장음표시 사용
281쪽
PAR Q u ARTA. χ 3 seri, quod multi ejus meatus sint talis mensurae, ut istius liquoris particulas, sola materia primi clementi cinctas,
admittant.Nec disparem rationcmisi puto,cum unus liquor alteri liquor astunditur semper enim alteruter coim stat particulis ramosis aliquo modo implexis ' nexis; atque ita corporis duri vicem subibi ut de ipsis exhalationibus paullo ante intellectum est. His autem omnibus modis, non tantum in terrae super xij scie, sed etiam in ejus cavitatibus, ignis potest accendi. .
Nam ibi spiritus acres, crassarum exhalationum meatus ha possunt pervadere, ut in iis flammam accendant &sa 'xorum aut silicum fragmenta, secreto aquarum lapsu. ''
aliisve causis exesa,ex cavitatum fornicibus in substratum solum decidendo, tum acrem interceptum magna vi possunt explodere, tum etiam silicum collisione ignem excitareatque ubi semel unum corpus lammam concepit, facile ipsam ctiam aliis vicinis corporibus, ad cana recipiemdam aptis, communicat. Flammae enim particulta istorum corporum particulis occurrentes, ipsas movent, ct secum abducunt. Sed hoc non tam spectat ad ignis generati nem, quam ad ejus conservationem de qua deinceps cst
agendum. Consideremus cx. a. candelam accensam AB, pute XCV.
musque in omni spatio CDE, per quod ejus summa secta
cxtendit multas quidem volitare particulas cerae, vel cujuslibet alterius materiae oleagineae, ex qua haec candela M. consata est, multosque etiam globulos secundi clementi 'id is sed tam hos quam illos materiae primi clementi se inna '' tare, ut ejus motu rapiantur; quamvis se mutuo saepe tangant, ct impellant, non tamen omni ex parte sustul- IIII α ciant,
282쪽
isti Ne IPIORUM PHILO sopis ciant, quemadmodum solent aliis in locis, ubi nullus est
igniS. Materia autem primi elementi, quae magna copia in hac sanima reperitur, semper conatur egredi ex loco in quo est quia celerrime movetur; quidemigredi sura sum versus, hoc est, se removeat a centro Terrae quia ut supra dictum cst, ipsis globulis coelestibus, aeris catus occupantibus cst levior, humi globuli, tum omnes particulae terrestres aeris circumjacentis, descendere conantur in jus locum, ideoque protinus sanamam sufi, carent, si solo primo clemento constarct Sed particulae terrestres, ab ollychnio FG assidue egredientes, statim atque primo elemento immers sunt, iis cursum sequuntur, Moccurrente ii aeris particulis quae paratae erant ad descendendum in locum sanam: ipsas repellunt, sicq ignem
Cum autem hae sursum versus praecipue tendant, hinc ist, ut amma soleat est acuminata. Et quia multo celerius aguntur, quam istae particul aeris quas sic repellunt, non possiunt ab iis impediri quo minus ulterius pergant versus H, ubi paullatim agitationem suam deponunt, sicque vertuntur
Qui sumus nullum in toto acre locum reperiret, quia
nul ibi vacuum est is prout egreditur e l
283쪽
Po uis o A. et Nempe dum sumus ascendit ad Id. pellit inde acrem Versus .m . qui ac lambendo summitatem candelae B ac radices cli clinii , ad lammam accedit, eique alendae inservit.Sed ad hoc non susiiceret propter partium suarum
tenuitalcm, nisi multas cor particulas calor ignis agita ras, per et lychnium secum adduceret. Atque ita sana madebet assidue renovari ut conservetur,4 non magi Sia , dem manet quam sumen, ad quod novae semper aquae ac
Motum autem circularem acris Rium licet experiri. ς' quoties magnus ignis in cubiculo aliquo excitatur. Si enim a m se saecubiculum ita sit clausum, ut praeter tribum camini per quem sumus cxit unum tantum aliquod foramen sit apertum sentietur continuo magnus ventus per hoc foramen ad secum tendens in locum sum abeuntis. At l ex his patet ad ignis conservationem duo requiri
primum, ut in eo sint particulae terrestres, quae a primo vn m melcmento impulsae vim habeant impediendi ne ab aere 'μμliisve liquoribus supra ipsum positis iussi etiar. Loquor tantum de liquoribus supra ignem positis quia cum sola sua gravitate vcrsus illum serantur nullum periculum cst, ne ab iis qui insta ipsum sunt, possit extingui. Sic amma
candelae inversae obruitur a liquore qui alias cana conservat; Et contra ignes alii seri possitiat in quibus fiat particulae terrestres tam solidae tam multae, ac tanto cum impetu vibratae ut ipsi in aquam astusam repellant, Mabia exstingui non possint. Alterum quod ad igitis conservationem requiritur. est ut adhaereat alicui corpori ex quo nova miteria possit ad n ' . 2 illum accedere. in locum fumi abeuntis idem istud cor pusu bet in te tabere mu tas irticulas satis tenues pro ri,
284쪽
CII. Cur famma ex diritu in lin
Cur vis magnorum ignium,ab aqua aut silibus in joctis augeatur.
