장음표시 사용
181쪽
tione legum publicarum. inrod autem Phrygiorum modorum. aliquoties iuperius est facta mentio,eos sane vehementes extitisse, illud quoque Varronis arguit, quod Non.dict. An in ra,ex Eudamonibus ipsius adducit. Phrygios, inquit Varro, perosa eantus,liquida canit anima. Sic enim lcgo,& liquidam animam sonum remisitim ac moderatum,vel vi Non.ipse dict.Liquidum interpretatur,dulcem ac suavem intelligo.
N M o c libro mea quidem sententiau Cicero,quae copiose in libro de offici js ad filium tradiderat, breuiter compraehensa litteris consignauit: plane ad A ristotelis imitationem, qua post libros τῶ ad Nicomachum, etiam opusculum scripsisse dicitur. Carbsius& libri meminit,& fragmentum ex eo proponit. Illud neutiquam probares Vnicum hoc eit,quod sciam, eius ubri fragmentum a Sigonio propositum. Nisi forte etiam illud referre huc libeat, quod est apud Augustitium lib. xi i II. detrinit cap x r. Prudentiae partes sunt memoria,prouident',interuli gentia. Uod tamen in Hortensio alioqui retulimus.
Ego libro quem de notis inscripsisse vi tur,
sic tradit Io.iTritemius scriptor ecclesiasticus in Polygraphia,pluribus in locis. M. inquit,Tullius Cicero facundus Rom. Orator librum lcri' Psit,non paruae quantitatis, notarum ad filium, i ciuem sanctus Ciorianus Carthaginiensim prε-sul,& martyr, multis,& notis, & dictionibus ampliauit, 'modum scilicet dictionarij, ubi secundu ponuntur characteres siue notae, postea dii: mnes per eosdem desianatae: ita ut dictio quaeius per notam sibi Draepolitam. Rarus est codex, inquit,& a me semes duntaxat re-
r u vilique pretio emptus. Nam cum anno sqnumca naturi
182쪽
tatis M. CD. XC. VI. bibliothecas plures, librorum amore, perlustrarem , reperi memoratum codicem in quodam ordinis nostri nionasterio nimia vetustate neglectri,proiectum sub puluere atque contemptum. Interrogaui abbatem doctorem iuris,
quanti illum stimaret. respondit Sancti Anselmi parua opuscitia nuper impressa illi praeferrem. Ad bibliopolas ad ij,postulata Anselmi opuscula pro sexta forent parte comparaui: Abbati, de monachis gaudens tradidi,& iam prope interitum actum codicem liberaui. Decreuerant enim pergameni amore radendum. Ego autem, inquit, librum etiam hactenus habeo integrii.& incorruptum,quem nusquam vidi alibi. His notis autem, inquit, tam Tullianis, quam a Cipriano ad inuentis, biennio post in bibliotheca maioris ecclesiae Argentinen .reperi totum Davidis psalterium exaratum: nisi quod liber inscriptione,ab ignaro quodam prspositam haberet, psalterij in Armenica linguai
cum inscribendus esset, Psalterium Dauidis regis Latinum, notis Tullianis descriptum. Et si autem earum notarum tanta esset in illo libro copia, ut omnino ad scribendum omnia, quaecunq; Latino seritione volueris, sufficere viderentur, tamen is paucas
duntaxat notas subiecisse se scribit, ut ex ijs forma reliquarum videri ac cognosci possit. approbat improbus comprobat probus Ηsc nos sere ad verbum ex Tritemio. Quae sane vel inde etiam post in t videri verisimilia, quod Plutarchus scribit in Catone,
Ciceronem scriptoribus breues quasda notas praescripsiss e,quibus, Catonis de coniuratis oratio,exciperetur. Ego tamen magnopere vereor,ne is siit liber,cuius non Cicero ipse, sed Tullius Tiro Ciceronis libertus auctor extiterit: qua de re scribit Eusebius in Chronicis, olympiadis cxci II. anno. t III. Sane enim Tirouem hunc complures libros reliquisse testatur Gellius lib. X l l r. cap. I x. Omnino autem veteres ipsos in scribendo breuibus quibusdam notis usos fuisse,idque non solum eiusmodi,cum. primis litteris, ut ait Iustinianus nosteriverba,& nomina notarentur, sed etiam obsistrioribus quibusdam,& quae a paucis duntaxat conscijs legi intelligique possint,aliunde astatim peti potest. Has sane eiusmodi notas Iitteras non esse, notat Paullus li. xLi. ad edictiam, scribere Pedium lib. xxv. ad edictuni. vide D. debon. poss.leg. VI.
