장음표시 사용
241쪽
legis quam obtrudunt iudicio Dei, ad reconciliationis Mintae aeternae consequutaoneni. Ex hisce rationis principiis sequutae sunt conclusiones, quae continent ipsissimos regni Pontifici neruos, quibus gladio Spiritus resecatis, magna inde luxatio in reliquis superstitionis membris consequutura est. Ex propriis igitur fundamentis explicandaveritas, quae est sui in falsi index, ut huius Articuli puritas semoto fuco patefiat a. Ex definitione vero nominis, cuius explicatio hic multum praestat, vocabuli iustificare noλo vota tollenda est. In scriptura non reperitur, alias pro augere iniustitia nouae obedientiae, iam per Spiritum S insusae Aso. a. II. Qui iustus est iustificetur adhuc quo sensu semper praesupponitur gratuita propter Christum acceptatio, tanquam fundamentum. Interdum modo forensi, cum duplici tamen diuersitate. i. enim significat accusatum, in iudicio deductum absoluere ab intentato crimine, ne iudicialiter condemnetur, raronuntiare absolutum. m. I. s. aeo Las. . a. tribuere laudem, testimonium se praemium iustitiae, quae iustis, inn, centibus debentur, a. Reg. 8. I. Vtrumque significatum usum habet in illis scri turae locis, in quibus agitur de hoc negotio, idque per modum processus actus iudicialis, in quo accusatam, conuictam .aeterea damnationi subiectam peccatoris conscientiam, Deus a lata sententia absoluit, Wpropter sponsorem ingratiam recipit, adiudicans haereditatem vitae aeternae Nec vel sono tantum admittendum est Edmon Pontificiorum ex Philosophia petitum, de expulsione peccati inhaerentis per uocedentem virtutis infusionem reclamat enim Apostoli oppositio: eo. . a. nec hoc sensu admisso ab ἀντctori vindicaretur dictum sapientis, Pro. IT. I S. quia non esset abominatio coram Deo, si iudex iniquus iustificando impium, infunderet ipsi qualitatem iustitiae. In hac autem doctrina quae longo supra omnem rationis conspectum posita est, vocabula, non ex Aristotelis Physica, sed idiotismo Scripturae peculiari petenda sunt, ut ex vocum diuersitate rerum repugnantia appareat. a. Sicut igittae duplex est promissio iustitiae, salutis, una in foedere operum, qua agnoscimus Deum esse bonum, sed iis qui legi satisfaciunt altera in foedere gratiae, cuius conditio extra nos in Christo reperitur ita duplex est applicatio iustitiae, quae dicitur iustificatio. Prima legalis, quae redditur plano nulla, non ex vitio legis cuius promissiones nec sunt incertae nec fallaces, sed propter infirmitatem camis, Iram. 8. 3. I. a. T. Alia Euctvestia qua Deus hominem sensu peccati expauescentem, Mari. I. S., ad gratiam confugientem, sola λι---ψα, ni a. d. remissis peccatis, iustum, a damnatione liberum xvitae aeterea ha redem reputat, propter imputationem iustitiae Christi vera fide apprehensam Breuius Oecumenius in a. si ad Rom. est absolutio Clueratio a sereatis a quibus gemissa absoluere nec Misit nec potuit. De hac agit praesens institutum. . Etsi vero opera Trinitatis ad extra sunt indivisa, ut tota salutis series, non minus rei personae quam alteri in solidum referri debeat, ex ordine tamen causarum patris gratia, misericordia impulsiva neothou sisti dicitur, cum ratione eυδ ισσnos praedestinantis in adoptionem filiorum, E A. I. a. qua non est superior causa, tum ratione ordinationis iiij, ut esset victima, propitiatio. a. i. g. s. aliorumque mediorum ad periectionem gratiosi operis redemptionis, tum denis e ratione applicationis benefici nobis a filio parti, idoneos nos reddens ad participationem sortis sanctorum Cis. I. a. efficiensque ut Christus sit nobis iustitia ierfecta redemptio. I. Cor. I. go. Respectu itaque causae efficientis, omne iustitiae fundamentum extra nos in intentione primi gentis ut loquitur Thomas lib. I. c. M. O . Gent. (s. 1688 hoc est in Dei gratiae, ponitur, qua sola remittens peccata, sola pariter iustificat, cum haec duo aequi dentia faciat Apostolus Ara. a. 38. S. Vt porro cognatae sunt unius vocis significationes, praesertim , causa ad effec
242쪽
