De constantia libri duo. By Justus Lipsius

41쪽

DE CONs TANTIA 23 suos mi de pascet in confusa illa morientri in strage. au abnuis , aut miraris' Ita insita nescio quae malitia humani ingenii

fert, Laetans , ut poeta Vetus loquitur , malo

alieno. Atque ut poma quaedam gustu sua viter acerba sunt sic alienae curae4 securis nobis. Pone mihi aliouem ui Oceani illo littores, qui naufragium spectet. Adlicietur sane, sed non injucundo quodam animi nior' suci quia aliena pericula videt, sine suo. At repone eundem in actata illa navi dolebit scilicet alium dolorem. Idem clim Omnia secimus, diximus , hic est: nostra mala ere atque ex animo lugemus publica dicis morisque caussa. Egregie Pindarus Nam proprium infortunium premitrit emque pariterat satim doloris expers cor ob luctum alienum. Quamobrem aulaeum hoc scaenicum tandem IemoVe , ipsi , siparium complica: cmissis omni simulatione , ostende te nobis vero doloris tui vultu:

A P. X.

αυεγela mea de increpatione angi tambera sed additum Philosopla id munus esse. Conatus item refutandi superiora o obligatio Amorque , qui in patriam.

AC Ri s mihi visa prima haec velitatio

quam interpellans , Qua ista sermonum libeῖxta imo acerbitas est i inquam, Sic

42쪽

vellicas. Sic pungis Iule cum Euripide te

compellem, Euro ne aegritudinem addas Satis seuperque cladibus remor. Langius arridens , Ergone tu crustulum, in quit, a me aut mulsum exspectas i atqui

ferrum paullo ante poscebas, ignem. Et recte Philosophum enim audis , Lipsi montibicinem. Cui docere propositum, non duceres prodesse , non placere. Ut pudeas cui rubeas malo , quam ut rideas it poenit eas, quam ut ex luites. Oscina medici,

et iri, Philosophi chola est, clamabat olim Rufus quo sanitatis caussa concurritur, non voluptatis. Nihil palpat ille medicus nihil blanditurci sed penetrat, pungit, radit, acri quodam sermonem sale sordes abster' get animorum. Itaque ne in posterum qui dem, Lipsi rosas cogita, sesamum , aut pa paver sed spinas, scas ab synthium Macetum. Ego iterum , Sed enim Langi, si fas dicere , agis mecum males maligne . nec, ut bonus pugil, legitimo nexu dejicis me, sed perargutias ulpplantas. Simulate, ais, lugemus patriam, nec propter ipsam. Egone falsum. Nam ut hoc tibi dem 4 am enim instentae respectum in eo aliquem mei esse, at non solius Lugeo enim, Langi , patriam imprimis, lugeo, lugeboque , etiam si nullum mihi in ejus discrimine discrimen. Iure bono Ida. siquidem est , quae me excepit, fovit, aluit:

43쪽

D CON TANTIA is communi gentium sensu , sanctissima&antiquissima parens. At enim orbem univer sum patriam mihi das Quis renuit' sed tu quoque fatere, praeter hanc grandem' com numem , aliam mihi eis magis definitam

Deculiarem patriam: cui arcano quodam na'

ura vinculo propius obstringor Nisi censes vim nullam esse aciendi, attrahendi in natali illo solo Qus primum corpore topressimus , pedibus institimus cuius aerem usimus in quo infantia nostra vagiit, pue ritia lusit, juventus exercita Meducata eli. Ubi familiare oculis coelum , flumina, agri: ubi longa ferie cognati, amici, lodale : tot rann illecebite . quas frustra terrarum alib quaeram. Nec opinionis hic ut videri, is, filum tenue, sed firmi compedes Naturae. Ad animalia abi. Ferae ecce cubilia sua amant de agnoscunt in es , nidos. II-sces ipsi in magno illo linterminato Ocea n , frui gaudent certa jus parte. Nam homines quid dicam qui culti si e Barbati ita adfixi genitali huic glebae , ut quisquis vir est , nihil ambigat mori prosa in ea. Itaque , angi , novam an rigidam tuam sapientiam nec sequor adhuc, nec adfe- ou Cr Euripidem magis, Vere adiirmantem: imperat nec t/ a mare latret cunctos.

44쪽

L 2 a P RQ M usCAP. XL Pefutatus secundus adfectus nimii amoris in parriam quem Pietatem falso vocant. disque sensum tem unde origo illi Adfe- diri ' quid Patria proprie ac vere.

