Compendium manualis controuersiarum huius temporis, De fide, ac religione. R.P. Martini Becani, Societatis Iesu theologi ab eodem authore depromptum. Opus vtilissimum, quo resectis ambagibus, veritas catholica perspicuè proponitur; & aduersaria falsi

251쪽

3i.Secunda, Quot sint sacramenta nouae Legis Aduersarij . eunt esse duo,Baptis mu & Eucharistia. Catholici, septem .Quid autEScriptura Z Nihil de hoc numero definit ; ac proinde Iudex in hae causa esse non potest. Unde ergo Catholici habet septenarium, si ex Scriptura no habent Ex Traditione & consensu Ecclesiae.Vnde A uersiarii binarium 3 Hoc ipsi vid rint.Certe ex Scriptura no habent. Aut si putant se habere, speciatin

praestent haec tria. I.Ostendant ex Scriptura , nomen Sacramenti tribui Baptismo & Eucharistiae, non item aliis. x. Ex eade Scriptura demia niant Sacramentu. 3.Demonstrent definitionem conueni re Baptismo Ac Eucharistiae,nsi autem reliquis. Haec si praestiterint, salua res eae At nunquam praestabunt. 3 L. Tertia,Nn exorcismus pocst adhiberi in Baptismo Aiunt Lu-aheranii negant Caluinistae.Neturi

252쪽

tamen ex Scriptura suam sente tiam possunt confirmare. Similis controuersia est inter ipsos Lut Ianos,An infante', quos aiunt habere actum fidei,dum baptigantur accipiant fidem ut Exorcismi, ut vult Lutherus: an vi Baptismi, ut contendunt ipsius asseclar33 3. Quarta, An haptigati ab Ha reticis,sint rebaptietandi Z Affirmauit olim Cyprianus cum quibusdaaliis.Negabat post Augustinus csi reliquis. Sed nec hi, nec illi poterant. Ela Scriptura hanc litem decidere. Nam Augustinus,qui v Iam sententiam tenebat, non aliunde,quam ex Apostolica Traditione& praxi Ecclesiae, setuebatur. Lib. t. de Baptismo cortra Donatistas, cap. .& lib. s.cap. 13o Huic Traditioni cessit Cyprianus , quia vim debat se omni pratidio Scripturm destitutum esse , . teste August.epist. i. ad Vincentium. 3 .iunt & aliae similes contro 3 uersiae.

253쪽

Liber L Cap. V.

'ersiae,quq ex sola Scriptura decidi

non poslunt, piaesertam hae. T. An Bapti simus una mersione, an trina

conferri debeat 3 x. An Christ iani, loco Sabbati,debeat colere die Dominicum 3 .Ae symbolum fidei sit ver8 Apostolicum Z . An B. Maria manserit Virgo post partum,&c.

Suartum Argumentum ex usu in praxi vetem samenaei. 33. Frtum est, in veteri Teis stamento, omne S controuersia, legales, quae erant maioris momenti, decisastasse a Summo Sacerdote,seu pontifice, ut testatur Iosephus lib. 2. contra Apionem. Et expresse haretur Deut.i . 8. ubi tria notanda sint. Pmno,quod va-Xiae fuerint coatrouersiae apud Iu- daeos. Aliae oriebantur ex lege Decalogi : aliae ea mandatis moralibus quae sunt eatra legem Decalogi: aliae ex praeceptis ceremoni libus: aliae ex tulicialibus .s 2. Param liP. i'. Ic. de Lyranus ibidem S

eundo,

254쪽

De Iudice Controuers a Teundo quod in singulis ciuitatibus

constituti fuerint inferiores Iudices, qui ex ossicio debcbant liuiuo modi cotrouessas dirimere. De ut, 26. I S., taearalip. Tertib, quod quando inferiores. Iudices non pote1anc inter se conueDire, sec controuersias ad se delatas, propter Peculiarem aliquam difficultatem dirimere , necesse fuerit confugere Hierosolymam ad superiores Iuciices, quibus Pontifer praesidebat, & Pontificis sen-lelltiae, sub poena moltis acquiescem R. Deut. IT. 8. ss. Hinc colligimus,duplex apud Iudaeos fuisse Tribunal & Conebissim: unum maius,quod vocabaturienedrin, vel S:nedrion,vel Concilium seniorum:alterum minuS.In-

ter ea multiplex fuit discrimen. I. quia maius erat tantu Hierosolymarminus in singulis ciuitatibus... In maiori iudicabantur maiorescvatiouersia :in minori faciliores. Q. 3. In

255쪽

, 8 Liber Letap. V.

