4!: Orator Ciceronis ad M. Brutum. ...

61쪽

ra etiant solent. Sed quid et uocalis sine uocalibus saepe breuotis ca: a contrahebant, diit ita dicerem mutiti' modis,ua, Venteis, alm C crinibus , teris fra resis inuid uero licentius,quam quὸd homin:ιm etiam nomina contrahebant, quo essem aptior . nam ut duellum bellum, sic Duel iam eu, qui ατ nos classe devicit, Bellium nominauerunt. Amsuperio;

res appellati essent semper Dueliij. Quin etia urba scipe contrahAur,non usius causa sed aurium. 1 o modo enim noster Axilla Au factus est, nisi fuga liter uiset

pioris ' quam iteram etiam e maxillis, e taxillis, O Mexillo. paxillo consilietudo elegans Latini ermonis euellit Libenter etiam copulando uerba iungebant, ut

sodes, roscinde isti, pro lsinii . lam in uno a u

tria uerba sunt Lain pro ais ne is eqκire, pro non quire malle, pro magis uelles nosse, pro non velle Dein etiam saepeo , pro ρ ρ exintediximus. Quid illud , non olet unde fit, quia dicitur cum iis, cum autem nobis non dicitur sed nobisis quia, si ita diceretur, ob coenius concκrrerem iterae, ut etiam modo,nili interpo=issem, concμrσrisbent eo est mecu, C recis , πcum ieci ut esset si ite illis uobisicum atque nobisicum Araue etiam a quibusZam eroia emendatur antiquiettas, qui haec reprehendunt: nam Pro deum atque hominκm fidem eor: in aiunt illi nescieα baut an dabat hanc licentiam confiuetudo es itaque dem Doeta,qai inusitatilis contraxerat, -Patris mei meum factum Adet, pro meoram facto προ- er, Texilli exitiAm examen rapit, pro exi

62쪽

tiorum non dicit liberum , ut plerique loqκimκη, cum Uidos liberum aut in liberum loco dicimus sed in isti uolunt, Nes e tuum unquam in gremium extollas liberorum

ex te genus er idem,

Nunque Asculapi liberorum. At ille aliter in ch st,non solum,

ciues antiqui amici maiorum meum,

uod erat usitatumsed durius etiam, consilium soci ,augurium atque extκm interpretes. Idemq; pergit, Postquam prodigium horriferum intentum pauos: si non sane sent in omnibus neutris usitata . necesnim dixerim tam libenter armum iudicium, etsi est dapud eundem, Nibi ne ad te de iudicio armum accidit 'quam centuriam, ut Censoriae tabula loquuntur Iarbrum, procum audeo dicere,non fabrorum Ποσcorum planeq; Duorum uirorκ-iκdicium , aut Trium uirorum capitalium,aut Decem uirorum litita iudicandi dico nunquam. Atqui dixit Accius, Video siepulcra dua duorum corporκm. Idemcn,-Mulier una duum uirum

ne utriim sit intelligo sedati suta Lauor,ut cono cessum est,ut hoc uel Pro deum dico,uel Proh deoru

alias ut necesse est, cum Triaminum, non uirorκm cum sie tertiκm nlimum, non nκmorum lau)d in bis

consiuetrudo uaria non est. Ud,qu)d sic loaui,nose, iudicasse uetant ; noκisse iubent, e iudicauissea quasi uero nesciamus, in hoc genere plenam

63쪽

iroque Terentilis.

Eho tu cognatum tuum non noras' Post idem, -Stilphonem,inquam,noueras Siet, plenum est fit, imminutκ- licet utare utroque ergo ibidem, Quam cara sint ; post carendo intelligunt, Quamq; attinendi magni dominatus silent. Nec uero reprehenderim, Scripsiere ali rem.