TERs RSTREOLOGICA R. ag Stum, ita vocabulum Gratiae modo fauorem Dei erga homines M. f., tum habet rationem causae nonnumquam qualitates nouas ex illo diuiti misericordiae fonte fluentes, significat, M. a. 6. tum vero ut effectus consideratur quo sensu a foro iustificationis relegatur, ut nec propter solam inhaerentem nouitatem, nec partim mis ricoris, partim infusis donis iustificemur. Etsi enim non possunt diuelli, cum omnis reconciliatus sit etiam renouatus, possunt tamen, debent distingui, cum tanta sitvsσιδιαίνοι, gratiae, operum, non solum eorum, quae naturale iudicium rationis sine spiritu producit, sed gooψεν δικαιοσυνν, Tu. a. S., quae sunt fructus nouae creaturae, M. a. . ut si iustificatio sit ex gratia, itaq; non ex operibus M. II. 6. eadem insuper est gratia qua sit iustificatio, electio ad ipsam, quae quoniam non Consideratur extra Deum dicitur Midi ne Moso, quoniam vero non est quid infusum in tempore dicitur aeterea a Tym. I. s. Contra vero habitum Charitatis, quam gratiam gratum facientem vocant inimici gratiae esse donum consequens, non efficiens iustificationem, ostendunt particulae exclusiuae nius, M. S. I S. Gratis, Remi. s. ad. quae posterior, opposita merito, solutioni preth Gen. s. S. Mou. o. g. duo complectitur: unum, in credentibus non esse fundamentum, cuius respectu iustitia ad salutem imputetur alterum, propter naturae prauitatem verum mortis fundamentum, causam reperiri ex misericordia tamen indebita legi, ne imputetur. 6. Interim sola Dei patris misericordia iustificari peccatorem ita profitemur, ut Christum cum officio mediatoris causam proximam agnoscamus: qui sibi non natus, sed nobis. s. s. . ita offensi patris sempitemam iustitiam absolutissimae perfectionis lugeo, miseris hominibus reconciliauit, ut sic Deus iustitiae laudem in modia misericordia non amitteret. Etsi enim vi agens liberrimum, quos, quomodo cunq; velit iustificare potuit, obedientiam tamen filii necessariam fecit tum natura ipsius qua infinito iustus, tum patefacta in lege voluntas, quae in Deo est aeterna immota iustitiae regula quae insuper immutabiliter requirit satisfactionem pro peccato, impletionem legis per obedientiam, cum iustificare impium sine ulla iustitia βδέλυnuvi esse dixerit Pro. i. S. facta igitur est translatio legis, e i. a. quae non Potuit vivificare, Gal. a. i. in Christum, qui pro nobis sub lege factus, Gai legi
i. Quum igitur post hominis lapsum, duplex sit obligatio una ad obedientiam,
altera ad poenam, iustitia Christi utramq; complectitur pro poena enim substituitur ipsius passio qua factus aατα- , maledictum GaI. a. s. pro culpa Mogias naturae
qua inepti ad bonum, Dei voluntati non subiicimur, Rom. . . ut sic iustificatio legis impleatur in nobis. Tantum enim abest, ut gratuito beneficio Christi, iustitia legis aboleatur, Rom. s. i. vi contra, eadem sit iustitia legis, Euangeli respectu Christi, qui ideo perfectio legis dicitur Rom. o. d. 8. Agnoscunt quidem Pontifici necessitatem meriti Christi, non ut sit id solum
propter quod mens perterrefacta cognitione peccatio sensu irae Dei, consequatui remissionem peccatorum, absoluatur a sententia condenmationis, acceptetur ad vitam aeteream, sed ut tantiun conciliet bonis operibus, dignitatem, vim satius ciendi pro peccatis, per ipsam formaliter iustificandi De h. a. c. a. , Io deisse qua ratione ampliari meritum Christi asserunt, nos cum Apo. S. euacuari contendimus Wobedientiam ipsius esse id ipsum profitemur cuius intuitu tantum Deus peccata dimittit, quae ex opere operato gratiam aeteream nobis meretur, iniustitiam nostram tum activa tum passim bt loquuntur iustitia cumulato pensat, ut poto cum sit perfectissima, non solum ob personae dignitatem, quod eam praestitit unigenitus Dei, humanitatis sanctitatem ab essentiali urorum sanctitate, cui personaliter unita,' cum illo laeta Pum διὰιντ υτιgεμ-oν, sed etiam quod Cum non esset
243쪽
proprio legis debitor in se nec respectu humanae naturae aliis. n. propter identis rem na*ά--c uro ipse pro se ad legis obsequium teneretur, quod in legis auth rem foret contumeliosum, nec respectu personae, sed respectu dispositionis voluntariae: omni tamen ex parte legi satisfecit, ut exuberans infiniti plane meriti plenitudo nobis in Christo parata nullae operum sutelae supplementi loco, vel in nobis, vel in aliis
s. Quia vero hoc beneficium personaliter in Christo existens, nobis otiosum prorsus foret, nisi essicaci imputatione nostrum fiat duplex ut ita dicamus appropriationis modus considerandus est unus ex parte Dei, non imputantis peccata quae in nobis inhaerent, eo. . ., vice versa imputantis iustitiam Christi totum quantum f. 68s est ipsius meritum. Illa negativa, haec affirmativa imputatio dici Potest neutra interea, a doκήσει, inanis, sed eadem prorsus veritate, qua impositio nostrorum peccatorum in Christum, quae tanquam agnus Dei non sustulisset, mri realis fuisset imputatio, tam nulla in ipso potuit esse eorum formalis inhaesio. Nec sic dicendo adumbratam, putatiuam iustitiam gimus, ut opinatrum arm. lib. a. c. a. de usum quod ea extra nos in Christo subiectis collocetur, inhaereat.
