Compendium manualis controuersiarum huius temporis, De fide, ac religione. R.P. Martini Becani, Societatis Iesu theologi ab eodem authore depromptum. Opus vtilissimum, quo resectis ambagibus, veritas catholica perspicuè proponitur; & aduersaria falsi

151쪽

stabilis quae a veritate deflecta non potest,ut explicant Catholici Secundo quia est fida cuit os ventatis , eamque puram & sincera ad posteros tralmittit,et vult C. uinuS. Tertio,quia non alibi haltat veritas Dei in hoc mundo, nil in Ecclesia , ut interpretatur BerHinc sumo triplex argumentiunt r. Si Ecclesia visibilis est columna firma & stabilis quae a veritate de flectere non potest,certum est nostposse errare in fide. 1. Si est fidi custos veritatis, nunquam sua culpa amittit veritatem et aut si illanamittit, non est fida illius custos. . Si veritas n6 alibi habitat quassin Ecclesia visibili vel ergo superioribus saeculis, non habitauit veritas in hoc mundo, vel si hab tauit, non alibi,quam in Ecclesia visibili habitavit. Nece ne ergo es , fuisse Ecclesiam visibilem. '. Quinto, Nemo potest saluari extra Ecclesiam visibilem, ut

152쪽

De Ecclesiam I A c

eum Catholicis diserte fatetur Caluinus. At semper aliqui saluantur Ergo semper durat Ecelesia visibilis. Falsum ergo est,Ecclesiam visibilem multis ticulis non exstitisse. Nam si non exstitisset, multis saeculis nemo fuisset saluatus. Perii

sent igitur omnes maiores nostri, quotquot ante Lutherum per aliquot saecula , toto Dibe vixerunt. iis hoc credat 3 o. Atque haec argumenta sumpta sunt ex cocessione aduersariorurn. Accedunt alia ex Scripturis.

Primum ex Isaia,qui cap. s . nihil

aliud , quam de Ecclesiae Christi

fcecuditate,amplitudine, firmitate, perpetuitate,& victoria cotra Haereti cos & alios hostes vaticinatur. Ac inter caetera, sic eam alloquitur in persona Dei, v. s. Noli timere,

quia non confunderis , neque erubesces. Confunderetur autem dcc rubesceret, si erraret in fide. Et x. 1 . Montei commovebuntur colles x eon

153쪽

contremiscent: mi sericordia autim mea trem recedet te, o foedera parrmea non mouεbitur : id es , Eliatri . montes de loco suo inouerenturit colles contremiscerent; non tame miser: cordia mea recedet a te, Sfoedus pacis meae,quod tecum initi fixu de irrevocabile mansursi est. iv. i s. Ecce ego sternam per ordine u

pides tuos, si uilaba te in sapphim

Et panam talpida propugnacula portas tuas in lapides seu in est, Ego ita fundabo & itabilia it

ut tepestate conuelli non pollis: si munia te portis & propugnaculi ut futura sis inexpugnabilis. Et I .Omne vas,quod fictum est contra te,non dirigetur:S omnem lingum resissentem tibi in iudicis,condem 3, id est, Omnes aduersari j que

Diabolus contra te excitabit, nos

habebsit successum:& omnes Haereti eos , qui tibi resistent in cauufidei ae religionis, de errore conuictos condemnabis. Quod etiaπ-us

154쪽

De Ecclesia. Itactum est hactenus

3 P.Secundum ex verbis Chri squae plane conspirant cum verbis Isiarae Matth. II. 18. Ma inferi

no praeualebunt aduersus eam.ouae

iam explicata sunt. Sed audiamus u gustinum lib. I . de Symbolo ad Catechumenos cap. 6. ubi ait: Otam Ecclesia sancta, Ecclesia una, EG cle a vera,Ecclesia Catholica cotra

omnes hareses pugnans.Pugnare p tm,expugnari tamen non potest. Hareses omnes vi illa exierunt clanctus sarmeta inutilia de vite pracisa pia autem manet in radice sua, in vita sua,m , aritate Da. Porta inferorunon vincent eam. Vbi trianis Hia loquitur de Ecclesia visibili, ex qua

exeunt Haeretici. No enim exeunt

exsinuisibili in qua soli pridestina

ti fiunt,quia in ea nunqua fuerunt. Igitur ex lententia Augustini, Ee-elesia visibilis est,una, vera siancta Catholica,quae a portis inferorum vinci, ut expugnari non potest '

155쪽

3 8 Liber L Cap. II

3 x.Tertium similiter ex vobis Christi Matth. et g. I 3. Euntes is mundu uniuersum,donte Omnes gites, dcc. Et ecce ego vobiscusum omnibus diebH usque ad eosummatis,nem saeuli. Quasi dicat. Ego mitto vos in uniuersum orbem , ut apud Ethnicos praedicetis Euangelium, di Sacramenta administretis. Oc currEt quidε multa pericula & aduersitates, quia diabolus , qui ubi que habet suos cultores,& idolola, tras,crudelissime vos persequetur sed forti estote animo:Ego no dem fera vos: Adero vobis & successoribus vestris,usque ad finE mundi Ego, inquam,adero,qui nupor diri,

non relinquam vos orphanos. Ioan.

