장음표시 사용
211쪽
Ex quo quidem liquet, Hoedos,qtiorum facit mentionem in vo la quasi manus Aurigae constitutos,fingi a poetis Astronomis. Cuius sub pedibus 4 Hoc principium uidetur exametri: sicutvntra superius illud, Id caput autem, extremum exametri. a Uanquam utrunq; aliter collocatur in excussis. Loquitur autem de pedibus Aurigae,ut ex Graco manifeste constat. . Has Graeci stellas Hyadas J Has, quae sunt videlicet in capite Tauri. QSod quidem caput usqueadeo, quod ait Cicero ir de natura deorum, stellis conspersum est i requentibus,ut illud segitimum ess e Nillustre Tauri ipsius indicium scribat Aratus his verbis: quibus quae Latina respondebant ea amisim extremum tantum retinemu&.
Exinde sequuntur in Creco, quae Aurigam & Taurum luculenistius describunt, usque ad Cepheum, de quo inserius Cicero. Interim obseruandunt, Hyadum appellationem unde deducat Cicero, quod quidem in eodem illo ri . de deorum natura libro, ex quo carmina sumpta sunt,uerbis selutis a carmipe explicat. Quod vide etiam apud Gellium, lib. XIII. cap. I x. ἰNatique ipsum ad tergum J De Cepheo, de quo sic Aratus.
-iobscura specie J Cicero sententiam loci, & ordinem eius εἰ
deris ad cetera, sic aperit lib. II de natura deorum . Hunc, in quit, Cepheum antecedit. obseura specie stellariam Cassiopea. R ratus totum sic,ubi primum Cephei situm plenius descripsis.set,maxime ratione caudarCyn6surae ac pedum ipsius,quq quidem stellae trigonum constremunt: deinde etiam ratione Draconis,qui illi proxime latus dextrum adlabitur. Inquidi
212쪽
Hanc autem J Desiderantur qt aedai in ita Latino de Calsiopea. De Andromeda autem sic Aratus.
Reliqxia ex Andromedet descriptione, qus in Grico qui tem tant, iii I atino desiderantur.' Andromeda aufugires J Alias, Andromede is lens. . H ic Equus illea Huic, Andromedet intelligo. Equidem Graetus sic. .
postea sequitur Astrologica,& poetica Equi huius descriptio, fere versibus Grecis septem & decem comprehensa. Exin contortis J Hoc fortassis illi Grsco respondet.
Nam cpiod quidam tollunt huc versum prorsus ex Latinis,eius ego sane rei rationem non video. E quibus hinc salaer J Haec usq; ad illum locum. Et terris v lucris: petita fiant ex stagmentis, quae nunc iam quid 2 ulgo Glent ad omnes fere libros apponi Ciceronis,cum primu riui sent in publicum proposita ab Aldo illo Mamitto,Paulli nostru patre. Vt enim ceteri Venetorum fili j ex patre, silc hic pater exinlio merito est nominandus. Ex ijsversus quidam extant quinque in libro secundo de natura deorum,qitos nos, si quid opus eli,etiam videlicet adnotabimus .. Gricorum autem collatitnem deniceps omittemus, quod ea nullo negotio abs quiuis neri posse videatur. Totidem enim Grscis, totidem pene Latina respondent. In eo tamen si quid erit quod admonitione rudi geat, non temere praetermittam. Primi huius versus initium cum pasiim legeretur ad eum modum , E quibus hinc siibier:. ita quidam auctoritate sita immutarunt. Paullum hanc siiliter.
Nimirum, quod vel ex Graeco liquetide Ariete loquitur poeta, qui etsi obscurus ipse si, tamen per Andromedes cingulum deprehendi poterit, sub ipsam enim Andromeden situs est. Haeci ita quidem etsi ad Graecam sententiam verissime dicuntur, tamen ahirmare sic a Cicerone scriptum fuisse,uti ipsi voluerunt
213쪽
non nisi ij demum poterunt , qui praesidio librorum veterum confirmari poterunt. Non hercle magis quam pro,Vt prius trulae Chelae quod sic statim sequitur, Altae Chelae, legendum es.se et reponendum affirmare: quemadmodum quidem ijsdem illis placere video. Etsi enim epithetum, quod prster cetera, altum etiam significat, ad Chelas Aratus attribuerit, tamen cum τύνοι μουν appellatio, extremum etiam, non modo altum significet, & Chelae,quae in aequinoctiali circulo, qui sph ram per medium diuidit, sitae sunt,altae dici non possint,pros cto quidquid hominum quorundam arbitrio, contra veterum librorum fidem facile recipitur, facilius multo, hominum item aliorum arbitrio, ad veterum librorum fidem atq; constantiam reijcitur. Ceterum quod ijdem statim,pro,Quum pectus,Tum ectus, legunt, etiam atq; etiam videndum esse puto, an illud',um, ex coniectura, ut videtur, ab ijs repositum, ferri possit, quod nec a veteri scriptura longissime recedit, &sententiam habet, tum rei ipsi satis congruentem, tum Graecis quoq; ve bis inprimis consentaneam. Sic enim Graeca habent.
