Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

351쪽

nobis donat et mercedem insuper largiri dignatur. Quod est illa merces pipereditas Sed non quomodo est hominis patri siti reditas. IIelinquit enim siliis suis, non possidotcum siliis suis Det tamen magnum se facit, et gratias sibi agi desiderat, quia voluit dare quod non possit auferre. Moriens enim tolleret secum Puto quia si posset, nihil hic filiis suis dimisisset. aeredes Dei si sunt, ut ipse Deus sit lip reditas nostra, cui dicit salinus is Dominus spars lip reditatis meae . Haeredes quidem Dei s si parum Vobis est, audite, quo amplius gaudeatis Apro B des quidem Dei cohaeredes autem Christi is Conversi ad Dominum etc.

SERMO CLVII t.

De verbis Apostoli, Rom. III. Spe salse facti sumuS

I. Siclo Apostolum dixisse meminit Sanctitas Vestra,ratres charissimi, si Spe salvi facti Sumus rapes autem , inquit, quae udetur, non est Spes Quod enim videt, quis, quid sperat Si autem quod non Videmus, spera-imus, per patientiam expectam US . Diin vobis exhor atorium et Consolatorium praebere Sermonem, admonetaos ipse Dominus Deus noster, cui dicitur in satiano Spes mea es tu, portio mea in terra viVentium n pse inquam, qui Spes nostra est in terra Viventium, ubet ut vos alloquamur in hac terra morientium taut non

352쪽

respiciatis quae videntur, sed quae non videntur si Quaen enim Videntur, temporalia Sunt quae autem non viden Otur, aeterna. Quia ergo quod non idem Us speramus, et per patientiam expectamus D merito nobis in Psalmo dicitur Sustine Dominum, viriliter age et Consorte itur cor tuum, et sustine Dominum i is Mundi enim pro missa 1 semper fallunt, Dei autem promissa nunquam

fallunt. Sed quia mundus quod pollicetur, hic videtur

daturus, id est, in hac terra morientium, in qua nunc sumus; Deus autem quod pollicetur, in terra viventium nobis daturus est multi satigantur expectare eraCem, et non erubescunt amare fallacem De talibus dicit Scriptura se his qui perdiderunt sustinentiam, et diverte Daunt in Vias pravas . D Cum etiam viriliter agentibus et Corde confortato Deum sustinetitibus, filii sempiterniae mortis insultare non cessant jactantes suas delicias temporales, quae ad tempus bdulcant fauces eorum, postea vero amariores felle invenient eas. Dicunt enim nobis

Ubi est quod vobis promittitur post hanc vitam Quis

huc inde reversus est, et indicavit vera esse quae creditis Ecce nos in nostrarum Voluptatum Satietate petamur, quia quod videmus, speramus : Vos autem in laboribus continentiae cruciamini, credendo quod non videtis. Deinde subjungunt quod commemoravit apostolus remanducemus et bibamus, cras enim moriemur. D Sed videte quid ipse cavendum monuerit: re Corrumpunt in- v quit, mores honos colloquia mala. Iobrii estote juste,

et nolite peCCare'. II. Cavete ergo, fratres, ne talibus colloquiis mores vestri corrumpantur, Vertatur SpeS, enerVetur patientia, et divertatis in vias pravas. Ini Vero mites atque an sueti tenete vias rectas, quas Vos docet Dominus de qui

353쪽

bus Psalmus dicit u Diriget mites in judicio docebit

mansuetos Vias suas . hi alientiam quippe in laboribus hujus vitae sine qua non potest Custodiri spes suturn vi tae, nemo pot0St perpotu relin re nisi milis atque man-

siletus qui non resistit voluntati Dei, cujus jugum lene est et sarcina levis redentibus Deo, et sperantibus in utim ut diligentibus eum. tu quippe miles atque mansueti non solum Consolationes ejus amabilis, sed etiam flagella ejus tanquam boni illi tolerabilis ut quoniam quod non videtis p ratis, pur patientiam ex P0C tis. Si agite . si ambulatu In Christo ni in ambulatis, qui dixit: si Ego sum via r is uom0do in illo alii bulandum sit discite non solum ejus verbo, sed etiam jus exemplo. Huic enim proprio Filio non pepercit ater; sed pro nobis omnibus tradidit illum non utique o

lentem De Ille reClusantem sed pariter Volentem . quia

una est voluntas atris et Filii sucundum aequalita huisormpe Dei in qua Cum esset, non rapinam arbitratus Ust; esse aequalis Deo Det singulariter obedientem s Cunduti quod Semetipsum evacitavit sormam servi aCcipiens. Nam

ipse dilexit nos et tradidit sumst ipsum pro nobis oblationem et hostiam Deo in odorem suavitatis β. Sit Urgo Pater proprio Filio non pepercit, sed pro nobis omni hiis tradidit eum ut et ipse Filius traderet sumetipsum

pro nobis.

