장음표시 사용
121쪽
Caput ci De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur. 109
y Indoles linguarum orientalium. OCCurrunt enim quaedam iuxta nostrum usum loquendi ContradiCtoria, quae usu loquendi biblico accuratius inspeCto minime sibi repugnant. Hoc modo exponenda sunt verba Christi
Luc. 4, 26 Si quis venit ad me et non odit patrem suum et matrem et uxorem et filios et fratre et Sorores, adhu autem et animam suam, non potest meus SSe diSCipulus, per Comparationem ad alios textus, ubi proximorum amor inCulcatur, ut X. O, 2 Honora patrem tuum
et matrem tuam atth. 22, 39 Diliges proximum tuum sicut teipsum s ath. 5, 44: Diligite inimicos vestros , Odium enim in verbis Christi Luc. 34, 26 e usu loquendi non est absolute intelligendum sed relative, de amore minus intenso. Huc etiam spectant illi textus de fratribus Jesus et ille, in quo Christus primogenitus appellatur, quae . Virginis virginitati repugnare videntur a Contradictio apparens lacile solvitur ex usu loquendi biblico, quia, ut S. Hieronymus optime notat C. Helvid. ): e quatuor modis
in Scripturis fratres dicuntur natura, gente, Cognatione, afleCtU, et in atth. I, 25, C. Helvid. Io ε mos est divinarum Scripturarum, ut primogenitum non eum Vocent, quem fratre Sequuntur Sed eum, qui primu natus Sit vel non eum tantum, post quem et alii, sed ante
δ Diversae eiusdem vocis significationes. Si Gen. II, I legimus c Tentavit Deus Abraham, ut offerret filium suum Isaae Deut. 3, 3 et Tentat vos Dominus Deus, ut palam fiat, utrum diligatis eum s at JaC. , T legitur: Deus neminem tentat. Contradictio non est nisi apparen S, Cum in primis duobus textibus voci et tentare, significatioc experimentum faceres adsit, in tertio autem loCo et ad malum morale incitares signifiCet. ε Diversa agiographorum aetas. Quemadmodum enim magiSter humanus totam suam doctrinam non statim initio manifestat, sed dicenda discipuli captu attemperat, ita et magister divinus fecit respectu veritatum revelatarum, indeque in ovo Testamento quaedam CCurrunt, quae in Antiquo non nisi obscure indicantur aut prorSu ignota Sunt,. et in ipso ovo Testamento sub quodam respectu progreSSu detegitur,
ut ex verbis ipsius Christi ad discipulos eruitur: Adhuc multa habeo vobis diCere, sed non potestis portare modo cum autem Venerit ille Spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem y Joan. 6, 2). Propterea etiam in libris Antiqui Testamenti aliqua praecepta leguntur, quae in ovo Testamento non obligant, sed etiam prohibentur, ut circumciSio Gal. 4, 2).b In locis historicis repugnantiarum apparentium Causae frequentiores Sunt a Omissio alicuius rei, quam alius auctor expresse resert HOC ex capite aliqui interpretes rationalistae factorum quorumdam Veritatem
122쪽
110 Caput M: De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur. historicam negant, at perperam, Cum unu auCtor rem ab alio Commemoratam silentio praeterire possit aut quia eam rem e alio auCtore notam praesupponit, aut quia minus intime Coniuncta est Cum fine scriptionis. β Diversus auctorum diversorum narrandi modus. AuCtores enim iuxta rationem suorum leCtorum vel auditorum sermonem suum disponunt et uno auCtorum rem obiter attingente, numero rotundo pro determinatis indicante, perSona non accurate determinante, alter rem fusius et
accuratius delineat omnesque Circumstantias depingit. Ita Matth. 26, 8 1 dicitur de unctione capitis Christi in domo Lagari recumbentis c videntes discipuli indignati sunt dicentes ut quid perditio haec et Sed s. Joannes et , - idem describens faCtum asserit solum Judam verba illa dixisse.