Haec de ijs. Reliqua autem quoque, quae nemo attigit, videt dum an menda prorsus vacent. csid est enim quaeso, quod ita sequitur Z Pectus quod cernitur Orionis λ aut cui tandem Graeco respondet λ aut vere etiam, quam tandem veritatem habet ZItaq; ego quidem totum hunc locum ita legendum arbitrarer. E quibus hunc subter possis cognoscere sultum. Nam coeli mediam partem terit: ut prius illae Chelae, tum Baltheus qui cernitur Orionis. Hoc sensu. E quibus, intelligo vinculis vel cingulis Androm dae, de ijs enim proxime Aratus loquitur possis cognoscere hunc, Arietem videlicet, de quo fuit fragmentum proximum, sultum subter,sub ipsis videlicet Andromedes cingulis. Situs est enim, inciuit, Aries in media coeli parte, sicuti Libra ipsa,&sicut Baltheus Orionis. Mediam autem coeli partem intelligie eam, quae a polis, qui extremas coeli partes obtinere dicuntur, undique diitat aequaliter. Quem quidem etiam ex eo Astrologi circulum Aequatorem nominarunt: quem ex signis Zodiaci
214쪽
soli coiit inglint Aries & Libra : pro qua Aratus Scorpi j Chelas ponit: quae sigia a duo ubi sol motu cio progrediens attigit ,
aequinoctia in viii uer terrarum orbi constititit. Ex ceteris aut
sideribus contingit hunc quoque, ζώνη, quo .l ait Aratus, & uod post eum Cicero, Baltheus Orioni : ut nos quidem legenum existimativis. Ex his autem quae dicta sunt hactenus, satis constat, quod, etsi quilibet circuloritin maiorum coelum diuidat in duo squalia, tame solus Aequator medium coeli vere atq; proprie obtinere dicitur, quod is videlicet solus ex omnibus aequaliter distet partibus ab extremis istitqile habitantibus sub polis hominibus pro Horiaonte, secante hemispherium superius ab inferiore. Sed ego explicationem Arat forum,quam initio non proposueram, ingredior. O uae tamen ideo uberius e seposui,-videam hunc locum secus aionnihil a Germanico, &Αuieno Arati interpretibus acceptum csse.
Et prope conlpicies J Sic legunt emendatiora exemplaria. Olim legebatur,Conspiciens. Audromedae signi J Subdistinguendum Andromedae. Neque enim signum Andromedae conspicies, sed sub Andromedae claro pectore, signum conspicies. Pisces quo m alter J Hic versus cum sequenti etiam in I et . de natura deorum reperitur, nullo discrimine,nisi quod pro.Ηorrisonis, ibi legitur, Horriferis. Pod quoniam Φpe euenit ut haec Arataea aliter hoc atque illo loco a Cicerone ipse recitentur, existimandum est nisi sicubi filo ipsi orationi, obsequitur aut varietate lectionis proponenda luxuriare ipsum, aut vero,quod mihi quidem magis est verissimile, edatiora a viam iam facta recitari, quae olim minus exacte ab adolescentulo
conuersa fuerunt. Vere enim dicitur,discipulum esse prioris posteriorem diem. Et sane credibile est Arataea haec saepius Cicercinem refinxisse. Vnde quoque factum, existimo,ut ab Higino, &Prisciano aliter quoque permulta recitentur, quam hic leguntur.Ηqc de ea varietate, qui videtur Ciceroni ipsi s pius ista comulanti adscribi posse. Uod hunc versum attinet, quem pretmanibus habemus, in eo quidam, prster eam varietatem quam exposivimus,pro Pi labim legunt etia Prolabitur. Qui mihi sane primum perissologia moueri videntur, mod, cum dixerit Cicero, prstabitur, Pperuacaneum fuerit addere, ante. Quid
est enim prilabimisi ante labi. Deinde moueri quoque illo mi,
215쪽
lii videntur, quod infra in versu, At canis ad caudam: cum in fragmentis his Araisis passim legatur,Prflabitur,in libro tamo secundo de natura deorum legitur,Prolabituri quasi quod olim non satis recte scripserat adolescetulus Cicero, idem vir factus correxerit. Sed de perii logia,minus est. Sic enim quoque paxato infra de Scorpione loquitur. E quibus inreuti existit cum corpore pre se
Scorpios infestus, prsportans flebile acumen. Haec de eo versu. I n priore autem quanquam posteriora Latina Arati exemplaria, Vehementius illi, legunt,libentius tamen retineo vererem legionem, Vehementius illo. Vt sit sensus,Aries est inclinatior ad Austrum Deltoto, hoc autem etiam vehemeatius, Pisces ipsi. Graece.
