장음표시 사용
271쪽
Iaspii eLI propugnaculum eius. Ibidiversi I x. Et omnis lingua et lena illi in iudicio, condemnabitur, Inowdem versi . De hac re dixi c. 3. Sextum Argumentum ex Anagogia Iudicis controuersiarum ciuilium. Sy.T Toc Argumentu , quod re
stat maxime illustrabit,so Pois
ni potest hoc modo Inter res Fidei ac Religionis ex una parte,dc interres ciuiles ac politicas e paltera,Potest spectari multiplex Analogia iis Sicut in politicis ac ciuilibus saepe oriuntur lites ac controuersiae,qua. requirunt alique Iudicem, qui tententiam ferat inter partes litiga res; sic etiam fit in Fide ac Religione. L. Sicut in controuersis ciuilibus distinguuntur haec tria, iudex, Lex scripta,& Cossietudo:sic etiarii in controuersiis fidei, haec tria, Iu-
dex, Scriptura utriusque Testams rI,& Traditio. 3. Sicut Princeps,uel Magistratus saecularis fungitur o sicio Iudicis in decisione contro
272쪽
uersiarum ciuilium sic etiam Ptii ceps Ecclesiae, vel Synodus eccle fallica fungitur officio Iudicis in decisione controuersiarum fidei. e.
Sicut lex scripta esst quasi norma quaeda seu regula qua sequitur Ia-dex saecularis in decidendis con-Mouersiis ciuilibus:sic etia Scriptu- ra utriusque Testamenti,est quasi norma quaedam se a regula, quainsequitur Iudex Ecclesiasticus in decidedis cotrouersiis fidei. g. Sicut sola Lex scripta non est sulficiensae integra norma omni u cotrouersiarum ciuilium, sed Lex scripta Meonsuetudo simul: sic etiam sola Scriptura utriusque Testamenti non est sifficiens & integra norisma obi niti controuersiarum,fidei, sed Scriptura & Traditio simul. co. Haec clara sunt. N ailominus, nequis dubitet, singula breuiter ex.plicabo. Ac primo, quod Princeps et Magistratus saecularis funga ut officio Iudicis in contro utr-
273쪽
si is civilibus, non eget longa probatione. Hoc enim testatur quotidiana experietia in omnibus regnis ac prouinciis. Nam ubique contentiones & causae ciuiles deferuntur
ad principe, vel Magistratum secularem,quem partes litigates agnoscunt pro legitimo suo Iudice. Quod etiam ex utroque iure , tam ciuili,quam canonico, notissimum es h. Na in utroque exstant Tituli, De o Fieio Iudicis ordinarii S Uel gati.Nec ullus in hac re tam Per grinus & stupidus est, ut per Iudicem ordinarium aut delegatum intelligat Legem scriptam cum constet illum esse ordinarium, qui ordinariam habet iurisdictionem &potestatem:illum vero delegatum, qui accepta ab ordinario potestate,vicem illius gerit. cl. Deinde,quod Lex scripta non
possit esse Iudex,facile probari potest. Et qui de in his tribus casibuv. Primo , quando ipsa obscura , aut ambi
274쪽
ambigua est. Tunc enim opus est alio Iudice seu interprete,qui met-tem illius explicet. Secundo,quando una Lex videtur alteri repugnare, quod frequentissime contingit. Tunc enim Iudex adhibendus est, qui eas inter se conciliet. Tertio, quando verba legis. quae generalia sunt, res ringenda essent in aliquocata, & tamcn resti icta non sunt. Quod tunc fit,quaedo occurrit aliquis casus particularis , quem Legislator, cum legem conderet, non praevidit euentum , & si praeuidi sit , non voluimi illum sub lege sua,comprehendere. In tali igitur casu , contra verba legis iudicandum est. Et quis erit tunc Iudex Non lex ipsa. Nam illa seipsam non destruit, aut iudicat. Alius ergo distinctus a lege. 61. Postremo,quod sola Lex scripta non possit esse suffici sis norma pro decisione quaruncunque rCXum controuersatum ciuilium, sed
275쪽
praeter legem scriptam, admittεda sit etiam consuetudo,certissimum est apud Iure consultos. Ac potissimum in duplici casu. Primo,quando mouetur aliqua controuersia, de qua nulla exstat Lex scripta. Tunc enim consuetudo ., si adsit, vim legis obtinet, iuxta illud e Ea, qua longa consuetudinue comprobata, sunt, ac per annos plurimos obseruata velut tacita ciuium conuontio,ia
minus,quam ea,qua scripta sunt iucra fruatur.(L. 3s. S. de Legibus. Secundo , quando exstat quidem lex scripta, sed ambigitur de mente ac sensu illius; nec aliundo,quam ex consuetudine & Traditione de ea constare potes . Tunc enim locum habet illud:Optima legum interpres eis consuet udo.(L. LI. ibid. 63. Dices, Quid si occurrat alta
qua controuersia, quae nec ex lege scripta nec ex consuetudine finiti possit, quae tunc erit norma, quam
Iudex sequi debet E Respondeo. Tune l
276쪽
unc ex naturali aequitate debet rem componere. Hoc tunc potissimum fit, quando occurrit aliquis casus,qui comprehenditur quidem iub verbis legis, non tamen sub mente Legissatoris, ut supra dictu est. Tunc enim Iudex ex aequo rebono debet sententiam pronuciare. Idem fieri potest in controuersiis Fidei aut Religionis. Nam si
occurreret aliqua controuersia, quia neque aperte ex scriptura , neque exmTraditione decidi posset, recurrendum esset ad auxilium Spiritus sancti, qui tametsi in omni casu implorantibo adeste solet; in hoc tamen spectatun doceret nos omnis veritatem, ut Christus promi sit. Et hoc remedio usi sunt Apos oli in Concilio Hierosolymitano, ubi agebatur de circuncisione dc obseruatione legalium. Atque haec sunt argumenta, quibus hactenus
probatum est, Iudicem controuersiarum fidei, non posse esse Scri
277쪽
pturam , sed Ecclesiam. Nunc superest, ut obiectiones Aduersiaiiorum diluamus.