I Diversitas personarum loquentium. Interdum enim perSonae non inspiratae verba referuntur, quae falsa Continere posSunt, ut Cum Sam. I, 4 dicitur, Saulem in proelio vulneratum in gladium suum irruisse, at a Sam. I, 2 I referantur Verba male Citae asserentis se occidisse Saulem Amalecitae huius sermo enim non est nisi humanus mendaCiumque Continet Spe premit. δ) ultiplicitas nominum eiusdem personae. Sicut enim nun USus existit apud orientales, ut una persona plura habeat nomina, ita etiam temporibus antiquis erat inde eadem persona mox Sub uno mo Sub altero nomine latet, quod interpretem seduCere poteSt.c Ad solvendas antilogias in locis si opheticis interpres Sequentes regula prae oculis habeat a Si una prophetia alteri repugnare videtur, investiget interpreS, num utraque ex Dei voluntate proCedat, an una ex iis in sola auctoritate privata fundetur. Si Nathan et Sam. 7, 3 approbat intentionem Davidis de templo exstruendo ex sua auctoritate privata at postea v. - 16 meliora a Deo edoctus dicit, templum non a David sed a
η Si prophetia eventibus sequentibus repugnare videtur, quaerat interpres, utrum prophetia absoluta fuerit an condicionata. Si verba Jonae Adhuc quadraginta dies et inive subvertetur, condicio- nata fuerunt, C. nisi Nini vitae poenitentiam egerint. I Si de eodem subiecto prospera et adversa praedicuntur, non idem sed diversum tempus spectatur. Sic Israelitis mox felicitas promittitur, mox CalamitateS, quae tamen non eodem tempore erant eventurae.
δ Si aliquod vaticinium in s. Scriptura non refertur ut impletum, inde nondum concludere licet, vaticinium falsum fuisse, quia in Libris
sacris non omnia facta narrantur.
ε Imagines a prophetis adhibitae non sunt nimis premendae, sed principalis tantum significatio retinenda est. Solent enim prophetae
123쪽
Caput X: De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur. 111
secundum affectus sui vehementiam etiam vehementeS, audaciore adhibere imagines, quae non semper ad litteram X ponendae sunt. Si Cmagnas rerum mutatione Saepe terrae motu, Siderum Casu, Soli et lunae obscuratione depingunt.
De contradictionibus inter ra. Scripturam et Scientia profanaS. Quemadmodum unius agiographi sententia doctrinae alterius repugnare nequit, ita neque inter Sententia S. Cripturae et ea, quae scientiae profanae ut Certa docent, repugnantia Vera XiStere poteSt. Doctrina haec in eo fundatur, quod utriusque Veritatis, tum revelatae tum naturaliter notae, auctor Si Deus, qui ibi contradicere nequit. Propterea summus ontifex Leo XIII in suis encyclicis Prov. Deus)docet et Eruditi fideliter teneat i Deum, Conditorem re Ctoremque rerum omnium eumdem esse Cripturarum auCtorem nihil propterea ex rerum natura, nihil ex historiae monumentis Colligi posse, quod cum Scripturis revera pugnet. Et Conpilium Vaticanum Const. De fide catholica cap. 4 docet: Etsi fides sit supra rationem, nulla tamen unquam inter fidem et rationem vera dissenSio esse poteSt Cum idem Deus, qui mysteria revelat et fidem infundit, animo humano rationis lumen indiderit, Deus autem negare seipSum non poSSit ne Verum ero unquam contradicere .
Non licet igitur Scripturae inspirationem ad solas res fidei et
morum restringere et in Ceteris possibilitatem erroris admittere. Νe enim toleranda est eorum ratio, qui ex istis difficultatibus sese expediunt, id nimirum dare non dubitantes, inspirationem divinam ad res fidei morumque, nihil praeterea, pertinere, e quod falso arbitrentur, de veritate Sententiarum Cum agitur, non adeo Xquirendum, quaenam dixerit Deus, ut non magis perpendatur, quam ob auSam ea dixerit. Etenim libri omnes atque integri, quos CClesia tamquam SaCro et CanoniCo recipit, cum omnibus Suis partibus, Spiritu Sancto dictante ConsCripti sunt; tantum vero abest, ut divinae inspirationi error ullus
SubeSSe possit, ut ea per Se pSa non modo errorem XCludat omnem, sed tam necessario excludat et respuat, quam ne CeSSarium Si Deum, Summam Veritatem, nulliu omnino errori auCtorem esse .... Nihil
admodum refert, Spiritum Sanctum assumpsisse homines tamquam instrumenta ad Cribendum, quasi non quidem primari auctori, Sed Criptoribus inspiratis quidpiam falsi elabi potuerit. Nam supernaturali ipse virtute ita eos ad scribendum excitavit et movit, ita scribentibus adstitit, ut ea omnia eaque sola, quae ipse iuberet, et reCte mente ConCiperent et fideliter conscribere vellent et apte infallibili veritate exprimerent Secu non ipse esset auctor SaCrae Cripturae UniVersae. ΗΟ ratum Semper habuere f. atres Itaque, ait Augustinus, Cum illi Scripserunt, quae ille ostendit et dixit, mequaquam dicendum eSt, quod PS: non