183쪽
VM C libriim, idem ex quo fragmentum desumptum est, citat Priscianus lib.v i . Et quidem siccitat, uti Ciceronis. Ego tame vereor,ne Varronem pro Cicerone citare debuerit: si modo etiam is error nou librarij culpa in libros ire pserit. Est enim plane Chorographia Varronis liber.
Inca,quae ad libros Academicos ipertinent.
VAx restant ex hoc tertio tomo explicada breuissime expediam. sunt enim ex libris,quorum magna pars in excusis inuenitur. Fragmenta haec, quq ex Academicis collecta sunt,ad eos libros pertinent,qui erant posterioris editionis. -& quorum nunc etiam primus extat, quaquam mancus&mutilus. Nonius, dum quartum esse putat eius editionis,qui est prioris secundus, fecit, ut quarti libri fragme inin certum demonstrare nullum possimus. Q'id mmcbetur Mnesarci J Hunc inter principes Stoicorum Atheniensium numerauit in Lucullo. iam enim ferius bonores 45Vocem, SERI VS, restitui ex meo Nomo,& aliis. Sensus autem fragmenti sortassis est,eos qui nono anno adipiscuntur naagistratus,vix unquam deinde admi ii ad eosdem . non enim valde esse commedatos ad opinionem multitudinis unde frequens illa Ciceronis gloriatio,in recesendis gradibus holiorum suo anno obtentorum. Scelera ponere I Non admodum probo, Ponere. . Lure qua lineamentad Demaculis Lunae.vide Plinium lib. tr
. Quid mαὶ nonne caerulei-ρJ Persimilis huic est locus in Lucullo,quem ego reserente bigonio non referrem,nisi me aliqua
ex parte corrigere posse exutimarem. is ita habet. Mare illud , quidem
184쪽
Muiderii nunc Fauonio nascente purpureum videtur, idem huic nostro videbitur, nec tamen assentietur, quia nobismetipsis modo caeruleuna videbatur, mane flavum. od sane testimonium cum ita referat Nonitas,dict.Rauum, quia nobismetipsis,inquit, tum caeruleum,tum rauum videtur,legendum existimo, pro Flauum, Rauum,pro Mane autem,vestigiis Nonis insistes, arbitror legendum,Modo: ut sit,Modo caeruleum videtur,modo ravum. Rauum autem quid sit,vide Nonium & Festum. Mutari autem a ventis, maris colores, adnotauit etiam Gellius lib. II. cap. x xx. ex Aristotele nominatim, quoties ventus mare caeruleum crispicans facit nitescere, scribit Furium poetam veterem purpurare dixisse lib. xv I i i. cap. xi. ut verendum plane sit, ne in hoc quoque fragmento statim pro, cum Pulse eit remis, Pulsa Ventis,legendum esse videatur.Victorius in iis castigationibus suam cuique loco lectionem studet conseruare. Et quidem aqua tinctum quodammodo. J Non puto locum esse inia tegrum. Meus,quo utor, Nonius, ET QUIDEM A QUAE
T1NCTUM QUODAMMODO, ET INFEC M.
Aliorum ut videtur. E T QUIDEM AQUA TINCTUM OD AM ET INFECTUM. Haereo. prsterea autem, quid sit quod hic dicitur, MARIS UNDA AQUA T, NCTUM, non intelligo.
