Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

441쪽

nostra, et ipsam fidem. Iterum dicit Apostolus : mise-

ricordiam Consecutus Sum. Confessio Non ait :n Misericordiam Consecutus sum D quia sidelis eram sed, ut fidelis essem, miseriCOrdiam Conse tutus sum'.

IV. Veniamus ad ejus primordia videamus Saulum

Sa Vientem, SpeCtem VS furentem, Spectemus odia anhelantem, sanguinemque Sitientem Spe tem VS, fratreS, eum,niagnum SpeClaCulum. CC post Stephani necem, post effusum testis Dei lapidibus sanguinem, ubi vestimenta servabat lapidantium , ut et in eorum etiam manibus lapidaret, tunc dispersi Sunt fratres, qui erant Jerosolymis congregati et ille saeviens cui parum erat vidisse et sudisse sanguinem Stephani, accepit litteras a principibus Sacerdotum, ut iret DamaSCum et quoscumque ibi inveniret Christianos, viti tos adduceret δ. Et ibat. Haec Pauli Via erat, cujus via nondum erat Christus adhuc Sauli,

nondum Pauli Ihat. Quid habebat in corde Quid, nisi

malum Date mihi merita ejus. Si merita quaeris, dam nationis sunt, non liberationis Ibat ergo saevire in membra Christi, ibat sanguinem undere, ibat lupus pastor futurus : sic ibat Aon enim poterat aliter ire ad illa, propter quae ibat Et Cum sic ambulat, cogitat, anhelat caedes Cum ducit pedes ejus ira, movet membra odium, dum pergit et ambulat, obtemperat mancipium crudelitatici et ecce vox de coelo Saule, Saule, quid me per D sequeris Ecce quare dixi Misericordiam conse- Cuius Suni, ut idolis esse in . o Erat insidelis parum est, erat in ipsa infidelitate crudelis : sed misericordiam consecutus est, ut fidelis esset. Quid dicturus es Deo di centi Hoc volo P Ergo Domine, ille qui tanta socii, tanta mala in sanctos tuos sacere cupiebat, tali eum mi-

442쪽

sericordia dignum existimas pio volo. In oculus tu US nequam St, quia ergo bonus sum P V. Habete fidem sed ut habeatis idem , orate fide. Sed orare si de non possetis, nisi fidem haberetis. Non enim Orat, nisi fides re uomodo enim invocabunt, in quem non crediderunt aut quomodo Credent ei, quem non audierunt Quomodo autem audient sine praedicante pD aut quomodo i pedicabimi, si non mittantur Ideo loquimur, quia missi sui nus Audite nos, audite illum per nos. Ergo ait aliquis Invocamus Deum, ut det nobis perseverare in his bonis quae habemus, et addat otia quae non habemus. PraeceSsit ergo fides quae rogat. Certe totum dat Deus . Ut enim daret mihi, rogaviri ut Oga

rem prius credidi. Ergo mihi dedi quod credidi et Deusdedit quod credens oravi. Solvatur quaesti non enim

parva est. O te video loqui, quia tu prior dedisti ali quid Deo, ut petera daret tibi. Dedisti quippe illi fidem

tuam et rationem tuam. Et ubi est quod ait Apostolus Quis enim Cognovit sensum Domini, aut quis On-n siliarius iis suit Aut quis prior dedit illi, et retribuetur, ei si is Ecce qualis vis esse. Ergo prior dedisti Deo et hoc odisti quod ibi non dedit Deus Invenisti unde dares Homo mendice unde habuisti Ergo unde dares ali quid habuisti si uidenim habes quod non accepisti Pi Ergo de Dei a Deo De eo quod tibi dedit, a te accipit. Nam mendicitas tua , nisi ipse prior dedisset, inanissima

remaneret.

VI. Audite undo LOCAEVidentius probetis. Ecce Os quia credidistis, accepisti quid dicimus de eis qui nondum crediderunt, qualis erat Saulus, qui nondum crediderat PACcepit autem ut crederet: posteaquam credidit Christo,

443쪽

luti coepit invocare Christum Ab illo accepit ut crederet, et credendo invocaret, inVoCando Caetera acciperet. uid putamus, fratres Saulus antequam Crederet Ora bant pro illo qui crediderant, an non orabant Dicatur

mihi si non pro illo rabant, quare dixit Stephanus u Domine, ne statuas illis hoc peccatum' , Orabatur et pro illo, et pro aliis insidelibus, ut crederent. Ecce non dum habebant fidem, et orationibus fidelium accipiebant fidem. Nondum habubant quod Deo offerrent quia nonduin erant misericordiam Consecuti ut si deles essent. Denique posteaquam Saulus Ste OnVel Sus est, una Oce lisus et levatus , elisus perseCutor lex atus praedicator