Non enim quaeritur quid in nobis ipsis, sed quid in iudicio, cogitatione Dei, quae insulibilis est veritas habeamur. Vt vero remittit peccatum propter Christum, non ut non insit in hac vita, sed ne imputetur, sic perfecta iustitia fideiussoris, capitis Christi imputatur peccatori: non ut per modum habitus insit, sed ut in iudicio Dei
non minus iusti reperiamur, ac si perfectam haberemus iustitiam inhaerentem Ratione enim inhabitantis in nobis Christi Spiritus, communicamus ut membra, non solum personae, sed etiam omnibus beneficiis capitis, quae ab ipso nunquam separantur, ut hoc pacto sit perfectus seruatoro merito, efficacia Nec solum in primo Focationis salutaris articulo, dum iustificat plano impium, locum habet haec imputatio iustitiae, sed, in media sanctificationis cursu ut tegatur peccatum in came habitans, Win ipso statu gloriae, ut conseruetur a secundo lapsu persecta in nobis tunc sor- maliter inhaerens iustitia. Io Etsi igitur eiuscemodi imputationem alienae iustitiae, mutatio in mentes voluntate comitetur, sunt tamen diuersi Christi actus in nobis,&non confundenda beneficia. Illae enim qualitates inhaerentes, inchoatae post acceptionem personae obedientiae fructus, placent quidem Deo, sed non placant Deum, & recto Bemardus, Non potest esse Pura iustitia ubi non potest adhuc deesse culpa In serm S de verbis Esai. Cum enim dona per gratiam recipiantur non pro ratione dantis, sed pro modo recipientis, imperfectione semper laborant, Qui ait Propheta, Asa 6 . . Omnes iustitiae tanquam Panniculus menstruatae, illud autem Caph. non tam est similitudinis nota quam expressivum veritatis, ut loquimtur Iurisconsulti non solum vero iustitiam camis seu OPera moralia quae praecedunt conuersionem, nec scelera insignium peccatorum hac contumeliosa appellatione reiicit, ut vellet Bellarminus, M. d. c. o. de usum sed norim operam florem post Iustificationem, loquitur enim Ecclesia per Prophetam quae tanquam no 1 cum Apostolo reiicienda, Aia. s. . t formaliter per propter Christi iustitiam imputatam perfectissimo iusti habeamur. Non eam quidem quae est ipsius essentialis Deitas haec enim nulli creaturae extrasoro gn--- existenti communicabilis est, nec illam, qua habitualiter, a natura immutabiliter est Sanctus, innocens c. Tebr. r. 6. Sed per eam obedientiam, qua extra nos in diebus camis suae ebr. s. i. voluntati aeterni Patris satisfecit, a capite in membra
XI. Ex parte autem nostri alter applicationis modus est fides, quae in genere 3- - os considerata, non iustificat in quantum habitus a Spiritura in iustificandorum
244쪽
dorum cordibus infusus, sed ratione differentiae relativae, quae gratuitam iustitiae, vitae aeternae promissionem fiducialiter amplectitur Illis enim tantum dedit potestatem fieri filios Dei qui receperunt eum: Dan. r. a. ' a. a. Cumque insuper duplex sit huius medi apprehensivi Maerosae una, qua immediate, sine aliarum virtutiim adminiculo, respicit in Evangelio Christum altem, qua mediat per charitatem est effinx, remotis aliis virtutibus, non a natum, sed ab Actu fidei, iustificandi virtus dignitas priori meroire conseruanda est. Non quod sit facilior salutis via, non tamen sola ut Pelasus, vel initium tantum, aut instrumentum primae iustificationis, quae spem, charitatem impetrat ut postea coniunctim iustificent, ut disputat Bellarminus, sed ut unicum instrumentum, in cuius firma apprehensione, speciali applicatione, quae numquemque individuum credentem sub promissione generali includit, tanquam proprio fidei actu, voluitur vitae aeremae cardo. I. a. ao Neque ipsa clauitas, et praestantissima virtutum ad Dei promissionem fertur ea relatione ut cum fide accipiat, applicet beneficium gratiae versatur enim circa diuersa obiecta legem scilicet, Euangelium sed est fidei consectaria per quam operatur fides. Idcirco ut nec causa sit, meritum, forma aut ars iustitiae, nec medium Applicationis, prorsus remouetur ab Apostolo, qui principrum, medium,3 finem iustitiae, salutis nostrae fidei sine operibus in solidum tribuit, Rom. . ., praeclare metiangenus, -
ra. Vnde liquet particulam redipo Getam sine Scripturae iniuria Ecclesiam pro sua libertate retinere Sententia enim de uno tantum affirmans, de caeteris vero negans, significantius nequit explicari, quam per exclusium Sisam haec enim prinpositio, Sit Deus veram, omnis autem homo mendare, huic aequipollet, solus Deus verax quod enim Apostolus multo fortius, expresso, explicit suis locutionibus, Sine operibus, non operantem, &c derogat operibus iustificationem, illud Ecclesia facit impliciae per particulam Sola, qua evanidae Pontificiorum argutiae, quibus retiaveritatis reugere conantur, distinctiones inquam de Synecdoche, quando Apostolus loquitur de gratia de fide formata, cum simpliciter fidem iustificare affirmat de lege ceremoniali, cum in euangelio sine lege iustitiam reuelari docet denique de operibus, liberi arbitri uiribus factis, erem excludit opem, sine adiectione legis, hac unica
neruosa exclusiua, Tantummodo crede, Mar. S. 6 in aetemum discutiuntur.
