R.P. Antonii Ruuio Rodensis, ... Commentarii in libros Aristotelis Stagyritae de ortu, & interitu rerum naturalium; ..

91쪽

C. p. IV. Tract. II. sim . V. et 3

aliquo dari materiam sine ulla forma. vetitas ergo est in eo dem instanti introductam esse nouam formam , ct expulsam esse antiquam , & cum introductio nouae se generatio,&mpulsio antiquae corruptio, in eodem instanti erunt corruptio,& generatio. Quaestio igitur procedit de simultate aut prioritate naturae:& sensus eius est,an corruptio sit aliquo modo, vel in aliquo genere causae prior natura generatione, vel generatio prior corruptione, aut sin t simul natura. Et prima opimo, quam sequuntur omnes moderni, tenet, 1

generationem in genere causi formalis esse priore corruptione, hSc vero in nullo genere causae esse priorem generatione, sed posteriore omnib. modis. Probant primo, quia una forma substantialis non expellitur ab altera, nisi ratio nolueopo G bili latis, quam habent in eadem materia,nam simul in ea esse datu taliter saltem repugnat; di ideo eo ipso,quod una intro duci tur, alia expellitur. Ex quo sequitur ex vi introductionis

nouae expelli antiquam:quare non potest ullo modo intelligi, quod haec sit prius expulsa,quam illa introducta:sed expulito

unius est corruptio unius compositi; & introductio alterius est generatio:ergo repugnat corruptionem ullo modo intelligi priorem . secundo, effectus secundarius alicuius formaeno potest intelligi ante primarium, & multo minus potest intelligi effectu elle priorem sua causa ullo genere prioritatis sed expulsio formae praeeedentis est effectus secundarius foraniae sequentis,& etiam est effectus introductionis eius,& in Atroductio est generatio, expulsio vero est corruptio: ergo impossibile est hane esse ullo modo priorem illa. Antecedens pro utraque parte est certum,quare non indiget probatione . sed explicatione,explicatur autem sic. Primatius effectus formmignis,dum introducitur in materia ligni, est esse ignis, quoatribuit materiae per informationem. Secundarius vero esse

ctus est expulsio formae ligni, quare non potest esse prior informatione:deinde introductio formae ignis in eadem materia est generatio ignis, & haec eade est causa expulsionis foris mae ligni,quae est corruptio eiusdem ligni.Nam agens producendo unam formam in materia efficienter expellit ab ea aliam ineo inpossibilem et erso corruptio est effectus gener rionis,& ideo omnibus modis ea posterior.secunda opinio distinguit diuersa genera caularum , essi- Ioicientis,& materialis, asseritq; iii troductionem nouae formae, quae est generatio, priore esse expulsione antiquae,quq est cor- ivptio, ex parte efficientis, sed ex parte materiae priorem esse P* gationem materiae a forma praecedente,quam receptionetli s nouae.

92쪽

Lib. I. De generatione O corrupi

nouae,& cum purgatio materiae a sorma antiqua sit quasi eo t- ruptio passiua, & receptio nouae formae quasi passiva generatio,priorem esse ex parte materiae corruptionem.Ita tenet ex- prelae D. Tho. . q. IIS. at . . ad i. his verbis: Ex parte Sol prius est illaminare,quam tenebras temoueret,exparte autem aeris i

minandi prius est purgari a tenebria, quam consequi lumen ordine natura , licet utrumquesitsimul tempore. Et haec est fere communis in schola,&vera:sed quia veritas rerum aliquando obscura est, prius explicanda est,deinde probanda. Pro explicatione autem notandum est, generationem, & corruptionem posse considerari ex parte agentis, &ex parte passi. Et primo modo consideratae sumuntur per modum actionis : secundo vero modo per modum passionis; & eum passum circa quod operatur agens ad introductionem nouae formet,& expulsionem antiquae,sit materia, considerari possunt ex parte agen eis.& ex parte materiae,non tamen sunt comparandae,ut conm. siderantur ex parte agentis ad se ipsas,ut consideratur ex parte materiae,neque hoc modo potest esse in eis ordo prioris, ecPosterioris, quia agens, & materia continent diuersa genera causarum,& ideo non habent ordinem prioris,& posterioris, nisi in quantum causae possunt esse hei inuicem causae, ut a. lib.Phys. ostendimus: solum ergo comparari possunt, ut se tenent ex parte agentis inter sese,& etiam ut se tenent ex partet