124쪽
112 Caput X: De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur.
scripserit quandoquidem membra eius id operata sunt, quod dictante Capite cognoVerunt De Cons. Vang. l. 1. C. 35) pronunciatque S. Gregorius Magnus: Quis hae SCripserit, Valde SuperVaCane quaeritur,
cum tamen auctor libri Spiritus Sanctus fideliter credatur. Ipse igitur haec scripsit, qui scribenda dictavit ipse scripsit, qui et in illius opere inspirator extitits Praef. in Job. n. a). Consequitur, ut qui in locis
authenticis Librorum sacrorum quidpiam falsi Contineri posse existiment, ii profecto aut catholicam divinae inspirationis notionem perVertant, aut Deum ipsum erroris faciant auCtorem . Omnis igitur inter s. Scripturam et scientias profanas Contradictiomere apparen dicenda St, atque interpreti munus est occasione dataeXplicare, quomodo eiuSmodi Contradictio orta sit, quod ut melius perficiat, sequentia prae oculis habeat
1 quantum ad scientia naturaleSa Cavendum est, ne omnia, quae in libris de scientiis naturalibus
agentibus CirCumferuntur, Semper ut vera CCipiamus. Multa enim ex iiS, quae S Seruntur, at Sa sunt, alia non sunt nisi hypotheses, fundamentis interdum parum solidis superStructae, pauca autem Ut VeritaSCertissima admitti possunt. Inde deprehendimus ipsos homines doctos in huiusmodi rebus hodie respuere, quae heri admittebant, ita ut qui
ex gr. Prima GeneSeos Cnpita XPOneret Suamque expositionem SemperitS, quae naturaliStae XCogitarunt, CComodare vellet, Saltem quotanniSCommentarium suum mutare deberet. Hinc illa aurea Leonis XIII verba Sane, quamquam ea, quae PeCulatore naturae Certi argumentis Certa iam esse affirmarint interpres ostendere debet, nihil Scripturis recte explicatis obsistere, ipsum tamen ne fugiat, faCtum quandoque SSe, Ut
certa quaedam ab illis tradita, postea in dubitationem adducta sint et repudiata Prov. DeuS).b Caveat, ne s. Scripturae tribuat, quod ipsa non ΟCet. Plerumque, inquit s. Augustinus De Genesi ad lit. I, 9. 21), CCidit,
ut aliquid de terra, de caelo, de ceteris mundi huius elementis, de motu et Conversione vel etiam magnitudine et intervallis siderum, de Certis defectibus solis et lunae, de Circuitibus annorum et temporum, de naturi animalium, fruticum, lapidum atque huiusmodi ceteris, etiam non Christianus ita noverit, ut certissima ratione vel experientia teneat. Turpe est autem nimis et perniCiosum et maxime cavendum, ut Christianum de his rebus quasi secundum Christiana Litteras loquentem ita delirare quilibet infidelis audiat, ut, quemadmodum diCitur, toto Caelo
errare ConSpiCiens risum tenere vix possit. Et non tam moleStum est,
quod errans homo deridetur, sed quod auctores nostri ab eis, qui foris
Sunt, talia SensiSSe reduntur et Cum magno eorum Xitio, de quorum Salute satagimus, tanquam indocti reprehenduntur atque respuuntur. Cum enim quemquam de numero Christianorum in ea re, quam optime
125쪽
Caput X: De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur. 113
norunt, errare deprehenderint et variam scientiam suam de nostris libris asserere quo pacto illis libris Credituri sunt de resurrectione mortuorum et de Spe vitae aeternae regnoque Caelorum, quando de hi rebuS, quaSiam experiri vel indubitatis numeri percipere potuerunt, fallaciter putaverint esse Conscriptos Quid enim molestiae tristitiaeque ingerant prudentibus fratribus temerarii praesumptores, satis diCi non poteSt, Cum si quando de prava et salsa opinione sua reprehendi et ConvinC Coeperint ab eis, qui nostrorum librorum auctoritate non tenentur, ad defendendum id, quod levissima temeritate et apertissima falsitate dixerunt eosdem libros sanCtos, unde id probent, proserre Conantur vel etiam memoriter quae ad teStimonium valere arbitrantur, multa inde verba pronunciant, non intelligente neque quae loquuntur neque de quibus
c Cum s. Scriptura non sit Compendium scientiarum naturalium, adhibet usum loquendi popularem et poeticum, at non praecise scientificum. Non legitur, dicit S. Augustinus De ACt. C. Fel. an. I, 9, Io)in Evangelio Dominum dixisse mitto vobis Paracletum qui vos doceat
