam, qua

uo, ν tot in seipsam viros perdidit, quot satis essent ad Barbaros debellandos. Quod etiam respiciens Episcopus Aturensis Praesentibus Cardinalibus Sourdio Guisio, aliisque ab ordine ec-zyp- 0ς clesiastico, ad regem deputatiε,

cta Henriet quarti, & sua pro hibitiva duellorum, serio ex ecutioni tradi curaret, Ne sicut intra paucum tempus decem. millia personarum s qui sanguis uti nam super Turcam e fusus fuisset ; quam non late stagnasset, ' uam gloriosas segetes produxisset, quam salu- rarius ecclesiet pomeria faecundasset po mutuae sese intern cioni sub dementato honoris titulo dederunt , totiens cum omniseis peccans, amulum

266쪽

De Duellis. , asypeceatorum sibi coacervaret. Peccant denique in rempublicam, dum in ea lites novas eX- citant , & veteres adaugent.

Hinc ipis familiae quinimo

integrae gentes mutuis inter

sese inimicitiis & discordiis

irritantur. Pars laesa ultionem quotidie meditatur & vindictam reposcit, ut ad conciliandos utrinque animos jam novo opus sit Hercule. Nequnter familiares aut inter proXimos, . incolumis est amicitia. Ruunt enim in consanguineos consanguinei, Sc in amicos amici. Quibusque ex ossicio omnia humanitatis ossicia debebantur., illis 3c vulnera &caedes minamur. Et si poetae cuidam Gallo fides, cruenta equidem illa, & lectorem in

commiseratione rapients tragoedia, in qua introducit filiudefendentem duello patris hinnorem, in praejudicium sui

267쪽

r16 P. V o E Tamoris, atque in reparationem alapae patri inflictae, interficientem patrem illius Virginis, quam plus oculis suis amabat.

Sed ad alias rationes prope- .rabo, quae etiam complectentur incommoda, singulare cem tamen concomitantia. I. Ratio est, quia talis congressus initur contra humanitatem omnem naturalem. Non enim vitium

tantum est, sed dementia, sed furor, ex post facto, & animo sedato, locum facere duello. Foret quidem haec res tolerabilis, si statim, & non eX con dicto pugnaretur : aliquid enim dandum esset justo dolori aut furori insurgenti quid im- tari posset. Verum cum diei

ocique conditio longam includat moram, qua labente rationes facile librari possent, Propter quas expediret consilium in melius immutare, eo gravius peccatum esse censebit uis

268쪽

De Duellis. 2s bitur, quo magis ira deserbuit. Unde maledictus furor Sime- Genes. onis atque Levi, duorum fra- Φ'' 'trum, eorumque gladii homicidarum gladii appellantur, quod post aliquot dies in defervescentia affectuum Sichemitas in ter feci sient. Vt male dicta illa vindicta, quae com posita mente concipitur; qua eam sublatam oportuisset. Quo nomine Apostolus Jacobus Iacob, c, monuerat, hominem omnem '' 9'ad iram oportere esse tardum; ae si, ut alibi Seneca, irae maxumum remedium sit mora. Non Putean. aliud certe remedium, nec ullum essicacius excogitare pO- libr. i rutuit Theodosius Imperator si insin. Christianus. Cum enim ira praecipiti incitatus, Thessalo nicae turbam promiscue occidi

jussisset, hortatu religiosissimi κ. h

antistitis Ambrosii poenitenti- histoe am egit, legemque sanxit, ut si quem ad mortem condemnas i

269쪽

set, executio in diem trigesimum protraheretur, quo pG stea locul esset emendationi, si quid iratus decrevisset. a. Quia exitus duritantium ut plurimum luctuosus. Si enim ipsi victores e vadant, dolent vicem adversarii, deplorant infelicem illum casum,

lacrymas emittunt, ut adversarium intersectum vident, cadentem amplexibus excipiunt, non aliter atque si fratri supremum ossicium essent prestituri. Quod si victi succumbant, audita nece domestici, quantam miscent lamentationem l lacrymas fundunt orba ti filii, occiso patre-familias. Longa trahit uxor suspiria, viduata marito, & familiae uni versae gaudium in luctum convertitur, & quod non procuravit hostium furor, effecit cujusdam male feriati socii vesania. Interempto autem filio,

270쪽

De Duellis. as' spe totius familiae, cum dolore ac moestitia parentum cani ad sepulchrum deseruntur ; neque infortunatior accidere potest casus, quam si unicum familiae columen atque stabili.

mentum cadat, & evertatur.3. Quia in duellis non ς quitas dominatur, aut justitia causae, verum casus; sic ut fieri pos-st, ut qui roboris fiducia pugnam non necessariam inchoavit , poenas suae temeritatis luat, quique causae bonitate

confisus duellum illicitum suscipit, propter alia forte peccata, idque in poenam, exitulacrymoso vitam finiat. Idq; ex Thyeldid. illo Thyci didis, ita latine: Quod M V s quil,sνesuo jure,sive νiribus nisus, certo aliquod confecturus stipollicetur ; nes sua spefrustretur, aegre ferat, cum rideat, complures jam antea, ct qui injinias aliorum ulcisci voluerunt, ct qui piribus sivisas potentia aliquid adquirere posse spe-