장음표시 사용
321쪽
conversos esse,quam meatus mediae regionis ita ut particulae striatae quae per hanc mediam regionem ab Austro ad Boream fluunt, revertantur a Borea ad Austrum, per omnes quidem superioris partes, sed praecipue per ejus crustam interiorem, itemque per magnetesd serrum cxterioris quo cum maxima carum pars se conserat, paucae supersunt quae per hunc nostrum aerem, S alia circumj centia corpora meatibus idoneis destituta sibi viam quaerant. Quaeri recte conjicio, magnos e terra cxcisus in in cymba super aquam libere collocatus candem illam sa-ciem, qua semper antea, dum terrae haerebat, Septentri nes octavit debet adhuc in Septentriones converteret ut
Gilbertus virtutis magneticae praecipuus indagator, ejus quae in Terra est primus inventor, cxpertum se esse affirmat. Nec moror quod alii contrarium putent se vidiose sors inim iis imposuit quia cum illa ipsa pars terrae. o qua magnetem excidi curaverant esset magnes, poli magiacti cxcisi ad cana se converterent ut paullo ante
dictum in unius magnetis fragmentum ad aliud con-Jam cro, cum ista virtus magnetica non communice
tur serro oblon nisi secundum ejus longitudinem cer istam tum est acum ipsa imbutam suas semper extremitates versus casdem creae partes debere convertere versus et cum ma ne sphaericus polos suos conVertit S temper e i. i. 'jusnodi acus suae magneticae virtutis polos in extremitatibus istis praeciselial xς ---- iEt quia facilius carum extremitates, reliquis partibus dignosci possunt, quam pol magnetis, ipsarum Ope nota .
tum est, magneticae virtutis polos non utique Terrae pin
322쪽
α8 Pgisci pro RuM Pur LosopuI Enon μὲν lo accurate respicere, sed varie variis in locis ab iis dociliar Cujus declinationis causia, ut jam ante Gilbertus bis, animadvertit ad solas inaequalitates quae sunt in hac terrae
, - crsicie referri debet Manifestum nimist in unius hu 'π:- V m terioris terra partibus, multo plura serri ramenta, pluresque magnetes reperiri, quam in aliis; quo fit, ut particulae striatae a terra interiori egredientes majori eo
pia versus quaedam loca suant, quam versus alia, scque ab itincribus suis sepe desectant. Et quia polorum magnetis, vel extremitatum acus conversio, pendet a sori cursu istarum particularum, omnes earum inflexiones sequi debet. Hujusque rei experimentum ficere licet in magnete , cujus figura non sit sphaerica nam Dacus exigua supra divors' ejus partes collocetur, non semper eodem plane modo ad c jus polos se convertet, sed sepe ab ipsis aliquantum declinabit. Nec putandum est in eo luparem csi rationem, quod inaequalitates quae sunt in extima cr-rae supersiciri ad totam ejus molem comparate perexigue sint non enim cum ipsa, sed cum acubus aut magnetibus in quibus declinatio sit, sunt comparandae, sicque satis magnas esse apparet. CLXix Sunt qui dicunt, istam declinationem non emne in iis
-n Δ dem terrae locis eandem manere, sed cum tempore niua
tari: quod minime mirum videri debet non modo quianis,. . 'rrum quotidie e Uni terrae partibus in alias ab homi --- nibus transfertur sed etiam quia ejus glebae, quae sunt in hac terra exteriore , quibusdam in locis cum tempore corrumpi possunt, aliae in aliis generari, sive ab intestore
in qui cum, indeclinationem nullam esse
323쪽
perpendiculariter stante, illumque hoc pacto cymbi in
