Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

121쪽

De verbis vangelii Joan. v. Scrutamini Scripturas, in quibuS putatis o uitam inter nam ha ELU, etc. Contra DonatiStaS.I. D Evangelicam lectionem, quae recens onuit in auribus nostris, advertat Charitas Vestra, dum pauca loquimur quae Dominus donat. Ad ludaeos Dominus loquebatur desiis, et dicebat eis: re Crutamini Scripturas, in quibus putatis vos Vitam aeternam habere, ipsae teS- timonium perliibent de me. D Deinde post paululum uigo inquit, veni tu nomine atri mei, et non acco D pistis me: si alius venerit in Domine suo, illum acci nitetis o Deinde post paululum, si Quomodo potestis milii Credere, gloriam ab inVicem expeCtantes, et glon iam quae a Deo solo est, non quaerentes Ad extro mum ait: α Non ego Vos accuso apud Patrem: est qui DUOS CCUSat Moyses, in quem vos speratis. Si enimn Crederetis Moysi, Crederetis forsitan et mihi de mo enim ille scripsit. Cum autem verbis illius non creditis. D quomodo potestis mihi credere P ad haec proposita nobis divinitus, exire lectoris, sed ministerio Salvatoris, audite pauca non numeranda, Sed appendenda. ΙΙ. Nam ista omnia iacile est intelligere de udaeis. Sed cavendum est, ne Cum illo nimis attendimus a nobis oculos auferamus. Discipulis enim suis Dominus loquebatur: et utique quod illis loquebatur, et nobis pos

t Alias κLv, de verbis Domini. - Ioan V, 39-47.

122쪽

teris loquebatur. Neque enim ad illos solos pertinet quod ait: si Ecce ego Vobiscum Sum usque ac consummationemo sayculii: , sed ad Omnes etiam postea futuros Christianos, et usque in finem speculi proventuros. Loquens ergo illis ait, si Cavete a formento Pharisaeorum . Iunc putaverunt ideo D0minum dixisse hoc, quia panes non tulerant: non intellexeruiit, quia re Cavete essemnento Pharis*'Orum,nlio dictum est si Cavete a doctrina Pharisaeorum. Duae fuit doctrina harisaeorum, nisi quam modo audistis Pu Gloriam ab invicem quaerentes, gloriam ab invicem D expectantes, et gloriam quae a Sol Deo est, non quae-D rentes. Die his apostolus Paulus ita dicit u Testimo D nium eis perhibeo, quia gelum Dei habent, sed non D secundum scientiam β. Zelum inquit, Dei habent: novi, scio, apud illos sui, talis fui. Velum Dei habent, D sed non secundum scientiam D Quid est hoc, pos tole, non secundum scientiam si P Expone nobis quam commendes scientiam, quam dolea in illis non esse, et in nobis velis esse. Secutus adjunxit, et quod clausum posuerat, aperuit. Quid est, Veliun Dei habent, sed non D secundum scientiam Ignorantes enim Dei justitiam, D et suam Volentes Constituere, justitiae Dei non sunt, subjectist. Ignorare ergo Dei justitiam et suam velle constituere, hoc est, gloriam ab inVicem expectare et se iam quae a Solo Deo est non requirere, hoc est ser metitu in harisaeorum. Ab hoc cavere Dominus jubet. Si servis jubet, otio initius jubet, CaVeamus ne audia

mus rei quid mihi dicitis, Domine, Domine, et nou, facitis quae dico β DIII. Rc linquamus ergo paululum Juleos, quibus Dominus tunc loquebatur Fori Sunt, audire nos nolunt.

123쪽

Ipsum Evangelium oderunt, salsa testimonia in Dominum prOCuraVerunt, Ut damnarent ViVum Dalia testimonia emerunt pecunia Contra mortuum. Quando eis dicimus :Credit in Jesum, respondent nobis: In hominem mortuum credituri sumus Cum autem addimus Sed resurrexit, respondent obsit Discipuli ejus urati sunt eum de sepulcro. Amant salsitatem Judaei emptores, et contemnunt Veritatem Domini Redemptoris. Quod lo queris, Judaee, parentes tui pecunia emerunt; et hoc iute remansit, quod emerunt. Attende potius eum qui emitte, non qui mendaci uin emit tibi. IV. Sed istos ut diximus, relinquamus istos attendamus fratre nostros, Cum quibus agimus diam Christus caput est et corpus Caput in coelo est, Corpus in terra est caput Dominus est, corpus Ecclesia ejus. Sed me ministis dictum, si Erunt duo in Carne una Sacramen D tum hoc magnum est, ait Apostolus, ego autem dico in, Christo et in Ecclesia i , Si ergo duo sunt in Carne una duo sunt in OC Una Caput nostrum, Dominus Christus, locutus est ad Judaeos ea quae audiVimVS, Cum Evangelium legeretur, caput ad inimicos suos Lloquatur et corpus, id est Ecclesia, ad inimicos suos. Nostis ad

