장음표시 사용
131쪽
ad ipsum serviendum se accingat, animum inibi perpetuo permanendi manifestat, nihilque amplius domicilium ex se exposcit ; quodque Pax Iordanus verum putat, non solum de Sena toribus, verum & de ad vitam in aliquo loco relegatis; loco
enim saepe citato, num. 67. ait: Non solum Senatores , qui perpetuo alicui loco ad ribuntur, verum relegat: ad vitam in aliquo Deo censentur ibi acquirere domicilium necessarium ad ordines, orsilii libertorum, s. relegatus, . ad municip. Quod ad relegatum etiam ad tempus extendit Barbosa , alleg. 4. n. 3 s. eo quod ae lex filii domicilium necessarium relegatis interim, quod in loco suae relegationis sunt, concedit, quodque propter filios relegatorum notandum. Vide citat. Bar iam . Ubi relegationem temporaneam cum animo sufficienti ad inibi domicilium contrahendum subtiliter componit, quia tamen praesentis Constitutionis Decreto, juramentum addendum est, ut quis domicilium ad ordines contraxisse censeatur,in dubium vertitur,num cum pri- dicta restrictione juramentum praestare licite valeat. 261. Assirmative respondeturileges enim quando animum perpetuo habitandi in loco, ad domicilium inibi contrahendum , exposcunt, non excludunt has & similes moderationes, scilicet, dum alia commodior, vel sanior non se offerat habit tio , & colligitur ex textu in leg. Cives, Coae de incolis , lib. Io.Quis enim dicet, hanc restrictionem, nisisanitati sciat, destruere perpetuitatem animi permanendi in aliquo loco: ergo nec haec alia, dummodo alia commodior occupatio non se osterat ,& ita docent Auctores citati, Barbosa, n. 26. PalaO,n. 3. quibus . adde Riccium in Praxi fori Eccles . resolui. 263. Na--rrum conss. Io. alias a. de temporibus ordinat. Lamanum in Summa lib. s. tract. s. cap.f. in ne. Ergo licies in nostro casu pra dictus Senator jurare poterit, etiam cum ante dicta restrictione.
DUBIUM XI. pro domicilio .d Ordines acquire do, fuinciari animum in eo loco perpetuo permanendi, pro tempore juramenti, babere, licet pro antecedenti non habuerit.
a. 6a. D Raesenti Cnnstitutione stabilitur, quod ut quis in ali A na Dioecesi domicilium ad ordines contrahat, debet
132쪽
- Tit. Domis. Quaest. III. Dub. XI. rot
inibi per considerabile tempus vel per decennium permanere, animo se in eo loco perpetuandi, posteaque juramentum de tali animo praestare. Disputatur nunc, an Titius qui in aliena Dioecesi habitationem elegit, in eaque per decennium inhabitabit, sine animo tamen perpetuo inibi permanendi, expleto autem decennio, animum mutavit, & ibi stabiliter sedem suam figere decernit, juratque de tali animo; proficiet ne Titio decennium decursum , ut domicilium inibi ad ordines acquirat, an aliud
incipere, explereque teneatur.