posnum, quandam aequatoris sui partem, semper accurate quam eum candem versus Boream ' oppositam versus Austrum convertere. Qxiod an verum si nullo mihi adhuc experi amen o compertum est. Sed facile mihi persuadeo non φ-, omnino eandem, nec Orte etiam tantam esse declinationem, in magnete ita constituto, quam in eo cujus poli aequaliter a Terra distant. Nam particulae striatae, in hac superiore Terrae regione, non modo per lineas aequaliter ab ejus centro distantes, ab uno polo ad alium revertuntur Oedit iam ubique praeterquam sub aequatore nonnullae ab interioribus jus partibus ascendunt: Magnetis supra polos credi converso ab his ultimis, declinatio vero a prioribus praecipue dependet. Praeterea magnes trahit serrum suo potius magiac x L Aserrum ad invicem accedunt neque nim ulla ibi tractio thri , ahaacst sed statim atque serrum est intra sphaeram activitatis magnetis, vim ab co mutuatur, di particulae striatae ab utroque egredientes, acrem intermedium expellunt quo fit, ut ambo ad invicem, non aliter quam duo magnetes accedant. Imo etiam serrum liberi u movetur quam magnes, quia constat iis tantum ramentis, in quibus particulae striatae suos habent meatus, magne autem multam,
Sed multi mirantur magnetem armarum , Vc lami 'O. minam ferream magneti adjunctam, plus serri posse sustine T. . r quam solum magnetem Cujus dia Vn ratio detegito
test cx eo, quod citarias plus bi appensi serris ustitie
324쪽
α86 Patucipio RUM PRILOS pHIAE non tamen idcirco plus ad se alliciat, si vel minimum ab eo removeatur;neciliana plus sustineat, si corpus aliquod quantumvis tenue interjaceat hinc enim apparet, istam majorem ejus vim , cx sola disterentia contactus oriri quod nempe laminae semis meatus, aptissime congruant lucum meatibus ferri ips appens, ct ideo particulae striatae per hos meatus ex uno serro in aliud transeuntes, omnem aerem intermedium expellant, essiciantque,ut eorum su- perficies se invicem immediate contingentes, dissicillime diiungantur jamque supra ostensum est, nullo glutino
duo corpora melius ad invicem posse alligari, quam im
mediato contactu Meatus autem magnetis, non ita con ggruunt cum meatibus ferri, propter materiam lapideam quae in eo est hincque sit, ut scmper aliquantulum spatii inter magnetem ferrum debeat remanere, per quod particulae striatae, ex unius meatibus ad meatus alterius
emM Mirantur etiam nonnulli quod quamvis poli magneti,
-jorii contrariae Virtutis esse Videantur, se tam n in .i
n: Veni ad serrum sustinendum ita ui
V xv, munus solus Nempe si AB est magnos cujus pos adjunctae sunt lamin: CD MER
ita utrimque prominentes, Ut se
rum G H iis applicatum, superficie satis lata ipsas tangat, hoc ferrum si H G H duplo sere gravius esse potest,
325쪽
Pis A. 28 in eo contrariae sint, quod quae per unum polum ingrediuntur, non possint etiam ingredi per alium hoc non impedit quo minus in sustinendo serro consentiant; quia Onientes ab Australi magnetis polo A, per laminam chalybeam CD resexae ingrediuntur unam serri partem , in qua seciunt ejus polum Borealem atque inde suentes,Cque ad Australcm a. occurrunt alii laminae chalybc FI, per quam ascendunt ad B polum magnetis Borealem Ruice versa egressae ex B, per armaturam EF, serrum appensum HG, aliamque armaturam C revertuntur ad A. C AHie autem motus particularum striatarum permagne c. o . tem terrum, non ita videtur consentire cum motu culari ferrearum rotularum,quae turbinis instar contortae, misit,
