Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

321쪽

sERMO CLV, in AER Bl, APOST. nou. 311I dicis Christo omnes vivificabunturi s lyiscatus accepto corpore immortali, ubi dicas : Ubi est, Ors, Conten , io tua is liberatus eris a corpore morti liiij us non tamen virtute tua sed iratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum is Conversi ad Dominum, et C.

SERMO CLV .

De verbis Apostoli, IIo m. VIII. Stilla TRO CONVE/Πatio Si titio his, Mi Sutit in Christo Iesu, etc. Contra PelagianOS. I. Isisset En ΝΛ lectio sancti Apostoli eo usque termina laest ubi dictum est igitur ipse ego mente servi I Og iv Dei, a nu autem legi peCCati . In qua Conclusione demonstravit Apostolus , ad hoc se dixisse me supra dixerat : Iam non ego operor illud, sed id quod in mos liabitat peccatum D quia non mente Oporabatur OL. Sentiendo sed Carne OnCupiscendo. Hoc enim occati nomine appellat unde oriuntur CunCla peCCata , id si

ex carnali concupisCentia. Duidquid enim est occato rum in dictis in factis, in cogitationibus non exoriuntur nisi ex mala cupiditate non exoriuntur nisi ex illi ita te sociariose. Huic ergo illicitae delectationi si resistamus.

si non Consentiamus. Si membra Velut arma nou minis tremus mon regnat PCCCatilinin ΠOStro mortali Corpore .

Peccatum enim ante regnum perdit, et sic perit. In iac

i r Cor. v. ur, a. - Alias I de verbis Apostoli. - alii lii in basilicaras. Martyrum scillitanorum. - Rom. II, 25. Beda et Florus ad Rom. m. - Rom. VI, II.

322쪽

ergo ita quantum ad sanctos altinet, regnum perdit, in alia perit. Hic enim regnum perdit, quando OS CODCupiscentias nostras non imus cibi autem perit, quando dicetur Ubi est, mors, Contentio tua . D

Il. Ergo cum dixisset Apostolus : re uente servio Legi Diui Carne autem legi peccati , non dando membracbmmittendis iniquitatibus, sed tantum conCupi SCendo, nec tamen illicitae concupiscentiae manus dando ergo Cum dixisset re uente servio egi Dei, carne autem legio peccati, D subjecit et ait ulla ergo Condemnatio est D nunc his, qui sunt in Christo esu. iis qui sunt in Carne Condemnatio est remis qui sunt in Christo esu

D nulla Condemnatio est . o putare hoC OStea futurum . ideo addidit: si Nunc is Postea illud expecta , ut nec concupiscentia sit in te, Contra quam Contenda S, Cum qua Onsigas, Cui non Consentias quam frenes et domes: post expecta, quia nec ipsa erit. Si enim quod nobiscum Contendit ex mortali corpore etiam postea erit: ibi est, D mors . Contentio tua, D salsum erit. Quid ergo postea futurilln sit, sciamus. Tunc enim te sermo qui scriptus est: si Absorpta est mors in victoriam. Ubi St, mors, is contentio tua ubi est, mors, aculeus tuus p D Aculeus Cnim morti est se Catum Virtus autem peccati lex. Quia ex prohibitione auctum est desiderium, non extinc tum. Lex peccato dedit virtutem, tantummodo per litteram jubendo, non per Spiritum subveniendo. Ergo tun non

erit hoc, sed quid nunc Quid sit nunc, iueris Qu0do paulo ante dixit: si Nun autem jam non ego peror il- , lud si , et ibi re unc , Quid est on ego oper0r, illud , Non consentio, non annuo, non deCerno, Sempor inihi disi licet membra mea teneo. Et magnum St