QMd tam plani uidetur. 3 Descripsi,ut erat in nonullo exemplari. usque adeo autem aequor planiciem omnem,quod hic Cicero indicare videtur significat, ut Phavorinus etiam apud Gellium lib. x II., cap. t. ad ventris laeuitatem accommodare no dubitauerit. Pleraeq; prodigiosae mulieres, inquit, nituntur ut foetus concepti aboriantur: ne aequor illud ventris irrugetur. id est,ut ego existimo, ne planicies illa & laeuor ventris in rugas
Alius adultis,alius senibus,alius agris. I Haud valde dubitarem affirmare legendum esse, post SENIB VS, A L IVS S Α-NIS, ALIUS AEGRIS. nam & ratio contrariorum requirit,3c in Lucullo ita loquitur. Dormientium & vinoletorum& furioserum visa imbecilliora esle dicebas quam vigilantium siccorsi, lanorum. sed imperito librario. SENIBUS ET SANI S, imposuit. Siccos autem Cicero vinolentis non solum in
his locis opposuit,sed etiam in ea de lege agraria in senatu, in lomatio. a m Si
185쪽
si prando enim nos demersimus. J Sic legit liber meus, & quida alij. prius erat, DEMISSIMUS.Cum inspexerant.J Idem ille liber meus in Nonio dicti ne Gallina,sic habet. Cicero Acad. lib. iii. Qui gallinas alere permultas quetitus causa soleret. Idem lib. ii. Cum ouum inspexerant,quae id gallina peperisset,dicere solebant. Ex quo, si l
cus est coniecturae,ita existimarem prius illud ex lib. III. fra mentum,esse inter ea,quae sunt ex lib. III. reponendum: hoc autem quod est ex secundo,eradendum prorsus,&delendum. fortassis enim eum secundum nominat, qui fuit prioris editionis secundus,Lucullus videlicet qui nunc extat,atq; adeo hoc istud fragmentum continet: sicut ipse etiam adnotauit Sigonius. Quis non cum miserrima . J Sic emendaui, approbante Sig
nior quanquam in omnibus,quos vidi ibris EVM MISER RIM V M. Paullo autem superius quoq; video in eadem par ticula peccatu iuisse. Lego enim plane pro, IN FACIN ROSIS, CUM FACINORO RUSIS. sic enim etiam lib. r. locutus est. Antipater digladietur cum Carneade. nisi si id sane sic dictum quis esse cotendat,ut illud, haberi in magnis
viris,esse in clarissimis ciuibus,reponi in suis pro inter magnos, inter clarissimos, inter suos. Cum haec scripsissem multo ante,
Regis postea Nonium videre mihi coligit,qui manifeste legit,
Et ut nos nunc sedemus ad Luninum.J Sic Lucullo. Et ut nos nucsumus ad Baulas Puteolosque &c.
d si liceret ut ijs. J In meo Lactantio, ex quo auctore hoc stamentum descriptum est,tegitur, sic: OVOD SI LICERET IIS, QUI IN ITINERE DEERRAVISSENT, SIC IM TAM DEVlAM SECvTOS CORRIGERE ERROREM PAENITENDO, FEL 1 TIOR ESs ET EMENDATIO TEMERITATIS, alias DEERRASSENT, pro DECREAVISSENT: MFACILIOR, pro FELICIOR, correxi . QVOD SI LICERET UT IIS, QUI IN ITINERE DE EMRAVISSENT, SIC VITAM DE VIAMQSECV-ΤIS Zec. vel, QUOD SI LICERET, VT Q VI IN ITINERE DE EI R. SIC VIT. DEVIAM SECUTOS &c. vide Lactantiu lib.vr. cap. xx IIII. Est enim plane simpla similitudo a viatoribus: cuius generis & multet extat
186쪽
aliae aliis in locis,& illa etiam in illo,ciuod in lib. I r. epistolaruado fratrem. Efficiam inquit,quod sspe viatoribus cum properant euenit,ut si serius quam voluerunt Qrte surrexerint,properando etiam citius quana si de multa nocte vigilassent,perueniat quo velint,sic ego dcc. Cum haec ita scripsissem,vidi postea in quorundam obseruationibus,particulam, V T, hoc loco noomitti. De FELICIOR, autem&, FACILIOR, amplius pronuncio. Latent ista omnia Varro a sic Lucullo. latent ista omnia Luculle,crassis Occultata id circumfusa tenebris.In primo autem quoque ad Varronem ipsum,sic. Socrates,& qui inde profecti me omnes veteres,omnia tenebris circumfusa esse dixerunt, sic omnia latere censebant in occulto.