passi inter sese;quo pacto possunt habere ordinem prioris, orposterioris. Sed ut considerantur ex parte agentis, generati vocatur introductio nouae formae, quia agens intendit formam introducere ad generationem compositi: corruptio verum ro vocatur expulsio formae eraecedentis, quia agens per intromductionem activam nouae formae, active etiam dicitur expellere pricedentem. Sed ut se tenent ex parte materiae, genera . tio dicitur receptio nouae formae , corruptio vero purgatio, vel emundatio a forma praecedente siue passiva expulsio eius dem formae praecedentis et integra vero ratio generationis vrramque includit, nempe introductionem formae in materia, & recep tionem eiusdem formae in eadem materia , ut ex se est manifestum. Et integra ratio eorruptionis includit acti-uam expulsionem formae praecedentis a materia, & purgationem eiusdem materiae ab apposita forma, siue passiuam exsulsionem eius.1ox Itaque nostra sententia sic explicata duo asserit. Primum cst,generatio, ut se tenet ex parte efficientis , prior natura est corruptione. Secundum, ut se tenet ex parte materiae , poste

lior : di ideo in genere causiae essicientis, & absolute prior,

93쪽

Cap. IV. Trin. I I. suo . II. T s

tid in genere causae materialis posterior, quod est esse secundum quid posteriorem.Probatur primu hae ratione Generatio, viae tenet ex parte efficientis, dicit introductionem nouae formae in materia, & corruptio expulsionem formae antiquae

ab eadem materia: sed introductio nouae formae est prior natura expulsione antiquae:ergo generatio est prior natura coris ruptione. Probatur minor, quia ageus per introductionem nouae formae operatur ad expulsione antiqvies ergo prius natura introducit illam, quam expellat hanc. Et hanc parte probant etiam argumenta prioris lententiae. Probatur etiam secundum,in quo differt nostra sententia ab alia I primo, quia

generario ex parte materiae dicit receptionem nouq sotmq;M corruptio dicit purgationem materiae a forma antiqua e sed ptius est ex parte materiq purgari a forma opposta,quaim n uam recipere r ergo prior natura est corruptio generatione. Probatur minor duobus exemplis adductis a D Thoma:priamum est de i lluminatione aeris,quae ut se tenet ex parte Solis, dicit productionem luminis in aere,corruptio vero tenebra-1um dicit remotionem earum & quia Sol remouet ab aere

tenebras per illuminationem,quq est productio luminis;idebprior est natura haec, & posterior illa in ordine causae efficietis , sed ex parte aeris illuminandi prior natura est purgati eius a tenebris, quae est corruptio passiua, quam consecuti luminis .siue informatio eiusdem aeris, ab eo, quam dicit generatio luminis. Exemplum secundum est de aere aperiente senestram. & per eam ingrediente, nam ex parte ipsi ulmet aeris,quod est agens,prius est ingressio acti ua quam apertio senestrae,cum fenestra aperiatur effective ab ingressu aeris, sed ex parte eiusdem fenestrae prius est eam aperiri, quam aerem ingredi, quia fenestra, non nisi aperta locum ingrediedi praebet aeti. Et exemplum hoc clarius ostendit vim argumenti, dc Teritatem nostrae sententiae. cum per sensum sit notius. secundo probatur , quia materia recipit formam per po- 1 Q tentiam, & aptitudinem, quam habet recipiendi illam et ergo ex parte materiae prius est esse aptam ad recipiendam forma, quam receptio eiusdem formae: sed non intelligitur naturaliter sufficiens aptitudo, visi sit expedita: ergo prius in hoc ordine intelligitur expedita, quam recipiens formam et sed fiempedita per purgationem a forma opposita naturaliter impediente receptionem nouae ergo ex parte materiae prior natura est purgatio ab illa , quam receptio huius,& ex consequenti prior natura corruptio in ordine causae materialis gem