323쪽

SERMO CLV. DE AERBIS AE POST ROM. xi 11 si 3 hoc cum sit ex carne concupiscentia, et ad Carnem per tineant Corpori membra, quando non regnat peccatum,

id est carnis c0ucupiscentia plus habet juris mens ad tenenda membra carnis, ne dentur in arma iniquitatis, quam ipsa clancupiscentia Carnis ad movenda membra

carnis. Itaque OnCupiscentia est Carnis et membra Carnis mens tamen quia dominatum habet si tamen desuper adjuVetur, ne Cum ei multum contra Dei gratiam da-INUS, non regem, Sed tyrannum s Clanius Mantum ergo ValCt mens, si regit Cum regitur, ut de membris ipsius Carnis. Contra COnCupisCentiam carnis ipsius, possit agere quod ait Apostolus Non ergo regnet peccatum in VeStron mortali corpore ad obediendum desideriis ejus nec D exhibeatis membra vestra arma iniquitatis peCCato M.

Ill si ulla ergo condemnatio est nunc his, qui Sunt, in Christi Jesu , Non sint solliciti si concupiscentiis illicitis fitillantur: non sint solliciti, quod videtur adhu esse lex in membris repugnans legi mentis re ulla enimis condemnatio est is Sed quibus Etiam re Nunc , qui bus u Qui sunt in Christo esu D Et ubi est illa sententia , de qua dicebat paulo ante Video aliam legem in

D membri meis repugnantem legi mentis meae et apti is autem me in lege peccati quί est in membris meis Sed Me is dicebat ex carne, non ex mente. hi ergo illa lex, si si ulla condoninatio est his . qui sunt in Christo, desuPLex enim spiritus, Vitte in Christo Jesu Lex enim, non illa in monte Sina per litteram : re Lex enim D non

illa in vetustate litterse; sed Lex spiritus vitte in Christo, Jesu, liberavit te a iuge peccati et mortis 4 , Ut enim condelecteris Legi Dei secundum interiorem hominem. unde haberes, Disi lex spiritus vitae in Christo Iesu liberaret te a lege peccati et mortis Ideo mens humana ne

Rom. I, 2, 3. - Id. XII, 23. - Rom. VIII, 2.

324쪽

tibi tribuas, ne multuna superbias; in De Onmino superbias, o mens humana, quod non consentis desideriis carnis, quod lex peccati non te de arce deponit Duae spiis ritus vitae in Christo esu ib ra it te a lege peccati tis mortis is Non te illa Lex liberavit de qua supra dic

tum est uit serviamus in novitate SpirituS. et non iura eis iustate litteraei is Quare illa non liberavit Nonne et

ipsa digito Dei scripta est Nonne digitus Dei Spiritus

sanctus intelligitur Lege Evangelium, et vide quia ubi dicit unus Evangelista Domino dicente ego in Spi- , ritu Dei dicio daemonia D alius dicit u Si ego tu di- gilo Dei ejicio daemonia δ is Si ergo et ex illa digito De Scripta est, hoc est, Spiritu Dei quo Spiritu victi magi haraonis dixerunt: si Digitus Dei est hic si , si ergo et ipsa, imo cum et ipsa Spiritu Dei hoc est, digilo

Dei conscripta sit quare non de illa dicitur: Lex enini Spiritus vitae in Christo desu ol V. Lex enim mortis non ipsa dicitur lex peccati et mortis non illa lex dicitur quae data est in monte Sina . Lex peccati et mortis illa dicitur de qua gemens ait: Video aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae. D Sed illa ex ipsa est quae dicta est:

u Itaque lex quidem sancta, et mandatum a Ctum, injustum , et bonum. Dat subjecit u Quod ergo bonum is est, mihi factum est morso Absit. Sed peccatum ut ap- D pareat peccatum, per bonum mihi operatum est mor- D tem, ut fiat supra moduni CCCator aut peccatum pero mandatum D Quid est Supra modum nil addatur praevaricatio. Data est ergo Lex illa ut inveniretur infir mitas Parum est hoc, non solum ut inveniretur, sed etiam

Rom. Ir 6. - 2 Dii xii 28. - Luc. XI, 2 o. Exod. III, 19. - COd. Cass. Ir, sol. 13a Lex enim mortis non ipsa dicitur quin data est in morite.