Ia uiam interea non opponimus gratiae Dei, aut pretio satisfactionis Christi, quasi vel haec a virtute iustificandi excludat, vel sine his inuatam quandam vim aut dignitatem habeat, nec tamquam velamine malitiae abutimur, nec denique regulam de illo, Noli amssius secrare, Dan. g. II. armescis cum remissione Peccatorum Coniunctam diuellendam censemus, oportet enim praecedere contritionem, tanquam aditum ad poenitentiam hoc est, ad latentem in poenitentia h- ,&in fide latentem Christum. Secundo, in ipsa iustificatione adesse opem bona, non enim fides sterilis, sed novea, vper charitatem iustificat. m. a. Tertio post iustificationem sequi studium obedientiae, propositum enim peccandi cum vera fide subsistere non potest non miam quaeritur quae ovibus conitincta sint, sed quod sit cuiusque proprium officium, virtus, ubi vero additur opinio meriti, Wiactantur pro causa siue partiali siue formali, ad iustitiae diuinae tribunal non solum opera ut fructus fidei, sed, ipsa sides, virtus, vivo credere simpliciter ut dignum opus consideratur non saluant, sed salutem penitus
a . Necessitatem igitur operum in renatis ponimus, non coactionis, aut quae sit obligatio ad persectam obedientiam, tamquam ad causam, meritum salutis, illud enim debitum est legale, a quo dimittimur beneficio Christi qui fregit baculum exa a toris,
245쪽
ar TREsEM TEROLOGICA R. toris, Is s. d. sed Euangelicae gratitudinis, tum propter maneatum, voluntatem Dei debitae, I rae. q. s. Dan. S. a. tum ratiotae ipsorum renatorum qui ideo mundantur ut sint populus ceλωxv bonorum operum, in a. a . quibus imaginaria avera fide discemitur, qui enim non diligit manet in morte I. Dan. a. o. tum denique ratione proximi, ut videntes bona opera glorificent Deum. Ma S. 16. Extra hosce terminos si protrahatur necessitas operum sit iam conscientiarum venenum, &lethi ravo Antichristi. 15. Finis huius benefici remotus, principalis Deum respiciens est manifestatio gloriae ipsius, sic enim Apost A . . . ad laudem gloriae gratiae suae, qua nos gratificavit. Proximus,, qui respicit credentem, est possessio viri aeremae, cuius primitias cordibus obsignari, Ephra. d. firma fiducia per Spiritum S in hac vita oportet, ut in futura finem fidei reportent, salutem animarum I. et . . iuxta Catenam Apostoli, Rom. . o. quos iustificauit eos glorificavit.
Corollarium. 'Enor, Pontificiorum est animarum Camificina.
XXXVI. DE IUSTIFICATIONE HOMINIS CORAM DEO.
Ouum Deus sit serfecto iustus, Omnes homines sint omnino feccatorer, istorum alterum necramrium est aut vi Deus iustitiae et u renunciat, ni homines vel fereant sine discrimine, vel satisfaciant. Satis cere eos non soSSc, ex me conSiai, quare, fideiussorem quem Euan lium, is consumendum, ex quo vera sis Osrehenso iustitia nostro coram Deo resultat. Onae cum sit velut nucleus Euangeli S consolationis noatrae, ut franio diligentius sersendenda, ct a vocibus ad res descendendo, cominianda nobis erit. Tullsis I.
