장음표시 사용
542쪽
17 DI op TRICE: Ap. IX. cie perspicillum erit conjunctum. Hae tamen proportiones non tam absolute necessariae sunt, quin multum etiam mutari possint, ita ut non aliter facta supcrficie a b c pro senibus, nec pro myopibus quam pro Geteris, omnibus oculis idem perspicillum possit inservire, si tantum Mus tubus nunc aliquansulum diducatur, nunc contrahatur. Et quod ad superficiem des, forfini dissicultatem psam multum excavandi, praestabit figuram Hyperboles illi dare , a qua focus aliquanto magis distet, quam dictum est, quod usus felicitis quam mea praecepta docebit. Et in universum hoc tantum dico quo propius aderit hoc punctum I reliquis paribus , eo ma-Jora objecta visum iri, quia tunc oculus ita erit disponendus, ac si propiora essent; iissionem magis fortem sive perspicuam futuram, quia tunc alterius vitri diameter poterit major esse Verum si nimis vicinum at illam non adeo distinctam fores, quia tunc multi radii nimis oblique pro ratione aliorum , in vitri superficiem cadent. Di ameter autem hujus vitri, sive pars quae retecta esse debet, cum tubo LM inclusum est, satis magna crit, si aliquantulum excedat pupillae quam maxime diductae quantitatem. Et quod ad ejus crassitiem attinet, nunquam nimis exigua esse potest licet enim illam augendo imagines ob ectorum paulo Mores reddantur, quia tunc radii diversis punctis venientes paulo magis in ea parte, quae oculum respicit divergunt, fit etiam contra ut pauciora hintis distincte appareant; suntque aliae viae commodiores ad imaginum magnitudines augendas. Quantum ad vitrum convexum N O
superficies illius N O , o ecta respiciens , omnino plana est e debet, altera O Huperbolica; mus
iocus accurate in eundem locum Cadat, in quem alterius Hyperboles es; de quo perfectius telescopium de-
543쪽
sdeiamus, eo magis cus iste removendus est a puncto O. Praeterea magnitudo diametri himus vitri, determinatur a duabus rectis lineis Dd N, I f in ductis a foco i, per extremitates diametri vitta huperbolici des quam diametro pupillae aequalem elle suppono Sed etiam ii diameter vitri Di Q aliquanto minor sit,
tamen o ecta propterea non magis confusa, nec minora, sed tantum minori luce perfui apparebunt inla- propter quoties illa nimis lucida erunt, diverti circuli nigri chartacei vel similes in promptu habendi, ut 23, ad obtegendas illius oras , dc partem clus et clam, quantum lumen ex objectis est usum permiserit, angustissimul reddendam Crastities autem hujus vitri, neque prodeste neque obesse potest, nisi forsan ideo potest obelle, quod vitrum quamvis purillimum o maxime tersum, semper tamen radios aliquanto plures reflectat, quam aer Tubus in materia firmata solida fieri debet, ut duo vitra duabus illius extremitatibus immissa, accurate semper eodem situ ibi haereant. Totus etiam intrinsecus niger esse debet, atque holoserico nigro circa oram ad M vcstm, ut arcte oculo junctus omnem lucem excludat, a Xcepta quae permeabit vitrum N O POL Longitudinem autem illius Glatitudinem , distanti ci magnitudo duorum vitrorum certam reddit. Postremo necessarium crit hunc
tubum machinae cuidam imponi, ut Rcia, cu)us opera verti in omnes plagas possit, firmiter sisti regione objectorum, quae volumus contemplari Ethtinus quO-que rei gratia dioptra Vel duo pinnacidia ut V V, huic
machina assigenda erunt. Et insuper etiam, quὶa quo magis haec perspicilla oblectorum imagines augent, eo pauciores simul reptaeseruant, non ab re fuerit is, quae illas quam maxime augent, alia minus perfecta adJungere,
544쪽
ut eorum ope tanquam per gradus , ad cognitionem Ioci, in quo erit obrectum quod perfectissima exhibebunt, deveniatur. Talia hic sunt quae perfectissimo in M ita adjuncta esse suppono, ut si vertatur
machinaeui imposita sunt, donec per dioptras V planeta Iovis appareat, idem etiam per specillum X X apparebit, iraeterea hujus specilli ope quatuor alii minores planctae Iovem comitantes dignoscentur. Deinde si machina rursus ita dirigatur ut unus aliquis ex his minoribus planetis per centrum hujus specilli XX conspiciatur , conspicietur etiam per aliud specillum ubi quia solusi multo major quam prius apparebit, diversae etiam regiones in eo distinguentur. Et denique ex his regionibus , quae per centrum hujus specilli YYspectabitur 1 spectabitur etiam per tertium specillum KLM, cujus ope variae res minores quae in illa regione erunt, discernentur. Sed sciri non posset istas res esse in tali regione , talis ex planetis qui Iovem Comitantur, sine ope aliorum mec etiam illud in loca determinata, versus quae volumus respicere, commode dirigere pos
His autem tribus perspicillis, quartum aut plura perfectiora poterunt ad)ungi saltem si artificibus industria ad id requisita non desit. Et nullum quidem inter haec perfectissima, imperfectiora discrimen est, nisi quod
eorum vitrum convexum debeat Mus esse,in ejus focus remotior. Denique si manuum industria praestare possit, quod ars docet; himus inventi benetici poterimus res tam particularcsis minutas in astris videre, quam sint eae quas vulgo in terra percipimus.