diutius gyram e magnete pendentes, quam cum ab co
remotae terrae insistunt. Et sine si particulae striatae motu ,. . tantum recto agerentur, singulos ferri meatus per quos ingredi debent e regione meatuum magnetis ex quibus egrediuntur, ostenderent, judicarem casistere debere pyrationem istarum rotularum. Sed quia semper planactsyrant, unae in unam partem, aliae in contrariam. oblique transire dcbent ex meatibus magnetis in catus scr-ri quomodocunque rotula vertatur, aeque facile in ejus
meatus ingrediun ur, ac si esset immota minusque ipsus motus impeditur a contactu magnetis, cum ei sic appensa 1 ratur, quam a contactu Terrae, cum suo pondere D
Variis modis vis unius magnetis augetur Vel minuitur, --,ab
alterius magnetis aut serri accessu Sed una in hoc gene se et 'talis regula est, quod quoties ita siti sunt isti magnetes, ut uestis,
326쪽
contiguum a magneteribiliore attrahere
α88 'sti scipio κυM PHILOSOPHI Eunus in alium particulas striatas mittat, se invicem juvent contra autem, si unus ab alio cas abducat, sibi obstent. Quia quo celerius' copiosus ista particulae per unumquemque magnetem fluunt, eo major in coistii rus, ct magis agitatae ac plures, ab uno magnete vel serro in alium mitti possiunt, quam o absente ab aere, aliove ullo corpore in ejus locum constituto.Sic non modo, cum polus Australis unius magnetis , polo Boreali alterius congianctus est, se invicem juvant ad serrum aliis suis polis appensum sustinendum: sedctiam cum disjuncti sunt, serrum inter utrumque collocatur. X. r. magnes juvatur a magnete ,
Ndgne F juvatur a magnetes adhu)us krri extremitalcin E in aere sustinendam potest enim es e tam gravis, ut ab co solo sic sustineri non possieti alia extremitas Dalteri corpori, quam magnet C inniteretur. Sed interim quaedam vis magnetis F, impeditur a ma- gnetes, nempe illa quam habet ad serrum D E ad se alliciendum. Notandum enim est hoc serrum, quamdiu tangit magnetem C attrahi non posse a magnete F quem non tangit, ctiamsi hunc illo multo potentiorem esse suo ponamus. Cujus ratio est, quod particulae striata per hos duos magnetes ' per hoc serrum, tanquam per unicum magnetem modo supra explicato transeuntes, aequalcm
sere habeant vim in toto spatio quod est inter C &s ne ideo possint serrum DE, non sola ista vi magnetica'. sed insuper
327쪽
diti e CLXXVII. Atque hinc patct cur sepe magne debilis aute i Vm c. - . serrum detrahat aliud serruma magnete sortiore. tandum enim cst hoc nunquam fieri nisi cum magne de chma,h.
bilior tangit illud serrum , quod detrahit a magi Qx
tiori Quippe cum duo magnetes serrum oblongum pQ s ...,si lis diisimilibus tangunt unus in una cxtremitate, alius alia δε deinde isti duo magnetes ab invicem removentur, serrum intermedium non semper debiliori nec cliam scin- per sortiori, sed modo uni modo alicri adhaeret nullan que puto esse rationem cur uni potiusquam alteri adhaereat, nisi quod cum cui adhaerct in majori superficie quam alium tangat. ccxxv mEx co vero quod magnos F juvet magnetem , Q cis is hi, rum DE sullinendum , manifestum cst cur ille polus ma- gnctis , qui a nobis .im Au vocatur Australis, farum
plus serri minerasset ei Io- quam alter,in his Bo- ali.