p0steaquam coepit Vangelizare fidem quam aliquando vastabat, quid de se dixit u Eram autem ignotus facie, in olesiis Judaeae, quae sunt in Christo tantum autem, audiebant, quia is qui aliquando nos persequebatur, is nunc evangelizat idem, quam aliquando Vastabat; et D in me magnificabant Deum . is umquid dixit : Et itimo magnificabant me sit in me qui evangeligabam si dem quam aliquando a Stabam, noli me magnificabant, sed Deum. Ergo ipse secit, ut Saulus deposita tunica ve feri, peCCati pannoSa. CaedihIl Sanguinea, ut deposita ista unica, acciperet tunicam humilitatis et fieret de Saulo PaulUS. Vii. Quid est Paulus Minimus si Ego enim sum mi, nimias Apostolorum . n Ecce quid est aulus Paulum nim latine modicum est. Sic loquimur, quando dicimus :Post paulum video te aut post facio illud. Quid est, paulo post Modico post : 0St paulum, OS modicum. Quare ergo Paulus Quia modicus Modicus, quia novissimus u Ego enim Sum inquit, n0ViSSimus ApoStolorum. , qui non sum dignus vocari ApostolUS. quia persecutus

444쪽

n sum Ecclesiam Dei is sene dicis undo debuisti aninari, ab eo accepisti unde debeas coronari. A quo CCepisti unde debeas coronariora quo accepit, vultis audire Nolite me ipsum audite Non sum, inquit, dignus O-D Cari Apostolus, quia persecutus sum Ecclesiam Dei Sed, gratia Dei sum id quod sum'. is Ergo quod eras iniquitate tua eras 'Illo des, Oatia Dei es. si sit gratia ejus, inquit, D vacua in me non fuit. D Ecce evangeligat idem , quam aliquando Vastabat ne gratia ipsa vacat in Ilo, qui ait: si In me vaCua non suit sed plus omnibus illis laboravi. Observa , erigere te coopisti. Ubi es, aule Certe modicus eras. Plus omnibus illis laboravi. Dic unde si uid, enim habes quod non accepisti se is Statim respexit et cum dixisset Plus omnibus illis laboravi; D quasi expavit ad verba sua : et mox subjecit se inmitem Paulum Non autem ego, sed gratia Dei mecum.

VIII. Ergo, fratres mei, ut noveritis etiam sidem a Domino Deo esse nobis, orates pro illis qui nondum cro diderunt. Si quis habet amicum sorte insidelem, moneo illuxit ut oro pro illo. Vere opus est ut ego illum moneam Maritus Christianus est, uxor infidelis est: non Orat pro Uxore sua, ut Credat UXor est Christiana, maritus insidolis est non orat mulier religiosa pro marito suo, ut credat Quando hoc orat qui orat, quid orat,

nisi ut Deus det illi dem Ergo donum Dei est fides.

Nemo Se extollat, nemo sibi arroget, quasi sibi aliquid dederit si ui gloriatur, in Domino glorietur si D

445쪽

SERMO CL l . .

l. Dispostolicam lectionum aures et animum intenit: i Sanctitas Vestra adjuvando nos alme tu VeStro apud Ummitium Deum nostrum ut ea quae ille nobis revelare lignatur, ad vos apte atque salubriter proserre poSSimus. Wrg0 cum legeretur, alidistis dicentem apostolum Paulum: os enim sumus circumcisio, qui pili tui Dei servimus . Scio plerosque codices habere si ui spiritu Deo servi D inus is Quantum autem inspicere Oiutinus plures Ur: hoc labent, si ui spiritu Dei servimus , Sed non ibi quaestio est. Manifestum est enim utrumque, et congruum regulpe Veritalis, quia et spiritu Dei servimus et non Carne, sed spiritu Deo servimus Carne enim servit Deo, qui de rebus carnalibus sperat se placere Deo. Cum Vero et ipsa Caro ad hona opera spiritui subditur, spiritu Servimus Deo : quia carnem domamus, ut spiritu ob temperet Deo. Spiritus enim regit, caro regitur, neC spiritus bene regit, si non rogatur. II. Cum ergo ait re os su nus circumcisio D videte

quid voluerit intelligi in illa circumcisione, quae in Umbra data est significante , quae remota est luC Veniente. Cur autem non dixerit J os habemus circumcisionem

i lias xv. de verbis Apostoli. - Habitus ad mensam sancti martyri Cupriani. - Philip III, 3.