III. raditus ergo ille excelsus, per quem apta sunt omnia, traditus propter sormam Servi in opprobrium hominum et ullae tionem plebis, in contumeliam ciuia gelix in mortem Crucis . docuit nos exemplo passionis cum quanta patientia tu illo ambulemus De firmavit nos exemplo suae resurrectionis, quid ab illo patienter Sperate

354쪽

344 AUGUsTINI AEPISCOPI debeamus si Si enim quod non videmus SperamUS per D patientiam expectamus , Quod non videmus quidem,

SperamUS Sed corpus sumus illius capitis, in qu0 jam persectum est quod speramus. De illo enim dictum est, quod ipse sit caput corporis Ecclesipet, primogenituS, ipse primatum tenens. Et de nobis scriptum est; Ios autem estis corpus Christi et membra . Si autem qu0d

non videmu SperamuS, per patientiam expeCtamus, securi; quoniam qui resurrexit caput nostrum est, SerVat Spem Π08tram. Et quia prius quam resurgeret, flagellatum Si Caput nostrum, firmavit patientiam OStram.

Scriptum est enim si ueni enim diligit Dominus, Cornripit flagellat autem omnem silium, quem recipity. D Non

itaque in flagello deficiamus, ut in resurrectione gaUdea mi S. Ita enim Verum est, quod flagellat omnem fidium quem reCipit, ut ne Unico suo pepercerit, sed pro nobis omnibus tradiderit eum β. Intuentes ergo eum, Ut Sine peccati merito flagellatus est, qui mortuus est propter delicta nostra, et resurrexit propter justificationem OS-tram, non timeamus ne abjiciamur flagellati' sed potius Considamus quia recipiemur justificati. IV. Quamvis enim nondum venerit nostri gaudii plenitudo me modo tamen sine gaudio relicti sumus; quia

spe salvi facti sumus. Ideo et ipse Apostolus, qui ait, si in quod non Videmus speramus, per patientiam XJ CCta

minus dicit alio loco Spe gaudentes, in tribulatione

patientes 7. Diabentes ergo talem spem, multa fiducia utamur : et sermo noster in gratia conditus sit Sale, ut sciamus quemadmodum oporteat unicuique respondere'.

Dicendum est enim eis, qui cum perdidissent, Vel nun

355쪽

SERMO CLVII, in VERBIS AE POST . . Rou. III. 345 quam suscepissent SuStinentiam, nobis sustinentibus D

minum . quia qu0d non Videmus Sperantes, per alientia in expectamus. etiam insultare audent. Cum imitaridoborent: Ubi sunt deliciae Vestrae, propter quas ambu latis per vias pravas Non dicimus ibi erunt, cum hos vita transierit; sed modo ubi sunt Cum hesternum diem hodiernus abstulerit, et hodiernum Crastinus ablaturus sit, quid eorum quae diligitis non tranSCurrit et transvolat Uuid non fugit pene antequam Capitur, Cum ex ipSohodierno die nulla possit vel hora retineri Ita enim se

cunda excluditur a tertia, SiCut prima eXClusa est a SeCunda. Ipsius horae unius, quae praesen videtur, nihil est

praesens : Omne enim arte ejuS, et omnia momenta

fugitiva Unt. V. Propter quid peccat homo, Si non exCaecatus est cum peCCat, Vel Cum se Caret attendat. Poterat videre quia voluptas transitura sine prudentia desideratur vel cum transierit, Cum poenitentia Cogitatur. Xos irridetis quia SperamUS aeterna, quae non idem US; Cum vos eis quae videntur temporalibus subditi, nesciatis qualis vobis dies crastinus illucescat quelli Saepe bonUm SperanteS, malum invenitis ne si bonus fuerit eum ne sugiat tenere poteritis. Nos irridetis , quia Speramu peterna quae una venerint non transibunt; quia nectipsa Veniunt, sed semper manent: O autem ad illa Veniemus, cum per viam Domini am ista quae transeunt transierimus. Aio- his vero temporalia ne sperari aliquando desinunt, et tamen crebro Sperata O sallunt ne Cessant vos insani

mare VentUra, Corrumpere Venientia torquere transeuntia. onne ipsa Sunt quae Concupita inardescunt, adeptacilescunt, amiSSasanescunt pitimur eis et nos Secundum peregrinationis nostrae neCessitatem : Sed non in eis au

dia nostra sigimus, ne illis ahentibus subruamur. Utimur

356쪽

346 ALGUSTI XL EPISCOPI enim hoc mundo tanquam non utentes , ut Veniamus ad eum qui fecit hunc mundum, et in eo manCamus ejus aeternitate perfruenteS.