Οἱ δ' ἀρ ιτι προτέρω ζτι ἐν προβολῆσι
Aldus legit,Vehenientius ille, Ar qiue borum ex caudis J Aldus legit sic. Atque horum et caudis duplices esse catenae Dices aut diuerse per lumina serpunt. Male. alii igitur, At quae horum e caudis duplices velut esse catent Dicuntur, sua diuersae per lumina serpunt. Quorum nos lectionem hoc tempore reponendam esse existimavimus. Cum olim legeretur in nostro. iΑtque horum ex caudis duplices velut esse catene , Dicantur, sua diuersae per lumina serpunt. . Sic infra quoque cum in Aldo legeretur. Nanque sideribus claris dec..recte legunt alij Nam quae sideribus claris. Atque una tamen in sella J Tamen, habet Aldus. Posteriores
. Quam ueteres soliti J Aliis: Quem veteres. Ibi nimirum rela tuum, id quod praecessit respicit,hic, id quod sequitur. Videndum modo, an verbum, coelestem, bene habeat. Graecum enim sertassis υπς ραιον exprimere debuit, quod tamen ipsum eodem plane modo ab Avieno quoque expressum esse video.
i Andromedae laevo ex humero ,si quaesere perges J Sic legunt quidam . Nec niale, nata quidem sςi mia, pro quaerere. Olim , si
216쪽
uexere perges ulla plane sententia iam ideo sertassis ab alijs totum hoc, si qua exere perges, derasum inde ac deterstim fuit. Atque sane haud scio,an hic sit locus,cuius meminit PhO- eas velutissimus Grammaticus,cum desectiva in modis numerare incipit. Queis, inquit, primam duntaxat personam tabeet indicatiui modi,licet quaesere lectum sit apud Saliustium & Tullium. Figc Phocax de verbo autem Misere,vide etiam Festum dict. Quaeso.In sequenti autem quoque versse,pro eo quod olim lagebatur,Αt positu legunt ijdem, Adpositum Probo.Hidem autem quoque proximos duos sic legunt. E pedibus natum summo Ioue Persea vises. , . vos humeris retinet defixo corpore Perseus. Cum alij. Et pedibui. vatum summo natum Ioue Perseum. . . Aldus aut. E pedibus vatum summo Ioue Pericu es, i u
E pedibus vatum summo natos Ioue Perseus ' I : hiibinios humeros tineidefixo corpdre Perseus. ' lQuibus ego quidem in versibus quid intelligam video, id te gam non videin Sensus est.Elaeuo humero Andromedae piscem teris cognoscere. Ibi enim sitiis est. Ex pedibus autem eiiucem Andronaedes, Persea cognosces. is enimphdes Andromeae numero retineti undet mclinis prior versius sic etiam non ιη te legi posset, ut verbiima edibus; saba' nictum comma ha pea quod verbii deinde'. reliqua: ad eum modum cosequantur. E pedibus,natum summo Ioue Persea nostes. Cuismile est infra.
E quibus annorum volutantia lumina nosces. . .
Et stupra,illud quod dixit,Poteris cognoscere piscem. Sed emraen,intactum reliquisententiam contentus indicasse: quam Ttantae varietate lectionis varie exprimi po non dubito. repudio. Gnc de Persei n insibus nihil hoc loci, meminit,illud soliim habeti '
in sM J Hoc stagmentu reperitur etiam sectindolia
eundem plane modum. Alii videlicet quod corruptum esse putauerint ex eo ubi Cicero,du st um oratiotiiSsiequitur egit. Quem. V i δ Pulum
217쪽
pulverulentus 3 In Graeco est . Cuius verbi interia pretationem videtur in Cicerone,& alijs perstringere Higinus In Perseo,videturque decurrentem malle quam pulverulentum intelligere. Vnde rectius fortassis, & ad Fligini sententiam ac. comodatius,de eo Germanicus,inquiens, Sublimis iuuet pedibus: properare videtur Et velle aligeris purum aethera tangere palmis. Sub culmina portati olim. sub culmine. At propter larum gentis 3 Priscianus lib.vr. diximus superius. Paruas Vergilias J Et hoc etiam in secundo de natura deorumtate sed sine,Par αSed frustra temere aristo I Rectius proculdubio, quam olim, A vulgi. O uanqualia hunc totum quidem versum non puto ha
Quod ad Ictatis primordia elarent i Totumhune ,ersum Alti
Propterea quod,& aestatis primordia clarent. gerem agitur, stti . Proptem γδα & statis primordia clarato 1 .