IUTn CARE, si vocis compositionem spectes, idem est quod iustum facere, sicut vivificare viuum sacere,, similia. Vtrum vero in hac significatione reperiatur neCne, etsi parum nostra interest, tamen cum id ipsi aduersari negent, accipimus f. a t). a. In sacris certe literis, ubi ratio, qua homo coram Dei iudicio subsistere,, salutem consequi possit ostenditur, nunquam eo sensu usurpatur. Neque enim aliter verbum isadaequo Hebraeis iustificare est Qquod verbo Roscisa opponitur, accipiendum esse quam pro eo quod itisti m censere, a foena absoluere, ' n- nocensem decloriare, innumeris proponS. testimoniis ex V. T. petitis, probari potest: eodemque sensu . . scriptores voce Graeca rixaesokν, nempe semindum Sum
linguae sanctae, in qua plerique nati educati, institui sunt, sos esse praesertim in hoc negotio non est dubium. a. Quorum iudicio, authoritati plurimum tribuentes, contra omnes aduersarios
246쪽
constanter asserimus scripturam quoties de iustificatione hominis peccatoris coram Deo loquitur, iustum Dei in Christo nos absoluentis, in foro illo diuino, caelesti tribunali latam sententiam , iustorum pronunciationem intelligere, atque vocibus etiam iudicialibus ac forensibus describere. Non autem aliquam alterationem aut qualitatum infusionem, aut denique per opera nostra acquisitionem, quam aduehsari ex Philosophorum scholis in Ecclesiam Dei introducere conantur. . Quamuis autem fateamur vocem iustificandi, interdum quibusdam locis varie usurpari, ubi istius processus iudicialis non fit mentio ut etam iustificare ponitur. i. Pro eo iustitiae laudem tribuere. a. aut testimonium perhibere, vel falsam, inanem iustitiam ostentare. d. vel denique in sanctitate, puritate vitae progredium facere. S. Item in iustitia instituere, instruereque. . vel postremo, iustitiam testari coram hominibus Tanaen haec, cum ex textus diligenti obseruatione perspicua euadant,
sententiam nostram, supra allatam, nequaquam Conuellere possunt.
S. Imo vero ex his manifesto apparet iustificari aliquem vel coram Deo, vel coram homimbus Coram hominibus, cum quis ex operibus charitati conformibus iustus censetur ab hominibus Coram Deo vel ex operibus vel ex fide. Eae seribus, cum quis suorum operum perfectione, integritate, uniuersae legi diuinae perfecto satisfaciens, in iudicio Dei iustus censetur. Quam iustitiam cum perfectam omnibusn meris ariolum esse oporteat cumque neminem hominum eam praestare Pome,
imo contra semper in eam impingere ac perpetuo delinquere certum sit, inde euincitur, hac iustiti, operum, quae, legis iustitia, propria dicitur, neminem coram Deo iustificari posse, ac proinde aliam iustitiam nobis quaerendam esse si seruari cupimus, nimirum Dei a Christi, quae etiam iustitia dei, impurata Euangeliaci dicitur. 6. Quae autem sit illa nostra iustitia, facit cognoscemus, Cum quae sint Caureae illius, Subiectum, WFinis perspiciemus. i. Igitur caussa e ciens est solus Deus, ut pote, contica quem solum delinquimus,, qui tanquam supremus iudex solus abs luere vel condemnare potest. Etsi vero ut alia opera Trinitatis ad extra, indivisa, non minus uni personae quam alteri conpetant, ita, hoc ipsum peculiari tamen modo Deus Pater, cum ratione eυδoκια; nos praedestinantis in adoptionem filiorum, tum ratione ordinationis fili ut esset victima, propitiatio tum ratione applicationis huius beneficii , filio parti, efficiens caussa dicitur: ac horum omnium sola gratuita misericordia eius, dilectio, causa marroυμέν' dicitur. i. veruntamen ita gratuita est haec iustificatio, ut etiam iustitiae diuinae non repugnet atque cum gratis ex gratia data, donata, imputata dicitur, non meritum illud sufficientissimum kάνsiaticeo fili Dei voluntari persolutum, iudicio Dei satisfaciens pro nobis, aciniam ei a promerens, excluditur, sed nostra Pera &merita, quae nulla praecesserunt aut futura sunt
8. Neque enim vero Deus, qui est omnis iustitiae fons&exemplar, quique in lege sua maledictum pronuntiat eum, qui iustificat impium, ita nos peccato absoluere voluit, ut poenam peccatis debitam prorsus negligeret id enim iustitiae eius aduersaretur sed potius dilectum filium misit in mundum qui, poenam peccatis nostris debitam in se susciperet, legem pro nobis impleret, atque sic immotae Dei iustitiae satisfaceret, Wistri offenso nos plano reconciliaret. q. Quae sano Christi obedientia, satisfactio siue iustitia, per quam promissionum Dei, participes efficimur, quod quidem per legem fieri non potuit, non legis sed naturae nostrae vitio si essentiam ipsius spectes, eadem est eum letali, neque enim Deus aliam iustitiam, quam quae cum lege ipsius congruit, agnoscit, neque fides iustitiam legis abolet, sed stabilit A eiente tantum, fine differunt: Emciente, tua haec ab alio non a nobis praestatur fine, quia f. 16sa. non hominum, sed solius