a .ig.Ego qui dixi,C dite,ego ubet mundum.Ioan.M . 3 3.Eg Contra quem Princeps huim mundi non habet quicqua. Ioan. I . 3 o .Ego,cui Pater promi sit, Pona inimicos tues scabellum pedum tuorum,PL. I D33. Hoc etiam testimonio vittati Auge

156쪽

: De Ecclesia. 1 p

Augustinus Conc. t. in Psal. Io I., contra Donatistas, ubi introducit, Ecclesia ita loquente cum Christo: est,quod nescio qui recedet es a, meimurmurant tontra me uid ast, , quod perditi me periisse eontendunt s. certe enim hoc dicunt, quia fui,s . non sum. Annuncia mihi exiguit rem dierum meorum. Suandiu em in isto saeuetat Annuncia mihi propteritas,qui Aeum: Fuili, iam non est apostatauit O periit Ecclesia de onmnibus gentibus. Et annumiavit. Ecce go vobiseum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeuii. Hic aduerte,quomodo Augustinus Per latera Donatistarum confodiat

Lutheranos ae Caluinistas,qui etia dicunt,quod illi dicebant: Ecclesia- Catholica iam non est se uit ape- flatauit Speriit. Contra quos simia, liter lic*bit exclamare: Quid est,

quod nescio qui recedentes a me, murmurant contra me Quid em: quod perditi me petiisse conten- il f dum

157쪽

r so Liber I. CVI I

dunt Nonne tu ,Domine, dixit iEcce ego tecum sum omnibus diebus usque adccisummationem saeculi Certe non dixitii:Ecce tecum sum quingentis annis , dc postea per aliquot secula te deserari sq; ad tempora Lutheri Ac Caluin luce diserte, omnibuis diebu/ , usque a finem mundi. 3 . Denique,omnia argumenta, quibus olim Augustinus,&alij Pa tres contra Donatistas usi sunt, valent etiam contra Luthera nos ae

Calui iustas. Et quidem potiori iure.ut hoc melius intelligatur,prius explicandum est,quid olim Donatistae docuerint de Ecclesia et quid nunc Lutherani & Caluinime do.

ceant.Donatistae docuerunt Ecclesiam Catholicam, quae antea toto orbe fuerat dispersa, postea toto orbe periisse, propter crinid Caeciliani Episcopi:& solum remansisse in ea parte Africariquc Donato adhaerebat, ut testatur Augustiniis is in

158쪽

io libro de iueresbus, cap. sy.3 s Idem fere docent Lutheramae Caluinulae. Nam primo asteruc, Fcclesia Catholicam, quae primis quingentis annis, toto orbe fuerat diffusa , postea propter crimina

Pontificis quem Antichristum

vocanti toto orbe periisse. Secundo , iri penitus periisse , ut nusquam, nec in Europa, nec in Asia, nec in Africa, salua & incolumis permanserit:sed ubique adultera &apostatica fuerit deprehensa. Tertio,postea nihilominus in ea parte Europae, quae Luthero adhaerebat, reuixisse. In primo & tertio funecto,similes aut Donatistis.In iecu-do,deteriores. Igitur quidquid A gustinus,& abj Patres cotra Donam listas olim scripserui, id vel pari,vel potiori ratione contra Lutheranos, Caluinistas scripsisse putadisur. Corostarium huius conclusionii.

3 6eum Ecclesia Christi,ut ha-

etcnus ostensu est,no pos

159쪽

i. i

sit deficere vel errare in fide , propter peculiarem Spiritus sancti assistentiam,quam Christus illi pro

misit: magna omnino debet esse eius authoritas in negotio fidei ac religionis. Hanc aut horitatem se,pe commendat Augustinus, ut lib. contra epis . Mam cum,ca P. S. cum ait: Ego vero Euan et Iio Non credere, nisi me Catholica Ecclesia commoue.ret authoritas. Et lib. de utilitate et ededi ad Honoratu, cap. 12. Cum igitur tantum auxilium Dei, tanta profectum fruatumque videamus, dubitamus nos elua Ecclesia randere gremio, qua ab Apostolica Sede per successiones Episcoporum frustra Ea-retieis circumlatrantibu3, euZmea aut horitatis obtinuit' Cui nocte primas dare,vel summa profecto impie, talis est , vel praebitis arrogantia. Notent hoc aduersarii. 3T. Porro, in hac Ecclesiae authqritate fundatur communis haec regula , quam Catholici perpetuo

160쪽

De Ecclesia.

urgent: Nemo potest erraresin fideae religione , qui sentit , quod tota Ecclesia sentit. Vel quod idem est:Vnusquisque tuto ac secure potest id amplecti aut respuere,quod tota Ecclesia amplectitur aut respuit Hanc regulam ubique tenuit Augustinus,& ex ea definiuit haec puncta. a. orandu esse pro mortuis.(lib. de cura pro mortuis,cap. I. 1. Paruulos esse bapti Eandos. Epist. 18 ad Hieronymum. s. Paruulis prodesse fidem eorum, a quibus ad Baptismum offeruntur. lib. 3. de libero arbitri o,cap. 5 3. d. Haereticos non esse rebapti-χandos, lib. I contra Cresco.nium Grammaticum,c. 3. 's .Librum Matthaei Euangeli stet canonicum esse, non librum Manichaei qui illi contrarius est.(lib. x g. contra Faust.c. t. s. Haereticis & Schismaticis