1 6 PRINcIPIORUM PHILO sopui Aratione ignis conservandi casquc inter se, vel etiam aliis crassioribus itajunctas, ut impulsu particularum illius ignis, cum ab invicem, tum etiam a vicinis secundi elementi globulis sejungi possint, sicque in ignem conVerti. Dico particulas istius corporis, si clebere sitis tenues, pro ratione ignis conservancti;nam ex ca si vini Ipiritus linteo aspersus sana mam conceperit, depascet quidem haec sanam tenuissima totum istum vini spiritum, sed linteum quod alius ignis facile combureret, non attinget;quoniam ejus particulae non sunt satis tenues, ut ab ea moveri possint. Et quidem spiritus vini facillime alit sana mam, quia non constat, nisi particulis valde tenuibus ' quia in iis ramuli quidam sunt, tam breves quidem &lexiles, ut sibi mutuo non adhaereant, tunc enim spiritus in oleum verteretur, sed tales ut multa perexigua spatia circa se relinquant quae non a globulis secundi clementi, sed a sola materia primi possint occupari. Contra autem aqua videtur igni valde adversa, quia particulis constat non modo crassiusculis, scd ctiam vi-buso glabris;quo fit, ut nihil obstet, quominus globuli sociandi clementi undique illas cingant & sequantur atque insuper exilibus, quo fit, ut facile subeat meatus corporum quae uruntur,d ex iis ignis particulas arcendo, impediat ne aliae ignescant. Sed tamen nonnulla corpora talia sunt .ut aquae particulae eorum meatibus immisi ignem juvent; quia inde cum impetu resilientcs, ipsς ignescunt. Ideo fabri carbones fossile aqua aspergunt. Et aquae parva copia, ingentibus faminis injecta, ipsas auget. Quod cliam salia potentius praestant:
285쪽
PAR Q UARTA. 2 7 praestant cum enim corum particulae rigidae sint, Rit, longae spiculorum instar in sanania vibrantur ' in alia corpora impingentes magnam vim habent ad ipsorum minutias concutiendas unde fit, ut metallis liquefaciendis soleant adjungi. Illa autem quae alendo igni communiter adhibentur. ς '
ut ligna. O similia . conitant Varus particulis, quarum c. 'a
quaedam sunt tenuissimae , aliae paullo crassiores in rami
datim aliae crassiorcs, ct pleraeque sunt ramosae, magnique catus ipsas interiacciat quo sit ut ignis particulae meatus istos ingrcssae, primo quidem tenuissimas ac deinde tiam mediocres, carum ope crassiores celerrime commoveant; sicque globulos coelestes, primo cxangustioribus intervallis ac deinde etiam ex reliquis cxcutiant ipsasque omnes solis crastillimis exceptis, ex quibus cincres sunt sicum abripiant. Et cum ejusmodi particuli, quae ex corpore quod ii Cyti
ritur, simul egrediuntur, sunt tam multae ut vim habeant ἀ-T globulos coelelles . x aliquo acris vicini spatio cxpellcndi spatium illud sanama implent si vero sint pauciorcs, si ignis sine flamma:qui vel paulatim per semitis sui incatus serpit, cum materiam quam possit depascere, ibi naim ciscituri ut in istis scinibus sucit lychniis quorum usus est
in bello ad tormentorum pulverem incendendum. Vel certe, si nullam talem materiam circa se habet, viii
non conservatur, nis quatenus inclusus poris corpori et
cui inhaeret, tempore aliquo eget ad omnes ejus particu la ita di sibi vendas . ut se ab iis possit liberare. Hocque videre est in carbonibus accensis, qui cineribus tecti, pcrmultas horas is .cm recinciri propter hoc solum, quod
286쪽
1 8 PRINcIpIORUM NIL Os p III gille ignis insit quibusciam particulis tenuibus iamosis, quae aliis crassioribus implicatae, quamVis celerrime agitentum, non tamen nisi unae post alias egredi posunt ac forte priusquam ita egrediantur, longo motu deteri,&Ingulae in plures alias dividi debent. et Y Nihil vero celerius ignem concipit, nec minus diu la tum conservat, quam pul Vis tormentarius, ex sulphure, fio exsul nitro, carbone consectus. Quippe vel solum sulphuris . t ' quam maxime innaminabile est, quia constat particulis ρηfecto is succorum acrium , quae tam tenuibus Ripisiis materiae L . .. oleagine ramulis sunt involutς, ut permulti meatus inter istos ramulos , soli primo clemento pateant. Unde fit, ut etiam ad usum, medicinae sulphur calidissimum censeatur. cx Nitrum autem constat particulis oblongis' rigidis,Dς ' sed in hoc a sale communi diversi , quod in una extremitate sint crassiores,quam in alia ut Vel cxio patet, quod aqua solutum, non ut sal commune , figura quadrata indus superficie concrescat, sed vasis sendod lateribus ad