325쪽

ut augeretur, et Vel si medicus quaereretur. Si enim lovis

morbus esset, Contemneretur Si morbus Contemneretur, medicus non quaereretur Si me si Cu non QCreretur

morbus non finiretur u Ideo ubi abundavit peccatum, v superabundaVit gratia lupe delevit Cuncta peccata quae invenit, et ad non peCCandum oluntati nostrae o nanti adjutorium subministravit ut ipsa Voluntas nOStr3, non in se ipsa, sed in Deo laudaretur. In Deo enim lau- dabimur tota die . it, si In Domino laudabitur anima mea, audiant mites, et jucundentur δ. D Audiant miles

nam superbi et litigiosi non audiunt. Ergo quare non ipsa est Lex digito Dei scripta, quae dat adjutorium lio gra

tiae, de qua loquimur Quare Quia in tabulis lapideis

scripta est non in tabulis cordis carnalibus β. V. Denique, fratres mei, in magno mysterio videte con Cordiam . videte distantiam concordiani Legis distantiam plebis β. Celebratur Pascha in veteri populo, sicut nostis occisione agni cum gymis ubi occisio ovis Christum significat, a m autem noVam Vitam, OC 'Si, sine vetustate sermenti Unde nobis Apostolus dicit . Ex

n cut estis a mici asella enim nostrum immolatus essu Christus'. is Celebratum est ergo Pascha in illo velori populo nondum in luce fulgente, sed in umbra significante celebratum est et post quinquaginta dies a Cele bratione Paschae, sicut computans inveniet qui voluerit. datur Lex in monte tua , scripta digito Dei. Venit verum Pascha, immolatur Christus transitum facit a morte ad vitam Transitus enim interpretatur Hebraice Pascha :qu0d expressit Evangelista dicens Cum autem veniretis hora, ut transiret Jesus de hoc mundo ad Patroni 7.

326쪽

3i s. ALGUSTINI AEPISCOPI Celebratur ergo ascha, resurgit Dominus, facit transitit m a morte aci vitam, quod est PasClia : et numerantur

quinquaginta dies, et venit Spiritus sanctus, digitus Dei. VI. Sed videte ilii qu0 modo, et hic quomodo. Ibi plebs

longe Stabat, timor erat amor non erat. Nam USque adeo

timuerunt, ut dicerent ad Moysen is Loquere tu ad nos, i, ut non nobis loquatur Dominus, ne moriamur . Di CScendit ergo, sicut scriptum est, Deus in Sinain igne : sed plebem longe stantem territans et digito suo scribens in lapide, non in corde. Huc autem quando venit Spiritus SanCtus, Congregati erant fideles in unum nec in nronte terruit, sed intravit in domum. De coHlo quidem factus est subito sonus, quasi surretur latus Vehemens : Onuit, sed nullus expavit. Audisti sonum , vici et ignem quia C in monte utrumque erat ut ignis et sonitu sed illic etiam sumus hic vero ignis serenus, si Visae sunt enimi illis, inquit Scriptura lingrue divisse , velut ignis. l umquid de loginquo territans Absit u Nam insectit su-Die Unumquemque Coruin et Cueperunt linguis loqui,

is sicut Spiritus dabat is pronuntiare . is Audi linguaml0quentem, et intellige Spiritum, non in lapide, sed in

Corde scribentem re ex ergo spiritus Vitae, o scripta in corde, non in lapid0 u in Christo Iesu. , in quo Celebratum est verissimum Pascha Du Liberavit te a lege laeccatio et mortis sinam ut noveris ipsam esse distantiam evidentissimam Veteris et Novi Testamenti; unde et licit Apostolus Non in tabulis lapideis, sed in tabulis cor, dis carnalibus β. is Dominus apud Prophetam dicit: si Ecce dies veniunt, dicit Dominus, et consummabo suis per domum Jac Iustamentum Novum, non SeCundum, Testamentum qu0d c institui patribus eorum, in dien qua appreliendi in anu in eorum , et eduxi eos de terra

327쪽

, Egypti , Deinde ipsam disserentiam evidenter ostendens Dans inquit, leges meas in cordibus eorum cin cordibus, inquit, e0rum superscribam asi is Si ergo cribatur Lex Dei in corde tuo non seris terreat sed intus mulceat tunc Lex spiritus vitae in Clii isto desii li- beravit te a lege peccati et morti S.