263. Suilicit decursum, nec opus est novum decennium incipere, explereque. Pro quo notandum, quod in his, quae a cursu temporis pendent, aliquando retroaspicitur initium, aliquando tamen exitus expectatur: expectatur exitus, cum vitium consistit in animo, juxta celebrem dispsitionem cap. com--LD , s. caterum, de elect. in 6. ubi decernitur, quod recipiens Ecclesiam Parochialem, non ut intra annum ordines suscipiat, sed ut fructus percipiat, tenetur fructus totius anni restituere , nisi voluntate mutata, promotus fuerit: ex qua dispositione constat, quod si circa anni finem voluntatem mutet, fraudes temporis antecedentis purgat, & ad initium anni tetrotrahitur, ut fructus ei correspondentes posteriori mutatione faciat suos,
eo quod vitium hoc in casu in animo consistebat , & quando vitium consistit in animo, exitus expectatur, ut explicat Glos
C. cap. v. mutata. E contra ratiocinatur,quando vitium in animo
non consistit, ex eleganti textus dispositione in cap. si eo tempore, de rescriptis, in 6. ubi cum Titius minor et s. annis gratiosas a Sede Apostolica litteras impetraret ad obtinendam Ecclesia cum Cura , vel sine illa, tunc λrtὶ vacantem, vel de proximo vaca..turam, aecidit , quod Paroebialis vacavit, tempore, quo idem Titius legitimam habebat aetatem,& nihilominus citato in texia
tu deciditur, quod ad illam nullum jus habebat, quia tempore quo literas obtinuit, incapax erat ad Mesesiam Parochiale obtianendam, & cum hic desectus in animo non consisteret, ad initium temporis attenditur, nec exitus eripectatur, Glos. c.er in c. dudum. HI. de elect. V. electionis temore .-suppositis,. 264. Liquet nostrum assertum, nam cumin nostro insudefectus, seu vitium consistat in co quod cum mimum et ἀ
133쪽
ueretur Titius habere ad domicilium inibi contrahendum, de non habuerit, vitium in animo stetit, at quando vitium consistit in animo, non attenditur ad temporis initium, sed exitus
expectatur, ex citat. cap. commisset idem ergo in nostro casu dicendum, quod si Titius circa finem decennii, vel eo peracto, voluntatem mutaverit, decernatque in eo loco perpetuo permanere , illa animi posterior mutatio ad tempus antecedens retrotrahitur, pro domicilio ad ordines acquirendo, ejusque fraudes purgabit. Idem, ac potiori jure dicendum, casu quo idem Titius in eo loco habitationem animo inibi perpetuo commorandi , inciperet, postea tamen animum mutaret, ac tandemia ante iuramentum novum animum de inibi perpetuo perm nendi iterum conciperet, tum ex immediate dictis, tum quia domicilium semel acquisitum sola animi mutatione non deperditur , ex dictis n. as T. 26 s. Doctrina hare militat, dc intelligenda venit, quando ex circunstatiis apparet, se in eo loco animum contrahendi d intellium habere, vel saltem non est fundamentum ad contrarium praesumendum I secus si contrarium manifestE appareat: unde Scholares, & alii de quibus n. a 66. quando studiorum, aut serviendi eausa ad alienam Dioecesim se transferunt, lices per decennium inibi inhabitent, domicilium non acquirent, nec si post decennium decursum auimum mutent, decursum decennium ipsis proficiet, quia praesumptionem Juris contra se habent, dc cum haec in animo non consistat, mutatione animi posteriori illam nequeunt purgare: Quare in Scholaribus, ociamulis, qui Iuris censura, tempore quo in studiis, & famulatu detinentur, domicilium non acquirunt, tunc decennium ad 'micilium pro ordinibus contrahendu incipiet currere,quando
cessando jam contraria Iuris praesumptio, verbis, vel aliis signis explicant se in eo loco perpetud habitare velle, dc non antea .
266. Insertur hinc, illum qui in aliena Dioecesi per decemnium inhabitavit , nee recordatur an inibi venerit animo domicilium, contrahendi, nec Ixe., aut quando primo intravit, de d micilio contrahendo nihil cogitavit, dc ita per decennium conti
nuavit, decennium ita decurium pro firmando ad Ordines domicilio
134쪽
cilio proficiet,dummodo circa finem decennii,vel eo peracto ve tum animum de inibi perpetuo domiciliu firmando habuerint, tum quia si decennium decursum cum carentia talis animi interiori, sussicit ad firmandum pro ordinibus domicilium ex dictis
n. 263. quanto magis proficiet cum ignorantia, dubio, aut i na-dvertentia de tali animo,tu quia,ut docent Menochius de arbitri
