Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

301쪽

Legis nevaricator qui sis antea nescius peCCator. Hoc dicit Apostoliis se Lex peccatum est Absit. Sed pecca tum non Cognovi, ni Si per Legem Nam Concupiscen- tiam nesciebam, nisi Lex diceret Non ConCupisces.

VII. si occasione autem CCepta JCCCatum Per manis datum operatu in est in me omnem CODCUpiscentiam'. Minor erat Concupi SCentia, quando ante Legem Securus

peCCabaS nun autem oppositis tibi obicibus Legis, si1xius concupiscentiae qua Si renatu est paululum, non siccatus sed increscente impetu qui te ducebat obicibus nullis, obruit te obicibus ruptis. Concupiscentia tua minor erat quando tuam moVebat libidinem omnis est autem quando transcendit et Legem. Vis nosse quam magna

sit Vide quid ruperit: si Non concupisCCS. D 'On homo dixit Deus dixit, Creator dixit Judex aeternus dixit, non quicumque dixit. Fac ergo quod dixit. Non facis Observa judicantem qui dixit. Sed quid facias, o homo P Ideo non vicisti, quia de te praesumpsisti.

VIII. Attende ergo nunc Verba Superiora , quae Videbantur obscura re Cum enim SsemUS in Carne is Verba quae superiora diximus, unde Coepit leCti quae obscura videbatur, attendi te Cum enim DSSemu in Carne, pas Siones CCCatorum quae per Legem Sunt Dinde per

Legem sunt Quia eramus in Carne. Quid St, quia eramus in carne Praesumebam VS de carne. Num enim qui loquebatur Apostolus jam exierat de ista carne, aut eis loquebatur qui jam exierant morte de ista carno Nouutique sed secundum hujus vitae modum, et qui loque batur, et quibus loquebatur, in Carne erant. Quid ergo est, si Cum SSemu in Carne, miSi Cum de Carne praesu meremus , hoc est, de nobis consideremus δ' Dinomini

Rom. II, 8. - Beda ad Rom. Vii.

302쪽

enim dictum est, et de hominibus dictum est debit omnis caro salutare Dei'. is Quid est, u Videbit omnis caro, misi videbit omnis homo Et quid est si Verbum

D caro sactum est , iis Verbum homo actum est Non enim Verbum et caro erat et anima ibi non erat' sed carnis nomine homo significatus est, in eo quod legitur

. Verbum caro actum est. Ergo Um Ss Ditis in Carne. Didost, in concupiSCentiis Carnis Versaremur ibique totam Spem nostram tanquam in nobis poneremus Passiones D CCCatorum, Uael Pr Legem Unton auClae sunt per legem. Prohibendo enim secerunt legis praevaricatorem quia ille qui praevaricator est factus, Deum non habuit adjutorem re perabantur ergo in membris nostris, ut, fructum errent , cui nisi, si morti is Si damnandus erat peCCator, Ham Spem habet praevaricator PIX. Ergo, o homo, Vicit te ConcupiSCentia tua vicit, quia in malo loco te invenit: invenit te in carne id o te

vicit. Migra inde quid expavescis Non tibi dixi ut

moriaris. Noli expavescere, quia dixi uigra de carne. Aon tibi dixi ut moriaris cimo audeo dicere, dixi ut moliaris re Si mortui Sti cum Christo , qud sursum sunt, quaerite. In Carne iVens noli esse in carne re onmis, caro foenum, Verbum autem Domini manet in aeter ω num . , Dominus fiat refugium tuum instat Oricu piscentia . Urget te magni S ire aCCepit adversum te

prohibilion Legis grandior facta est, majorem hostem pateris Sit Dominus refugium tuum turris sortitudi, ni a facie inimici si is Noli ergo esse in carne, in spiritu esto. Quid est in spiritu esto In Deo spem pone. Nam si posueris spem in ipso Spiritu . quo homo es iterum spiritus tuus in carnem relabitur, quia non dedisti eum