ueratione. i

94쪽

6 Lib. I. De generatune est corrupi.

Tettio, quia materia in hoc ordine prius intelligitur omnino apta ad recipiendam formam,quam actu eam recipies e sed non intelligitur omnino apta naturaliter,nisi intelligatur purgata ab impedimentis, vel expedita ab eis, qua purgationem' expeditionem dicit corruptio,ut se tenet ex parte eiusdem materiae: ergo hoc modo sumpta prior natura est receptione formae, clitam dicit generatio sumptaeodem modo. Si autem dicatur pro alia opinioner purgatio materiae, aut expeditio eius ab im redimento formae oppositae fit per informationem, vel receptione formae: ergo illa est effectus huius: quare repugnat priorem esse, sed omnibus modis erit posterior.Probatur cosequentia, quia effectus non potest esse prior sua causa ullo genere prioritatis. Neganda est consequentia . quia de uno genere causae transit ad aliud. Et ideo no est bonareoncedimus enim totu, quod in materia fit, dum res una generatur,& alia corrumpitur esse effectum causae essicientis, de inter plures essectus, positivos esse priores natura negativis,

ruta illi fiunt per se,&isti quasi per accidens,atque etiam istilis mediis. ut introductio formae,informatio eius,& expulisso formae oppolitae:sed cum fiat ab agete circa passum, utruque resiliciunt,& in ordine ad utrumque considerari debet,&vt considerantur in ordine ad unum, & alterum suis propriis nominibus significantur,quia diuerias rationes formales, didi uersum genus causae dicut. Gratia exempli: generatio, ut est ab essicienti, significatur nomine introductionis formae , &vnionis cum materia,eorruptio vero nomine expulsionis, aut distolutionis eiusdem unionis cum eadem materia & introductio, atque unio cum sint effectiis positivi, priores sunt expulsione , &dissolutione. Sed eade introductio formae, &ea

dem unio eius cum materia, ut respiciunt passum, nempe materiam, aliis nominibus significatur, quia diuersam rationem formalem dicunt: cum aliud genus causae significent:& intriductio formae vocatur consecutio eius a materia,vel receptio, ,

t si propriu effectum materialis causae velimus significaret ut

autem cosiderantur in ordine causae essicientis,& materialis, non possunt comparari:& si comparentur no erit bona argu mentatio a prioritate alicuius in uno genere consideratae ad prioritatem,vel posterioritate alterius consideratae in genere alio. Cuius ratio est manifesta,quia diuersa genera caularum, ut talia sunt, no possunt simpliciter comparari, nisi quatenus ad inuicem possunt mutuam causalitatem inter sese exercere, ut vidimus 1 .lib.Phr sic. quae tamen comparatio non pertinetvo ad praesentem considerationem. Ex his ergo patet non esse

bonam Disitired by Cooste

95쪽

horiam illam consequetiam, purgatio materiae a forma opposita fit ab agente rerm troductionem nouae , aut per informati one eius: ergine st effectus huius,quare non potest esse priotrprocedit enim a genere causae materialis,quod dicit purgatio materiae, ad genus caulae Sciesis, quod dicit introductio talis imae et licet enim re ipsa ab efficiente procedat utrumque . sedi ab his nomio ibus non comparatur utrumque ad causam e ficientem, sed sola ilitio ductio: purgatio vero solum ad materialem: quare no est comparabilis cum introductione formae, neque cum expulsione oppositae in ordine causae efficientia contentis,sed solum cum consecutione,vel receptione formucontetis in eodem ordine materialis causae, in quo probaeum

est purgat i onm vel Cui editionem m teriae esse priorem natura, & ex conseo uenti corruptionem,ut se tenet er parte materiae, priorem ei re generatione, hoc est, receptione tormae: qu

uis in ordine efficientis sit natura posteator activa expulsio, quam activa introductio. Primini argumentum alterius opinionis eo ne edendu est; nam solum col tigit, quod expulsio formae praecedentis si posterior introductione tarniae sequentis,& hoc vcrum est,qui introductio,&eapulsio se tenent ex earte agentis, & expulsi fit ab agente pe introductione alterius larin c.Ea quo solum sequitur, quod corruptio, ut se tenes ex parte agentis, dicentaque expulsionem .st posterior generatione , ve dicit introductionem formae: sed eadegeneratio,& corruptio, ut se tenent ex parte materiae, opposito modo ordinantur, quia generatio ex parte materiae dicit consecutionem sermae. vel receptione eius; corruptio vero purgationem eiusdem maletiae ab opposita forma impediente , purgatio vero a forma opposita, qui est emundatio materiae pertinens ad potentiam de aptat udirinem eius,per quam recipit larmam; quaeda disjuositio.eiu prior est in hoc ord ne materialis tauta, qu es e diecuties, vel receptio eiusdem formae, quia non intestistit ut recipere foris

mam, nisi materia purgata, mundata, expedit a. atq; disposita.

