Compendium manualis controuersiarum huius temporis, De fide, ac religione. R.P. Martini Becani, Societatis Iesu theologi ab eodem authore depromptum. Opus vtilissimum, quo resectis ambagibus, veritas catholica perspicuè proponitur; & aduersaria falsi

551쪽

Lib . p. I.

Filium suum factum ex muliere. De passione,2. Corinth. I. x3. Nos autem pradicamus Christum eruei j xum.De morte, sepultura, & resut- rectione, ibid. c. I s . s. Tradidi enim

vobis in primis,quod si accepi,qui nia Christus mortuus est pro perea iis nostris, secundum Scripturas , o quia sepultus est, S quia resurrexit tertia die It infra verces . Si autem Christius non resurrexit, inanis est predicatio nostra, inanis est , fidei vestra. De Ascensione, Eph. . 8. cendens in altum raptiuam duxit captiuitatem. De Ascensione ad dextra Dei Patris, Colos . 3.1. Eius sursum sut,sapite,ubi Christus eii in dextera Dei sedens.Et de aliis simi libus,qua sigillatim complexus est Athanasius in Symbolo.& tandem ita concludit: Eae est fides Catholim,quam nisi quisque fideliter,'mi terque crediderit, saluus esse nou po

terit.

552쪽

ie Fide saluante. I TPosterior discutitur.

c. In posteriori explicatione sumitur hoc principium, Omnes salvari posse.qui credunt ri .articulos fidei in Symbolo Apostoloru comprehensos. Quod verum est cum his limitationibus. i. Si explicit.

credas in . articulos, secundum verista legitimum sensti m. t . Si reliquos articulos,qui notant in Symbolo, ut minimum credas implicite , id e st, si generati in credas , quod E clesia credit;& paratus sis ire par i-culari credere,quidquid ab Ecclesia crede dum proponitur. 3 Si nullum habeas errorem verae fi sei c5trarium. . Si serues mandata Dei. Hinc ita cocludo:Illi non possunt saluati in sua fide, qui neque explicite credunt I x.articulos Symboli iuxta legitimum sensum; neque parati sunt alios credere , qui ab Ecclesia credendi proponuntur, neque depositiit erroces XI m x verae

553쪽

vetae fidei contrarios e neque ses, uant mandata Dei: at Luthetani di Caluinistae sunt tales: ergo in sufide saluari non possunt. . Maiorem probo per singulat partes. Primo, quia, ut taceam dialiis articulis, non credunt hunc Sanctam Eeclesiam Catholicam. Stacundo, nec parati sunt credere alios articulos,qui a sancta Ecclesia Caestholica ad credendum proponuntitur. Immo , parati potius sunt sci elesiam calumniari,quasi a verat, de defeeetit, & adultera facta situ Tertio,neque deserunt errores vetrae fidei contrariorum,de quibus librii su peri oribus actum est. Penique, tantum abest, ut seruent praecepti Decalogi , ut etiam doceant, seruas non posse: in quo partim suae mi utitiae praetextum quaerunt i pastitae, accusant Deum, quasi impossibilii ia nobis exigat, '

554쪽

t vitandam mortem.

Rffert Eusebius lib. c.historit

eccles.c. 3 T. fuisse olim Hae-eticos,qui docerent, non peccaretos,qui in perseeutionibus nesanr hristum externa voce, modo eaorde eonfiteantur. Idem hoc tem iore sentiunt multi Politipi. Sed nate. Primo, quia est contra conmessionem fidei,quae nos obligat,ut idem Christi n5 negemus. Quodpsemet Christus affirmat, Matth.

l o. 32. Omnis, qui eonfitebitur mroram hominibus , eonfitebor S eg. rum eorum Patre meo , qui in eoelis est. Sui autem negauerit me eoram hominibu , negabo S ego eum compatre meo,qui in eoelis est. unde Augustinus tract. 36. in Ioannem Euanta vita est confieri Christum, Mm s tanta

555쪽

tanta mors est negare Christum. x. Deinde est contra virtutere veritatis. Nam veritas obligat nos

ut non mentiamur.-Meneri vi

autem, si externa voce negaremur

fidem Christi,quam interno corde confitemur. Hinc sequitur,easdem ob causas,no licere negare, te esse Catholicum, si Catholicus es. Primo , quia hoc esset negare fidem Christi,quod est contra obligatio, nem cola fessionis fidei. Secundo, esset mendacium,quod est contra obligationem veritatis. Qu res,An etiam peccaret, qui negaret se Lu- theranum,aut Caluin istam esse, si reuera talis esset 3 Respondeo. Pec

caret quidem contra veritatem, quia mentiretur; non tamen contra

consessionem fidei , quia illa nostobligat illum ad eonfitendam falsam fidem,qualis est Lutherana re Caluinistica.