303쪽

illi a quo suspendatur. Non se continet, Si non contine tur. Noli remanere in te, transcende et tu in illo te pone

qui fecit te. Nam si spem in te habueris accepta Lege

praevaricator eris. Invenit te hostis nuduni refugio, invadit te vide ne sorte rapiat. Velut leo , et non sit qui eruati. Attende verba Apostoli Legem laudantis, suaccusantis, reum se Sub Lege facientis, et personam ortu tuam in se transfigurantis et dicentis tibici si Peccatu nii, non Ognovi nisi per Legem Nam Oncupiscentiam, nesciebam, nisi ex diceret Non concupisces. OCCa-D Sione autem CCupta . Peccatum per mandatum pe-D at uni est in me omnem Concupiscentiam. Sine lege D nini peccatum mortuum est . D uid est a mortuum, est D Latet non apparet Omnino , tanquam Sepultum ignoratur u Adveniente autem mandato, peCCatum Te

o vixit. D Quid est, si revixit Drapparere Coepit, sentiri

coepit, i hcllare adVerSum me Coepit. X. Ego autent mortuus Sum. Quid est, remortuus sum Ul 'ii evaricator faCtus una re sit inventum est mihi man

is datum quod erat in vitam. Videte quia Lex laudatur is mandatum quod erat in vitam. D Qualis enim ita est, non concupiscere vita dulcis Dulcis est quidem voluptas concupisCentiae : Verum St, ne eam homine Se querentur . nisi dulci eSSet Theatrum SpeClaCulum.

meretrix lasciva , turpissima cantilena, dulcia sunt ista concupiscenti e dulcia plane, suavia delectabilia : sed, si Narraverunt mihi injusti delectationes, sed non sicutis ex tua Domine . , SuaVia Sunt, dulcia sunt, dele tabilia sunt sed audi meliora re arraverunt mihi injusti delectationes, sed non sicut ex tua, Domine. D Felix anima quae hujusmodi delectationibus oblectatur, ubitur nitudine nulla inquinatur, et Veritatis Serenitate pur'

304쪽

gatur. Quem autem delectat ex Dei et sic delectat, ut omnes dule taliones lasciviae vincat, non sibi armget istam delectationem Dre Dominus dabit suavita tonii , Quid dicam Domine . da mihi illam suavitatem, vel illam si Suavis es, Domine, et tu tua suavitate doce me justitias tuas . In tua suavitate doce me, et doces me. TunC disco ut faciam , si in tua suavitate doceas me Cp'terum quandiu blanditur iniquitas et dulcis est iniquitas, amara est Veritas. In tua suavitate doce mera ut suavis sit Veri tas dulcedine tua contemnatur iniquitas Multo melior est et suavior Veritas, sed sanis suavis est panis. Quid melius et praeclarius an coelesti Sed si non obstupefacit dentes iniquitas Scriptura enim dicit Sicut uva acerba D dentibus noxia est, o sumus oculis, sic iniquitas ut n- tibus ea . Quid prodest quia panem laudatis, si male vivitis Quod laudatis non manducatis. Cum ergo audiSVerbum, Cum audis verbum justitia et veritalis, et laudas; multo laudabilius si si facias. Fac ergo quod laudas. An dicturus es : Volo, sed non valeo Quare non vales Quia sanitas non est. Unde sanitatem perdidisti nisi qiua peccando Creatorem offendisti Ergo ut ejus panem quen

laudas , Cum suaVitate . id est, Cum Sanitate manduCUS

dic illici ago dixi Domino, miserere mei, Sana Dim duln meam, quoniam poccavi tibi . , Ergo iii fuit, si Invonis tum est mihi mandatum quod erat in vitam , hoc esse, in mortem n Erat enim sibi antea ignotus peCCator sactus est manifestus pra)varicator Ecco inventum si illi in mortem, quod erat in Vitam. XI. α Occasione autem, inquit. CCepta QCCalum per, mandatum sesellit o. o per illud occidit . , Sic sac tum est primo in paradiso Fefellit, inquit, me Occa