Acadmico sapienti. J Ex eodem illo Augustini loco,ex quo se Sigonitis reliqua attulisse significat. Lego autem, A C A D E MICO SAPIENTI. no, ACADEMICOS SAPIENTI. in od autem hic dicitur Academico secundas partes a ceteris sectis dari,eleganter id expressit idem iste Cicero Irr. denat. deor. statim initio, cum ita Velleium Epicureum inducit ad Cottam Academicum verba facientem. Nescis,inqui quanta cum expectatione Cotta sim te auditum . Iucundus enim Balbo nostro sermo tuus contra Epicurum Mit. Praebebo igitur me tibi vicissim attentum contra Stoicos auditorem. Recte primum esse iudicio sis,qui ceιerorum omnium sitfecimus. JSic Amazonum quoque statuam probatissima electam suisse, in templo Diant Ephesiae,stribit Plinius,ipsorum artificum,qui
praesentes erar, iudicio,quam apparuit eam RisIe,quam omnes secundam a sua qui'; iudicassent. Plin. lib. xxxi III. cap.v II r. libera turba temulentorum, auaerentia tantum J Prius erat.
QUAERENTIVM TAMEN. sensus est. Epicurus conuocat de hortulis, sitorum turbam quasi liberam, id autem est omnibus curis solutam,illud tantum quaerentem,quem &c. Ibidem autem dixit. teste populo, pro eo quod alibi, secundo populo.
In quorum rixam si Aeademicus ineurrerit 3 Prius INCUMRI T: meus Augustinus. IN C U R R E RIT. hac σ illae aurem ad overit. J Puto legendum,E T H V C
187쪽
tij Pborna. Ego amplius deliberandum censeo, res magna est Mos fuit Academicis J Augustinus contra Academicos siclia-het lib. iii. in fine. quisquis putat hoc sensisse Academicos. ip siam Ciceronem audiat. ait enim illis morem fuisse occultandi sententiam suam, nec eam cuiquam, nisi qui secum ad senectu-tein usque vixissent, aperire consueuisse. ut sane videatur fragmentum esse ad talem aliquem modum consor ndum, qualem expressimus. Cum autem constet Ciceronis fragmentum esse, facile etiam ex Academicis esse quaestionibus existimari potest. Id enim vel ipsa Augustini librorum inscriptio potest commonefacerer sin minus hinc sumptum est,at certe alicunde, de erit inter incerta reponedum. Simile certe huic est, quod ita
in Lucum, pericribitur.Volo videre quid inuenerint.Non solennis, inquit, ostendere. Qia ae sunt tandem ista mysterias aut curcslatis,quasi turpe aliquid,sententiam vestram
es Inlin quae ad libro S de natura deo - rum pertinent.
Icro vova it cera. J olim legebatur, FINC TORQUE CERA.quod mihi cum aliae
etiam ex causa non satis faceret, recurri ad
exemplar Lactantij ipsum , quod legit. FICTORQUE ITEM CERA. Louidem Quod reperi posui. sed sit dicendum est quod sentis,aliquid praeterea desidero. Omnino de ijs,qui e cera fingere selebant, locus est apud eundem Ciceronem vi. Verr. vbIde duobus intribus Cybirati de Plinium lib. xxxv. cap. XI I.&fortassis etiam cap. M. N reuera cap. Ir. Ex quo illud Iuvenal. Tota licet veteres exornent undique cerae Atria. Et illa 'netaphora Iib. I II. de oratore. Verba,inquit, cluniacentia sus mus e medio, siciit mollissimam ceram ad nostrum arbitrium formamus, & fingimus. Et illud item lib. I. de natura deorum. Hoc intelligerem quale esset, si id in ceris fingeretur. Ex Lactantio lib. 1 i. cap. et II. Etsi autem Ibi librum, unde desumpserit,non nominat,ramen ex ijS, quae scribit. facile libros de deorum natura conijcimus, sic enim habet.
188쪽
Ihtelligebat Cicero falsa esse,quae homines adorarent.nam ciam illa dixi:iet, qaae ad euersionem religonum valerent, ait ta men non elle illa vulgo disputanda &c. Loqui autem videtur Cicero de secundo genere dcorii ex tribus. De quibus vide August. li. iii I. civit. dei cap. xxv II. & lib. VI. cap.v.
In exquae ad libros de diuinatione . pertinent.