vi Si vero specillum habere cupiamus, cujus ope obje-2- . . . ct propinqua Maccessa quam distinctissime fieri potest, mi is conspiciantur, is ulto distinctius quam ope illius quod
545쪽
paulo ante hunc in usum descripsimus, illud itidem duo si a 'bus vitris hyperbolicis, uno concavo convexo altero, duabus ubi extremitatibus inclusis erit componendum,&concavo a b c d es eadem figura danda, quae proxime praecedenti; ut .superliciei interiori convexi NOP. Exterior autem N RI , quam illud totam planam habebat, hic admodum convexa requiritur , hyperbolica, cu)us secus exterior ita propinquus sit, ut ob ecto ibi locato , non plus spatii illudi vitrum interjaceat, quam admittendae luci ad illud illuminandum reqintitur. Et diameter hujus vitri non tanta requiritur, quanta in praxedenti specillo, nec etiam tam cxigua
546쪽
sussicit D Iop TRICA. Ap. IX. quam illa vitri paulo ante deseripti, sed talis circiter esse debet, ut rectam P, quae illum designat, transeat per focum interiorem Hyperboles NI D, in
hac Hyperbola utrimque terminetur, Si enim minor foret, pauciores radios abis ecto et reciperet in major, paulo.plures tantum admitteret ita ut vitta crastities , quae tunc multo major evaderet, non minus de illorum v detraheret quam ejusdem latitudo augeret; praetcrea non tantum luminis versus objectum 'eflecti posset E re quoque erit hoc conspicillum machinae cuidam ut T imponere, qua semper Soli obversum teneatur. Et vitrum Di I spe cui parobolico concavo includendum erit, ut CC, quod omnes Solis radios reflectat ad punctum Z in quo objectum parvo brachiolo G , alicunde ex speculo protens sustineatur. Et praeterea hoc brachiolum fulcire debet aliquod corpus nigrum Mopacum qualem H, quod objectum Z undiquaque circumstet, de accurate magnitudinem vitri OP adaequet ut nempe impediat ne qui radii Solis directe incidant in hoci vitrum
inde enim intrantes tubum , quidam eorum procul dubio ad oculum resilirent , nonnihil de visionis persectione detraherent quia, quamvis hic tubus debeat intrinsecus fieri nigerrimus, nullum tamen corpus tam perfectu nigrum esse potest ut omnem vim luminis aliunde in illud delapsi obtundat, S nullos omnino radios reflectat praesertim si lumen illud sit fatis forte, quale est Solis. Praeterea corpus opacum H H, debet habere in
547쪽
DIop TRICE CAP. IX. 181 medio foramen , quale , jusdem magnitudinis cujus ob eruim , ut si id forsan quodammodo sit pellucidum etiam per directos Solis radios illuminetur, imo si necesse sit, per eosdem comburenti vitro II, quod aeque latum sit ac NOPI , collectos in puncto di ut omni ex parte tantum luminis in o ectum mittatur, quantum sine periculo ustionis poterit ferre. Et facile erit velata par te speculi C, vel vitri II, nimiam illorum vim temperare. Neminem ignorare existimo, quare hic tam sollicite curem, ut quam plurima luce oblectum illustretur, ut quam plurimi ex eo radii ad oculum pertingant. Vitrum enim N O PM quod in hoc specillo pupillae vice
fui itur,4 in quo radii ex diversis punctis manantes decusiantur, cum multo vicinius sit o ecti quam oculi, cf-ficit ut hi radii per multo in Mus spatium se cxtendant, in membranula illa quae ex extremitatibus nervi optici conflatur, quam sit ipsa superficies objecti cx quo v niunt Et satis patct, illos tanto minus virium habere, quanto spatium per quod extenduntur est majus, ut contra multo plus habent cum a vitro vel speculo ustorio in multo minori spatio colliguntur. Atque hinc tantum longitudo hu)us pei spicilli dependet, id est, distantia quae est inter Hvperbolen OP jus focum. Quantoc nim illa Morist, tanto magis imago ob ecti in oculi fundo expanditur , ideoque tanto distinctius minutas illius partes ibi depingit; sed hoc ipsum vim luminis ita minuit, ut tandem non omnino sentiretur, rempe si nimis longum esset hoc specillum Adeo ut ejus maxima longitudo non nisi experientia possit determinari. Et praeterea ctiam varia sit pro varietate O ectorum , quorum scit. nonnulla magnam vim luminis, alia non nisi perexiguam sine ustione ferte possunt. Non quidem ignoro quaedam adliticalia posse excogitari, quibus huius luminis 3 -