305쪽

v lane accepta per mandatum n Vide serpentem ii

fieri illi susurrantem. upesivi ab ea quid dixerit Deus; respondit illa : si Dixit nobis Deus : Ex omni ligno quod, est in paradiso, edetis de ligno autem scientiae bonis et mali non edetis. Ex eo si ederitis morte moriemini. Hoc est Dei mandatum. Contra Serpens Non, inquit, naorte morientini. Sciebat en in Deus, quia qua die ede-nritis aperiuntur Culi vestri et erilis tanquam iii., Occasione ergo CCepta peCCatum per mandatum se is sellit me et 0r illud occidit. D Gladio plena portabas. te inimicus occidit armis tuis te vicit armis tuis te interemit. Recipe mandatum : Cito esse arma, non quibUS occidat te, sed quibus a te occidatur inimi us. Sed noli prί sum ei si viribus tuis. Vide parvum David contra Goliam . Vide parvum contra ingentem sed in nomine Domini pri sumentem . Tu Venis ad me inquit, Cum clipeo ot lancea . Pgo in nomine Domini omnipotentis. Sic sic aliter non : Omnino aliter non prosternitur inimicus. Qui praesumit de viribus Suis antequam pugno tipse prosternitur. XII. Videte tamen charissimi Videte otia in atque etiam Paulum apostolum Contra furorem Manichaorum

esse Legis divinae apertistinium laudatorem . vidule quid adjungat itaque lex quidem sancta , o mandalum D SanCtum et Ustum . et bonum . , Numquid abortus laudari potest Paulo ante orbo illo quod dixit re Albsit Dd senderat a crimine . non laudaverat. Aliud est a rimine obj octo defendere aliud debilo praeconio praedi Care Crimen objectum suit si uid ergo dicemus Loxn peccatum est D essensio si Absit. Dino verbo deson ditur veritas; quia magna ost Apostoli defendentis aucto-

306쪽

ritus. Quid diu defendat si usticit Absit. An vultis, inquit, experimentum accipere ejus, qui in me l0quitur, Christus io modo autem Itaque e quidem SanCta, D et mandatum sanCtum, L UStum, Otionum. DXIll. st Quod ergo bonum est, mihi factum est mors Θ, Absit . , Quia bonum non est mors. Sed peCCatum Ut D Pp ireat eCCatum, per bonum operatum est mihi, mortem. D Mors non est lex, sed peccatum est mors. Jam dudum autem dixerat Sine lege peccat Um Or- D tuum est. Dibi Vos admonueram, quia si mortuum St, dixit absconditum latet non apparet Modo Videte quam vere ita dictum sit Peccatum. Gun, ut appareat D P0CCatum D on dixit uis uia erat et quando non apparebat si Peccatum cis appareat peccatum D Quid QSt, u ut appareat peccatum D Quia si concupiscentiam, nesciebam, nisi ex diceret Non concupisceS. Dion ait : Concupiscentiain non habebam sed, si ConcupiS-D Centiam nesciebam is Sic etiam hic non ait : Ut sit pec latum Sed, ut appareat peCCatum, per Onum D mihi operatum est mortem , Quam mortem P Ut fiat

D Supra modum CCCator aut peCCatum per mandatum. Attende, re Supra modum e Cato : D quare G Supra mo-

, dum , Quia jam et praevaricatio. ibi enim lex non

XlV. Videte ergo, fratres videte genus humanum a prima illius primi hominis morte fluxisse Etenim peCCatum a primo homine intravit in hunc mundum , et per pocCatum mors, et ita in omnes homines pertransiit A. Pertransiit, Verbum attendite, quod audisti : Conside rate, videte quid est pertransiit. Pertransiit inde est ut parvulus reus peccatum nondum secit, sed traxit. Clonini illud peccatum non in fonte mansit, sed per-

