Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

461쪽

ijstrat Fidem liabebat virtutem iubebat spona a soli it . Charilate lagrat, at Virtutes operabatur invictissimet r. dicabis, omnes persecutiones tolerabat, in omnibus patiens, amans ECClesiam solli Cillidinem Omnium C leis Stai stili Orde gestans opi id nondum acceperat re Aoni, quia jam CCC perim, aut jam perfectus sim D Quid

est j.6d di is Dicis, et miramur dicis, et Stupemus ovinius enim quid audiamus : quid dicis si Fratres scit . Uuid est quod licis suid dicis uago me non arbin tror aplprehendisse l. D 'olite inquit in me allici litus hio sisse novi quam vos. Si nescio quid milii desit nescio quid adsit si Ego me ipsum non arbitror apprehendisse.

Μ Him autem hoc non me arbitror appreher disse . Vulla habeo, et unum nondum pl)rehendi uinam pe-Μ lii uio inino lianc requiram , Quid petisti, aut quidro uiris stit inhabitem in domo Domini per omnes dies, vit; mepe Di quid uit contemidei delectationem, Domini . DIIasum est unum, quod edi 'ebat nondum appreliendisse Alpostolus De quantum illi deerat, in tantum

nondum perfectu erat.

VII. Meministis fratres mei, Eva gelicae illius loclionis ubi dua sorores Dominum sus operunt Martha et Marin δ. Certo recolitis Martha in multo minis eri con-Versabatur et OCCupata erat Circa Curam domus quipite

Dominum hospitio recesperat et Discit natos ejus Satage bat omni cura religiosissima, ne sancti apud eam ullamlpaterentur injuriam. Cum ergo esset OCCupata Circa multum ministerium uaria soror eius sedebat ad aedes Domini et verbum ejus audiebat. Illa in labore stomacha bunda, quod illam Videret sedentem, et de suis laboribus nihil curantem interlpellavit Dominum D Placet, inquit D tibi Domine quod Soror mea deseruit me, et CC tan

462쪽

ntum in ministerio laboro sit Dominus, Martha Mar-

sarium uaria meliorem partem elegit, quae non auferetur ab ea . Iu bonam, sed Sta meliorem. Tu honam, Bonum est enim conversari in Obsequio sanctorum : sed ista meliorem. Denique quod tu elegisti, transit Ministras esurientibus, ministras sitientibus ministras lectulos dormituris, praebes domum habitare olentibus : omnia

ista transeunt. Erit tempus ubi nemo esuriat, neque si tiat, nem dormiat. Ergo Cura tua auferetur a te re Marian meliorem elegit partem, quae non auferetur ab ea. D Non

auferetur: Contemplari elegit, verbo vivere elegit. Qualis erit vita de Verbo sine verbo Modo ista vivebat de Verbo, sed sonante verbo. Erit vita de Verbo, nullo sonante Verbo. Ipsum Verbum Vita est si Similes ei erimus, quoniam videbimus Um SiCUti est . D Ipsa erat una, ut contemplaretur delectationem Domini. Hoc in saeculi liiij iis nocte non possum US. mane Stabo tibi et contempla Dior δ. Ergo, si Ego, inquit, me non arlbitror apprehen , disse. Unum autem DXVIII. Quid ergo facio u Quae retro oblitus, in ean quae ante sunt extentUS, SeCUndum intentionem Sequor .

Adhuc sequor Ad palmam supernae vocationis Dei in Christo desu D Adhuc Sequor, adlauc prosi Cio, adhu Cambulo, adliu in via Sum adhuc me extendo, nondum perveni. Ergo i et tu ambulas, Si te extenclis, si ea quae ventura sunt Cogitas ObliviSCere praeterita, noli in ea respicere, ne ibi remaneas Ubi reSpexeri S re Mementote uxoris Lotδ. Quotquot ergo persecti, hoc Sapiamus. D Dixerat,st Non sum perfectus et dicit, si Quotquot persi cli, hoc sapiamus. Ego me non arbitror appreliendisse. Non

463쪽

SI RMO CLXIX, DE VERBIS POsΤ. PRIMP. III. 453 quia jam acceperim, aut jam perfectus sim : is et dicit, Quotquot persecti, hoc sapiamus. IerseCti, et non persecti persecti viatores, nondum persecti possessoreS. Et ut noveritis quod persectos viatores dicat; qui jam in via ambulant, persecti viatores sunt: ut scias Viatore eum dixisse, non habitatores, non possessores audi quod Sequitur Quotquot ergo persecti lio sapiamus. Et sis quid aliter sapitis, is ne sorte subrepat vobis, quia VOS aliquid estis si ui autem se ipsum putat esse aliquid Dium nihil sit se ipsum seducit . Et qui se putat aliquid

DSCire, necdum scit quemadmodum oportet Cire δ.