cadod si cui minus placet,est in medio aliorum Iecti quam si manu: eiusmodi.Quod ad aestatiis primordia claret. Equidem mea,vt arbitror,& sententiam cocinniorem continet, & minus a veteri scriptura recedit,& antiquitatem magis redolet. Nam clarandi verbo maminsta idemcicero utitur,loco it ut hic
I .LM Non potuit nobis nota clararefigura. : r. Luse fides J Et citem inde udo de natura deorum, sed
Haec genus ad eumm Prisc.li.VI.Hoc genusiniij Iesunt, genus. Alij,Quod genus. Ego quod propius adlectionem Prisciani,& sen entiam, accedere videbatur, id reposui. Pro, Nisi, olim legebatur iri. Appellat autem Cicero Nissim, vel Nixu, immem illam carentem nomine, te qua sic superius dixerat. JEngo sim vocitant, nibus quia nixa feraturi Naretque salis J Cicero i r. de natura deorum. Inde est ales. dextram Ceptii J Haec, ales intellige. Na supra etiam s . mineo
218쪽
mineo genere potulit. inae volat. Geminis Equus ille tenetin Piscibus J olim. multis Equus. Geminis,autem,Binis,e,legendum esse,etiam alij obseruarunt. Nam
Piscibus: huic ceruix J Ol Minc cervix. Sed alii quoque voram lectionem restituerunt. Serius haec obitus J Prisc. lib. vir. initio meminit. Sed hune versum quidam tollunt ex hoc loco,nec usquam,ut videtur, reponunt, in versuq; etiam sequenti pro, QSam gelidum, legunt propterea,Tum gelidum. 4idam reponuntilli quidem,& ro. linquut versum hoc loco,sed minime omniti emaculatu. Quem ego ne tollerena jecit primum librorum pene omnium consti. tia. deinde Graecus quoque ipse Aratus,qui sic habeti
quorum quidem verborum postrema, videntur mihi his Latinis expressa fuisse.Serius haec obitus &e. Od cu ita mihi videre, tur, ut spem etia adduinus sum,ut, si no prorsus huc versum priuiins integritati restituere ipse potero,at viam saltem ad restia tuendum comonsi arenae posse aliis confidam,qui me ingenio Pariter alvi iudicio antecellunt.Eius aut mihi rei ratio omnis, in unius propemodum emendatione verbi,videtur esse costituta. Si enim modo proinquinis, Equi vis, ut ego quide suspicor, legendum esse statuamus,permagnus erit non modo ad intelligendum, sed etiam ad restituendum totu hunc versum aditus patefactus. Animus enim no iam amplius quam in unius verbi, Iussit,salebris haerebit: ex quibus tamen facile se quoq; explicueritisi pro verbo ussit,uerbu,Finit,quod perficere & absoluere significer,aut deniq; verbii, Noscit,reposuerit. Aratu&ndis .
Noster autem.Serius haec obitus terrai finit,vel noscit,siqui vis. Quam gelidum frigus anhelans Capricornus. Hoc sensu. Haec Equi vis, id autem est hic Equus,serius finit,hoc est perficit obiatus terrae quam Capricornus. Quid hoc apertius Nam Terrai, quidem pro, Term antique positum esse, nec quisquam est qui nesciat,& Priscianus adnotauit. Vis autem Equi, pro Equo
ipso hic dicituri ut infra,vis Leonthpro Mone ipso, a Cedit
219쪽
Et item, Sed cum de terris vis est patefacta Leonis. Et vis Nepai, pro ipso Scorpione,
Consequitur lucens vis magna Nepai. Et item. Quum vero vis est vehemens exorta Nepai. iEt vis Aeti, pro Aquila, . . a m . Simul vis maior Aeti l l t, Pellitur. i Π
Sic Lucretitis,ad cuius imitationem,& hoc,& pleraque alia,CL cero in hoc libro dixisse videtur,de Equo ipso loquciis lib. iii Ruidnam tremulis facere artubus licem . Consimili in cursu possint,& sortis equi vis. Et item. Nec tam doctus equae pullus quam fortis equi vis. .MIItaque de eius verbi emendatione min*s iam est,ut Puto,dubi-iadum. Illud maiore dubitationem habere posse videtur, quod ero,Iussit,Finit,vel,Noscit,reponendum este existimo. Equideliniendi verbo usus est quoq; Cicero superius, tam de Virgine, quani de Pistrice.Noscendi aut verbum adhibuit cu alibi,tum proxime de Pisce,quem ex laevo Andromede humero cognosci posse dixit. Et infra,cu ortus atq; obitus nosci posse ait. Coclux
nouius meus,Visit,pro,Iussi egendu oe putat.Laudo,simile.is..illis locis videtur esse, quae occurrat in hoc poemate. Vt
Haec tamen aeterno inuisens loca curriculo nox.