307쪽

hransiit: non in illum aut illum . sed in omnes limines pertransiit. Genuit peccati es morti biimios primus peccat0r, primus prsevaricat . Venit ad sanandos de Virgiue Salvator. Quia ad te non qua venisti, venit : Non enim ille de concupiscentia maris et o tuae, non de illo vinculo concupiscentise si Spiritus, inquit, SanCtus, superveniet in te is Dictum est h0c Virgini, dictum est fide serventi, non concupiscentia carnis aestuanti bn ritu S SanCtus superveniet in te, et virtus Altissimi obum sarabit tibii. Dup tale obumbraculum haberet, quando ardore libidinis aestuaret Quia ergo non qua VeniSti ad te venit, liberat lo thi te invenit Venum latum Sub peccat0, jacentem in morte primi liominis, trahentem peccatum primi hominis, habentem reatum antequam habere possus arbitrium. Ecce ubi te invenit, quando parvulum invenit. Sed parvuli putarem excessistici CCC crevisti, primo peccato multa addidisti legem accepisti, praevaricat extitisti. Sed noli esse sollicitus : Ubi abuni daVit peccatum, superabundavit gratias is Conversi ad

Dominum etC.

SERMO CLIV 4.

De verbis Apostoli, Rom. 1 r. citra H quia te Spiria talia ESt, πω autem urnalis Sutri, etc. Contra Pelagianos, qui dicunt luminum Sine peCCat eSS POSSCiu hac VitI.

I. HESTERNAM lectionem de sancti apostoli ausi Epis

Luc. I, 35. 2 Rom. , O. - . Alias , de verbis Apostoli. Habitus ad Mensam S martyris Cypriani

308쪽

tola, qui Sermoni assuistis audistis Lillam lectio sequitur quae hodie recitata est x. Adhu vorsatur illo dis Iullis et periCulosus locus, quem vobis in adjutorio Domini

nostri, quantum me religioso apud cum adjuvatis asseCtu pro Viribus, quas dare dignatur, exponere et enodare SuS-

opimus Pallentiam mihi praebeat Cliaritas Vestra , ut si habeo propter obscuritatem rerum dissicilem disputa

tionem saltem habeam sacilem Vocem Si enim utrumque sit dissicile, multum laboratur et utinam non Sine Cati Salaboretur. Ut autem prosit labor noster . Sit patiens auditus Vester. uia Legem non culpat Apostolus, hesterno die audientibus , quantum sexistimo . satisfecimus. Ibi quippe ait Quid ergo dicemus Lex peccatum Styn Absit. Sed peccatu in non cognoVi, nisi per legem Nam D COIICupis tentiam nesciebam , nisi a ex diceret Non, ConC Upis res Casione autem CCepta, QCCatum per D mandatuli operatum est in me omnem ConcupiSCCntiam.

D in lege enim peccatum mortuum est, D id St, latet, non apparet si Ego autem vivebam aliquando sine lege B adVeniente autem mandato, peCCatum revixit. Ego au tem mortuus sum, set inventum est mihi mandatum quod erat in vitam V Ouid enim tam pertinens ad vitam quam . , Non concupisces hoc esse in mortem. Peccatum enim D OCCaSione accepi per mandatum sesellit me, et per, illud occidit concupiscentiam terruit, non extinxit; terruit, non oppressit; seCit timorem poenae, non amo rem justitiae si Itaque , inquit, lex quidem Sancta , et D mandatum Sanctum, et justum, et bonum. Quod erg0Μ honum est mihi actum est mors Absit . D Non enim lex mors, sed peccatum mors. Quid ergo ex occasione mandati re Sed peccatum ut appareat peccatum la-lebat enim quando mortuum dicebatur Per bonum