Ergo, ut si quid aliter sapitis, s quasi parvuli; Id quo

v que Vobis Deus revelabit. Verumtamen in quo erVennimus, ne ambulemus - , Ut revelet nobis Deus et qu0d aliter sapimus, in quo pervenimus, non in e re man amus, sed in eo ambulemus. Videtis quia viatores sumus. Dicitis: Quid est ambulare Breviter dico: Prosi Cereri ne sorte non intelligatis, et pigrius ambuletis. Proficite, fratres mei, discutite vos semper sine dolo, sine adulatione, sine palpatione. Non enim aliquis est intus teCUm, Cui erubescas, et a te te. Est ibi sed cui placet

humilitas, ipse te probet. Iroba et te ipsum tu ipse. Semper tibi displiceat quod es, si vis pervenire ad id quod nondum es. Nam ubi tibi placuis i. ibi romansisti. Si

autem dixeris, Suffcit; et peristi Semper adde, Semperambula, Semper prosice: noli in Via remanere, noli retro redire, noli deviare. Remanet qui non pros1Cit retro redit, qui ad ea revolvitur, unde jam abscesserat deviat, qui apostatat Melius it claudus in via, quam CurSO praeter viam Conversi ad Dominum, etC.

464쪽

SERMO CLXX L.

tilliam via D ex oscini, qui est im Stit oues estu. C. Deque verbis Psalmi CXLII. Exaucti m in tu ju. tilia, sic AC postremo de lectione Evangelii Joan. 1. Voluntas Patriae est, ut /ntita quin dedit mihi mon et Caiat, CtC. I. 1 vi Νb lectiones omnes ita sibi Connectuntur, tanquam una sit lectio: quia omnes ex uno ore proCedunt. Multa sunt Ora ministerium sermonis gerentium: Sed

unum est os ministros implentis Audivimus Apostolicam lectionem et sorte aliquem moveat quod ibi scriptum est Cundum justitiam quae ex lege est qui fuerim sine quaerela Uuae mihi lucra suerunt, haec proptern Christum damiui esse duxi. Di inde secutus ait, o Ono Solum damna, sed etiam stercora existimavi ess . ut Christum lucrifaciam, et inveniar in illo non habens meam justi am quae ex lege est, sed justitiam quae est ex fide Jesu Christi . , Quomodo enim te Ora existi mavit et damna, secundum justitiam quae ex lege St.

Conversuri sine querela Quis enim legem dedit i onne ipse legem praemisit, qui postea reis legis cum indulgentia

venit Sod his olim credimus venisse Cum indulgentia. quos reos lex tenebat. Numquid autem lex reos tenebat eos, qui secundum justitiam quae ex lege St, OnVersati

465쪽

SERMO CLXX, in VERBIS ΑΡOsT PIlILI P. III. sunt sine querela Si ergo indulgentiam et V niam CCCat O lin eis legis attulit oininus non attulit Paulo apOStolo, qui dicit sine querela su in lugu conversatum Seditisum audiamus alio loco on ex PerihuS, inquit,

rum ui prius sui blasphenius et tersecutor et inju-

D lio Sus Sed misericordiam consecutus Sum et cliqua. IIa se Consti fuit conversatum in lege Sine querela, hac talem se confitetur fuisse peccatorem, Ut omni PCCCator propterea de se non desperet, quia Paulus meruit indulgentiam. II. Videte, fratres, et vim sermonis hujus intuemini, quomodo Paulus apostolus damna existimat et terCora, ubi sine querela dicit se conversatum fuisse. Haesimpletoriogis, ita reus legis uno eodemque tempore, ante baPli Smum, ante gratiam. Sed non sine Causa damna SSedicit ne subintrent cogitationes noxia', hoc ideo dixisse apostolum Paulum, quod alius dederit legem, alius Euan gelium Sicut lanichaeus mente perversa sentit, C reliqui hamulici, qui dixerunt alium uissu datorem legis, quae data est per Moysen alium autem largitorem Evangelicae gratia 3 illum quidem Deum malum illum vero Deum bonum. Quid miramur, fratres In obscuritate legis. tanquam in clausis ostiis, caliginem passi Sunt quia non

piet cite pulsaverunt. Invenimus aliquando Pumdem Paulum apertissime dicere legem bonam eSSe quam tamen ideo datam dicit esse , ut abundaret peccatumri et ideo abundasse peCCatum, ut superabundaret Matia si Prs sum haut enim homines de viribus suis et aciendo quidquid sibi licere arbitrabantur, peccabant in legem Dei occultam. Unde ista lex manifesta pr0mulgata est eis, qui