Jud.cent.Σ. V.86.n. II. FarinatiuSin praxi criminM .domicilium, n. et o .Pax Iordanu'n.s . Gobaicit. n.292.. quando non constat decerta animi declaratione per verba,recurritur ad conjecturas,inter quas est haec receptissima,si quis dece annis alicubi habitavit, praesumitur enim in dubio voluisse ibi figere sedem perpetuam,
quare in hoc casu,dummodo verum animum habeat permanet
di perpetuo in eo loco, praestare juramentum poterit, sicque ad ordines titulo domicilii promoveri. Secus dicenduna, quando quis ad alienam Dioecesim venit, etiam si cum tota sua substantia veniat, in eaque per mille annos commoretur, Prius, tamen declaravit, se in ea domicilium contrahere non intendere, do micilium enim nullatenus inibi contrahet. Gobat. n. 296. Qui n. 2 a. optime notat, non suificere pro firmando ad oris
dines domicilio tempus longius decennio, quando adsunt inditia excludentia praesumptionem domicilium inibi contrahendi, quod regulariter contingit in Scholaribus, famulis, consanguineis Clericorum obtinentium beneficium curatum, vel simplexin aliena Dioecesi,secumque deferunt ut in loco benefleti omnes inhabitent ; hii namque consanguinei, vel amnes, nisi animum explicent, velle se in eo loco perpetuo commorare, ac domum vel alia bona immobilia inibi comparent, quaeque dimim animum manifestent, domicilium in eo loeo contrahere non prae sumitur ', potius enim praesumitur , quod mortuo, vel amoto Clerico consanguineo,ad proprium solum,aut alibi remanebuit
unde ab Episcopo dicti Loci titulo domicilii, ad ordines prom veri non poterunt, esto ultra decennium inibi vixerint, Excipe, nisi consanguineus Clerici fuerit ejus legitimus filius, hic enim dum domicilium non eligit, patremque sequitur, patris gaudet domicilio. Iordanus n. 49. Nec quod pater Clericus sit, officit, nullum enim Ius vetat, ne domicilium patris Clerici, si legiti
mi sui filii domicilium; immo infavorabilibus gaudet filius pri
135쪽
vilegiis patris sui Clerici. Covarrubias in cap. quia nos detesta ment. n. s. Pichardus lib. I. Insit. tit. Ia. g. quidem . n. v Non sic fratres, nepotes, aut patrueles; hii enim fratrum, avunculorum , vel patruum, esto simul commorentur, domicilio non gaudent, quia non censetur eade persona, sicut censentur pater, filius, maritus, & uxor, ex c. is qui C. licet des uuaeris in G.
26 . Major dissicultas apparet, quando in eodem loco duplex extat Iurisdictio, V. G. in Civitate Caesaraugustana, in qua Parochialis S. Engratidis ad Dioecesim pertinet Oscensem, caeterae autem ad Caesaraugustanam: si enim Titius dictam Civitatem appulit, ut in ea domicilium contrahat, & decenniur
jam in domo jurisdictionis Oscensis, jam Caesaraugustanae transigat, quod in prataicta Civitate frequentissime contingit, decennium sic expletum proficiet, ut a Domino Archiepiscopo Caesaraugustano, vel ostensi Episcopo ad ordines Titius pro
a6 8. Respondetur,quod cum domicilium principaliter pendeat ab animo, ut docent communiter DD. illius Dioecesis erit Titius in pradenti casu subditus domicilii ad ordines, ubi verum animum habuit domicilium contrahendi ; mutatio enim illa de una Dioecesi ad aliam intra eamdem Civitatem, non est formalis , hoc est, non est cum animo mutandi Dioecesim, sed materialis dumtaxat, est ob majorem scilicet eommoditatem; unde semper retinet domicilium in ea Dioecesi ubi animum domicilium contrahendi habet: Nec obstat, quod traductus Titius i domum Dioecesis Oscensis V. G. nequit D. Archiepiscopus Caesaraugustanus perspectos ejus habere mores; nam ut eos perspectos habere praesumatur, sussicit quod tam proxime Dioecesi
Caesaraugustanae degat, ut in simili defamiliari non longe ab habitatione sui Domini Episcopi degente, docet Pax Iordanus
infra n. 37. vers. Infertur 3. citando. Si tamen de animo, ubi d
micilium contrahere voluit, dubitetur, praesumitur in Dioecesi Caesaraugustana figere voluisse ; nam in civitate Caesaraugustana domicilium contrahere voluit: ergo cum fere tota Civitas Dioecesis sit Caesaraugustanae, in hac domicilium contrahe praesumendum est.. 269. An autem decennium, quod in praesenti Constituti
136쪽
Tit. Domis. Quaest. III Dub. XII. ios
ne praescribitur, debeat esse completum, dc continuum, respondetur breviter debere I.esse completum,sic enim indicant ea verba velper decenniumsaltem in eo habitando, c. hoc est, quod per decennium ad minus debet eo in loco habitari. Debet etiam esse continuum, quia cum decennium statutum sit ad manifestam dum animum,inibi perpetuo iermanendi,& intercadentiae pra di stum animum non manifestent, immo contrarium deferant.