VII. Quod enim impossibile erat Legis , Hoc enim sequitur in lectione Apostoli re Quod impossibilo orat Legis , Et ne ipsa culparetur, quid subjunxit si Iun quo infirmabatur per Carnem . D Lex enim jubebat et n0u implebat; quia Caro, ubi non erat gratia, invictissime resistebat. Et lex re infirmabatur per Carnem inui an lex spiritalis est, ego autem carnali Suin D uomodo ergo ex milii opitularetur jubens per litteram, et non dans gratiam si Inurmabatur per Carnem , Quid secit Deus cum hoc impossibile esset legis, et infirmarotur per Carnem KDeus Filium suum misit Mici quid infirmabatur lex, et propter quid erat hoc impossibile legis udusirin: Diatur per carnem is Quid ergo Deus Ontra carnem misit carnem: imo etiam pro Carne misit Carnem. Pec Catum enim Carnis CC idit Carnis sub Stantiam liberavit. Misit Deus Filium suum in similitudinem Carnis pec-niati. D in Carne quidem Vera, Sed non in Carne peccati. Quid autem In similitudinem carnis peccatly IdeSt, Ut SSet Caro, Vera Caro Et Unde Similitudo carnis peccati Quia de peccato mors mors est utique in innicarne peccati de qua dicit Apostolus: Ut eva ruaretur Corpus peCcati . D Quia ergo mors S in omni carno peccati sed utrumque ibi est, et mors et peccatum in carne caetera. In Carne se Cati et morS St, et peccatum: in similitudine carnis peccati mor Crat, et J CCCatum non erat. Si enim caro peccati eSSet, et merito peccati posetiam

328쪽

3is ALGUSTIΝl apiscopi mortis lueret, non iceret ipse Dominus e Venitis princeps mundi et in me nihil invenieti is Quare ergo me occidit Quia quae non rapui, tun exolVeham .

Prorsus quod fecit de tributo, hoc fecit de morte Exige. batur tributum, didrachma uare, inquit, tu et Dis- ω cipuli tui non redditis tributum Vocavit ad se Petrum is et ait ei HIeges mundi a quibus exigunt tributum an filiis suis, an ab alienis Responsum est ob alienis., Ergo, inquit, liberi sunt filii Tamen ne scandaligemus, eos, vade ad mare , mitte hamum, et qui primus sur-

, rexerit, id eSt, primogenitu a mortuis raperi, inquit, os D ejus, et invenies ibi staterem, id est, duas didrachmas, , quatuor drachmas: qui didrachma, id est, duae drach- D se in Caput exigebatur invenies ibi statorem , hocis est, quatuor drachmas, da ei pro me et dy. , Quidost retro me et te si is Ipse Christus Petrus, Ecclesia Christi Ecclesiae hiatuor Vangelia Mustorium late bat Christus tamen tributum non debitum persolvebat. Sic persolvit et mortem non dub0bat, et persolvebat. illo nisi indebitum solveret, nunquam nos a debito libe

raret.