466쪽

omnino sibi rei esse non videbantur. Data es illis lex,

non quae Sanaret, Sed quae Ogr6tantes probaret Lox prae cucurrit ante medicum ut Se aegrotus, qui Se anum putabat, inveniret pygrotum: ut dixit, si Non concupisces i. Et quia ante datam legeri praevaricatio nondum erat; si Ubi enim non est, inquit, lex, ne prsevaricatio ci antea sine lege peccabatur, data ero lege posteaquam laeccatum est, amplius peCCatum est; quia Um praeVariCatione peccatum est. Invenit se homo vinci a cupidi

talibus suis, quas mala Consuetudine adverSum e nutriebat; qui etiam cum vinculo et obligatione peccati ex Adam fuerat spropagatus. Unde dicit Apostolus; Fuin mus et nos aliquando natura filii irae δ. Inde est, quod nec unius diei infantem mundum dicit a peccato sici non ex eo quod Commisit, sed ex eo quod Contraxit. III. Audi Psalmum interiora dicentem, et peCCatorum

nOStrorum SeCretiora Canentem si persona enim generis humani dicitur Christo, re Tibi soli peccavi, et ma- , lignum Coram te soci , Λ uix persona unius David hoc dicit, sed ex Adam persona, de quo est genus liti man Um. Audi enim so luentia is Tibi inquit, soli peccavi, et, malignum Coram te seci, ut justificeris in sermonibus

is tuis. D Christo dicitur: unde hoc intelligimus Audi

quod se pii tur Et vincas , cum judicaris. D Xon est judicatus Deus Pater, non est judicatus Deus Spiritus sanctus non invenimus nisi solum Filium in ista carne, quam de nostra massa suscipere dignatus est judicatum non ex nodo Concupiscenti; hominis et uerri se virgo credidit, virgo concepit, virgo peperit, Virgo permanSit. Et ideo dicitur: i Et vincas, cum judicaris. Iudicatus 'Si enim ei vicit; quia in peccato judicatus est. Pa

467쪽

SERMO CLXX, in VERBIS AE POST PIIII ID. III. 457 uentis fuit sustinere judicium, non reatus. Multi innocentes judicantur, sed in ipsis causis quas agunt. Nam dereliquo, QCcato non carent; quia sicut ante hominessa Cli. si ante Deum Cogitationis peccatum est. Factum tu uni Coram oculis Dei, cogitatio tua est. Testis acti est

ipse judex : accusatrix sacti ipsa conscientia. Ergo illo Vere innocens judicatus est, et ideo vicit. Solus enim vicit, non de udi e Pontio Pilato, neque de Judaeis saevientibus; sed de ipso diabolo, qui omnia nostra peCcata rimatur diligentia invidentiae.

IV. Et quid ait Dominus Jesus de ipso diabolo si sicconvenit princeps mundi hujus x. Iam sp pse dictum est Charitati Vestrae, mundum istum appellari peCCatores. Et quare peccatores Domine mundi appellantur Quia dilectione mundi inhabitant mutidum. Qui enim non diligunt mundum, non habitant in eo quod non diligunt. re ostra, inquit, Conversatio in coelis est Si ergo qui diligit Deum in co0lo habitat cum Deo; qui diligit mundum, in mundo cum principe habitat mundi. Omnes itaque dilectores mundi ipsi sunt mundus habitatores mundi, non Carne, quod omne justi sed animo, quod soli peccatores, quibus princeps est diabolus. Quomodo

dicitur domus habitatores domus PseCundum quam Cn tentiam dicimus malam domum CSSe marmoratam, et bonam domum esse fumigatam Invenis domum fumo

sana, quam boni habitant et dicis sona domus Invenis domum marmoratam et laqueatam, quam possident ni qui et dicis Mala domus domum appellans non parietes et receptacula Corporum sed ipsos habitatores. Sic mundum appellavit Scriptura habitatores mundi per Concupiscentiam dilectionis, non per ConverSationem CorsoriS.

468쪽

458 s. ΑΓ susTINI AEPISCOPI Erg0, C Ecce, inquit, venit princeps mundi, et in mei, sithil inveniti. In solo ipso nillil invenit diabolus. Et

tanquam diceretur cici Quare ergo moreris Ibi sequitur: Sed ut Sciant omnes, quia voluntatem Patris mei sacio D Surgite, eamus hinc . , Surgit, et it ad paSSione in . Quare Quia voluntatem atris mei facio. Propter hanc ergo Singularem innocentiam ait salinus Tibi soli seCCaVi, et malignum coram te seci ut justis ceris iu Sermonibus tuis, et vincas cum judicaris ci , quia illis mali in te invenit. Quare autem in te inVenit, O genUS humanum Quia sequitur et dicit re Ego enim in inin quitate Conceptus sum, et in peccatiS CODCepit me ma- D ter mea si is Dicit hoc David. Quaere unde natus Sit

David invenies de legitima uxore , de nullo adulterio. Secundum quam ergo propaginem dicit u Iu tuiquitate DF0ΠCeptu sum, ' nisi quia ibi est quiddam de mortis

