장음표시 사용
61쪽
eorporis durities obsistit, ne recta descendant, sese per inclinatam corporis planitiem deuoluunt Nam aqueari,inima a centro longius distantia, quam ci xcumfusus aer, sese magno impetu in latera deuoluunt, ut infra aerem descendant. Quia vero dum mouentur, impC- tum augent, hinc fit ut ratione impetus, si in alias aquς pardes incidant, eas propellant , cogantque assurgere, kliae denuo relabanxur, fiatque fluctuatio, doncc omnis impetus deficiat ex naturali motu, aut extrinseco impulsu acquisitus tunc enim demum tota aqua su perficies terreno centro propior est, quam aer Onti guus , ac proinde pla ericam aemulatur. Facilis autem siquae,similiumque liquidorum fluctuatio non leue est
partium continuo vinculo carentium argument unia, ut rem attentius Consideranti patebit At quaeris Cur arcatulor grana vase aliquo Oerci
ta, si demum sublato vase sibi relinquan iri, conu non autem sphaeram aemulentur, aqua autem sphaerica non conicam superficiem Induat ii
. Huius re dispar ratio praesto est ex iis, que paulo ante dicebamus, petenda. Nam grana tritici, seu milli j non sunt plane minima physica nec humida , ideoque
ratione siccitatis Propriam rotinent figuram nec alieno termino terminantur. Quapropic granii aliquod
decidit si vel eius grauitatis centrum a nullo lipposito corpore fulciatur; vel, centro alicui sustentanti inni xo grani pars in aere pendens pr ponderet reliquae parti qu suppositio corpori incumbit siue hoc maius ponderis momentum ab imposita aliorum granorum mole oriatur Uiue ab impetu addito ratione motus aliorum granorum in hanc prominentem particulam
incidentium quod quidem facilius contingit, si gra
Cursolidorum grana in conu, liquido si vers gutta in sphericam Dperficie
62쪽
ni pars interiori quae rumirum non est in acerui si erficie non prematur ab altu granis , sed in cauernula aeris plena existat. Uno autem grano sitblato totam In illi in posita corruit , quae suo lapsu in alioriun P norum prominente particulas incurrit, eaque vi con cepti impetus decidunt. Hinc fit acerui basis amplior, atque grana decidentia facile reperiunt, a quo sulcia tur amplius descendant, de har iterum impediunt,
alia decidant, quae magis ad axem coni accedunt, cum maxime imposita moles iam corruerit ideoque subsistit aceruus ille conicus. At minima aquea humida cum sint, certa figura non circumscribunt , sed contiguo corpori congruunt ac proinde licet una pars
minimi sulciatur , reliqua tamen iubsidit, superim posita quae minima defluunt; nam ratione humida si1bstantiae quaelibet inclinatio susscit, ut minimum , possit delabi, quia cum humido humidum non iungitur , sicut cum sicco: Quare cum non possint parti culae aqueae si ibsistere , ita ut illis inferior sit aer conrim
IIS, Constat cur non retinent aqua conicam superficiem sicut grana selidorum siccorum , sed sphaericam figuram , qua aeri contermina est , aemuletur.
6 Neque iacile arbitreris aqueorum minimorum mu- cu=quis ab tuum nexum colligi , quia aliquando sparsa in paui-
η criminetur tamen minimos, conformat. Hoc enim forte contin- μιμm, aut gere poteli, quia aqua decidens aerem praemat, hic
' auesen suo motu eicitat tenuissimos puluisculos, qui aquae permisti aliquam acquirunt cum isa unione , tenui quadam pellicula circum uestitur aqua, qua tantisper continetur , dum premens pelliculam illam , disrumpat, ac demum effU , Cum vero hoc pariter
63쪽
contingat, si ςxigua aqua supra sectulum effundatur, etiamsi pulverem omnem deterseris;non erit a ratione alienum opinari id ortum ex peculiari ipsius speculi natura, cuius Contactum, quoad maxime potest , aqua refugiat, ideoque infimas particulas a speculi contactu recedentes falcire supremas, ne effluant. Adde aquam apud nos non esse omnino sinceram, adeoque aliorum corpusculorum admistione posse plura quae minima in unum coalesceres, si cum illis corpusculis coniungantur talia aut fortasie sunt eluuia e speculo erum .pentia, Ad quidem maxime si pulverem detergens ante aquae effusionem allud perfricueris. Hoc autem nonia esse mutuo minimorum aqueoru inter se vinculo tri, Mendum clarissime constat , eum non in quodlibex
Corpus effusa aqua Iobulos illos efformet. Ex bactenus indicatis videtur Explicari posse,quem Zadmodum solida corpora soluantur ac fluant in fluida 'duritiem acquirant, ac subsistant. Si enim dicas metatalla vi caloris eximii ijs spoliari accidentibus, que ne sint id .