Et udem prorsus mode seruitur arg*me deum, quod probat

priora talem generationis respectu corruptionis in eodem oris dine efficientis ea uis: cum tamen in ordine ea usae materialis

sit posterior,ut probatu est. Nec argui potest a prioritate eiu dem in ordine efficientis causis ad prioritate in ordine cauta materialis; quia licet generatio, & corruptio secundum rem snt effeci me ausae efficientis, & generatio prior corruptione in eodem genere: sed non solum respiciunt causam em cien-itan . licet ab ea sola fiant, scd etiam causam materialem, circa

96쪽

g, Lib. I. De generatione S corrupi. Guidsit alteratio.

SEd 3 acceptio satis propria est, & omnem,ac solam altera.

tionem Pnysicam comprehendit: ideo secundum eam definienda erit hoc loco alteratio,vt intelligamus quid sit, eamque , generatione distinguamus.Talis vero definitio eius assignari potest. Alteratio est motua P siaue , qui inter contrarias qualitates versatur. In qu amotus Phy sicus ponitur pro genere, quia in eo conuenit alteratio cum augmentatione , & aliis mutationibus Physicis,a quibus per caeteras particulas distinguitur,& primo a mutationibus instantaneis, aut etia succe liuis, Suae non versantur inter contrarios terminos,sed coeradictoriae vel priuati uitantu oppositos:alteratio vero eo ipso, quod versatur inter qualitates c6trarias versatur inter terminos positivos, quia vera contrarietas inter extrema positivaso Ium reperitur. Distinguitur etia a caeteris motibus Duccessi-uis,qui versantur suo modo inter contrarios,& positivos te minos ex eo, quod ad qualitatem tedit tanquam ad terminuod quem: alij vero motus ad quantitatem,vel ubi nam unitas, atque distinctio specifica motus a solo termino ad quem sumitur,ab utroque verti,nempe a quo,&ad quem,sumitur distinctio quasi generica, quia motus illi,qui inter terminum 1 quo,& ad quem positivos versantur, genere distinguuntur ab aliis, qui versanter inter priuatiue,aut contradictorix oppositos,qui nomine mutationum fgnificari solent.

Quomodo distinguatur alteratio a generatione.

io I DRaeter uniuersalem modum distinguendi alterationem a1 mutationibus instantaneis, quae versentur inter terminos contradictorie,vel priuatiue oppositos,inter quos numeratur generatio,& corruptio substantialis . specialiter nune distinguenda est ab eisdem .Et ne et in multis disserat,tria sunt praecipua, quae ex principais Aristo t. manifeste colliguntur. Prima differentia essentialis est ex parte terminoru ad quos tedunt; nam generatio terminatur per se ad substantiam,alteratio ad qualitatem ; ex qua sequitur alia ei proximama cum substam tia per se careat halitudine graduali,& in indivisibili coli stat, per se petit simul, aut in initanti fieri;& non nisi per accidens Iuccessive fieri potella qualitas vero habens per se contrarium petit ex opposito fieri successive ; & ita alterario secundum Propriam naturam facta successivus motus est ii & licet possit

fieri in instanti per potentiam Dei absolutam, vi s. lib. Phycostendi

97쪽

Cap. IV. Tract. III. stiva'. r. . si

es enclimus, quia in momento potest Deus totam telis etiam contrarij vincere; hoc non tollit primum, quia considerata

natura contrariaria qualitatum.& virtute naturali earum, per quam resistentia unius vine eda est ad introductionem alteri

in eodem subiecto, non potest in momento .sed paulatim vinei' ex consequenti, nec potest alteratio simul, aut in instanti fieri,sed succellionem postulat. Tertia differetia sequitur etiaeet prima,& sumitur in ordine ad subiectum . nam si alteratio ter se tendit ad qualitate mageneratio veth mutatio est cire adbstantiam , sequitur subiectum huius materiam solam esse debere, quia forma de nouo fit, atque etiam substantiale compositum, & sola materia potest mutari ab una forma substantiali in alteram. Alteratio vero mutationem dicit circa sola in qualitatem. non circa substat iam rei, quam praesupponit permanentem sub utroque termino a quo, &ad quem s & ideo subiectum alterationis non est materia nuda, sed compositum substantiale, vel saltem materia informata substantiali forma iuxta diuersas opiniones, de quibus inserius disputabitur. Omitto minores alias differentias ab aliis explicatas, quia tres istae sint praecipuae.