quos loquatur. Quid habet loqui Non dixi de meo, ut

VOX una sit quia Caro una vox una Hoc ergo illis dicamus : Voce Ecclesiae loquor. O fratres, dii dispersi, oves errantes, rami praecisi, quid mihi calumniamini Quid me non agnoscitis si Scrutamini Scripturas, in quibus D putatis os Vitam aeternam habere, ipsae testimoni uinis perhibent de me : Iudaeis dicit caput nostrum, quod vobis corpus dicit Quaeretis me, et non invenietis . Quare Quia non scrutamini Scripturas, quae testim0nium perhibent de me.

XXVI.

124쪽

V. Testimonium pro Capite Abrahae: dictae sunt v promissiones et semiui ejus i ou dicit Et seminibus, tanquam in multis; sed tanquam in uno Et seminin tuo, quod est Christus in D estimonium pro Corpore ad Abraham, quod commemoravit Apostolus u Abrahaen dictae sunt promissiones. Vivo ego, dicit Dominus porn memetipsum juro, quia Obaudisti VOC m meam et non pepercisti dilecto silio tuo propter me, nisi benedicons, benedicam te, et implendo implebo semen tuum sicutis Stellas Coeli et Sicut arenam maris et benedicentur in Semine tu omne gentes terrae . Diabes testimonium

pro Capite habes pro corpore. Audi aliud breve et prope

una Sententia Complexum pro Capite et pro Corpore. ljeresurrectione Christi salinus loquebatur Du Exaltare su D per CoelOS, Deus β. D Continuo pro Corpore, in Super omnem terram gloria tua D Audi testimonium pro Capite : Foderunt manu mea et pedes meos dinum ora 'Urunt, omnia ossa mea : pSi Vero Consideraverunt et conspexe Duunt me, diviSerunt ibi Vestimenta mea, et Supor es D tem meam miSerunt sortim. Iudi Continuo pro Corpori post pauca Verba Omlnem Orahuntur, et Omert 'illuris ad Dolia inuni universi sine teme et adorabunt in ConspeCtu ju universae patriae gentium; quoniam Do- D mini est regnum, et ipsi domi uabitur gentium

is Omnem terram exiVit Onu eorum, et tu ines orbis D terrae Verba eorum'.

VI. Haec Judaeus, et istis nostris. Quare Quia istas Scripturas Veturis es tamenti et Judaei accipiunt, et nostri isti accipiunt Sed ipsum Christum, quem illi

125쪽

non accipiunt, videamus Si isti accipiunt. Dicat et ipse. dicat et pro Se pii aput St, et pro Corpore Suo tuo lest Ecclesia quia et in nobis Caput loquitur pro O , ori . Audi pro capite Dre Resurrexit a mortuis invenit Discipulos ullaesitantes, dubitantes, I)rae gaudi non CredenteS; PQ-nruit illis sensum, ut intelligerent Scripturas. et lixit meis : Quia sic scriptum est et sic oportebat Claris tumn pati, et reSurgere a mortuis tertio die. Dinabes liro capite dicat et pro corpore pri dicari in nominen ejus poenitentiam et cmiSSionem OCCatorum per Om- D ne gentes, inClinentibus ab erusalem i. micat ergo Ecclesia inimicis suis, dicat. Dicit plane non taCet Sed illi audiant. Fratres, audistis testimonia, jam nOSCite me. si Scrutamini Scripturas. in quibus Vos Sperati vitam aeternam habere ipsae testimonium perhibent de me. Quae dixi non sunt de meo, sed de Domini mei et tamen adhuc aversamini, adhu tergiversamini re Quo is modo potestis mihi Credere, gloriam ab invicem expeC-ntantes, et gloriam quae a Sol Deo est, non quaerentes , Quia ignorantes Dei justitiam gelum Dei habetis, sed D non SeCundum Cietitiam. Ignorantes enim Dei justi- tiam, et Vestram volentes Constituere, justitiae Dei non estis subjecti . , Quid est aliud ignorare Dei justitiam, et suam Velle constituere, nisi dicere : Ego sancti siCO, ego

justifico quod ego dedero, hoc sanctum est Dimitte Deo quod Dei est agnosce, homo, quod hominis St. Ignoras Dei justitiam, et tuam vis constituere Iustificare me vix sufficit tibi ut mecum justificeris. VII. De Antichristo dictuni est, et omnes sic intelligunt quod ait Dominus in Ego veni in nominet atris mei,

et non suspepisti me si alius venstri in nomine suo, hunc suscipietis . Sed audiam is et Jo innem: audis A

126쪽

n quia Venit Antichristus, et nunc Anticliristi multi facti, sunt Quid autem expavescimus in Antichristo, nisi

quia nomen Suum honoraturus est, et nomen Domini

contempturus P Quid aliud facit qui dicit: Ego justifico P Respondetur ei: Ego ad Christum veni, non pedibus, sed corde veni ubi Evangelium audivi, ibi credidi, ibi baptigatus sum : quia in Christum credidi in Deum credidi. Et ille : Non es mundus. Quare Quia non hi sui.