cessario partIcularum nexum comitantur, Ideoqu
uniones perire, ac blui vinculi, quibus auri, exempli
gratia , minima inuicem colligabantur illicis elucet,
cur Hrtam Mat sicis aquam Contemplantes nuper
philosephabamur: remoto Vero igne aurum sibi rem
rat naturae debitas qualitates proinde minima iteruconnectuntur. Contra autem adstricti gelu fluuiitor pent, quia accedente frigore, ac spirituum ex nitro, similibus , permistione que minima sic iii ciuntur, ut cum spiritibus illis, atque adeo inuicem, colIigentur producto nexu qui denud bluitur acce dente calore illam accidentium temperiem pertu banto, spiritibus illis raritatem indu ente , ira
64쪽
Grauitate, is leuitatem non esse virtute co-tinuatiua conacluditur,ade que vacuum a virtute contiguatiuano im
vi ex aqua auolent nec eam amplius cogant Sed quorsum plura Z non haec eo consilio attuli , talee inhaerentem plurimorum mentibus sententiam de aquae continuitate euellerem, sed ut Philosophis acri ingenio praeditis adhaec subtilius enucleanda excitatis, omnibus constaret , quam incertum sit tria te menta fluida Aquam , Aerem Ignem moueri a Vir' tute continuatiua , ut suis homogeneis opulentur Fupotius hunc nexum utpote suid respuant . Si itaque
nec mixta, ne Cillum CIEmeritoxum , a grauitate, vel leuitate feruntur, ut continuationem acquirant, non
est grauitas, leuitas virtus Continuatiua, sed Conti guatiua At si Vacuum fieri posset , aliquando fiere ab huiusmodi virtute contiguatiua non igitur admittenta dum videtur virtute contiguatiua vacuum impediri, taut ei tribuenda sit vis efficiens quae corpora moueat ad inanitatem praecauendam.
An sui misisti quaedam vacua sint necessenio admittenda
O Vanroserem agnum aliquod Vacirum natura detestetur, ex superius memoratis satis patet, pra ter plura alia, quae addi possent, prudens tamen omisi, quia cuique obuia: Verum an minuscula quaedam a cua sensum prorsus fugientia Corporibus intermiscere ratio cogat, necne, breuiter examinandum Praetereo primam illam rationem, qua P. Magno suspectam reddidit Peripateticorum sententiam vacuuomnino excludentem; Su mi inquit Paragr. Quid sit x acutim,serta nullitas prot--ii 'ter inutem contigua
65쪽
tuus, continuatiuam non tonsonet toncondia naturali par m ιndi clamentans, inuicem alioquin Menim virtutem contiguatiuam ab sinitam vacuo repugnare Peripatetici celisent Asiexi mus quidem insitum a natura appetitum mutua Cor porum adhaesionis non posse abillo naturali essiciente aut tolli , aut vinci; quemadmodum quantalibet cor : ἡ poris alicuius grauitas efficere non potest, ut duo cor 'pina sese mutuo eodem in loco penetrent sed nihil hic commercii cum virtute continuatiua contiguati ua. An autem vacuum consonet naturali conc ordiae partium undi elementaris , asserenti incumbit onus probandi. Allexa P. Magni ratio supponit in rentem syderi
bus virtutem discontinuatiuam partia terrae , 3 aqua- Tum, aeris vero ad minimum rarest stivam qua posita
cuum aliquod admittendum colligi ei quod necessitas suggerendi partes elementorum subtilissimas ad replenda apaeua exilii, quae non possunt non euenire a virtute discontinuatitia, fit praecipuum fundamentum mixtionis elementorum , ne qua is , non est possibilis generatio corporumsublinarium. Quam ina Ini, sit illa syderum vis distontinuatiua , silentio obuol. ybuiisuismario, siqUidem Clementa ipsa sincera si e stemus quisque et ,
lam esse; cum minima terrea ratione suae siccitatis non possint inuicem viari , nisi medio humido aqueo, cuivniantur quod deindesi calore rarescens auolet ater reae partes dissolutae relinquuntur Vt ex cineribus sitis liquet, ex quibus tame nec omnis plane humor avolat: minima vero aquea utpote Diau corpus costituentia, valde incertu est, ex dictis, an opulentur. Quod igitur vinculum ydera inter elementorum partes dissol uenti
66쪽