-.BRima sumitur ex illo Isaiae I S. 1 o. Ad legem magis S ad
testimonium. PIDic colligui Aduersari j, Iudaeos in veteri Testamento,quando oriebatur aliqua corrouersia,missos fuisse ad legem S testimoniumta est,ad Scriptu Ia, tanquam ad Iudicem. Sed valde errat. Primo ,quia iam ostensum est, Iudicem cotrouersiaru in veteri Testameto non fuisse Scripturam, sed Pontificem. Secundo,quia illa verba, Ad legem S testimonium,mulio aliter accipienda sunt,quam putant aduersiarij, ut patet ex praecedeDtibus,quae sic habet:Cum dexerint ad vos:ti Marite a P thonibus, S a diuinis qui strident in incantationibus
suis: Nunquid non populus a Deo suo requi
278쪽
requiret pro vivis a mortuis Ad lege magis ad testimoniu. Quod si non dixerint iuxta verbum hoc, non erit eis matutina lux. ubi di serte agitur cotra illos, qui defuturis euetibus solet cosulere Python istas & ario-IOREt remittuntur partim ad Lege, quae id prohibebat(Deut. I 8.'.(partim ad testimonium Prophetarum, qui a Deo constituti erant, ut futura praedicerents 3. Reg. xx. T. cf.Igitur sensus illorum verborum , Ad legem magis ei testimo-ntu, est liic: Si vultis fieri certiores de futuris euentibus , non debetis consissere Pythoni fias , sicut fecit Saul.(I. Reg. L8. T. Quia hoc Deus
per legem suam fieri prohibuit,ad
quam vos remitto: sed consulite Prophetas Domini, quorum officium est de futuris praenunciare. Quid hoc facit ad Iudicem cotrouersiarum Nihil penitus. Nisii aduersari j velint hyc modo ratiocinari ne futuris euecibus non licet consu
279쪽
consulere Pythonissas: Ergo sol
Scriptura est Iudex controuersiarum. Ineptissime. Et tam era, quocmireris, praecipui illorum Rabin se ineptiunt. Secunda obiectio. 6 g. O Ecuda sumitur ex illo Ioan I s. 3 3. Scrutamini Scripturas . Ecce, inquiunt Aduersarij, Christia remittit nos ad Scripturam , rari iquam ad Iudicein controue iarum. Hoc certe non dicerent,si in telligerent mentem Christi. Cliri stus in illo capite disputat cum Iudaeis, qui negabaRt ipsum esse Filium Dei. Ipse autem probat se essse,quatuor testimoniis. Primo, testimonio Ioannis Bapti me. Vos,inquit, misistis ad Ioannem , ct te Dimonium perhibuit veritati. Erat autem hoc ipsius testimonium et Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit pereata mundi. Et iterum: Eeo
sectimonium perhibui, quia hie eri Filius Dei. s Ioan . s. 3 q. Secundia.
280쪽
Secundo, testimonio miraculo rum,quae patrabat. M', inquit,habeo tectimo,ium maius Ioanne. Opeis a enim , qua dedit mihi Pater, ut Prficiam ea, testimonium perhibentee me, quia Pater misit me. Tertio, testimonio Dei Patris,Et
qui misit me Pater, ipse testimonium exhibuit de me. Nempe cum dixitie coelo et me est Filius meus diletas , in quo mihi complacui: ipsi iuies ite Matth. 3i .di.& Lucae '. 3 i. Quarto , testimonio Scripturatum veteris Testam eriti.Scrutami-u, re Scripturas,quia vos putarIs in
sis vitam aeternam habere: S ElauUt, qriae testimonium perhibent deve:S non vultis venire ad me , ut itam habeatis. Q. D. Si non vultis ecipere tria priora testimonia, luae tamen efficacissima sum aliolui illa non produxissem l saltemion potestis reiice te testimonium cripturam , de quibus tanto mTre. gloriamini . Illae ipta, si al-S te isth