446쪽

Apostolum dicere in os Sumus justitia Circumcisio enim justitia est. Magis autem commendat, quod dicit dicendo nos esse justitiam , quam dicendo no esse justos ita a men ut cum justitiam dicit esse, justos intelligamus. Non enim sumus illa incommutabilis justitia, cujus parti ipes facti sumus sed quemadmodum dicitur : Magna ibi juventus est, pro Ulli juvenibus Sic dicitur justitia ut intelligantur justi. Audite hoc ipsum videntius, eodem dicente Apostolo nos inquit simus justitiaio in is ips01. D Os simus HStitia, non nostra, sed Dei ab illo

accepta non a nobi aSSumptari impar lita, non usurpata; donata non rapia. Cuidam enim rapina erat esse aequalis Deo et quoniam quoesivit rapinam invenit ruinam Dominus autem noster Jesu Christus, Cum in forma Dei os-Set non rapinam arbitratu est esse aequalis Deo . Cui enim equalitas Dei natura erat, rapina non Urat. Sed ta- men semetipsum exinani Vit formam Servi ac Cipiens ut

nos ossemus justitia Dei in ipso. Si enim ille paupertatem

Vilaret nos aupertate On Careremus. Pauper enim illo D sactus est, Cum diVe CSSet ut illius paupertate, sicuis scriptum est no ditaremur . , Diviti ae illius quid o facturae sunt, Cuju pauperta nos di Vites facili post talus ergo non tibi negavit circumcisi0uem, sed exposuit;

lucem pro tendit umbram remo it.

III. Nos sumus inquit, circumcisio, qui spiritu, Deo servimus ut gloriamur in Christo Jesu et non uis carno fidentes. D Respexit quosdam in Carne siden los ipsi orant qui de carni circumcisione gloriabantur. De quibus alio loco dicit u u0rum Deu Venter est et lo in ria in pudendis 0rum A. Intelligo tu circumcisionem

447쪽

SERMO CLXIX, I K VERBIS APOST. iii ILI p. Ili 437 et esto circumcisio intellige, et esto. Intellectus enim, honus , sed omnibus qui aciunt eum . , Non utique frustra octavo die jussus est insans circumcidi . nisi quia petra, qua Circumcidimur, Christus erat. Cultellis enim petrinis circumcisus est populus P tra autem erati Christus si is Quare ergo octavo die Quia in hel clomadibus idem primus qui octavus. Completis enim Septem diebus reditur ad primum. Finitur septimus. Ominus sepultus Dreditur ad primum Dominus resusCitatuS. Domini enim resuscitatio promisit nobis aeternum diem et consecravit nobis Dominicum clieni. Qui vocatur Dominicus ipse videtur proprie ad Dominum pertinere quia eo die Dominus resurrexit. Reddita est petra, Circumciduntur qui volunt dicere Nos enim sumus Cir- cumcisio. Traditus est enim propter peCCata BOStra, et resurrexit propter justificationem nostram β. Gustisi Cati tua, CircumCi Si tua, non est a te re Gratia salvi facti estis per fidem; et hoc non ex vobis, sed Dei do Dium est non ex peribus β. , Ne sorte dicas : Prome rui, et ideo accepi: Non putes te promerendo CCepiSSe, qui non promereri , nisi CCepisses. Gratia praecessit meritum tuum : non gratia ex merito, sed meritum ex gratia. Nam si gratia e merito, emiSti, non gratis aCCepisti retro nihilo, inquit, salvos facies eos Z. , Quid est: si Pro nihilo salvos facies cos , Nihil in eis invenis unde

salves, et tamen SalVa S. Gratis das, gratis Salvas Omnia merita praecedis, ut dona tua ora Sequantur merita mea.

Prorsus gratis das, gratis salvas qui nihil invenis unde Salves, et multum iuvenis unde damnes. IV. Nos ergo, inquit, Sumus circumcisio, qui spiri

448쪽

ntvi Dei servimus set gloriamur in Christo Jesui. Uui gloriatur, in Domino gl0rietum it non in carne fiden η es , Et quid est , sidere in carne Audite inquit. uanquam ego inquit, habeam siduciam et in Carne., Si quis alius in carne putat Se habere fiduciam, magis, ego δ. Die arsit tremini inquit, me ho Contemnere,

qu0d non habeo. Quid magnum est si homo abjectus, plebeius ign0bilis, contenmat nobilitatem, et tunc exhibeat veram humilitatem uanquam ego , inquit, ha- beam fiduciam et in carne. D ideo vos inquit, OCeo Contemnere, quoniam videtis me habere quod contemnam. Si quis alius in carne putat se habere fiduciam

n magi Sego. D.