Verum haec lamentorum mixtio citra omne Vacuu perfici facile potest na quamuis eorum partes tenuissi
quiris min- ma debeant ali)s permllcera, non ideo inanitati Dus in
teriectis se debent insinuares sed potius extraneam x pora liminantur, quibus succedunt particula ad mixtum perficiendum a natura institutae Sint enim, exe-pli gratia, maliquo terrenorum viscerum loco parte. Munerm ur ita sints TerrivocaDulum ulus Iecit ex quibus ocer' tis spiritibus una cum humido coaleste ferrum his permiscentur aliena corpuscula scxx spixitibus , pene
quos summa agendi virtus est, contraria; ideoque spiritibus serri in suas partes fixas incurrentibus, corpuscula illa effugata alibi locum quaerent. Vi autem yderum, aut etiam interni calori terrae, attenuatum , ac
rarescens humidum ex inserioribus terrae partibus rε puto, qua re ipsa est mon vero elementa4ncera, quae forte nunquam fuerunt ascendet, tenuioraque corpuscula vel propellet, vel comprimet; ac offendens partes fixas spiritibus proportione respondentibus O-Caliter tantum permistas, eas cum spiritibus Uniet,colligabitque , ac residiabit ferrum siue pormixtis hoc ratione partibus forma ferri addatur, ue nulla alia forma substantialis producatur,nihil hic moror. Quia vero sepius ea corpora permiscentur partibus fixis ferri. quae non possunt expelli, ideo scoria ferro admiscetur, vel etiam aliquando impeditur ferri generatio, solulapis Pyrites marchesita Vulgo dicitur efformatur.
Haec eadem de caeterorum mixtor generatione ana-
Iogia seruata , dicta intelligi illa enim pariter perfici
potest omni vacuo prorsus reiecto. Ne te a recto veritatis tramite deuium abducat opinio, quae suadeat partes horiaci , atque spiritus mitta
67쪽
esso quaedam minora, a vi de is, horas clii nodo est, ainanitates interiectas possint ex ele eoale ὴ, stere. Neque enim aliud ego elementum praere limi r 8 simplicia corpora agnoseo, quae ideo non Vulg ribu es . u. Terrae, Aquae, Aeris da Ignis vocabulis indigitauit ne equivocationi locum darem nam, ut AristoteleS
docet , sub generibus latent aequiliocationes. Haec a tem quae elementa Vocantur, crra Acr, C. non
sunt species quaedam infimae & atomae sub elementi genere, sed species subaliernae neque totam hanc molem , quae texx dicitur, homogeneam unquam suisse existimes, sed plane plures ab initio partium fixarum , ac grauium species a Deo fuisse creatas authum quas
ex se arentes, ac graues omnes Terram dicimus, sicut Omnia sentiendi tacultatem obtinentia Alii malia, tancupamus, quorum detra de specios singulas Considera
mus. Idem de spiritibus assero , quorum eos, qui leuissimi simulto calore praediti sunt, Ignis elementaris nomine insignimus, reliquis iacto Aeri vocabulo qui quoque heterogenei sunt, simplicia corpora diuersas species sub eodem Ignis, aut Aeris genere consti
tuentia. Nec maiorem generica conuenientiam inter
cogit. Quare huiusinodi spiritus S partes fixae, ex qui abus ferrum coalescit, non indigent inanitatibus, e fiant , sed iam dudum a prima rerum molitione Dei opificis nutu extiterunt. Quanquam illud non est diL simuIandum , quod, si velis hosce ferri spiritus, sartes fixas ex alijs a te excogitatis elementis coponi, nulla apparet Vacui necessitas, sed eo modo elementa haec tua Qxmisceri possunt, quo Hrte fixas cum spiritibus permisceri S iniri mox explicabam H Si mi
68쪽
nilis , ac fere eadem difficultas explanamlai u i rit in viventium augmentatione, ac nutrixione di μη perficitur ii Icepto intus alimento; a quod non aeuo fieri posse censebant antiquiores sere omnes
ne Aristoteles . Phys text. o. Sed loes nisi mea misellit opinio, facile explicari potest inanitatibus illis minimis explosis, cum potius ex viventis nutritione vel minimi vacui fuga colligatur. Sic autem augnae nium; ac nutritionem fieri existimo in persectis anima tibus, cx quibus, quid in caece risuiuentibus contingat, cognoscere licet.