Di quare non sum mundatus, homo qui baptigatus sum in Ierusalem, homo qui baptigatus Sum Verbi gratia, apud Ephesios ad quos datam Epistolam legis, et quorum pacem spernis icce ad Ephesios scripsit Apostolus: sundata est ECClesia, manet usque nunC. et herius manet multiplicius manet, tenet quod accepit ab Apostolo Si quis annuntiaverit Vobis praeter quam quod D aCCepistis, anathema sit . , Quid ergo quid mihi dicis pMundus non sum Ibi baptigatus mundus non sum

Etiam non es. Quare Quia ego ibi non sui. Sed qui ubique est, ibi fuit. Qui ubique est ibi fuit, in cujus

nomen credidi. Iu nescio unde veniens, imo non e niens, sed Olens ut ego ad te veniam hic positus dicis

mihi : Non es recte baptigatus, quia ego ibi non sui . Vide quis ibi fuit. Quid dictum est Joanni re Super quem Vi- , deris Spiritum descendentem quasi columbam, hic est, qui baptigat . , Ipsum habes quaerentem te imo quia milii ab ipso baptizato invidisti, ipsum perdidisti.

Vli I. Intelligite ergo, fratre mei, 0Cem nostram et illoruin et videte quid eligatis. Nos hoc dicimus: Simus sInuti, Deus scit simus iniqui, et hoc magis ipse scit: Vos in uobis spem non ponatiS, qualescumque simus. Si boni sumus, facite quod SCriptum St. Imitatores mei Distote, sicut et ego Christi D Si autem mali sumus,

127쪽

nec sic deserti estis nec sic sine consilio remansistis audite dicentem re iis dicunt, facite; quae aut 'in a DCiunt, sacere nolite . , illi autem contra iri otiis uerimus, peristis. Ecce est alius qui veniet in nomino suo. Ergo ita mea ex te pendebit, et Salus mea ex te re ligabitur Ita-ne oblitus sum fundamentum meum Plionii petra erat Christus P Nonne qui aedificat superpetram, ipsum non dejicit ventus, pluxia sumina δ Veni ergo meCUm. Si is super petram, et noli mihi esse velle

pro petra.

IX. Dicat ergo et novissimum illud Ecclesia crenderetis Moysi, crederet; et mihi do me enim ille DSCripsit si quia corpus sum jus, de quo Scripsit. Et de Ecclesia Moyses scripsit; nam Moysi Verba dixi. In

D Semine tuo benedicentur omnes gentes β. D DSeS OCin primo libro scripsit si Si crederetis Moysi, credereti Sue Christo is uia Moysi contemnitis, necesse S Ut Christi verba contemnatis. mahent hi, inquit Moysen et Prophetas, audiant illos. Non pater Abraham, Sed D Si quis a mortuis venerit, ipsum audient. Et ille sin Moysen et Prophetas non audiunt, ne si qui a mor a tui resurrexerit, Credent si is Hoc de udseis dictum est: ergo non dictum do haeretici. A mortuis resurrexerat qui dicebat: u Oportebat Christum pati et reSurgerena mortuis tertio die Τ. Hoc credo. Credo. inquit. Credis Quare non credis quod sequitur. Quia Credis re oportebat Christum pati, et resurgere a mortui tertio die ; is hoc dictum est de capite: crede, et quod Sequitur de Ecclesia, retraedicari in nomine ejus poenitentiam,

et remiSSionem peccatorum per omne genteS. D QUI

credis de capite, et nou recis de corpore Quid tibi

128쪽

secit Ecclesia ut eam velis quo iam modo decollare Tollere vis Ecclesiae caput, et Capiti Credere, corpus relinquere, quasi exanime Corpus. Sine causa capiti, quaSi famulus devotus blandiris. Qui decollare vult, et Caput

et Corpus Onatur OCCidere Erubescunt negare Christum, et non erubescunt negare verba Christi Christum nec nos vidimus oculis, ne vos. Judaei Viderunt, et occiderunt. Nos non vidimus, et credimus verba ipsius nobiscum sunt. Comparate Vos Judaeis : illi contempserunt pendentem in ligno, vos contemnitis sedentem in coelo:

illis suggerentibus stetit titulus Christi, vobis stantibus deletur baptismus Christi. Sed quid restat, fratres, nisiorem VS et Pro Superbis, oremus et pro elatis, qui se sic Oxtollunt Dicamus pro illis Deo V Cognoscant, quia tibi is nomen Dominus D et non homines, sed a solus al-DritSSimus Super omnem terrami. o Conversi ad Domi

SERMO CXXX .