AD hunc scrinonem renidens Langius,

Adolescens, inquit, mira tua pictas de jam periclitatur, opnaor , de cognomine suo M. Antonini frater. Sed tamen. laoccommode,

quod ultro offert se hic Adsectu si procurritantes signa, quem jam ante aggredi mihi decretum vi sternere levi hasta Deirabo autem illi ante omit a velut spolium pulche Iimae vestis , qua male se exornat Amor enim hic in patriam : Pietas vulgo dicitur: nec capiente me , fateor, nec ferente. Unde en in Pietas quam eximiam virtutem esse scio nec proprie aliud ,quam LEGITIMu M

te autem Patria mediam his se ins ait Quin, in qu runt, etiam illa sanctissima S antiquis sima parens . O inepti nec jam in Rationem injurii , sed in Naturam ipsam Illane pa-Wnc cur, aut quomodo Z Nihil enim nicvideo: tu si acutior Lipsi tenebras meas illustra. Quiane excepit i id enim visus ante dicere atqui etiam nospes aliquis saepe aut

uio Iovit haud paullo mollius olimgelata

45쪽

oc hoc idem Dei et quaevis alia tellus Madidat haec inatantia verba sunt quibus nihil eX- presseris praeter plebejum Mutilem quemdam opinionis succom. Parentes quidem ii soli , qui genuerunt, formarunt, gestarunt. Cuorum nos semen de semine , i ngui san uine , caro de carne. Quorum siquid

Patriam Vel comparatione conveniet m re

cuso 'um Pietatem hanc oppugnem urito telo. At enim vita docti, Viri magni,sic effati passim Fateor sed ad amam non ad erum quod si sequeris sacrum liud a crustum nomen Deo remittes i- parentibus hunc quidem adfectum , etiam cum emendatus est , condientum esse lubebis honesto titulo Charitatis. Sed de nomine tantum est rem potius videamus, quam equidem non totam tolles, sed cmpero ' velut scalpello circumcido ctae Rationis. Ut enim vitis, nisi amputes, latissime se par- t sic isti praesertim Adsectus, quibus aura aliqua velificatur popularitatis. Ac fateor libens, Lipsi, non enim ita hominem e ui aut civem inclinationem aliquam amorem cuique nostrum in morem hanc a

triam effeci sed cujus causis , ut ideo Mnim liquid tibi cognitae, aut origo. An

46쪽

tura enim esse visci revera autem est amore quodamin instituto Postquam enim homines, ex rudi illari soliva a vita ab agris inopida compulsi sunt, domos ac imoenia

struere coeperunt, coetus facere in populariter Vim inferre vel arcere : ecce communio quaedam necessario inter eos exorta,

societas variarum rerum Terram ines quosdam conjunci in habuerunt aempla in promiscuo fora , aeraria, tribunalia: S Quod praecipuum inclum, cerimonias, jura, leges Qtias tamen ipsas res ita amare curare avaritia nostra occoepit iecerravit prorsus ut suas. Vere enim singulis civibus in ea jusci nec disserunt a privatis possessionibus, nisi quod non unius. At consortio ista velut formam in faciem quandam expresIit novi status. Quam Rem publicam, eandem proprie patriam appellamus. In qua cum intelligerent homine quantum momenti esset ad salutem singulorum latae etiam leges de ea juvanda propugnandi aut certe traditus a majoribus mos, qui instar legum. Hinc factum, ut commodis ejus gaudeamus, doleamus incommodis quia reipsa privatae nostrae opes salvae , illa salva mortu ae, O

riente. Hinc caritas in eam sive amor. Quem

boni publici causa illii autem occulta quaedam de Providentia nos trahit auxe-

majores, facti di usque omnibus ma-

47쪽

estatem patriae adstruentes Ab instituto hi adfectus igitur, me quidem judice. Dod si a natura , ut tu pertendebas inuid