hine est quod decennium completum esse debet; sed notandum est, quod intercadentiae dictae intelligendae sunt, dum intra docennium jam in una Dioecesi, jam in alia domicilium contrahia tun, si enim semel domicilio contracto in una Dioecesi, ad aliam se divertat, animo redeundi ad primam, tunc, & si multo tempore ab ista absit, non ossicit quo minus in ea domicilium ad
ordines, aliis circunstantiis expletis, contrahat. DUBIUM XII. De atate requista, ut ordinandus Testimonialibus egeat.
aro. Uplici in casu Sanctissimus Innocentius in praesentilis Constitutione ordinando praecipit, litteras Testimoniales Episcopo ordinanti praesentare, ea solummodo conditione,quod ordinandus ad eam aetatem pervenerit, qua potuerit aliquo Canonico impedimento irretiri: Primus est cu ordinadus natus est ex accidenti in aliquo loco,in eoq; detinetur usque ad eam aetatem, qua potuerit Canonico aliquo impedimento ligari. Secundus,cum a loco propriae originis ad alium, ut in isto domicilium contrahat, discedit, si in praedicta aetate discesserit: In his igitur casibus tenetur ordinandus litteras Testimoniales ab ordinario casualis ortus, ac proprie originis respeetive obtinere, Episcopoque ordinanti praesentare, quod constat ex verbis relatis tsi n. 96. tum n. Isa. Clim ergo Sanctissimus in hisdispositi nibus aetatem petat, nec tamen determinat, in praesenti a scutiemus,qualis sussiciat ,utpraeseti dispositioni utroq;casu subjaceat. 27 I. Sed adnotandum est I. quod ut ordinandus praedicta dispositioni subjaceat, sussicit, quod potuerit alicui impedimento sibiici, nec requiritur quod essemve ipsum incurrerit, id enim denotat verbum potuerit utraque in dispositioni insertum.
137쪽
a a. Adnotandum II. Quod ut ordinandus praedictis dispositionibus subjaceat opus non est ad eam aetatem per I enire, qua stit in omnia impedimenta Canonica incurrere, sufficit enim ad illam pervenisse, qua potuerit unico dumtaxat impedime to ligari: Lex namque ideo expressit, quod potuerit alicuι Imps dimento , & non omnibus, obnoxius effici. Quodque adnotatur , Propter varietatem, quae in hoc puncto apud Auctores invenitur alii enim praetendunt, quod ante pubertatem censiurae mInime ligant, alii absolute athrmant; alii aliquas censiuras , dc Doenas ligare contendunt ante pubertatem, alias autem negantis Nobis de his in praesenti non attinet , sed dumtaxat investigare, Quae aetas sit capax incurrendi aliquod Canonicum impedimentum , ex mente Sacrorum Canonum, quodque ad ordines sulc1piendos obstet, hoc enim adinvcnto, abs dubio m ea aetate prae-clicta Testimonialia ordinandus obtinere tenebitur. 2 3 Respondetur igitur, quod expletis infantiae annis,qua, completo septennio, explentur, ut colligitur ex Glos cae cum nullus de temporibus ordinat. ire 6.tenetur ordinandus, quI a praedictis Locis discessit, ab eorum ordinariis praedictas Iitteras Testimoniales respective obtinere, ac Episcopo ordinanti praesentare omissis aliis, probatur I. ex cap. . desententIa excommunicat. ubi sic legitur: Pueris , qui in Camnem incideruntsententiae promulgatae sue ante , epost pubertatem po utenis absolvi, potest Dircesanus Episeopus absolutionis beneficium impertiri. Ubi notanda siunt verba ante pubertatem, quae Indicant, quod puer ante Dubertatem puniri potest eXcommunicatione promulgata in Canone si quis suadente diabolo contra Clericorum percussores, ut cum Glos. in L cap. . docet Barbosia ibi, cum alias: At puelante pubertatem dicitur esse, annis infantiae expletis , qui completo septennio eiXplentur: ergo in ea aetate caPax', ut dimento Canoni eo ligetur: ergo & in ea aetate praedicta Tettimonialia obtinere tenebitur . . , .am . Probatur II. Ex Clementis fumosus, de homicidio v luntario , ibi: Si uriosus , aut infans , seu dormiens hominem mutilat , seu occidat, nullam ex hoc irregularitatem incurrat. ergo e X-pleta infantia puer, qui Occiderit, irregularitatem incurret, Patet consequentia, nam si infantia expleta, adhuc puer Occidens,