de cursu solis et lunae Christianos enim facere volebat, non mathematicos, Et Leo XIII nos monet, scriptores SaCros Seu verius Spiritum Dei, qui per ipsos loquebatur, noluisse ista videlicet intimam adspectabilium rerum constitutionem docere homines, nulli saluti profuturas s. Aug. De Gen. ad lit. I, 9, o) quare OS, Potiu quam
explorationem naturae reCta perSequantur, res ipsas aliquando deSCribere et tractare aut quodam tranStationis modo, aut sicut Communi Sermo
per ea ferebat tempora, hodieque de multis fert rebus in quotidiana vita, ipsos inter homines scientissimos. Vulgari autem Sermone Cum ea primo proprieque efferantur, quae Cadant sub sensus, non dissimiliter scriptor sacer monuitque et octor AngeliCus cea SeCutus St, quae sensibiliter apparent I. q. o. a. 1 ad 3), Seu quae Deu ipse, homines alloquenS, ad eorum aptum Signifipavit humano mores ProV. Deus). Propterea, Si oyses Gen. 1, 16 solem et lunam luminaria magna OCat, non St tenendum, Solem et lunam ad instar lampadum Coelo affixas Sse, et Simul esse maxima sidera loquitur enim humano more SeCundum ea, quae .apparent. Similiter si dicitur Jos 'o 1 et)
Cf. etiam quae dicit . Thomas: Mihi videtur tutius esse, quae Philosophi communiter Senserunt et nostrae fidei non repugnant, ne Si eSSe SSerenda ut dogmata fidei, etsi aliquando sub nomine philosophorum introducantur, ne Sic esse neganda tamquam fidei contraria, ne sapientibus huius mundi occasio Contemnendi doctrinam fidei praebeatur, opus Io). In huiusmodi quaestionibu duo sunt observanda. Primo quidem, ut veritas Scripturae inconcuSSa teneatur. SecundΘ, cum Scriptura divina multipliciter exponi possit, quod nulli expositioni aliqui ita praecis inhaereat, ut si certa ratione constiterit, hoc esse falsum, quod aliquiSSensum Scripturae SSe credebat, id nihilominus asserere praesumat, ne Scri Ptura X hoc ab infidelibus derideatur. et ne eis via credendi praecludatur I. q. 68, a. I .
126쪽
114 Caput X: De regulis, quae ex inspiratione . Scripturae derivantur.
Josue solem Stare iuSSisse, non tenemur Credere Solem Communiter moveri auctor enim rem expreSSit modo populari, quem nun quoque
a. dem fere dicendum est de contradictionibus inter s. Scripturam et hiStoriam. Dolendum enim, multos esse, qui antiquitatis monumenta, gentium more et instituta similiumque rerum testimonia magnis ii quidem laboribus persCrutentur et proferant, Sed eo SaepiuSconsilio, ut erroris labes in sacris Libris deprehendant, ex quo illorum auCtoritas usquequaque infirmetur et nutet. Idque nonnulli et nimis infesto animo faciunt nec satis aequo iudicio, qui sic fidunt profanis libris et documentis memoriae prisCae, perinde ut nulla eis ne SuSpiCio quidem erroris possit subesse, libris vero Cripturae sacrae, ex opinata tantum erroris specie, neque ea probe diSCussa, vel parem abnuunt
fidem. Fieri quidem potest, ut quaedam librariis in codicibus describendis minus recte exciderint, quod Considerate iudicandum est nec facile admittendum, nisi quibus locis rite sit demonstratum. Fieri etiam potest, ut germana alicuius loci Sententia permaneat anceps, Cui enodandae multum afferent optimae interpretandi regulae Prov. Deus).a Hinc ex parte historiae Cia interpresa in libris historicis antiquorum interdum salsa referri aut quia
de rebus Cripserunt, quarum CCuratam notitiam scriptores sibi non aCquisiverunt, ut dicendum est praesertim de iis, quae de populi sui initiis Composuerunt, aut quia interdum res veras omiserunt, imprimis ut populum suum et reges suos in meliorem luCem Collocarent, quemadmodum Aegyptios et Assyrios aliquando DCisse Constat. 3 Plura documenta antiqua, praecipue ea quae scriptura hieroglyphica et uneiformi exarata sunt, nondum Clare intelliguntur, quibusdam loCis obSCuris remanentibus. Inde fit, ut ea, quae prius in eis
legebantur, nun omnino reSpuantur atque novo modo explicentur.