De verbis Evangelii Joan. VI ubi narratur miraculum de quinque panibus et duobus piscibus. I. MIRACULUM grande factum est, dilectissimi, ut de quinque panibus et duobus piscibus saturarentur quinque hominum millia, et residua fragmentorum implerent duodecim cophinos δ. Grande miraculum : sed non mul

129쪽

tum mirabit nur factum, si alto ius imus acientem. Ille multiplicavit in manibus si angentium quinque panes, qui in terra ei uinantia multiplicat semina, ut grana pauca mittantur et ibi rea impleantur. Sed quia illud omniann O .ui . nemo miratur. Admirationem tollit, non facti illius sed assiduitas. 0minus autem quando istas a Ct Lal. io I solum per verba . sed etiam Per ipsa miracula intelligentibus loquutiatur qui qui panes significabant Irituque libros Legis Moysi. ex vetus ii ordeum est ad Evangelicum triticum. lagna in illis libris de

Christi mysteria continentur. Unde ait ipse Si creden relis Ilo 'si crederetis et mihi : de me enim ille scrip γ, si ii ii , d quomodo in hordeo medulla sub palea lal Ct. Si in Velament mysteriorum Legis late Christus. Ut panis 4ris loria illa Oxponuntur et dilatantur : si et panes illi crescebant quando frangebantur. Et hoc quod

num significant plebem sub quinque libris Legis consti tutam. Duodecim cophini sunt duodecim Apostoli qui et ipsi de fragmentis Legis impleti sunt. Duo pisCUMSunt. aut duo praecepta dilectionis Dei et proximi pii duo populi ex circumcisione et pr9 putio aut duae illa snCrpe

ll. Omertamur ad rim qui ista secit u Ipse est a Ditis qui de coelo descendit dianis qui reficit . et nos delicit ianis qui sumi potusa. On Sum non O CSt. IPSH in panem etiam manna significal, t. nil dictum est . . Panem Coeli dedit illis . panem Angelorum mandu-DCa i liolino si is uis est panis couli nisi Christus . Sed ut panem Angit lorum mandularet homo, Dominus An-

130쪽

gelorum factus est homo. Si enim lio non factus esset, carnem ipsius non haberemus : si Carnem ipsius non ba heremuS, panem altaris non manduCar mus. FestinemUS

ad pereditatem, quia magnum inde pignus accepimus Fratres meti desideremus vitam Christi, quia tenemus pignus mortem Christi. Quomodo nobis non dabit horia Sua qui paSSus est mala nostra In terris istis, in isto saeculo maligno quid abundat, nisi nasci, laborare et imori Discutite res humanas , convinCite me, Si meΠ

tior : attendite omnes homines, utrum ad aliud sint in llio Saeculo, quam nasci, laborare et mori. Hae sunt mercimonia regionis nostrae, ista hic abundant. Ad tales merces Mercator ille descendit. Et quoniam omnis mer Cato dat et accipit dat quod habet, et accipit quod non habet; quando aliquid comparat dat pecuniam, et accipit quod emit etiam Christus in ista mercatura dedit et accenti uid accepit Quod hi abundat, nasci, laborare et mori. Et quid dedit Renasci, resurgere et in aeternum regnare. O bone Mercator, eme DOS. Quid dicam, me nos , Cum gratias agere debeamUS, quia emisti nos Pretium nostrum erogas nobis, Sanguinem tuum bibimus, erogas ergo nobis pretium DOStrUm. Et Evangelium legimus instrumentum nostrum SerVitui UmUS, Creatura tua sumus secisti nos, redemistinos Emere potest quisque Servum Suum, Creare non potest Dominus autem servos suos et Creavit et redemit: CreaVit, ut 8Sent redemit, ne Semper aptiVi Ssent.

Incidimus enim in principem hujus speculi, qui seduxit Adam et servum se it, et coepit nos tanquam VernaCUlOS possidere. Sed venit Redemptor, et victus est deceptor. Et quid secit Redemptor noster captivatori nostro Adretium nostrum tetendit muscipulam crucem Suam

ι Florus ad Hebr.