Tt item. Tot coelum rursus fugientia signa reuisunt. stitem. It loca conuisit cauda tenus infera piscis, i Et item. Dum Nepa & Arcitenens inuisant lumina coeli. Tt postremo. Inde Sagittipotens superas cum visere luces,'
Illi autem Lucretiano prorsus simillimum quod de sideribus
Quandoquidem longos obitus exorta reuisunt Cum permensa suo coelum sunt lumine claro. valido. I. Etiam hoc cum quattuor sequetibus in secundo de natura dςpNun legitur. Sed legitur,Tum gelidu, an versu primo. Quae res occasio tem quibuscia praebuit, ut cum Cicero illic, filo orationis praeseptis magis quam conuersionis arates rationi inseruiens,Tum gelidum,ducerit,ipsi lusq; sibi, in ipsis Arataeorum integra editione, idem retinendii existim uerint: praesertii cum absq; versu superiore,quem ij,tanquamc u versum
220쪽
versum nullius sentetiae,e medio sustulerat,nullus locus particulae,inim,relictus esse videretur. Nos tarne,ut puto,no inepte lectionem nostrum conformauinalis. In versu quoq; quarto, pro Cursum, legitur, Currum, in secudo de natura deorum. Et quidem,ut cetera paria esse conceda, hoc quidem magis poetice. Corpore se fero. J Prisc. lib. vi. sic legit,uti reposuimus. Atidus.Corpore semisero nam Capricornus in orbe. Quam lectionem non ita propono quasi probemsed ut admoneam quaerendum esse, an etiam in Prisciano recte legatur,Magno. Pulsabit viribus Auster.JSoleo,dum scripta veterum auctoriani Iego,si quem in locum dissiciliore incidi,attentius per me ipse considerare,primum,quid sibi illo in loco velit auctor.Id si as; sequor gaudeo:& si quid ex tempore aut ad confirmandum,aue, ad illustrandum eum locum afferre possum,appingo non tum libenter,sed etiam diligenter. Sin minus assequor,etiam atque etiam per me ipse cosidero, nunquid viiij in contextu insideat,& quemadmodum id e medio tolli posse videatur. Si quid firmi excogito, adnoto: sin imbecillius, adnoto hoc quoque quidem, sed confestim ad aliorum quoque libros recurro,qui se audi rum illorum interpretes profitentur. Itaque aut in mea coni ctura confirmor, si qua ipsius in eorum libris vestigia deprehendo,aut meam cum illorum confero,si illorum a mea diuersam esse coni perio. In summa, aliorum fere commentari: ,nisi re per me ipsum aut intellecta quoad licuerit,aut plane desperata,non inspicio. Alienae enim manus leues illae quidem, sed Hinime omnium fructuosae,etiam nostro vulgari prouerbio habentur. Fitq; adeo saepenumero,ut quemadmodum rei suae domesticae negligetes patresfamiliab dum ex itinere in alieno potius mature pernoctare, quam serius Paullo domum suam per uenire, ac omnibus semel peregrinationis molestiis defungi malunt,neque pro dignitate plerunque excipiuntur, & pernoctant male: sic eorum fere animus, qui de propriorum utidiorum mictu parum soliciti,aliena sapientia sapere satis esse exissimant,in eiusmodi plerunque sententias in studii ab aliis inducti, delabantur, ad easq; adhaerescant, quibus nihil in omni bonarum artium genere lingi potest ineptius.Quod hoc etiam .quam illud habendum est miserius,quod illi quidem, dum negligentiae suae poenas pendunt, mentem tamen non amittunt,
quin in niuis se esse intelligant, hi vero cum in me . reliquis malis