RAETEREA in Libros de diuinati oneduos habemus,sed primum in extremo impersectum,unde hoc esse fragmentu existimo,d sumptum ex Diomede lib. r. ubi ait de verbo Excello, quod etiam altero casu a qilibusdam excelleo dicebatur. Esse autem conciliabulum quo nic utitur Cicero, ex Latinis vocabulis, demonstriat Festus lib. II t. qui etiam illud interpretatur, pro loco, ubi in conci lium conuenitur. Demonstrat & Isidorus lib.xv. elimol. Apud Liuium saepe fora,&conciliabula distinguuntur. Apud Pauli. lib. IIII. sent. tit. vi. conciliabulum a municipio,colonia oppido, prsfectura,vico,castello,separatur. De quo etiam significat Frontinus in lib. de limit. agror. ,
In ea quae ad libros de legibus.
E o R v M profecto vitam. J Sic in meo Laistantio ante, DEORUM PROFECTO v I TA. Magnum audax ue J Assentior opinanti Sig niinex secundo de legibus haec verba excidisse. Etenim cum aperte significet Lactantius huicisti sententis etiam verba illa adtesta fuisse,qus extant manifeste. II. de legibus. Virtutes oportere non vitia consecrari: pr fecto perspicuum est, quid de his quoque, quae antegressa fia runt,sit nobis iudicandum e tum vero praeterea, concludens t tum hunc locum Lactantius paullo post ta scribit. itaque prs- claram
189쪽
claram illam tuam legem derideo,quam ponis his verbis.Αst illa, propter quae datur homini ascensus in coelum, mentem,uirtutem, pietatem, fidem, earumque laudum delubra sunto. Est autem haec lex lib. ii. de legibus. Ex quibus omnibus , fit quoque di illud, ut si cui locum illum Ciceronis, in quo positam legem de Menti Pietatis,ceterorumq; similium deorum consecrati ne explicat,corripere libeat, deformatum hoc tempore, & d prauatum,is hoc isto ex Lactantio prolato fragmento,uon mediocriter possit adiuriar raesertim cum significet,huic sententiae adiunctum illud fuisse, quod diximus, de virtutibus potiusquam viiijs consecrandis, quod in libris excusis hodieq; extat, eodem in loco illo. Quoniam mors aut meliorem, quam J Sic meus Lactantius. Et
itei P ANIMO VIGENTE: itemque SENSU CARENTE: non ut erat : OVONIAM AUT MORS LEVIOREM, ANIMA VIGENTE, SENSU CARENTI.
Octo paruarum genera I sumptum ex Augustino lib. xxi. civit. dei. cap. X r. de quo vide etiam Petr. Crinitum lib.xxv.cap. viii. Et Didorum lib. v. cap. xxvII. etymologiarum. intranquam inde quidem vix satis certum este potest, lisc ista ad libros de legibus pertinere. Equidem de his poenis pene omnibus sic lib. t. de orat. Vitia, inquit, hominum atque fraudes,damnis ignominijS,vinculis,verberibus,cxliijs, morte multantur. Omictitur enim tantum talio,& seruitus.
In ea quae ad librum de Fato pertinet.
C I p E N S E RHadmodum raro capitur J De hoc vide Plin. lib. t x. cap. xv ii. Et ipse Cicero ita Atticum, vel potius Epicurum alloquitur lib. Ita. Tuscul. quatit. Si quem tuorum afflictum mirore videris,huic acipenserem potius quam
aliquem Socraticum libellum dabis.
190쪽
EpENs TR IxJ Ex pristiano lib. r. partiti num versuum principalium xi i. Aeneid. Eadem autem forma dixit Afranius Adsestri cem. Dimittit,inquit,adsestricem,me ad se vocat. Et Possestricem. Et Hiberus totus in ovilis possestricem. Vide Noniu, qui & plaustricem,& Impul stricem, eodem modo dixisse veteres tradit. QSan- qua quidem in meo Nonio,pro Impulstrix,est Impulsatrix,co rupte sine dubio. Quod si ita est,nae ego non magnopere dubitarem, illud quoque Ciceronis in praefatione. v. Tusculanae ita legendum esse. O uiis philosophia dux,o virtutum indagatrix, expulitrisq; vitiorum, potius quam, expultrix. Finis adnot. Tini III.