e est Et quantum ad magnitudinem particularum, putan-
dxim i talem ossi inter illas proportionem, ut cae succo-
ὰ, uisai, hi acrium, qHae sunt in sulphure, a primo clemcnto commotae, facillime globulos secundi ex intervallis ramulorum materiae oleagineae excutiant, simulque nitri particulas quae ipsis sunt crassiores, exagitent. e Vii. Atque hae nitri particulae, qua parte sunt crassiores, gra-
tus cst in parte acutiore, qua
sursum creeta, ut in B, agitur in gyrum, prim exiguUm, ut in C;
287쪽
ut in C sed qui nisi quid impediat statim si major, ut in
D; cum interim sulphuris particu i celerrime versus innanes partes latae, ad alias nitri particulas brevissimo tempore perveniunt.
Et quoniam harum nitri particularum. singui multum spatii exigunt ad circulos sui motus describendos, hinc mast ut hujus pulveris sanam plurimum dilatetur It quia: f. circulos istos describunt a cuspide quae sursum versus erecta est hinc tota cus vis tendit ad superiora: cum
valde siccus&subtilis est innoxie in manu potest accendi. Di Sulphuri autem Mnitro carbo admiscetur, atq; ex hac xiv mistura humore aliquo aspersa granula sive pitulae fiunt.' ' quae deinde cxsiccantur. Quippe in carbone multi sunt incatus: tum quia plurimi antea suerunt in corporibus, quorum ustione factus cst tum etiam quia, cum corpora ista urebantur multum sumi ex iis evolavit. Et duo particularum genera duntaxat in eo reperiuntur: unum cst crassiuscularum, quae cum solae sunt cinere.componunt; aliud tenuiorum, quae facile quidem ignescunt, quiajam ante ignis vi suerunt commotae sed longis & multiplici bus ramis implexae non sine aliqua vi disjungi possunt ut patet ex eo, quod aliis in sumum praecedente ustione abeuntibus. ipsae ultimae remanserunt. Itaque facile sulphur iitrum latos carbonis meatus C F. ingrediuntur.& ramos ejus particulis involvuntur atque
constrin uiatur; praesertim cum humor aliquo mades a
Oa.d in grana, vel cxiguas pitulas, compacta, postea sc iis it cantur Hujusque rei usus est, ad cisciendum ut nitri par ticulae. non tantum unae post alias, sed multae simul uno Rcodem temporis momento incendantur.Etenim cum pri- I mum
288쪽
mum ignis aliunde admotus grani alicujus supersciem tangit non statim illud inflammaid di sibivit sed tempo rc quodam illi opus est, ut ab ista grani superficie ad inteariores ejus partes perveniat ibique sulphure prius inconaso, paullatim etiam nitri particula exagitet, ut tandem ipsae viribus assumtis, majus spatium ad gyros suos
describendos exigentes, carbonis incula discerpant, imtumque granum confringant. Et quamvis hoc tempus sit admodum breve, si ad horas aut dies reseratur; notandum tamen, cse satis longum, si comparetur cum summa illa celeritate, qua granum ita dissiliens, flammam suam per totum aerem vicinum spargit. Nam cum ex ca in bellico tormento, pauca quaedam pulveris grana, et lychnii, alteriusve somitis igne contacta prima omnium accenduntur,samma ex iis crumpens, in minimo tempori momento, per omnia granorum circumjacentium intervalla dispergitur ac deinde, quamvis non tam subito ad interiores ipsorum partes possit penetrare, quia tamen eodem tempore multa*ttingit, essicit ut multa smul inccndantura dilatentur, cque magna vi tormentum explodant. Ita carbonis rosistentia valde auget celeritatem, qua nitri particulae in lammam crumpunt ' granorum distinctio nece si ria est, ut satis magnos circa se habeant meatus, per quos flamma pulveris primum accensi, ad multas pulvens residui partes libere accedat.