BREVE DUBIUM si impossibilis esset generatio ; impossibilis quoque ait

ratio censeretur 2 Dubium hoe pertinet ad eonnexionem a terationis cum ii generatione substantiali, an adeo naturalis sit,ut si generatio esset naturaliter impossibilis , censeretur etiam impossibilis alteratio, vel adhuc possibilis foret. Desumpsit vero occasionem ex Aristo e. cap. i. huius lib. text. i. ubi ita naturaliter. esse connexam alterationem cum generatione docet, ut impossibilis haec censeret ut, s illa non posset dari in rerum n&eura his verbis. Suapropte . hi non 'po bile ex igne fieri aquam.

neque ex a Ma terram , ne ue ex albo nigrum , neque ex molli duram,eadem autem ratio, em de aliis, hoe autem erat alteratio. Sed

ex alia parte videtur non habere necessariam connexionem cum alie ratione, quia alteratio non versatur circa substantia, sed eam praesupponit;&alteram, aut alteratam sacit secundum qualitatent . ergo licet nunquam generaretur de nouo substatia, pollet alterari, sicut videmus tuo modo alterari corpora coelestia per illuminationem. licet non fuit generabilia. Degenera F Dicea

98쪽

, Lib. I. De generatione est corrupi.

suid sit alteratio.

SEd 3 acceptio satis propria est, &omnem,ac solam alterationem Pnysicam comprehendit: ideo secundum eam definienda erit hoc loco alteratio,vt intelligamus quid sit, eamque a generatioue distinguamus.Talis vero definitio eius assignari potest. Alteratio est motis P siem , qui inter contraria qualitates versatur.in qua motus Phy sicus ponitur pro genere, quia in eo conuenit oleratio cum augmentatione , & aliis mutationibus Phy sicis, a quibus per caeteras particulas distinguitur,& primo a mutationibus instantaneis, aut etia succe Duis, Suae non versantur inter contrarios terminos,sed cista- dictoris vel priuatiui tantu oppositos:alteratio vero eo ipso, quod versatur inter qualitates edtrarias.versatur inter terminos positivos, quia vera contrarietas inter extrema positiva soIum reperitur. Distinguitur etia a caeteris motibus successita uis,qui versantur suo modo inter contrarios,& positivos te minos ex eo, quod ad qualitatem tedit tanquam ad traminuod quem. alij vero motus ad quantitatem,vel ubi nam unitas, atque distinctio specifica motus a solo termino ad quem sumitur,ab utroque vero,nem po a quo,&ad quem,sumitur distinctio quasi generica, quia motus illi,qui inter terminum iiquo,& ad quem postiuos versantur, genere distinguuntur ab aliis,qui vertanter inter priuatiue,aut contradictorie oppositos, qui nomine mutationum significati solent.

Quomodo distinguatur alteratio a generatione.

Io I DRaeter uniuersalem modum distinguendi alterationem , I mutationibus in stantaneis, quae versantur inter terminos contradictorie,vel priuatiue oppositos,inter quos numeratur generatio,& corruptio substantialis, specialiter nune distinguenda est ab eisdem. Et sic et in multis differat,tria sunt praecipua,quae ex principiis Aristo t. manifeste colliguntur. Prima differentia essentialis est ea parte terminoru ad quos tedunt; nam generatio terminatur per se ad substantiam,alteratio ad qualitatem ; ex qua sequitur alia ei proxima,na cum substantia per se careat latitudine graduali.& in indivisibili co sistat, per se petit simul,aut in initanti fieri;& non nisi per accidens successive fieri potest : qualitas vero habens per se contrarium petit ex opposito fieri successiiue ; & ita alterario secundum Propriam naturam facta successivus in otus est ;& licet possit

neri in instanti per potentiam Dei absolutam, vi s. lib. Phycostendi

99쪽

Cap. IV Das. III. Qua p. I. . SI

estendimus, quia in momento potest Deus totam res stetiam contrarij vincere; hoe non tollit primum, quia consulerata

natura contrariaru qualitatum & virtute naturali earum, per

quam resistentia unius vinceda est ad introductionem alterit in eodem subiecto, non potest in momento .sed paulatim vinci,& ex consequenti, nee potest ante ratio simul, aut in instanti fieri,sed successionem postulat. Tertia disteretia sequitur etiaer prima,& sumitur in ordine ad subiectum , nam si alteratio Perse tendit ad qualitatema generatio ver , mutatio est cire a substantiam , sequit ut subiectum huius materiam solam esse debete quia forma de nouo fit, atque etiam substantiale compositum, de sola materia potest mutati ab una forma substantiali in alteram. Alteratio vetet mutationem dicit circa sola in qualitatem. non circa substatiam rei, quam praesupponit permanentem sub utroque termino a quo, & ad quem & ideo subiectum alteratio uis non est materia nuda, sed compositum substantiale, vel saltem materia informata substantiali forma iuxta diuersas opiniones, de quibus inferius disputabitur. omitto minores alias differentias ab aliis explicatas, quia tres istae sint praecipuae.