309쪽

mihi operatum est mortem Put, addita praevaricatione sat supra modum peCCalor aut CCCatum per mandantum n quia praevaricatio peCCato non adderetur, si non esset mandatum. lio enim loco dicit aperto id om Apostolus is Ubi enim lex non est, nec praevari Catio . o

uid ergo Quid dubitamus ad hoc datam esse Legem ut inveniret se homo Quando enim Deus non prohibe bat a malo latebat se homo : Vires suas languidas non invenit, nisi quando legem prohibitionis accepit. Invenit ergo se in malis invenit se. Quo fugit se Quocumque enim fugerit se, sequitur se. Et quid ei prodest de se in- Vento SCientia quanis sauciat conscientia ΘII. Loquitur ergo et in ista lectione quae hodie recitata est ille qui invenit se si Scimus, inquit quia lex spiritalis

Quod enim operor ignoro. Non enim quod Volo . hoc ago sed quod odi illud a io . meritur hoc loco magna diligentia quis intelligatur utrum ipse Apostolus qui loquebatur an alium aliquem in se transfiguravit. quem tangeret in se . sicut dixit quodam loco Haec autem omnia transfiguravi in me et Apollo propter vos. ut in nobis discatis A. , Si ergo Apostolus loquitur. quod nemo dubitat , et cum dicit on suod volon ago; sed quod odi illud facio. non de altero sed de se ipso dicit quid simus intollecturi fratres in ei ita ne

apostolus Paulus nolebat verbi gratia. a 'Pro adultori uiri. et aciebat adulterium y Dolebat osse a V:lius. Ut rat V. rus Quis autem nostrum ait Mai 0 industri tali blasphd mia, ut de Apostolo hos selisisti Et te orgo alius os ali quis sorte tu es aut tu Ps. aut ille ess aut ego sum. Si ergo aliquis nostrum est, ipsum quasi de ipso audianuis.

310쪽

et non irati nos corrigamus. Si autem ipse est, sorte enim et ipse est; non sic intelliganius quod dixi Non quod Μ illo ago; sed quod odi, illud sacio, , tanquam vellet

CSSe Castus, et esset adulter aut Vellet esse misericors et esset Crudelis aut Vellet esse pius, et esSet impius. Non

ad ioc accipiamus, re Non enim quod Volo, hoc ago; , sed quod odi illud facio. Ill. Sed ad quid Volo non conCupiSCCre, et OnCupisco Lex quid dixit u on concupisces. IIomo Legeni audivit, vitium agnovit : bellum indixit, captivitatem invenit. Sed sorte aliquisliomo, non Apostolus. Quid

ergo dicimus, si a res mei Non habebat ullam concupis- Centiam Apostolus in carne sua quam liabere nollet; cui tamen existenti titillanti suggerenti sollicitanti, CStuanti, tentanti non consentiret Dico Charitati os-lta Si credideri iuus As,ostolum nullam prorsus habuisse infirmitatum coucupiscentipe Cui relu Ctaretur, multum credimus de illo atque utinam ita sit. Non enim invidere nos porto tolios Olis , Sed l, stolos imitari. Verumtamen charissimi audi ipsumolpostolum cou silentem , nondunt uni ad tantani persectionem justitiae pervenisse, quantam in Angelis esse redimus quoru in Angelor uni e su litatem peramus. Si ad ho quod volu mus perveniamus. uidenim aliud nobis Dontinus promittit in resurrectione ubi ait : In resurreCtione mortUOD rum equo nul Ont, neque uxores ducent; non enim

incipient mori, sed erunt equales Angelis Dei P IV. Dicit ergo aliquis in tu unde scis quia aulus apostolus Anguli justitiam et persectionem nondum habe bat Non facio injuriam Apostolo , non credo nisi ApOStolo aliuni est om non itiPro Suspicantena non audio, ni inium laudantem non curo. Dic mihi, Sancte Apostole,