138쪽
Tit. Domie. Quaest. III. Dub. XIL 1 o
vel mutilans irregularitati non subjacet, frustra praecitatus Ca- non infantiam solam exclusit. Modo sic: Litterae Testimoni Ies obtinendae sunt qb ordinando, juxta praesentem Constitutionem, quando capax est contrahendi impedimentum obstans ordinum promotioni ; at excomunicatio, irregularitasve impedimenta sunt Canonica, dictae promotioni obstantia, ac item pueri , infantia expleta, capaces sunt ipsis impedimentis ligari, iat ex praecitatis Canonibus patet: ergo in casu in quo ordinandus discesserit E loco sui casualis ortus, vel suae originis, ut alibi domicilium contrahat, expleta infantia, vel septenio, ab Ordianariis utriusque Loci Testimoniales litreras obtinere respective tenebitur, si ad ordines ascendere voluerit. α' s. Quod pueri ante pubertatem, & doli capaces, omnes,
dc singulas censuras tam a jure quam ab homine incurrant, est Canoni starum communior mens, sicut dc Theologorum cum Suario citato a P. Dicastillo disp. r. n. 232. vide Mendum in Epi-
irregularitas, de qua in ante dicta Clementina burijus, incuseritur a pueris a te septenium,si in ipsis malitia suppleat aetatem. 276. Ex his constat, quod praedictae litterae Testimoniales obtinendae dumtaxat sunt ab Ordinando, quando explet septenium in loco sui casualis ortus, Vel quando a loco suae propriae originis, expleto itidem septenio, discesserit, etiamsi ab hoe ioco cum Patre, qui alibi domicilium cotrahere parat, discedat, quia jam a loco suae originis, in ea aetate, qua potuit impedimento Canonico ligari , discessit, ae praesens Constitutio in hoe casu nihil amplius exigit, nec distinguit, an discessus ab eo loco debeat esse propria voluntate ordinandi, an Patris voluntate, dc quod lex non distinxit, nec nos distinguere debemus. α77. Unde infertur l. Quod quando ordinandus discedit a loco, e quo orginarius ad ordines non est, ut alibi domicilium Contrahat, non tenetur praecitata Testimonialia obtinere ab Ordinario Loci a quo discessit , quia ut supponitur non est locus suae originis, praesensqtae Constitutio verbis supra n. I92.relatis,pro casu quo ordinandus a loco propriae originis discesserit
septenio expleto juxta dicta praedicta Testimonialia exposcit
ergo in alio casu obligandus non est.
139쪽
a 78. Nota, quod in praesenti, nomine Loci intelligitur Dioecesis tota, ex saepe dictis: Unde si Titius est originarius unius oppidi, & septenio expleto ad alium oppidum ejusdem Diceeesis diseessit, & ab isto ad alium diversae Dioecesis, ut in
ea domicilium contrahat, discedit, tenetur ab ordinario suae originis Testimoniales litteras obtinere, si in Ioco novi domicilii ad ordines promoveri voluerit; quia licet non diseesserit a loco numerico suae originis, discedit tamen a Dioecesi, quae nomine Loci intelligitur, ex cepe dictis in praesenti. a s. Insertur II. Quod si Titius a loco suae originis discesist ad aliam Dioecesim, in hacque domicilium ad ordines comtrahat , maluerit tamen ab Episcopo suae originis, sicut potest , ordines suscipere, non tenetur ab Ordinatio Loci novi dicti d micilii Testimoniales litteras obtinere: praesenti enim Constitutione solummodo obligatur ad obtinendas Testimoniales ab ordinario originis, quando promovendus est ab Episcopo d
micilii in alia Dioecesi obtenti, non e contra: ergo nec in hoc casu obliganduS erit.