b Ex parte vero Scripturae Ciendum St, a eam nolle historiam populorum neque populi fraelitici plene
docere neque Chronologiam tradere, sed huiusmodi tantum per CCiden tangit, prout librorum scopus, occasio aliaque ferebant adiunCta. Inde Deus permisit, ut in hisce accindentalibus temporis deCursu plureSerrores scribarum in textum introducerentur.
η rae oculis habeat interpres, auctores sacros etiam hiStorica narrantes modo populari loqui, id quod diserte exprimit s. Hieronymus 4 Consuetudinis Cripturarum est, ut opinionem multorum Si narret historiCUS, quomodo eo tempore ab omnibus credebatur, in Matth. 14, 8 et multa in Scripturis sacris dicuntur iuxta opinionem illius temporis, quo geSta referuntur, et non iuxta quod rei veritas Continebat in Jerem. 28, IO).
127쪽
De interpretatione . Scripturae authenti R. HUCuSque eas regulas tradidimus, quarum ope privata Librorum Sacrorum interpretatio rite instituitur; at praeter eam habetur expositio authentica, quae fit per Ecclesiam, Cui Deus s. Cripturam custodiendam et Xponendam Commisit. 1. Concilium Tridentinum sess. 4 sequens decretum tulit: Praeterea sacrosancta Synodus ad coercenda petulantia ingenia decernit, ut nemo suae prudentiae innixus, in rebus fidei et morum, ad aedificationem doctrinae Christianae pertinentium, sacram Scripturam ad uos
SenSUS ContorquenS, Contra eum SenSum, quem tenuit et tenet Sancta mater Ecclesia, Cuius est iudicare de vero sensu et interpretatione SCripturarum Sanctarum, aut etiam Contra unanimem ConSensum Patrum,
ipSam Scripturam sacram interpretari audeat, etiamsi huiusmodi interpretatione nullo unquam tempore in lucem edendae forent. - Et quia serius de decreti huius sensu dubia exorta sunt, Concilium Vati- Canum SeSS. . . a ipsum declaravit: Quoniam Vero, quae Sancta Tridentina synodus de interpretatione divinae Scripturae a Coercenda petulantia ingenia salubriter decrevit, a quibusdam hominibus praVe X- ponuntur, Nos, idem decretum innovantes, an illius mentem esse de- Claramus, ut in rebus fidei et morum, ad aedificationem doctrinae ChriStianae pertinentium, is pro vero sensu Sacrae Scripturae habenduSSit, quem tenuit a tenet sancta mater Ecclesia, cuius est iudicare de Vero SenS et interpretatione Scripturarum sanctarum atque ideo nemini licere Contra hunc sensum, aut etiam Contra unanimem ConSenSum Z-trum, ipsam Scripturam sacram interpretari γ. Decretum hoc dogmaticum et positivum indicat, sensum Ecclesiae etiam in determinatis locis amplectendum esse, et verba in rebus dei