247쪽
Dei gloria quaeritur quare etiam recto iustitis Deio iustita aeterna dicitur, cum contra in legali utrumque aliter se habeat.1 o. Cuius admirabilem vim, enicaciam vi magis intelligamus vario nobis sese offert in M. consideranda I. Aliquando proponitur ut causa impulsiva n κατ-τική siue meritoria, cuius pretio, dignitate Pater permotus, nos in gratiam recepit II Aliquando ut caussa materialis, ex qua iustitia nostra, id est vera peccatorum remissio, , iustitiae muratio, constat. Cum enim ad utrumque lege obligaremur, hoc est,&ad poenam pro peccatis, is legis impletionem utrumque hoc merito Christi est Compensatum, restitutum, atque malo poenae ac culpae sublato, diuina gratia, fauor, obedientia, iustitia integritasq; collata. III. Intietatium, tuam somnosis, quatenus non tantum 1 Christo parta, acquisita, sed etiam a Patre ita accepta, reputata res nos ipsi eam praestitissemus, ipsique pleno satisfecissemus. si Sed quia tantum beneficium minimo nobis prodesset, nisi applicaretur, sequuntur applicationis instrumenta duo unum ex parte Dei, qui nobis satisfactionem fili sui per herbum infernum, externum applicat alterum ex parte nostra, qui eam
Nera sis, licet, hanc ipsam , Deo habeamus gratis donatam, applicatam, tanquam manu apprehendimus. ia. Et licet alia quoque media, quibus ad recipiendam hanc gratiam a Deo pra paramur, h. e. motus quosdam iustificationem, si non tempore, saltem natura radi Cedentes, ut sunt agnitio peccati, horror, o dolor, c. quae sub nominesoenitentiae conprehenduntur, quibus homines ex peccato omnes quidem Communiter, sed electi singulariter euocantur, non inficiamur: tamen nihil horum ad rationem causae efficientis, non tantum de condigno, sed ne de congruo quidem, ut nugantur sophistae, admittimuS.is. Subiectum recipiens hanc iustificationem sunt homines electi , natura quidem seccatores , impii, ac proinde legis accusationi ac maledictioni obnoxii credentestamen, per veram fidem in Christum insiti. Neque vero absurdum vicieri debet nos iustitia illa quae Christi est sugiective, tamquam aliena iustificari, cum ita sit aliena ut etiam sit nostra imputatione: pro nobis enim proprio praestita se a Deo tanquam nostra iaccepto quemadmodum fideiussoris pro debitore solutionem, perinde recipit creditor ac si debitor ipse eam fecisset. Et quod est proprium capitis nostri Christi, tur communicationis reliquo corpori id est Ecclesiae, singulis membris tribuitur. I . Finis est duplexi I. Supremus, est gloria Dei ex hoc admirabili iustitiae, bonitatis temperamento. II. Protamus, non tantum pax tranquillitas Conscientiarum, sed etiam sanctimonia vitae, studium iustitiae gloriatio in domino iustificatorum:
Qtandem salus ac vita aeterea.is. His ita positis designationem hanc elicimus iustificatio est actio Dei gratiosa, qua electos suos legis accusationi, maledictioni obnoxios, gratis sine ullo ipsorum merito, tantum propter satisfactionem Christi vera fide apprehensam absoluit in suo iudicio, secrata remittendo,, iustitiam Christi actualem imputando in communione ipsius, ad laudem gloriosae gratiae suae, taeternam salutem ipsorum.16. Ex his videre licet, quam sit nostra de iustificatione hominis coram Deo, cum scripturis ac orthodoxis Patribus consentiens sententia, cum dicimus nos sola fide iustificari etsi vox sola non totidem literis sed sensu iura Scriptura exprimatur. Non solum omnia opera, merita nostra vel aliena, sed iidem etiam ipsam quatenus ut opus vel tialitas consideratur a causa seu actu iustificandi absoluto removemus, h. e. virtute aut merito illius nos iustificari negamus, sed correlatis tantum ut loquuntur)quatenus meritum Christi apprehendit, tanquam manus mendici eleemosynam: idque propterea ut Domino constut illibata sua gloria, .conscientiis nostris vera pax. ii. Ideoque
248쪽