septenio, discesserit ad Dioecesim suae originis, in eaque per ali- uod tempus habitaverit, sive domiellium in ea contrahendo, ve non, ac postea a loco suae propriae originis alibi discesserit , ut illic domicilium Oontrahat, ab utroque ordinario, sui casu lis ortus scilicEt, ac propriae originis litteras Testimoniales obtinere tenebitur, ut ab Episcopo novi domicilii promoveatur, quod ex praesentis Constitutionis dispositione constat, verbis
tum n. 96. tum π. I92. relatis: si tamen e loeo sui casualis ortus
ad aliam Diceecfim, quae suae originis non est, domicilium mistet, ab Episcopoque nujus domicilii promoveri voluerit, non tenetur litteras Testimoniales ab ordinatio suae originis obtinere , quia ut dictum domicilium in ea Dioecesi contraheret, a loco suae originis non discessit, ab hocque discedere debebat, ut obtentioni praedictarum Testimonalium litterarum obligetur sui ex praecitatis verbis n. I92. constatisUnde sieut in quovis c su , quo verum sit, quod Titius E loco suae propriae orignis, se- Prenio expleto, diseessit, ab ejus ordinario litteras Testim niales obtinere tenetur, sic non tenetur, quando verum est,
140쪽
Tit. Domit. Quaest. III. Dub. XIII. ros
nullo modo a loco suae originis diseessisse, aut quod ante septenium expletum discessisse,compertum est: nisi Episcopo ratione solummodo beneficii subjiciatur, de quo infia n. a 34. DUBIUM XIII. De litteris rasimonialibus Episcopo Beneficii prasentandis. 28 I. Icet materia praesentis dubii ad titulum de Beneficio' 1 a potius expectare videatur, quia tamen omnes titu
los transcendit, ideo ad calcem istius, quae alias dispersa sunt, conducendo, sermonem instituimus. Et in primis dicendum, eum qui titulo Beneficii in aliena Dioecesi obtenti, ab hujus Episcopoque promoveri voluerit, teneri obtinere Testimoniales litteras a proprio Episcopo tum originis, tum domicilii,
quod ex verbis supra n. a. relatis , constat. Tenetur insuper easdem litteras Episcopo Beneficii praesentare, ab Ordinarioque casualis ortus emanatas, casu quo ex accidenti natus fuerit, ac in loco sui fortuiti ortus usque ad septenium completum detuneatur, quia in praedicto casu tenetur hujusmodi litteras obtinere , ac Episcopo ordinanti praesentare; at Episcopus Beneficii, quique hoc titulo promovet, Episcopus ordinans est: ergo αipsi praedictas litteras praesentare tenetur. aga. II. Dieendum, quod Familiaris Episcopi,alienae Dioe-eesis subditus, suisicit si suo Domino, ipsum titulo Familiaritatis promovere volenti, praesentet litteras Testimoniales sui proprii Episcopi originis, aut Domicilii, nec eget utriusque simul, quod patet ex verbis insta n. 292. referendis, in quibus est particula vel, quae disiunctiva est: ergo sulficiet si unius, vel alteri proprii Episcopi, praedictus Familiaris Domino suo Episcopo
Praecitatas litteras praesentet: si tamen natus fuerit ex accidenti in aliquo loco, etiam ab ejus ordinario, hujusmodi litteras obtunere , & praesentare tenebitur, ob rationem numero antecede
ii datam: Neutiquam tamen obligandus videtur ad obtinendas litteras Testimoniales, quae in periodo praesentis Constitutionis
n. I92. recitato, praecipiuntur, quia ibi, ut eX contextu constat,
sermo est de illo, qui a loco suae originis ad alium discedit, ut in isto domicilium contrahat, eoque titulo promoveri vulti non coo