128쪽
116 Sectio III: Heuristica catholica.
et morum ad aedificationem doctrinae Christianae pertinentium 1 non Sunt exclusiva i. e. non Conceditur libertas absoluta exponendi in rebullistoricis et physicis, quia etiam in his rebus interpretationes, quae dogma inspirationis Librorum saCrorum offendunt, ad res fidei speCtant, de quibus iudicandi ius Ecclesiae competit. atet id ex Actis concilii
Vaticani. Propositum enim fuit, ut verba supra Citata omitterentur et quidem ob rationem sequentem e Si in rebus fidei et morum tantum Scriptura accipi deberet iuxta eum sensum, quem tenuit et tenet Ecclesia, in reliquis, ut historicis aliisque, libera cuique daretur ansa SanCtiSSimum Dei verbum pro effraeni lubitu explicandi, hac praesertim tempestate, in qua mythici rationalistae sexCentique errones totam ferme Scripturam
ad fabulas amandant. Sed exceptioni huic epulatio fidei reposuit c Concedo, quod Ecclesia ius habet non solummodo iudicandi de vero sensu in rebus fidei, i. e. in dogmatibus, ut ita dicam, speculativis et
in rebuS, quae ad more Spectant sed etiam in rebus, quae ad histori-Cam Veritatem etc. pertinent. Inde vero non sequitur, quod iuxta auctorem reverendissimum huius XCeptionis sequi deberet. Nam quod attinet istas interpretationes aut non sunt contra dogma inspirationis sacrae Scripturae et Singularum partium, aut sunt Contra hoc dogma. In Casu priori
utique libere de iis interpretationibus potest disputari in Casu posterioris talis interpretatio veritatis historicae offenderet dogma inspirationis, iam utique speCtat ad res fidei, et proinde certe Ecclesia hac de re iudicandi ius habet .
a. Fundamenta huius expositionis authentiCae sunt a I fallibilis eblesiae auctoritas. In theologia dogmatica probatUr,. Deum depositum revelationis Ecclesiae commisisse. Cum autem maXima illius revelationi pars in . Scriptura Contineatur, in aperto St, ECClesiam nos docere non solum, quinam libri inspirati sint, sed etiam quomodo eorum SenSu eruatur. Cum autem Ecclesia sola infallibili docendi auCtoritate gaudeat, ea Sola etiam s. Scripturam authentice potest interpretari. b Indoles . Seripturae Libri sacri non raro obSCuri Sunt, ut Praeter ea, quae Paragraphora diximus, ex verbis ipsius Scripturae et ex factis patet. S. etrus scribit, in s. aut epistolis esse quaedam difficilia intellectu, quae indocti et instabiles depravant, sicut et CeteraSSCripturas, ad Suam ipsorum perditionem x a. eir. 3, 6). De Apostoli narratur, eos nonnisi Christo interprete Scripturas intellexisse: Tunc aperuit illis sensum, ut intelligerent Scriptura η LUC. 24 45). Et vir aethiops testatur ACt. 8, 3 S.), se non intelligere teXtum a Selectum.
Idem probant facta etenim interpretes qui Ecclesiae auctoritatem in exponenda . Scriptura non admittunt, sectas et haereses multaS genuerunt, ita ut verum esset illud Petri Werenisis, haeritici, de haereticis
129쪽
Sectio III: Heuristica catholica. 117
Hic liber est, in quo quaerit sua dogmata quisque, Invenit et pariter dogmata quiSque Sua.