II illum gi Pin, qui omnium minime durabilis est,
o-. Consideremus, an dari possit aliquis alius qui e contrari ne doti m ullo alimento diutissime perseveret. Ut narratur de lucernis quibusdam quae aliquando in livpogaeis, ubi mortuorum corpora servabantur, post multos annos inventa sunt
289쪽
clauso ubi nullis vel minimis ventis ac unquam commovebatur, potuit sertaste contingere, ut multae ramosae su-liginis particulae, circa fiammam lucernae colligerentur, quae sibi mutuo incumbentes manerent immoti, atque ita exiguum quasi fornicem componentcs, sulficeretri ad impediendum , ne aer circumjacens istam sanimam obrueret, ac fusi arct nec non otiam ad ojusdem summae
vim sic frangendam, Mobtundendam, ut nullas amplius olei vel et lychnii particulas, ii quae adhuc residuae crant, set insanimare. Quo fiebat, ut materia primi clementi, bla ibi remanens,in tanquam in exigua quadam stella celerrime semper gyrans, undique a se repelleret globulos secundi, quibus biis inter particulas circumpositae su-liginis, transitus adhuc patebat, sicque lumen per totum conditorium disiunderct: cxiguum quidemin subobscurum, scd quod cxterni aeris motu, cum locus aperiretur,
facile vires poliet resumere, ac fuligine discussa luccrnam
Nunc veniamus ad eos ignis siectus, qui nondum ex XVII. modis quibus oritur conservatur potuerunt agnosci '
lippe jam ex dictis patet, quomodo luceat, quomodo
calcfaciat quomodo corpora omnia quibus alitur in multas particulas distas, at nec non tiam quomodo cx istis corporibus primo loco maxime tenues A lubricae, deinde aliae non quidem sorte prioribus crassiores, scd magis ramosae atque implexae particulae egrediantur cae ilicet quae caminorum parietibus adhaerentes, uliginem componunt solaeque omnium crassissimae in cineres rema
290쪽
Luanam corpora illi admota liquescant se bullianta CXIX. Duanam siccentur durescant. CXX. De aquis ardent bin
a PRINcipio RUM PHILOSOp Illa ejusdem ignis vi, quaedam ex corporibus quibus non alitur, liqucscunt di bulliunt, alia siccantur xdurescant, alia exhalantur, alia in calcem, alia in vitrum convertun
Corpora omnia dura constata ex particulis , quae non multo dissicilius una quam aliae a vicinis suis separantur, Maliqua ignis vi possunt disjungi, dum istam vim patiuntur, liquescunt. Nihil nim aliud est liquidum es se, quam constare particulis a se mutuo disjunctis,'
quae in aliquo sint motu. Cumque tantus est istarum paraticularum motus, ut quaedam ex ipss in acrem vel ignem Vertantur, sicque solito pita spatii admotum suum exigentes, alias cxpellant, corpora ista liquid effervescuria bulliunt. Corpora autem quibus insunt multae particulae tenues, sexiles, lubricae, aliis crassioribus aut ramos intertextae, sed non valde firmiter annexae, igni admota illas cxli, lant, hocque ipso siccantur. Nihil enim aliud est siccum csse , quam carere luidis illis particulis, quae cum simul sunt congregatae, aquam aliumve liquorem componunt. Atque hae sui da particuis durorum corporum meatibus inclusae, illos dilatant, aliasque ipsorum particulas motu suo concutiunt; quod corum duritiem tollit, vel ab rem imminuit sed iis exhalatis , aliae quae remanent am
etius jungi, Sirmius necti solent, sicque corpora dur
Et quidem particuis quae sic exhalantur, in varia gen ra distinguuntur. Nam primo, ut cas omittam quae sunt adeo mobiles&tenues, ut solae nullum corpici prie seraerem consare possint, post ipsas omnium tenuistimae, quaeque