. ita non pariter in omnes, eadem mensu- ira, diffusus 3 cur nobiles divitesque patriam nagis amant, curantes Minus plebej aut nopes , quos plerumque curarum suarura rideas , publica omissa. Quod tamen ali sereVenire certum est , in omni adfectu, qui . Violento jussu naturae promanat. Denique ' quid caussae adferes , quod tam levis caussa uepe eum minuit aut ossit Ecce alium ira , alium amor , quosdam ambitio patria elicuit .hodie quana multo Lucrius ille Deus Duod Itali, relicta regina regionum a Italia, in Galliam , erimaniam . imo Sar- matiam sedes transtulerunt c fixerunt, quaestus tantum caussa mi panorum quot millia quotannis in sepositas, sub alio sole terras, avaritia aut ambitio trahit' Magno hercules, valido argumento, externum, opinabile totum hoc vinclum esse, quod una aliqua cupiditas tam temere solvit aut rumpit. At erras etiam largitela Lipsi , in circumscribenda patria ipsa. Ad stringes enim eam ad natale illud solum, quod stitimus, quod pressimus: quae alia mihi inuis inani sonitu verborum. Petere enim illinc frustra vis instas amor s hujus caussas. Nam si genitalis solius soli id no-rnen patria mihi quidem Bruxe a tantum

erit

48쪽

Tium aut magar

Imo multis nec tugurium quidem , sed silvai nudus ager Amor ergo meus cura intra istos angustos limites conclusa' illam illam tantum aut domum , ut patriam , amplectar, defendam Vides ineptias. quam beati , te ldefinien re , silvani illi aut agrestes, quorum natalis terra florens semper , paene ex tra omne cladis aut interitus discrimen. Sed non illud prosecto Patria est, noti sed,

sta No Iaca Auae sua rues E. Quam si jure amari a civibus vis satebor defendi agnoscam mortem pro ea suscipio permittam non illud, ut etiam doleat quis , aceat, lamentetur Dulce is detorum est pro patria mori magno adsensu caveae dixit poeta Venus nus' sed mori dixit, non fere. Ita enim esse boni cives debemus . ut etiam boni viri simus Q ios exuimus , cum in uectum clamenta transimus puerorum aut mulierum. Postremo , ipsi, altum illudis arcanum tibi instillo si hominem totum aspicis, Vana falsasque esse has omnes patrias. Et corpori idem fortasse aliquam hic posse tribui, nullam animo qui e supero illo domicilio delapsus , ves ut carcerem custo-ἀiam habet omnem hanc terram. At coelum

49쪽

lita

Da CoNs TANTIA irra illi germanaque patria cst. Ad quam Hspiremus, ut cum AnaXagora ex animo istimus dicere fatuo huic vulgo quaerenti, ihil ibi cura patria ' Mihi vero da pa-

ia. Et digitum mentemque in aethera lidamus.

. J IIvetu aliquam ni illi ab animo dispuli L 1 se hoc sermone visus Langius ad il lum Juva largiter mi sene qua monendo qua docendo. jam adsectum illum,qui erθa

solum aut statum est. videor temperare posse nondum ill uiri, qui in homines ipsos Q ὶomodo enim non tangant .angant me dam- a patriae , propter civest populares meos:

u qui jactantur in hoc calamitatum pelago aut pereunt, valia imisera sorte Langius excipiens , At istic a ipsi inquit, non dolor proprie , scd Νliseratio est quae ipsa tamen spernenda a sapiente .constante. Nihil enim illi magis convenit , quam firmitas animii robur quae esse non possunt, si de jicit contrabitque eum non suus solum luctus, sed alienus. Interrupi hic ego , c chiae istae Stoicorum si inae bant inquam.

50쪽

Miserari me vetas at virtus ea apud bono, est, certe apud nos qui vera religione imbu ti pietate Langius adfirmate, Ego ero Veto, inquit Maegritudinem hanc si ab ani inis tollo, aegre non feret quisquam seriolo nus Vere enim aegritudo nec longe a mise- ria est, quisquis miseratur. Ut imbecilli mam lique oculi nota est , lippire ad conspectum lippientis sic animi, dolere viso dolente.

Desinitur ea re ne VITIuM Pus ILLIMI NuTI QSE ANIMI, AD SPECIEM ALIENI MALI COLLABENTI s. Quid

ergo tam duri Terre nos, qui flecti in alieno dolore quemquam nolimus aut inclinari tam feecti non displicet sed ad juvandum , non ad dolendum. Misecordiam tibi permitto , non miserationem. Distinguere i enim ea nunc placet, recedere paulisper

a nostra porticu, docendi causa. Misiericordiam appello, INCLINATIONEM ANI

tus illa , ipsi , quam velut per nebulam Videi pro qua Miseratio tibi subrepit cim ponit. At enim humanum est, adfici, miserari. Esto. Sed non rectum. An tu Virtutem ullam in mollitie, abjectione animi esse censes ut ne ingemiscas it suspires titverba fractari tertiata cum lugente misceas Erras. Alioqui dare tibi avatas aliquot anus deparco Eucliones possum e quorum