ret. Ideoque ab actu iustificandi charitatem, alias virtutes excludimus, non quod fides sit sola, id est otiosa, mortua, sed quod iustificet sola instrumentaliter, metonymicisc. Atque cum Sanctificationem, bona opera a causis iustificationis alienamus, non continuo haec, quae indiuiduo nexu inter se cohaerent divellimus, Caiustificatis tollimus, peccatis ut nos impudentur calumniantur frena laxantes sed ut effecta a causis prudenter distinguimus ut recto monet August. Bona opera non Haec uni iustificandum, sed sequuntur iuri comm.18. Et licet homines, Spiritu Dei regenerati, aliquam operum iustitiam habeant, ea tamen talis ac tanta non est, quae consistat coram iudicio initatum quia ea opera non illorum, sed Dei sunt tum quia debita obsequia tum imperfecta, &(L 16ssi peccatis contaminata: proinde fixum illud manet Nos fide sola in Christum, absque operibus non solum initio conuersionis, sed toto vitae curriculo, iustificari. 1 q. Contis quam impia, blasphema sit aduersariorum hac de re opinio, ex his etiam facile liquet. Cum eorum qui duplicem iustitiam, ac si una Christi impe fecta sit statuentes, inhaerente quadam Cacquisita potius nos iustificari dicunt. Tum, qui iustitiae quidem suae Christi iustitiam praeferunt, tamen suam quoque concurrere ad iustificationem volunt necessario. Praeterea qui iustitiam quandam essentialem, diuinam, quamuis ea sit incommunicabilis transfundi in homines comminiscuntur. Denique qui iustitiam Christi initio tantum nostrae conuersionis necessariam dicunt, post suam subrogant. Postremo, qui iustitiam Christi exemplarem tantum, cui nos similem si modo velimus praestare possumus, ut olim Pelagius Samosatenus, hodie plerique Anabaptistae, Ebionitae, Samosatiniani, caetera lex Arianorum. Quorum, similium sententiam verbo Dei δὲ δια -ῶν aduersantem
Absurdum duplex.Hominem per se legem Dei implere posse se tamen esse certum de sua ipsius
rure sari I. QvRMADMODv certos fines habet Philosophia, ad quos omnia bene vivendi recteque faciendi consilia referat, ita neque suo ordine destituitur in hac parte S. Scriptura Quin oeconomiam philosophicis omnibus multo certiorem tenet, quae in duabus hisce partibus potissimum sita est, Amore Iustitiae .eiusdem Regula. Ad illum(ordinem spectant parameses quae passim in aeris CCurrunt. a. Hanc duo termini constituunt, A quo, Ad quem Prior est Abnegatio nostri; hoc est, Concupiscentiae, Superbiae, Avaritiae, similium pestium quas secum trahit φιλαυτία,, ex quibus vetus homo, corpus peccati Constat, componiturque. Posterior est obligatio nostri facta Domino. 3. Huius summa est, . t totam ingeni vim ad obsequium Deo debitum Pplicemus. a. quae ex Domini voluntate sunt, Cad gloriam eius promouendam fa
249쪽
ciunt, quaeramus. 3. Si quid prospero cedat, Deo non nobis imputemus. d. Si ex animo non succedat, ab impatientia abstineamus, neque ideo nos miseros existime-inus nostra sorte non contenti, sed de omnibus ei gratias agamus. . Nec tantum haec Deum respiciunt, sed etiam homines, quamuis secundario,&quatenus eius imaginem referunt: adeo ut Christiani offici sit t. Quos is honore praeuenire. a. in procuranda aliorum Commoda totis viribus incumbere. s. erga extraneos abiectos, immeritos, imo Minimicos, uti liberalitate, quae nemini noceat, precibus pro his obsecrare. Ad quae omnia nemo perueniet, nisi qui animum a sui consideratione abduxerit. S. Horum porro terminorum media praecipua sunt tria Primum, Tolerantia crucis, seu rerum aduersarum, quarum causas sapientibus huius seculi prorsus ignotas Deus in Ecclesia sua patefccit, ut ex iis etiam consolationes firmas peteremus. Consolatio I. est, ut obedientiam discamus. a. ut imbecillitas nostra nobis ob oculos versetur. 3. ut augescat in nobis inuocatio, patientia, vitae nouitas. d. vi conformes Christo reddamur, doctrinae eius testimonium dantes, &ita haereditatis futurae indicia praeferamus. 6. Vera tolerantia siue patientia non est recisset aut άναι δq iae, quae omnem doloris sensum auferat, qualem Stoici somniant, simulachrum magnanimitatis depingentes, quod nusquam repertum est sed in eo apparet, si fidelis, grauissimo amictionum pondere pressus, timoris Dei cancellos non perrumpat considerata scilicet aequitate, clementia Dei in nobis castigandis, necnon consilio eius paterno quo saluti nostrae ita consulere vult. i. Vnde perspicuum est, tum Ethnicos quorum e f. os .3gregia facta superarunt praemia, fines propositos, quique vera consolatione destituti necessitati succumbebant a vera patientia longe abfuisse tum etiam Haereticos, Libertinos, aliosque eiusmodi, qui nulla charitate erga Deum aut homines moti, suos errores pertinaciter ad mortem usque defendtint, Satanae potius S portentorum suorum martyres,