Scripserunt esse uerius sientio, Ad confluetudini MYibvi indulgenti libenter obsiequor. Idem campus habet, inquit Ennius: O , In templis isdem, probauit: at eissem erat limus nec tamen e dem opimius male sonabat isdem . impetratum est a conssuetudine,ut peccare siuauitatis durasa liceret. , pomeridianasqκadrigas, qui postmea

ridianas libentius dixerim, , mehercule quam meo hercules. Non scire quidem barbarum iam uidetur,nscire dulcius. Ipsium meridiem, cur non medidiem e credo quod erat in uanius. Vna praepossitio est A B, eaq; nunc tantum in accepti tatalis mane ne his quies dem omniam : in reliqPosiermone mutata est. nam au

mouit dicimus,o abegi is abstulit ut iam nescias, ab ne uerum sit,an abi. Qid si etiam abfigit jurare uisium est is abfer nolκerunt, aufer maluerunt: quae praepositio praeter haec duo uerba,nullo alio in uerolo reperitur . Noti erant, naui , nari 'ribus cum IN praeponi oporteret i dulcius uisium est, noti, ignaui, nari, dicere, Issim tueritas postulabat. Exucta dicunt, repub quad in alter uocalis excipieri

bat, in altero esset steritat, nisi iterum s liaisset, ut ii

64쪽

e egit, ed t, essecit, extulit, edidit, adiuncti uesii primam iterum praepositio commutauit , M si segit, summMain, fustulit . Quid in uerbis iunctis ' quam scite insipientem, non insia entem Liniquum nominae

ecci tricipitem, non tricapitem 'concisum, non

concaesium ' ex quo quid pertisam etiam uolunt quod eadem consilietudo non obauit. Quid uero hoc eleugantius, quod non sit natura,sed quodam instituto finclytus dicimus breui prima itera, insanus producta inhumanus breui, infest longa ne multis, quibus in uerbis eae primae literae fiunt, quae in sapiente atqM

felice, producte dicitur, in caeteris omnisas breuiter. αtem et composivit,consitaenit,concrepliit confecit consili liueritatem,reprehendet refer ad arires, probablint. quaere, cκ ita se dicent i ari . uoluptati autem auriam morigerari debet oratio . quin ego ipsi, cum scirem ita maiore locutos esse,ut nusquam nisi in uocasti stiratione uterentur, loquebar sic, ut Hlcros, e cetegos, triAmpos, Cartaginem dicerem, alia quando iis fero, conuitio aurium, cum extorta mihi

ueritas esset, usium loqisendi popul concessi, sicienditiam ibi reseruam . Orcinio tamen, et Matones, Otones, Viones,sepulcra , coronas, lacrymas diciamus, qμia per diniam iκdicium siemper licet Purrum semper nnim, nuntAam Pyrrhum . Vi patefecerunt Fri es, non Phryges , ipsimi antiqui declarant libri: nec enim Graecam iterum adhibebant, nunc autem etiam duas et cum Phogκ- cum Phrygibus dicendum esset, ab Ardum erat aut tant: Barbarisca ibn Graecam literam adhibere, arare locasa μα

65쪽

Qui est omnibu' princeps non, omnisns princeps er, vita illa d nn loco ; non, dignlis. quia si indocta consilietμdo tam est artifex βιanitatis, quid ab ipsa tandem arte doctrina postulari Ma*mus t Haec dixi breuiius, clauim si hac de re una di i 'tarem; est enim his locus late patens tae natura, μῆ;

uerborlim lomus autem, quam instituta rati post: labat. Sed quia rerum verborum iudicium pruden tio est, vocum autem, inlimerorum aures sitini iudiraces intelligentiam referuntrer, hac aduoluptate Lin in ratio inuenit,in L sensius artem .aut enim negligenda nobis fuit direptas eorum, 'ita pro bari uolebamlis, alit ars eius conciliandae reperienda Duae sunt igit Ar res, clis permAlceant aures, Anlis, e

numerus. De numero mox, An deson qnaerimus.

Verba, ut 'pra diximμi, legenda sunt potis imμm beone sonantia, Ad ea non ,M poetis, exqui ita ad onlim , sed 'mpta de medio.