realibus regionibuS: cicnim a crea maximo nagnete juvatur, codem plane modo ac magnes C a magiactei contra autem alius polus, propic stum non convcniciat cm, a Terra impedi
Si paullo curiosius consilercinus, quo pacto limatura I XXlX. sciri circa magnoicin sc d sponat, multa ejus ope adver temus quae baci crus cia consi mabunt. Nam in primis notare licci cu pulvis to non consi se coacerVdi',
unos aliis incumbcndo, quosdam quasi tubulo compo
328쪽
19 Isti Ncipio RUM PHILos OPHIR nere, per quos particulae striatae liberius quam per aerem suunt, quique idcirco carum vias designant. tiae viae ut clare ipsis oculis corni possint, spargatur aliquid istius limatura supra planum , in quo sit foramen cui magnes sphaericus ita immissus sit, ut polis suis utrimque planum tangat, o modo quo Astronomorum globi Horizontis circulo immitti solent, ut sphaeram rectam representent,
limatura ibi sparsa disponet se in tubulos , qui sexus
particularum striatarum circa magnetem sive etiam circa
globum Terrae, a nobis supra descriptos exhibebunt Deinde si alius magnes codem modo isti plano juxta priorem inseratur,' polus Australis unius, Borealem alterius respiciat, limatura circum sparsa ostendet tiam, quo pacto particulae striatae, per istos duos magnetes tanquam per unicum moveantur. Ejus enim tubuli, qui ab uno expolis se mutuo respicientibus ad alium porrigentur, erunt omnino recti alii vero, qui ab uno ex adversis polis ad alium pertingent, erunt circa magnetes ins exi ut hic sunt
linea B Ta. Notari ctiam potest cum aliquid limaturae serri, polo ex gr. Australi, unius magnetis pcndet, si polus Australis alterius magnetis infra positi, Versus
329쪽
PARS QUARTA. 29 Isus illam convertatur,' paullatim ei appropinquetur, quo pacto tubuli ex ea consecti primo sursum se retrahunt Minne, tunt quia scilicetiae particulae striatae, quae
per illos fluunt repelluntur ab aliis que veniunt a magnete inseriore Ac deinde, si iste inferior magnes multos tentior sit superiore tubuli isti disibivuntur xlimatura decidit in inseriorem: quia scilicet particulae striat ex hoc inferiori ascendentes impetum faciunt in singulos istius limaturae pulvisculos quos cum ingredi non possint nisi percasdem illorum superficies quibus magneti superiori adhaerent cos ab hoc supcriore disjungunt. Contra Vero,s polo Australi superioris magnetis cui limatura ferri a Ihaeret, polus Borealis inferioris obvertatur, irae limatura tubulos suos recta versus inferiorem dirigit δε quantum
potcst producit quia utrimque particulis striatis, ab uno
magiacte in alium transeuntibus, viam praebent: sed non ideo a superiori separatur, nisi prius inferiorem tetigerit, propter vim contactus de qua egimus paullo ante. Atque propic istam candem vim , si limatura magneti quan- una vis sorti adhaerens tangatur ab alto debiliori magnete v c tantum a serreo aliquo bacillo, nonnullae ejus parte' sortiorcio magiactem relinquent, & debiliorem . sve ferreum bacillum sequciatur illae scilicet, quae in Mori superfici hunc quam illum tangent. Cum enim exiguae istae erficies variae fiat, inaequales semper accidit ut quasedam limaturae particulas uni magneti vel serro,alias alteri firmius jungant.
Lamina ferrea, quae polo magnetis admo; clus Vim L lux
sustinendi ferri multum auget, ut ante dictum cst, impe
330쪽
lo ad uncta est,acum EF ad se alliciat, aut convertat. Jam L, nim a Vertimus particu 'st j x S, quae progrede rentur ara versus EF abs que hac lamina esset, in eas rosccti cx, versus extre- . . mitates Di, propterea quod liberius per psam quam per aerem suunt, sicque vix ullae ad cum EF perveniunt.Eodem modo quo supra diximus, paucas a media Terrae regione ad nos pervcnire, quia maxima earum pars per interiorem crustam superioris Terrae regionis, ab uno polo ad alium revortitur unde fit ut debilis tantum vis magnetica totius Terrae
Sed praeter serrum, aut magnetem nullum aliud com
H- ἡ impediatur, ne Vim suam in acum EF exerceat ullum
cnim emus in hac exteriore terra, quantumvis dum murum, in quo non sint plurimi meatus non qui clom ad mensuram particularum striatarum cibormati sed multo majores utpote qui etiam globulos secun clementi recipiunt per quos idcirco istae particulae stritae,non minus libere transire possunt, quam per aerem in quo istos etiam globulos secundi ementi obvios
iserruma magnos diu detineatur aliter conversustio non eoo ad Terram aliosve vicinos masnetes culam si ri
V φ Vm impediret, hoc ipso vires si zzz -vli-xim tuo particula striatae e Tere