VI. Quid est autem quod dicitis : Quis huc inde vo-nit, et quid apud inferos geratur, quis hominibus indi cavit Et hinc vobis os Clausit, qui mortuum quarta die

resuscitavit , et ultra non nioriturus die tertio resurrexit, et antequam moreretur qualis ita morientes excipiat

tanquam ille quem nihil lateret, et in paupere litesCente et in divite ardente narravit . Sed illi ista non credunt, qui dicunt uis huc inde reversus est Credituros se

Volunt videri si quis parentum suorum reViVisCeret. Sed maledictus omnis qui spem suam ponit in homine A., Ideo ergo Deus homo factus, mori et resurgere Voluit; ut et quod futurum esset homini, in hominis Carne os tenderetur et Deo tamen, non homini crederetur. Et certe Ecclesia fidelium toto orbe dissusa, jam ante Cu-IO eorum est. Logant eam ante tot saecula uni homini promi8Sam, qui Contra Spem in spem credidit, ut fieret pater multarum gentiumst. Quod ergo uni Abrahae credenti promissum est, jam videmus impletum; et quod

universo orbi promittitur Credenti desperamus esse Venturum Eant nunc et dicant: si Manducemus et bibamus, Diras enim moriemur. Illi se adhuc Cras dicunt morituros, Veritas autem illos jam cum ista dicunt timuit mortuos. Vos autem fratres, silii resurrectionis, cives sanctorum Angelorum , Dei haeredes et Christi cohaeredes Cavete imitari eos qui Cras expirando moriuntur,

o hodie bibendo sepeliuntur. Sed si ut dicit idem Apostolus re die Corrumpant Vestros mores bonos Colloquia mala sobrii estote juste, et nolite peCCaru ambu

357쪽

SERMO CLVIII, in VERRIS APOST Rou. I11 347 lantes angustam, sed certam iam ducentem ad latitudinem Jerusalem coelestiS, quae mater OStra aeterna est;

firmissime sperate quod non Videtis, patienter expectate quod nondum habetis; quia veracem promissorem Christum fidelissime retinetis.

SERMO CLVIII i.

De verbis Apostoli, Rom. m. si uOS autem proe JUSD iniauit, illo et occipit; Hos autem Ocasei illos, et justi casit etc. Si DeHS pro nobis, Mi CO/ι, tria tis. Contra Pelagianos. I. PosTOLLII beatum audiVimus exhortantem et confirmautem nos, Cum diceret nobis is Si Deus pro nobis, quis Contra nos D Pro quibu autem Sit Deus, superius ostendit, ubi ait: si uos autem praedestinavit, illos Det vocavit quo autem vocavit, illos et justificavit; quos autem justificavit, illos et glorificavit. Quid ergo dicemus ad haec Si Deus pro nobis, quis Contra nos Deus pro nobis, Ut praedestinaret nos Deus pro nobis, ut Vocaret nox Deus pro nobis, ut justificaret nos Deus pro nobis, ut glorificaret nos si Si Deus pro nobis, quis

contra nos D raedestinaVit, antequam SSCINUM; O cavit, Cum VerSi eSSemus juSti siCaVit, Cum peCCatorcs essemus glorifiCaVit, Cum mortales essemus re licus pro nobis, qui Contra nos Diraedestinati a Deo, vocatis , justificatis, glorificatis, qui Vult adversari, paret

358쪽

se, si potest bellare adversus Deum. Ubi eniim audivimus : Si Deus pro nobis, quis contra nos o nisi qui Deum vincit, non redit nos. Et quis est qui vincit Omnipotentem Quicumque reluctari voluerit, sibi DoCet. HOC St, quod et Paulo adhuc Saul de coelo Christus Clamavit u Non tibi expedit contra stimulum calcitrare . D p Viat, peViat quantum potest; qui calces adversus stimulum mittit, nonne in se ipsum saevit PII. In iis autem quatuor rebus, qua CommendaVit Apostolus insigne . quae pertinent ad eos , pro quibus est Deus, id est, praedestinatione , Vocatione , justis Catione, glorificatione in his ergo quatuor rebus ConSiderare debemus quid jam habeamus, et quid adhuc expeC-temus. In his enim quae jam habemus, laudemus Deum largitorem in his quae nondum habemus, teneamu debitorem. Debitor enim factus est, non aliquid a nobis

accipiendo, sed quod ei placuit promittendo. Aliter enim dicimus homini: obos mihi quia dedi ibi et aliter dicimus Debes mihi, quia promisisti mihi. Quando dicis:

Debes mihi, quia dedi lihi in te processit beneficium, Sed mutuatum, non donatum. Quando autem dicis Dches mihi, quia promisisti mihi tu nihil dedisti et tamen exigis Bonitas enim ejus qui promisit dabit, ne in malitiam fides convertatur. Qui enim allit malus est. De autem

numquid dicimus edde mihi, quia dedi ibi P Quid

dedimus Deo, quando totum quod sumus, et quod habemus boni, ab illo habemus Nihil ergo ei dedimus. Non est quemadmodum ista Voce exigamus debitorem Deum. maxime dicente nobis Apostolo Quis enim cognovit D Sensum Domini, aut quis Consiliaritos ejus fuit, aut quis prior dedit illi, et retribuetur Illo ergo

modo possumus exigere Dominum nostrum, ut dicantu :

359쪽

IIedde quod proniisisti, quia sectinus quod jussistici et lio tu fecisti, quia laborantes uvisti. III. Nemo ergo dicat Ideo me VocaVit DeUS, quia colui Deum. Quomodo Coluisses, Si vocatus non fuisses pSi propterea te vocaVit Deus, quia coluisti Deum Pergo prior dedisti, et retribuit tibi. Nonne istam tibi vocem Apostolus tollit, uni dicit Aut quis prior dedit illi, et retribuetur ei Sed ecce quando VOCatus S, Vel jam era S. Quomodo praedestinareris, nisi quando non eras Quid Deo dedisti, quando qui aliquid dares, nun oras P Quid ergo secit Deu quando praedestinavit qui non erat

Quod ait Apostolus is ui Vocat ea quae non Sunt, tan- , quam ea quae Sunii QSi jam eSSeS. On praedestinare risu nisi VerSUS SSes , non VOCarerix niSi impius esses, non justificareris uisi terrenus et abjeCtu esses, non

glorificareris. Quis ergo prior dedit illi, et retribuetur hi Quoniam ex ipso et per ipsum et in ipso sunt omnia. Quid ergo reddimus ipsi gloria. Quia non eramus,

quando sumus praedestinati quia aVerSi eramus, quando sumus DCati; quia CCCatore eramUS , quando sumus justificati agamu Deo gratiaS, ne remaneantu ingrati. IV. Proposueramus autem ConSiderare de his quatuor

rebus quid jam consecuti fuerimus, quid adhuc adipiscendum expectemu8 Praedentitati enim jam sumus et antequam SSemUS. IOCati sumus, quando Christiani facti sumus. Jam ergo et hoc habemus. Justificati quid Quid est, justificati Audemus dicere, jam hoc tertium habere nos Et erit quisquam nostrum qui audeat di

i cere OuStu Sum Puto enim hoc esse : Justus sum quod est, peccator non sum. Si audes'io dicere, occur-

rit libi Joannes Si dixerimus, quia peCCatum noni habemus, nos ipso decipimus, et Veritas in nobis non

360쪽

M est l. is Quid ergo Nihil habemus de justitia Ania

benins sed non totum habemus pio ergo quaeramus. Si enim aliquid habemus, et aliquid non habemus : crescat quod habemus, et implebitur quod non habemus. Ecce enim aptigati sunt homines, omnia illis peccata dimissa sunt, justificati sunt a PeCCatiS; negare non pOS-

sumus ueStat tamen luCta Cum Carne, reStat lucta Cum

mundo, restat lucta cum diabolo. Qui autem luctatur, aliquando serit, aliquando percutitur aliquando vincit, aliquando perimitur : quomodo de stadio exeat attenditur si aut Si dixerimus, quia peCCatum non habemus, D uos ipsos decipimus, et Veritas in nobis non est D Item

si dixerimus, quia justitiae nihil habemus, adversum Dei dona mentimur. Si enim justitiae nihil habemus, nec si dem babemus : si idem non habemus, Christiani non sumus. Si autem idem habemus . am aliquid habemus justitiae. Ipsum aliquid vis nosse quantum sit u Justus, ex fide vivit Gustus, inquam, ex side vivit quia credit quod non Videt.

V. atres, arietes sancti, duce Apostoli, quando annuntiaverunt, non Olum Viderunt oculis, sed etiam a uibus tractaverunt : et tamen Dominus Servans nobis

donum fidei cuidam Discipulorum suorum tractanti, palpanti, veritatem digitis inquirenti et invenienti, exclamanti: re Dominus meus et Deus meus; mait ipse Dominus et Deus Quia vidisti, credidisti. Dat nos futuros intuens Beati, inquit, qui non Viderunt, et credide- , runt . D Non VidimuS, audivimus et credidimus.

Beati praedicti sumus, et de justitia nihil habemus y Venit Dominus carnaliter ad Judaeos, et Occisus est, non venit ad nos, et acceptu est a Populus quem non Og-