Qua pontus Helles s sperat modκm at Auratus aries colchorum A

stlendidis nominibus illi minatus est esus sed proxiam, inciuina in in Arus ima litera sinitus, iiij

66쪽

ymgifera ferta arva Asiae tenet. quare bonitate potius nostrorum uerborum utamur,qκἀ g lendore Graecorum nisi forte sic loqui I nitet, Qua tempestate Paris IHelenam suae siquantur . imo uero istasequamur, sterit remq; fagiamη , Habeo istam ego perterricrepam. Id uiis Vesutiloquas malitias. Nec polum componentur uerba ratione, sed etiam αnientur auonia id iudicia esse alteruἈκriu diximus.

Sed finiuntur an compositione ipse, Dasi μα θρη

te, ani Aodam genere uerborum , in quibus i s cono cinnitas insci quae siue casius habent in exitu similes, siue paribus paria redduntur, iue opponuntκ contra: ria, suapte narura numerosa sunt, etiamsi nihil est μαElum de industria In huius concinnitatis considilatio sne Gorgiam 'isse principem accepimμ6ὴκ degenere

didi illa nostra sunt in Miloniana Est enim iudice, se non scripta,sed nata lex quam non didicimus, acceα imus , legimus, uerum ex natura ipsa arripuimus,

hausimus, expressimus ad quam non dodli,sed ardi Eth; non instituti, sed imbuti sumus. Haec enim talia sunt,ut, quia referμntur ad er,ad quae debent referri, intelligamus non quaesitum esse numerum sed semettum in 'd sit item in contrariis referendis ut illa sunt, quibμ non modo numerosa ratio, sed etiam utr

Eam,quam nihil accusa damnas. condemnas dicere qui uersum effugere uellet. Benelliam meritam esse autumas,dicis male mereriti

67쪽

Id, linadscis,prodest nihil id,quod nesicis obest. uersum fici ipsa relatio contrariorvim id esset νοα

i istis,nihil prodest quod nescis,multum obest.

cessitate ipsa efficiunt, Craum sine industria . hoc geαnere antiqvidam ante socratem delectabantuar, Crmaxime Gorgias, cuius in oratione pleroqκ efficit numerum ipsa concinnitas nos etiam in hoc genere, di frequentes, ut illa sunt in quarto accusationi, conferα, te hanc pacem cum illo bello; bvius Praetoris aduen: D tum cum illius Imperatoris uidior: ,hmas cohortem, impinam cum istis exercitu insucti; huius libidines, cum illius continentii ab illo, qui cepit, conditas tab, hoc, alii constitutas accepit,captas dicetis Syracusas Ergo Crini nκmeri sint cogniti. Genus illud tertium explicetur Male fit,numerosae' aptae orationis quod cili, non Antilinis quas aures habeant, aut quid in his hominis simile fit,nscio. mea Mide persedio com*pletoa uerborum ambitu gaudent, ex curta sientiunt, nec amant redundantia . quid dico meas j conciones saepe exclamare uidi cum apte uerba cecidissent id ea nim expectant ines, ut uerbis colligentur sententiae Non erat hoc apud antiqμos C quidem nihil aliud fere non erat nam , verba elgebant: sentenutias graκeis, 'alieis repolebant, sed eas haud ut ciebant, haud explebant Parum hoc me ipsum des

Elat uiunt. Quid i antiqμjsima illa pictura pauocorum colornm magii, qκimis iam perfecta, delea

68쪽

pli antiquitas 3κ quidem apud me ipsium ualet pluurimum nec ego id, quod dees antiquitati, flagito ditius, quam a Ad quod est: prosertim cum ea maiora iudicem, quae sunt, Mam ista, quae sunt: tu est eunim in uerbis, O sententiis boni,quibus illi excellat, qκam in conclusione sententiarum,quam non habent. Post inuenta conclusio est Ἐκa credo, aros ueteres iblos fuisse,siam nota atque κ*vata res esset qua inmuenta omneis usos magnos oratores videmus sita harbet nomen inuidiam,cu in oratione iudicialiis forem sinAmerus Latine, Graece υθμου inesse dicitur . nimis enim insidiarum ad capiendas aures adhiberi uidetur, si etiam in dicendo numeri ab oratore quaeruntur hoc