VIII. st Quod ergo impossibile erat legis, B quae faciebat praevaricatorem, quia nondum mens convicta quaaesierat Salvatorem In quo infirmabatur per carn nem misit Deus Filium in similitudinem carnis pec D cati, et de peCCalo damna it peccatum in carne. Quomodo ergo non habebat CCCatum , Si de peccat damnavit peccatum Jam aliquando exposuimus vobis hoc sed qui meminerunt, reCognosCant; qui non au ldierunt, audiant; qui obliti sunt, recolant. Peccatum vocabatur in Lege sacrificium pro peccato Assidue ex

329쪽

lum orat Christus. Quid enim dicamus y Peccatum a bobat Absit Peccatum non habebat, et peCCatum erat. Peccatum erat dixi, secundum illam intelligentiam quia sacrificium pro peccato. Audi quia hoc modo peccatum erat ipsum Apostolum audi. De illo loquens ait Eum

D qui non noverat peccatum D Ipsam sententiam vobis exponebam, quando ista dicebam sium, inquit, quin non nOVerat peccatum, id est Dominum nostrum de sum Christum , Deus Pater eum qui non no Verat pec- Catum, pro nobis peccatum secitra eum ipsum Chris , tum qui non noVerat peCCatum , Deus Pater pro nobis

peccatum secit, ut nos simus justitia Dei in ipso . Videte duo justitia Dei, non nostra in ipso, non in nobis. Inde illi magni sancti , de quibus icit Psalmus

u Justitia tua sicut montes Dei', o Et quasi diceretur in ipso Psalmo , ubi dictum est ustitia tua non enim justitia eorum, sed is ustitia tua velut montes Dei saevavi enim oculos meos in montes, unde veniet auxi istium mihi; s sed non a montibus Auxilium enimn meum a Domino, qui fecit CPlum et terram . B Ergo cum dixisset ustitia tua sicut montes Dei; D quasi quaereretur quid ergo alii nascuntur, qui non pertinent ad justitiam Dei subjecit u Judicia tua sicut multa n ah3ssus D Quid est Sicut multa abyssus is Altum est impenetrabile est, inaccessum est humanae intentioni.

Divitiae enim Dei inscrutabiles inscrutabilia judicia ejus. investigabiles viae ejus . Ergo et hic Misit Deus Fi-

lium suum D propter prae ScitOS, et praedeStinatos, Vocandos justificandos, glorificando ut montes Dei di

330쪽

cant Si Deus pro nobis, quis contra nos ligit, Deus Filium suum in similitudinem Carnis peccati, et, de peccat damnavit peccatum in carne, ut justilia le- Bais impleretur in nobis . v Non implebatur per se, impleta est per Cliristum. Non enim Venit legem solvere,

sed implere . IX. Sod li0 modo justitia legis impleretur in nobis,

vel quomodo impleretur nobis, vel quibus nobis Vis au diro in quibus nobis si ui non secundum Carnem am- , bulamus, Sed SHCundum spiritum D Quid est, secundum carnem ambulares Carnalibus concupiscentiis consentire. Quid St, Secundum spiritum ambulare Adjuvari spiritu in mente, et Concupiscentiis Carni non bedire. Sic ergo impletur in nobis lex, impletur in nobis iustitia Dei. Modo interim impletur OS Concupis, centias tuas non ea. . D POS COIiCupis titia tua S, Cum audis, illiCitus Cespe. Q Post ConCupisContias tuas non

,, eas D debet impleri ex Voluntate nostra adjuta gratia Dei debet impleri u OS ConcupisCentia tua non ea S. Quidquid enim illa concupiscentia carnis egit in nobis praeteritorum peccatorum , Sive in actis, sive in illis sive in cogitationibus totum deletum est sacro baptismate, omnia debita delevit una indulgentia. Restat orgo uni carne c0nflictus quia deleta est iniquitas, sed a

ne infirmitas. Inest titillat delectatio illicito concupi

centia, pugna, reSiste, noli consentire et impletur hi Qv ost ConcupiSCentia tua non ea SQ o quia et si quando subrepunt, et Surpant ibi Culum, aurem, linguam, volaticam Cogitationem, ne Si desperemus de salute

nostra. Ideo quotidie dicimus Dimitte nobis obita, nostra β. Justitia inquit, legi impleretur in nobis o