BREVE DUBIUM.Ata si impossibilis esset generatio ; impossibilis quoque ait

ratio censemuri Dubium hoc pertinet ad connexionem alterationis cum igeneratione substantiali an adeo naturalis sit,ut si generatio esset naturaliter impossibilis , censetetur etiam imo ossibilis alteratio, vel adhuc possibilis foret. Des , it vero occasionem ex Aristot. cap. i . huius lib. text. I. ubi ita naturaliter. esse connexam alterationem cum generatio e docet, ut impossibilis haec censeretur , si illa non posset dari in rerum natura his verbis. Suapropter hi non sit poetsibile ex igne fieri aquam.

De Re ex aqua terram , ne ue ex albo nigrum , neque ex molli duram, eadem autem ratio, g, de altis, hoe autem erat alteratio. Sed

ex alia parte videtur non habere necessariam connexionem cum alteratione,quia alteratio non versatur circa substantia,

sed eam praesuppcinit;& alteram aut alteratam facit secundum qualitatem: ergo licet nunquam generaretur de nouo substatia, pollet alterari, sicut videmus suo modo alterari corpora coelestia per illuminationem, licet uoti sint generabilia. De gruem F Dice

100쪽

gb Lib. I. De ncratione S corrupt. Nuidsit alteratio. S

SE d 3. accertio satis propria est, &omnem,ac solam alterationem Pnysicam comprehendit: ideo secundum eam definienda erit hoc loco alteratio,vt intelligamus quid sit, eamque i generatione distinguamus.Talis vero definitio eius assignari potest. Alteratio est motiss Physiems . qui inter contrargad qualitates versatur. In qua motus Phy sicus ponitur pro genere, quia in eo conuenit alteratio cum augmentatione, & aliis

mutationibus Physicis,a quibus per caeteras particulas distinguitur,& primo a mutationibus instantaneis aut etia succe Duis, Suae non versantur inter contrarios terminos,sed coeradictorie vel priuatiui tantu oppositos:alteratio vero eo ipse, quod versatur inter qualitates c6trarias. versatur inter terminos positivos, quia vera contrarietas inter extrema positiva solum reperitur. Distinguitur etia a caeteris motibus successita uis,qui versanto suo modo inter contrarios,& positivos te minos ex eo, quod ad qualitatem tedit tanquam ad terminuad quem alii vero motus ad quantitatem,vel ubi; nam unitas,

atque distinctio specifica motus a solo termino ad quem sumitur,ab utroque vero, nempe a quo,&ad quem,sumitur di-Liixistio quasi generica, quia motus illi,qui inter terminum a quo,& ad quem positivos versantur, genere distinguuntur ab aliis, qui versentar inter priuatiue,aut contradictorie oppositos, qui nomine mutationum significari solent.

uomodo distinguatur alteratio a generatione.

et OT BRaeter uniuersalem modum distinguendi alterationem a1 mutationibus instantaneis, quae versantur inter terminos contradictorie,vel priuatiue oppostos,inter quos numeratur

generatio,& corruptio substantialis, specialiter nune distinguenda est ab eisdem Et ne et in multis differat,tria sunt praecipua,quae ex principiis Aristo t. manifeste colliguntur. Prima disserentia essentialis est ex parte terminoru ad quos tedunt; nam generatio terminatur per se ad substantiam,alteratio ad quali ratem ; ex qua sequitur alia ei proximama cum substantia per se careat latitudine graduali.& in indivisibili co sistat, per se petit simul,aut in initanti fieri;&non nisi per accidens succcssiue fieri poteli : qualitas vero habens per se contrarium petit ex opposito fieri successive ; & ita alterario secundum propriam naturam facta successivus motus est ;& licet possie

fieri tu ni stanti per porentiam Dei absolutam, vi s. lib. Physostendi