556쪽

De Simulatione. I I

r. A Liud est negare fide, quod

XI. no licet,ut dixi:aliud tacere, dissimulare, occultare, de quo hic disputamus. Et potest esse duplex quaestio.Vna,an aliquis possit tacem re, aut dissimulare fidem, quando rogatur a Iudaeis, Turcis , aut Gentilibus,an sit Christianus 3 vel ab Haereticis, an sit Catholicus e Respondeo. Si interrogatur aper sona publica,non potest tacere,aut ambibue tergiuersiari, sed tenetur

aperte confiteri,quod res est,etrain cum periculo vitae.Si autem interrogatur a priuata person/, potest tacere,aut eludere,dicendo, Quid ad te quorsum me rogas Ratio est,

quia publica persona habet pote- statem interrogandi, quam Privata

557쪽

s s et L r V.Cap. LII.

non habet Vide SancheZ lib, x. Mo-Fal. c. . n. s.& alios ibidem x. Altera est, an aliquis existetris apud gentiles vel H te reta coS,t m pore persecutionis , possit fugexo, vel se occultare, ne cogatur res PGdere de rebus fidei, ut sit c pericultam mortis euadat 3 Respondeo Potest, iuxta illud Matth. Io.ὶ 3. Cum am- temper sequetur vos in Huitate istis, fugite in aliam. Quod etia Pauluae suo exeplo approbauit. Cum enim custodiremur portae ciuitatis, per murum in sporta dimissus est , vetfuga se saluaret. Act. P. 13 .& E. CO-rinth. II. 33. Videatur S. Athanaissius in Apologia pro sua fuga.

3. Potest tamen fieri , ut litatu modi fuga propter aliquam circunstantiam sit illicita; praesertim in Pastore vel Episcopo,qui ratio- De sui ossici j tenetur manere apud suos subditos, tempore communis persecutionis, etiam cum periculo viteridque ex duplici causa. Primo,

558쪽

De Simulatione. J S 3

ne subditi fideles , qui manent iri

Persecutionerarelinquantur sine pastore,cuius prqsentia tunc maxime necessaria est,cap.Sci scitaris,septies ma,quaest . I.secundo, ne infideles contemnant nostram religionem, quando vident eam a propriis Pactoribus in casu necessitatis non defendi. D.Thomas in x. h. quaest.

CA P V T lv. An aliquando liceat simulare alie-- nam fidemti, Ictum est, quomodo Chria stianus debeat se gerere ci ea fotessionem propriae fidei.Nuc videndum est, an possit aliquando si mu lare alienam sectam, aut religionem. Qilod dupliciter fieri potest. Primo externis verbis,ut si dicat se Arianum , aut Iudaeum, aut

559쪽

Turcam,aut gentile esse, cum non sit. Hoc nunquam licet, ut supra

ostendi:tu quia hoc est negare fidem Christi,tum quia est apertum

mendaciu Secudo externis signis, ut si cum geli libus adoret idolum, aut esi Haereticis publice oret,conciones audiat, & quae similia sunt. Est ergo quaestio,an liceat homini Christiano & Catholico apud Haereticos, vel alios infideles,vsurpare huiusmodi signa, ut occultet se Christianum & Catholicum esse,

ne forte cognitus occidatur i. Aliqui generatim putant lic re,modo fiat animo simulandi tantum,absque interna voluntate profitendi falsam religione. Ita Adri nus in . quaest. I. de Baptismo, in responsi ad s. argumetum. Et vid tur esse sententia D. Hieronymi in C. h. ad Galatas, bi ait: item esse simulatiorum S assumedam in tempore. Et excusat Apostolos,qui per

simulationem usurparunt ceremo nias

560쪽

De Simulatione. I s s

nt as Mosa cas , quae iam eIantabrogatae & illicitae. 3. Alij utuntur distinctione.Nam externa signa,quibus si mulari potest falsa religio , possunt reuocari ad duo capita. Quaedam proprie ac speciatim instituta sunt ad cultum falsae religionis: alia vero, tametsi propria sint infidelium, non tamen instituta sunt ad cultum falsae religionis, sed alium finem. Putat igitur priora esse illicita.& confestionem fidei, non item posteriora. Ita Alexander, Antoninus NauarruS. Bannes,& alii apud Valentiam i mo 3 quaest. s. p. .dub. q. ut haec doctrina melius examinetur, ad particularia signa descendendum est,hoc modo & ordine. CAt VT v. n liceat per simulationem idola

eolere.

i. Ton licet. Primo,quia Apo-1N stolus danat huiusmodi cul