o Ingesto ori cibo .in ventriculum traiecto ec in re .lio uis consequentibus vasis praeparato sanguine, ac spi
Aritio comm ritus atque per Vena capillare , arteriatque in Vmuer
sim corpus distributo, iam nutriendis partibus praesto est alimonia Oritur autem nutritionis necessitas caloris actione, qui humidum attenuat, non adeo per se ne commixtum partibus fixis& spritibus ideoque facilius dissolubile, MavoIaturum, ubi primum aditus
patuerit. Quare abeunte hoc Homido attenuato cum quo S aliqui pixitus , a parte, HXae Ciam stimo auo
tanti, relinquitur cauernula, quae Poru dicitur ita quam , quod proximum est, alimentum ingeritur , sensim in viventis partem mutatiir. Qu9d si alimon adeficiat, quae subministretur poros illos repleat oritur languor,&caro flaccescit, sicut vires liquor non omnino pleni Si tantumdem alimoniς ingeratur, quantum viventis particulae sui deperditum , sinapi aenutritio dicitur Si vero ex illa humidi attenuationeis ac rarefactione factus est porus capax maioris corporis , quam fuerit pars illa attenuata, antequam raresceret
quod fit priusquam vivens ad consistentiae statunia
69쪽
perueniat , nondum enim partes adeo obduruertint, 'tneqneant sensim, ac sine sensu propelli tunc etiam plus alimoniae additur, quam fuerit deperditum Seiunc fieri dicitur nutritio cum augmento. t Verum tantum abest, ut hinc minimae inanitates, quas alimentum repleat, colligatur, ut potius Vacui horror inieratur . Nam particule illis sensim auolantes locum relinquentes, proximum alimentur trahunt, ne vacuum relinquatur in alimenti particu
las sibi sufficiunt.Qua plane ratione flamma hellych
nium oleum trahitinam humidum oleaginum, quod a .pabin infama abit, dum desirit partes Itychnij, quibus an of . raritate continebitur, trahit ex proximis elluchni3 par xibus oleum, quo ipsis imbutae Duntnde hoc rursus, ne Vacuu fiat, in locum a se relicstum attrahit proaeimu Oleu, S sic deinceps, donec aliquid olei ollychniu contingat;
tunc nim demum partes ellychnis a flamma remotio res paulatim arescunt, oleo scilicet succedente flammae avolanti. Quare neque hinc vacuo locus aperitur. Sed qua multis in vacuo positus est labor vias omnes natura init, ut vacuum omne elimine in non desunt tamen plurimi, qui Philosbphi audiunt , conantes re
llae arit Haziax vaCrium in irrideres verum satis diu
o erunt ex Herone Alexandrino Lb. spirit minima cie ZO:acua corporibus interiecta probante ex aquae, vini permixtione, exlum 'mis per corpora diaphan diffusio ne crus demque auo mento pluribus lucidis princi his,pijs acto. Haec en1m,1hil uuacere latis liquet ina mlumen non corpus, sed accidens est, corpori non vacuo inlia rens, ut primo capite dictum est nec eius moles augetur, sed intensio neque enim plura corpora
70쪽
lucida lumen latrus diffundunt, quasi plurium luminuinoles maior sit; sicut aqua ex pluribus rivis , ac senti bus derivata in fluminis alueum ampliorem extendi tur sed intensio luminis ab uno principio producti, quae tam procul ab illo sensum fugiebat, addito lumi ne ab alio principio proueniente , fit maior, sub ense sum cadens. Vinum vero non aquae vacuisse insinuat; alioquin infuso vino tota moles non cresceret ita, Vt T ad liquidi illius superficies assiargeret;sed illa minimorum
o te' mmi aquae, Se vini permixtio, ita ut supius discerni nequeat,
πό- 2 ad summum indicat fluidorum naturam ea esse, quam dicebamus, minima scilicet esse tantum cotigua, adeoque ingessto alio dis imili liquido minima aquea con cepto impetu ex motu descendentis , ac insuli vini, alia alio moueri, prout hinc repelluntur, inde propelluntur unde oritur quod infusi vini minima alia alio distasipentur, ac cum aqua permixta confundantur.
Duo sunt quae fortasse in speciem plus habent difficultatis , ideo breuiter examinanda. Primum innuit Galilaeus lib. de duabus nouis scient dialog I pag. 2 petitum ex metalloriam Iiquefactiones, quae admis is
huius nodi minimis vacuis satis commode explicari 7 2 posse videtur Supponitur autem naturam prorsus de
M taltar se tes ari maiora vacua , quae ne corporum seiunctionem
rum repletione consequantur, magna Iolentia attrahit corpor par
' ticulas. impedit, ne magis disiungantur. Ideo qua diu permanend exigua quaedam vacua inter minutis imas auri particulas interiecta,tamdiu auxum non fuit, quia inanitates minima auxi particulas ad sese inuicem trahunt. At si ignis subtilis ima minima in angustis ita mos auri poros se insinuent, in quorum angustias irrumpere nequeunt aeris, aut aliorum fluidorum par