V. Et audi in carne fiduciam : Circumcisione octaviis diei , id est, non proselytus, non advena ad populum Dei, non major Circum Cisus, Sed a parentibus natus Judaeus, labeo Circuincisionem C taxi diei. Ex genere, Israol de tribu Benjamin Hebraeus ex Hebraeis. Se un- , dum Legem liarisaeus A. D rimari quidam orant, et quasi ad nobilitatem Judaicam segregati non 'utemptibili plebi commixti qui dicebantur l larisaei. Nam dici

tu hoc Verbum, quasi Seglegationem interpretari quo modo in Latina lingua dicitur gregius quasi a gl geseparatus. Fuerunt autem lsraelitie id est , e genere Israel etiam illi qui separati fuerant a temblo. Reniansii autem ad templum tribus Juda et tribus Benjamin. ii bus Levi in sacerdotibus, tribus Jucla regia , et illi iis Benjamin, hoc solum remansit ad erusalem et ad om-plum Dei quando facta est Separatio illa in servo Sal monis β. Xon ergo lex iter a Cipiatis quod ait rilinis Benjamin n inhaerens duchi'. non re edens a templo.

449쪽

SERMO CLXIX. DK VERBIS APOST PHILI P. III. 4396 Hebraeus ex Hebraeis, secundum Legem Pharisaeus Se-ncundum semulationem persequens Ecclesia mi is Interii lita sua commemorat quod si iurii nur eculor Secun-

, dum aemulationem, , inquit Quam demulationem Non e am, inquit, piger Judaeus inuidquid erat quod Logimus' adversarium videretur impati liter serebam, acriter in SPqti bar. 9ec apud Ju000os nobilitas sed apud Christuli quaeritur humilitas. Ideo ibi iste Saulus hic Paulus Saulus a Satile nomen derivatur. Qui fuerit Satit nosti ipsius electa est statura proceris. Sic eum describit Scriptura, quod supereminens esset omnibuS, quando electus est ut ungeretur in regem . Xon fuit sic Paulus sed factus Paulus Paulus enim parvus, ideo Paulus modicus. Ergo Secundum aemulationem , in IV it persen queus Ecclesiam. IJm intelligant h0mines qualis apud Judaeos fuerim qui Christi Ecclesiam persequebara inulatione tradition Um paternari m.

VI. Addit Secundum justitiam 'sive est in Lege . D qua suerim sine querela δ. Novit haritas Vestra dictos 8Se Sine querula ambulasse in omnibus justificationibus Domini achariam et Elisabeti In omnibus, inquit Scriptura, justificationibus Domini ambulantes sine que rela. Ecce hoc erat et Paulii noster, quando Saulus erat. In lege sine querela ambulabat et quod in eo fuit sine querela , hoc de illo faciebat magnam querelam. Quid

urg putam US , rat rex, SSe Sine querela s Cutidum justi tiam quae in lege est, malum est Si mallim est, SOCU dum austitiam quae in lege est, e88 Sine 'IUerela ergo ali

quid mali est lex Sed habemus eumdem Apostolum

dicentem Itaque lex quidem sancta, et mandatum, Sanctum, et justum, et bonum β. Si ex Sancta, et man

Rom. VII, 2.

450쪽

440 AUGUSTINI AEPISCOPIn datun sanctum, et justum, et bonum sucundum justitiam quae est ex lege Sancta, Conversari Sine querela, quomodo potest non esse bonum quomodo p0test non esse sanCtum An sorte Sanctum est y udiamus ipsum

Apostolum videte quid dicat Quae mihi lucra sue

δε runt haec propter Christum damna esse duxi is Damna sua dicit, et inter damna sua Computat, quod in justitia, qu e est in lege, suerit sine querela. Verumtamen, in

quit, et arbitror Omnia damna SSe propter eminentem, scientiam Christi Jesu Domini nostri , Attendo, inquit, laudeS meas comparo eminentiae Domini nostri Jesu Christi. Illud sitio hoc contemno Parum est hoc si Propter quem arbitror, inquit, Omnia non solum detri-

D menta eSse, Verum et Ster Ora existimavi esse, ut Chris tum lucrifaCerem .

VII. Quaestio major exorta est, o Paule Si secundum justitiam, quae in lege est, versabaris sine querela et hoc in detrimentis tuis, tu damnis in terCOribu computas, ut Christum lucrifacias pergi, justitia illa a Christo prohibebat Obsecro te expone hoc paululum Deo potius dicamus, ut illuminet et nos, a quo ipSe illuminatus est, qui Epistolam istam scripsit nobis noti atramento sod Spiritu Dei vivi. Videtis charissimi, quam Sit arduum, quam dissicile intelligere hoc, Cum constet legem SauCtam

stetque omnino inter fideles Catholicos ita ut nemo dissentiat nisi qui non Vult esse Catholicus hanc legem non datam nisi a Domino Deo nostro Secundum istam justi tiam, quae in lege CSt ConVei Sari Sine querela impedimen tum fuisse Apostolo ne veniret ad Christit in nec eum venisse ad Clii istum nisi hoc quod sui secundum justitiam quae in lege est, Sine querela, inter damna et detri

i Philip HI, 7 8.