c Quamobrem diffitendum non est, ait Leo XIII Prov. Deus)religiosa quadam obsCuritate sacros Libros involvi, ut ad eos, nisi aliquo viae duce, nemo ingredi possit Deo quidem sic providente quae vulgata est opinio s. Patrum), ut homines maiore cum desiderio et studio illos perscrutarentur resque inde operose perceptas mentibus animisque altius infigerent intelligerentque praecipue, Scripturas Deum tradidisse Ecclesiae, qua scilicet duce et magistra in legendis traCtandisque eloquiis Suis certissima uteretur. Ubi enim Charismata Domini posita sint, ibi discendam esse veritatem, atque ab illis, apud quos sit successio apostolica, Scriptura nullo Cum periculo exponi, iam sanctus docuit Irenaeus C. Aer. 4, 26, )..c Traditio. s. atribus solemne erat, in expositione . Scripturae Ecclesiae sensum sequi. Clemens, Aleae. l. V Strom. tangit obscuritates,
quae in prophetarum libris et Christi sermonibus inveniuntur, atque adiicit Scripturam sine erroris periculo ab iis intelligi equi ab ipso Christo)declaratam Scripturarum expositionem ex EcclesiastiCa regula retinentes Conservant 1 Tertullianus Cribit lib. Praescript c. 19) Illic esseveritatem Scripturarum et expositionum et omnium traditionum christianarum, ubi apparuerit esse veritatem disciplinae et fidei christianae . , S. Augustinus in Joan traCt. 18, I): Neque natae Sunt haereSeS, . . . nisi dum Scripturae bonae intelligantur non bene . . . Itaque RriSSimi. . . han tenente regulam sanitatis, ut quod secundum fidem, qua imbuti sumus, intelligere valuerimuS, tanquam de cibo gaudeamus. At fides iuxta s. Augustinum Ecclesiae auctoritate definitur. Et De Doctr. Christ. l. 3. C. ), de ObSCuri et ambiguis . Scripturae textibus loquens ait: Cum ergo adhibita intentio incertum esse perviderit, quomodo distinguendum aut quomodo pronunciandum sit, Consulat regulam fidei, quam de Scripturarum plenioribus locis et ECClesiae auctoritate percepit. γΡulcherrima sunt incentii Lerinensis verba Commonit a), quibus Patrum hac de re doctrinam resumit: Hic orsan requirit aliquis cum sit perfectus Scripturarum canon sibique ad omnia satis superque sufficiat, quid opus est, ut et ecclesiasticae intellegentiae iungatur auctoritas ΘQuia videlicet Scripturam pro ipsa sua altitudine non uno eodemque sensu universi accipiunt, sed eiusdem eloquia aliter atque aliter alius atque alius interpretatur, ut paene quot homines Sunt, tot illius sententiae erui posse videantur. Aliter namque illam Novatianus, aliter Sabellius, aliter Donatus exponit, aliter Arius . . . aliter postremo Nestorius. Atque idCirco multum necesse est propter tantos tam Varii erroris anfractus, ut propheticae et apostolicae interpretationis linea secundum ecclesiastici et catholici sensus normam dirigatur .
Obi. I. Verbum Dei ilarum aest, mulli indigens interpretatione
130쪽
118 Sectio III: Heuristica catholica.
atqui s. Scriptura est Verbum Dei. Ergo non requiritur Ecclesiae auctoritas ad illud interpretandum.
Ress. Concedimus verbum Dei in se Clarum esse, at negamus illud semper Clarum esse quantum ad nos, prout Supra StendimUS. Obi. . Admissa eiusmodi expositione Scripturarum authentica,
Resp. Negamus simpliciter. Interpres enim potest illos textus eXponere, quos Ecclesia nondum expoSuit, et quos iam interpretata est, exeget illustrare potest et veram Xpositionem Contra alias defendere. Ecclesia hoc modo interpretem ducit, ne in errore incidat, sicut pharus nautae scopulos ostendit Veramque OnStrat iam. Propterea etiam Ecclesia quolibet tempore studia biblica promovere Curabat. Recte igitur habetur in encycl. ProV. Deus ua plena sapientiae lege nequaquam Ecclesia pervestigationem scientiae biblicae retardat aut Coercet, sed eam potius ab errore integram praestat plurimumque ad veram adiuvat progressionem. Nam private Cuique doctor Diagnu patet Campus, in quo tutis Vestigiis sua interpretandi industria praeclare Certe Ecclesiaeque utiliter. In locis quidem divinae Scripturae, qui expositionem certam et definitam adhuc desiderant, effici ita potest, ex suavi Dei providentis Consilio, ut, quasi praeparato studio, iudicium Ecclesiae maturetur in locis vero iam definitis potest privatus doctor aeque prodesse, si eos vel enucleatius apud fidelium plebem et ingeniosius apud doctos edisserat vel insignius evincat ab adversariis. Quapropter praecipuum sanctumque Sit Catholico interpreti, ut illa Scripturae testimonia, quorum Sensus authentiCe deClaratu est, aut per SaCros auCtoreS,
Spiritu sancto afflante, uti multis in locis ovi Testamenti, aut per Ecclesiam, eodem sancto adsistente Spiritu, sive solemni iudicio sive ordinario et univerSali magisterio Conc Vatic ses 3. C. 3 de fide), eadem ipse ratione interpretetur atque ex adiumentis disciplinae suae
ConVincat, eam solam interpretationem, ad sanae hermeneuticae leges, poSSe reCte Probari.