P 0pagine, quod secum trahit omnis qui ex Conjunctione viri et oeminae nascitur V. Habens ergo unusquisque ConCupiSCentiam, attendat legem dicente in Non concupisces'; D invenit in Sequ0 lex prohibet, et sit reus legis Invenien auten in Se cui subditus est, incipiat alia dicere ondeluctor, legi Dei secundum interiorem hominem ; ideo aute in aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae, et Captivantem me in lege peccati, quae est in membris meis is Cognovit se aegrotum. inploret medi Cum is Insuli ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus P, Respondeat medicus tau Gratia Dei per D Jesum Christum Dominum nostrum . Gratia Dei. non merita tua. Quare ergo te dixisti in lege cum justitia Sine querela c0nversatum Attendite : Sine querula dixit

469쪽

hominum. Est enim fili edam justitia, quam potest homo implebo, ut nullus ti Ominum queratur de homino. Dicit enim: Non con lupisca alienum. Tu Si non rapueris alienum, nulla ruerela erit hominum. Ergo aliquando Concutit Scis, et non rapis. Sed Sententia Dei supra te est, quia concupiscis reus e legis, sed in oculis legislatoris. Sine querela vivis quare ergo ista damnes quare ista stercora Constrictior Si aliquanto nodus iste sed solvet qui solet. IIo autem non ego Solus pia Subjectione. Sed Omnes pia intentione mereamur. Quidquid faciebant ductaei, unde liomine non quererentur, et SSet ipsis conversatio in lage sine querela, ibi tribuebant, et ipsani justitiam secundum legem viribus suis assignabant Limplere non poterant, Sed in tantum aciebant, inquantum poterant sibi tribuendo, nec hoc pie implebant. VI. Hoc ergo dicit legem implere, hoc eSt, non CODCupiscere. Quis hoc qui Vivit potest Adjuvet n0s PsalmuS, qui modo Cantatus est, u Exaudi me in tua justiti hoc est, non in mea Si diceret Exaudi me in justitia

mea, tanquam meritum VOCaret Vocat quidem in non

nullis locis et uain justitiam : sed hi melius discernit, quia et suam quando dicit, datam dicit quomodo dici

mus Panem nostrum quotidanum da nobis hodie . Quomodo, nOStrum quomodo, da Ergo hic distinctius loquens ait Exaudi me in tua justitia. o Et sequitur si Et non intres in judicium cum servo tuo . , Quid est, u Non intres in judicium cum servo tuo Dinon stes mecum in judicio , exigendo a me omnia quae praeCepiSti, exigendo omnia qupe jussisti diam reum te in .enies. Si in judicium intraveris mecum. Opii est ergo inquit.

mihi misericordia tua potius, quam liquidissimo judicio

tuo. Quare ergo, si Ne intres in judicium cum servo tuo n

470쪽

Sequitur, et dicit Quia non justificabitur in conspectu

tuo omnis vivens. D Servus enim Sum inuare meClamstas in judicio Misericordia Domini utar. Quare re uo-Μ niam noli iustificabitur in Conspectu tuo Omni Vive S. Quid dixit Quandiu vivitur in hac vita, nemo justificatus est, Sed in Conspectu Dei. Non frustra addidit, si In D ConspeCtu tuo : D nisi quia potest esse justificatus aliquis in conspectu hominum, ut et illud impleatur, si eis cundum justitiam quae ex lege est, qui fuerim sine que

D rela, D in Conspectu hominum. Rese ad Conspectum Deiri u Non justificabitur in Conspectu tuo omni ViVens.

VII. Quid orgo facturi sumus Clamemus die in tres in judicium cum servo tuo. D Clamemus Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus Θ Gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. D HOC ergo Psalmum audivimus, hoc Apostolum audivimus; quia cum fuerit illa ustitia secundum quam vivunt An geli, cum fuerit illa ustitia ubi nulla erit concupiscentia, inde unusquisque metiatur Se quid est modo, et quid erit tu non et inveniet in comparatione illius justitiae, istam

damna esse et stercora. Quisqui autem putat e modo

posse implere justitiam, Cum vixerit bene atque innocenter secundum pr0babilitatem existimati0nis humana, invia remansit non desiderat melius, quia implesse e putat maximeque sil)i tribuens, erit superbus. Et melior est peccat 0r humilis, quam justua Superbus. Ideo ait : i Et inveniar in illo toti habens meam justitiam, quae ex D lege est, D sicut Judari putabant re Sed justitiaminiisd, ex fide est Clii isti Jesu D Deinde secutus ait: si Si quo

D modo CCurram in resurreCtionem mortuorum , Ibi

se credidit impleturun esse justitiam, id est, plenam se habiturum justitiam. In comparatione resurrectionis illius, Stercu est tota vita quam gerimus. Adhuc Apost0lum