freti isti e infracta C amputata loquunturio

eo uituperant, qκjapta finita pronanciant .sidias nibus uerbi leuibusq; siente i s,iure sinprobae res,lecta uerba, quid est cur clandicare, at insistere orationem malint, quam Amsententia pariter excurrere 'hic euniminuidiosius numerus nihil affert aliud, ns ut sit apte uerbis comprehensa sententies quod si etiam ab antiquis ted plerisnqae actu saepe diura quae ua, de audantur apud idos, ea fer c,quia sunt Allifa,laκα datur . et V d Graecos qκidem tu anni prope CCCC

sant,cum hocpmbatur: nosnκper agnouimus rex Ennio licuit uetera contemnenti dicere,ve bu quos olim Fauni vatesq; canebant:

hi de antiiiij eodem modo non licebit 'punim

69쪽

Mus merito, quorum sie illi imitatores Ube dici ni etsi in eis aliquid desidero hos uero minime, qui Ubi illo'rum nisi ultram eqκuntur, cκ ἀ bonis absint longis'

sim . Qu0 si aures tam inbκmanas, tamq; Pelles habent, ne doctissimorum ciliidem Mirorum eos molierabit auctoritas omitto Isocratem, disicipulossi eius Ephorarum Naucratem quanquam orationis faciendae

ornandae auditora locupletilo mi βιmmi ipsit ora' tores, esse debeant sed quis omnium doctior, qμbaclitior , quis in rebus uel inueniendis ueluti dicandis acrior Aristotele fuit suluis porrὸ socrati est aduer satu infensitus scis igitur uersum in oratione Metat, ose, nAmerum iubet. Erus auditor Theodedies, in pri

mis, ut Aristoteles saepe siqn cnt, politus scriptor atque artifex , hoc idem se sientit, C praecipit. Theophrasius uero isdem de rebus etiam accliratrM . crus ergo illos ferat, qui bos audiores non probent nisii omnino haec Vbe ab his praecepta ne crant quod si ita est nec uero aliter e fumo qμid ipsi fuissemisibus non mouenturi nihil ne eis inane videtur, ni sh, inconditum, nihil intum , nihil claudicans, niαhil redundans in uersa quidem theatra tota exclaramanti fκit una ossaba aut breuior,aut longior. Nec uero Altitudo pedes noisit, nec do nurnero ter

70쪽

O R. net nec,illud, quod olfendis,aut cur,aut in quo Genudat, intelligit tamen omnium longitudinum breκitatum insonis, sicut acutarum grauiamq; Mocu, iudicium ipsa natura in auribus nostris collocauit. Vinne igitur Brute totum huc locum accuratius etiam

explicemus quἐm illi ipsi, qui haec, ulla nobis tradiderunt, an contenti esse,quae ab idis dicia siunt, possumus f Sed quid quaero, uelis ea cum literis tuis eruditissime scriptis, te id uel maxime uelle, perstexerarim Primκm ergo origo, deinde a a post natμrs,tuni ad extremum usus V explicetur orationis apta σηκ numeros . Nam qui socratem maxime iurantur, hoc in eius ummis laudibus ferunt, quὸd gerabissolutis numero primus adiunxerit cum enim uiladeret oratores cum siveritate audiri, poetas autem cum voluptate; tum dicilli numerossiecutus, quibus etiam in oratione uteremur, cum iucunditatis causa, tum ut uarietas occurreret alietati quod ab his uere quadam ex parte, non totum dicimΥ. nam neminem in eo geonere silentius uersatum socrate confitendum est sed princeps inueniendi fuit Thrasymachus cuius omnia nimis etiam extantscripta numerosi, nam, ut paulo

ante dixi, paria paribus adiuncta, o similiter definis

ta, item ci contrari s relata contraria, quae sina stonte, etiam si id non agas, cadunt plerunque limerosi, Gorgias primus inuenit: sed best usius intemperan'tius id autem est genus, ut ante dictum est, e tribus

partibus collocationis alterum . borum uterque Isocraettem aetate praecurrit ut eos isse moderatione, non inauentione uicerit est enim ut in transferendis, facient