8. Medium alterum, est venturae beatitatis seria meditatio, quae comites habet fastidium, contemptum vitae terrestris quatenus Deus tum de huius vitae umbratilis vanitate, miseriis assiduis., de corruptione nostra naturali per quotidianos lapsus nos instruit, tum vitae futurae gaudia per Spiritum suum nobis delibanda praebet. s. Ista duo autem, moderatus contemptus terrestrium, immoderatus amor sui, adeo repugnantia sunt, ut illis simul detineri nullus possit. Moderatum dicimus nec enim ita odio habenda est praesens vita, ut non eam benedictionibus Dei adnumeremus, Cum ad nostram salutem promouendam faciat partim quia Deus nobis variis beneficiis, documentis suam in ea bonitatem testatur partim vero quia per varia certamina ad coronam coelestem nos praeparat. Quae si exceperis, cum iis verissimo senties, ni optimum esse dixerunt vel non nasci, vel cito vitam cum morte com
io. Cum autem fideles id Deo debeant, ut nomen eius vel per mortem, vel Per vitam glorificent: ipsius vero sit decemere media suae gloriae illustrandae ita eius arbitrio mortis vitaeque terminum relinquere debent, ut mortem sibi temere non Consciscant, more hominum vera religione destitutorum, nec eam plus aequo reformibdent sed medium tenentes, quod ostendit Paulus I. Corinth. . Rom. 8 ad mortem alacriter pergant, non quia velint exui, sed quia superindui cupiant.11. Quin, ex illa contemplatione iunc fructum consequuntur, ut etiam si opes honores impiorum amplissimos intueantur, si splendorem, si luxum, si delectamentorum denique omnium affluentiam cernant, sorte sua Contenti laetitia exiliant, subiicientes animis suis diem quo Dominus absterget ab eorum oculis omnem lacrymam, stola
250쪽
TRRs Es TR ROLOGICA R. asstola gloriae ipsos induet impiis autem in hoc mundo furentibus summam ignominiam inuret, delicias eorum in cruciatum risum in stridorem dentium permutando. I a. Postremm medium, est rectus bonorum terrestrium usus, quo fit ut hoc mundo utamur tanquam non tentes, fruentes quidem bonis a Deo concessis ad corporis sustentationem, recreationem, sed temperanter, Cum gratiarum actione a. ut eorundem penuriam placido feramus proximoque egenti liberaliter ea impertiamur, ac denique intra metas vocationis Contineamur, semper Cogitantes nostrae dispensationis rationem esse reddendam Deo.
i. Et si fideles incipiunt Deo morem gerere,, propositum ei obtemperandi secundum omnia eius praecepta habent tamen quia ne perfecto Deum Cognoscere, nec obedientam quam lex requirit praestare possunt, eos assequi vitae perfectionem, dum hic vivunt, negamus, contra Pontificios, Anahaptistas, patrum suorum Pharisaeorum, Pelagianorem vestigia Persequentes. a. Contra vero, quamuis vita illa non semper in eis appareat, Cnonnunquam in peccata grauiora incidant fieri nunquam posse contendimus, ut eorum folia penitus exarescant, quia humorem semper retinent in radice, quae fructum fert tempore
XXXVIII. ME LIBERTATE CHRISTIANA.
Ouum iust cationem hominis coram Deo Christiana libertas consequatur, eoque me illius sit offendie, ordo foStulat, i illa κατασκευαeικῶ θάνασκευαciatu Suferioribu dissutationibus rososita, L i s ad nutus
exfucationem maxim Salutarem Cnecraruriam rectuScamm S, quouSque Se eximiai, gus e contineat, videamus ne incauti ad Prienem carnis licentiam, fratrum in morum euerrionem orabuων-r. Tullsis LLIERRTA Christiana est gratuita, spiritualis vero fidelium manumissio, qua per Christum a maledictione legis, seruitute peccati, legalium ceremoniarum rerumque per se indisserentium iugo asserti, Spiritu sancto donati sunt, ut sponte in sanctitate Ciustitia Deo seruire incipiant, ad suam salutem fratrum aedificationem, &Dei gloriam.
t. Manumissionem vocamus non corporalem, sed qualis etiam opposita seruitus est, spiritualem, ut aliam a politica vel ciuilio ficta aliarum sectarum libertate esse sciamus respicit enim pacificationem conscientiae, quae scit, sentit se merito Christi cum Deo in gratiam rediissc Potest tamen cum exterea quoque libertate, seruitute consistere: nam externa libertate donati etiam internam habere, Creterea seruitute gressi internam libertatem nancisci, retinere possunt. I. C r. i. g. a.