3. In maiori praesidebat Ponti Serae: non item in minore. . A minori licebat appellare ad maiuS: non autem contra a maiori ad minus. y In maiori erant septuaginta personae, praeter Pontificem : in minori viginti tres. De maiori Laepe fit mentio in Evangelio.33. Ut sutaque Concilium habuit suam origine sub Moyse: & maius quidem institutum est mandato

Dei, Num. I I. I s. Minus vero exeonsilio lethro, Exodi i 8. I 3. Porro cum utrunque, progressu tem P .ris,pene collapsum esset,iterum retis

stitutum & renouatum fuit a Iosaphat Rege Iuda. ut habetur E. Para lip. I s. g. Plura de hac re diximas, in Analogia veteris ac noui Testamenti,cap. I i.& alibi. 3 8. uae res i. An Potifex,quem die imus fuisse Iudicem Controuersiaruri, in veteri Testamento , fuerit in fallibilis Iudex Respondeo a maliuet. Et tripliciter

256쪽

probo. Primo, quia quando aliquae controuersia erat difficilis & ambigua, volebat Deus, ut partes litigates deferrent ea ad Pontificem in maiori Cocilio praesidentem, cum, hac promissione, quod ab eo accepturi essent iudicij veritatem. Deut.is.'. Secundo, quia Deus massabat omnibus sub poena mortis,ut acquiescerent sententiae Po . tistiis. Deut. iv. ix. Tertio,quia si Pontifex,quando in Concilio pronuntiabat sententiam , potuisset falli, nunquam litigantes, qui it tum consulebant, fuissent securi. Cur ergo sub poena capitis ten

bantur sequi illius decisi obem E3 P. Quae res t. Iare Pontifex

fuerit potius infallibilis in decidendis controuersiis legalibus,quaalli Iudices inferiores ZRatio dubitandi est quia fieri poterat, ut non minus alij essent periti in lege,qua Pontifex:Elgo non minus alij potuiSut esse in fallibiles,qua Ponti-

257쪽

a s o Liber L Cap. m

fex. Immo etiam magis, si erat periti ores. Respondeo. Si spectemus industriam humanam,certum est, non minus alios, quam pota ficem,

potuisse legem intellige te Ac interpretari. Si autem spectemus ac sistentiam Spiritus sancti,nuqiane potissimum in hoc negotio spectata est,ea Pontifici potius,qua aliis fuit communicata. Exemplum habem es in Moyse. Na Dcus cocec sit illi maiorem assistentiam , qua septuaginta senioribus, qui illi in hoc ossicio subseruiebant.Hoc colligitur ex illo Num. H. ii. Dixit Dominus ad Mysen: Aufera de vi. ritu tuo, traumque eis vi sustentent tecum onus populi. ubi per Spiritum intelligi debet aliquod donum gratiae,quod requiritur in iis,qui recte volunt alios gubernare , R eorum controuersias dirimere. Est ergo hie sensus:Auferam de Spiritu tuo, re tradam eis, id est, dabo illis dinum gratiae,sed infra illud donum, quod

258쪽

De Iudice Controuerso a s i

quod tu tabes.Tibi,qui supremus Iudex es,plus dari oportuit, quam

illis,qui tibi subiecti sunt.

2uinium Argumentum ex usu Spraxi noui Testamenti. o. O Icut in veteri Testamento, O ri iam ost edi, non Scriptura, sed Pontifex & Concilium Se-aiornm , fuit Iudex controuersia Ium: sic evam in nouo hactenus situatum est. Hoc ostendam breui in Ectione. Ac primo , temporet postolorum fuit orta coni Oue si de eircuncisione : an scilicet

poni Christiani, qui tunc sidcint anteiij recipiebant, non posssentialuari, nisi et ana circunct- etentur , & legata seruarent quae controuersia pol ssimum in- inligebatur de gentilibus ad si- , em conuersis. Erat autem du-ylti de hac re sententia. Una quo tandam , qui ex iudaeis fa hietant Christiani:qui dicebant gentiles per fidem Christi non polle, saluari,

259쪽

as a Liber L p. m

saluari, nisi circunciderentur,re cedremonias legis Mosaicae obseruarent. Altera Pauli & Barnabar, qu iasserebat,no opus esse circu cisione& obseruatione legali u. Ach. I S. I. I. Ad quomodo decisa & sinita est haec controuersia An ad solam Scripturam tanquam ad commune iudice delata est pNihil minus. Sed potius ex consensu utriusque partis delecti sunt aliqui,qui Hierosolymam irent ad Apostolos , ut ipsi in solenni Cocilio de tota re cognoscerent, & definitam senten tiam pronunciarent. Quod re factum est: nam ex vira parte designati sui Paulus & Barnabasi ex autera, alij: qui simul Hierosolymam profecti , Apostolos & Seniores adierunt. Hi coacto Concilio , reinuocato Spiritu sancto, responderunt his verbis: visum est viri inisancto S nobis,nihil ultra imponere vobis oneris,quam hae necessaria,ut abstineatis vos ab immolatis uta-

crorum,

260쪽

De Iudice Contro rumo sanguine,cturnicatione. Quae verba per modum Epistolae, missa sunt ad gentiles Christianos, de quibus agebam

tui:& sensus est:Non volumus vobis imponere onus circuncisionisse legalium , quod graue est, sed absti nete ab iis , quae iam dicta

sunt, quod graue non est. et .Hic duo,quae ad rem faciunt, notanda sunt. Primum est, quod haec controuersia de circuncisione & legalibus, lassicienter potuissset determinari per Paulum & Barnabam, qui ambo erant Apostoli, O prophetae,& Doctores. Act. I S.I.Ambo a Spiritu sancto speciatim delecti,ut Enangelium gentihus praedicarent, Act. I 3. a. Et iam reipsa illud prasilicauerant in multis locis ac prouinciis. Act. I d. Neuter tamen voluit hoc ossicium usurpare,ut suo exemplo docerent, huiusmodi coutrouersias , quae fidem ac xeligionem conceInunr,