548쪽
18 DIOPTRICE Ap. IX. vis aliquanto magis augeretur; sed dissicilior esset illo rum usus,& vix ullum Occurret unquam objectum, quodna Morem requirat Possent etiam alia vitra poni inlota cum Hyperbolici O PR, quae paulo plures radios quam hoc ab eodem objecti puncto reciperent sed
et non ossicerent, ut omnes radii ex diversis objecti punctis venientes tam proxime ad totidem alia punctavcrsus oculum concurrerent vel ad hoc duobus vitris loco unius esset utendum atque ita radiorum vis non minus superficierum numero minueretur, quam figura augeretur denique illa multo dissicilius possent poliri. vii Superest hic tantum ut advertamus, quoniam haec Ad hi per perspicilla non nisi unico oculo admoventur, operae esse δε- ut alium interim oculum obscuro aliquo velo tegamus: νγ starὸ ab sic enim pupilla ejus quo utemur magis aperietur, quam ter moc alium vel luci expositum relinquamus , vel ope muL jubb; culorum palpebras OVentium claudamus tanta enim scuro tege est inter utrumque assinitas ut vix unus aliquo modo mo-r ' veri posmit quin alter statim ad ejus imitationem dispo-
Io=tim op natur. Praeterea non erit mutile, non tantum hoc conelaudere spicibum arcte oculo adjungere, ut nullam nisi per illud V - 2'' recipiat lucem . sed etiam prius aliquamdiu in obscuro
sui a loco stetiste, ut Visu acies tanto tenerior existens, a mi-
a 'inima luce assici postssit praeterea imaginationem no- ἡῖ , Σι stram codem modo disponere, ac si res valde remotas de obseuro obscuras vellemus intueri, ut tanto magis pupilla dila--a, a, elux, ideo a pluribus objecti punctis radios admittat. yti j iam a enim supra notatum est, hunc motum pupillae non imagin' immediate sequi voluntatem quam habemus illam ape-ὰ binis riendi, sed potius deam vel opinionem quam de obscu-hab. ἡ ritate vel distantia o ecti concepimus
549쪽
Diop TRI Es Ap. IX. 183 Caeterum, si nonnihil ad ea omnia quae supra dicta
sunt animum reflectamus, e potissimum ad illa quae ex parte objectorum externorum requiruntur, ut visionisiensius quam perfectissimus evadat non difficulter intelia ligemus per varias horum specillorum formas illud omne praestari quod ab arte est expectandum nec ideo est operae pretium ut hoc fusinis demonstrem. Item etiam facile agnoscemus nulla ex iis quae prius ab aliis descripta fuerant ullo modo perfecta esse potuisse ; quia maxima differentia est inter lineas circularest Hyperbolas, nunquam niti lineae circulares adhibitae sunt ad eos effectus, ad quos Huperbola requiri demonstratum est. Adeo ut nihil unquam boni hac in re factum sit, nisi cum artificum manus tam feliciter aberravit, ut loco sphaericae figurae, Hyperbolicam vel ad hanc proxime accedentem, vitrorum supercitiebus indiderit. Atque hoc praecipue impedivit ne recte ferent illa specilla, quae videndis objectis inaccessis idonea sunt indigent enim vitro convexo multo in Mori quam caetera: mon modo dissicilius est feliciter aberrare in poliendo magno vitro, quam in parvo sed praeterea Mor est differentia inter superficies Hyperbolicam sphaericam in partibus centro satis remotis quae in majoribus vitris esse debent, quam in vicinis ex quibus solis constant minora. Iam vero quoniam artifices non facile forsan per se invenirent modum hac vitra secundum figuram Hyperbolicam accurate poliendi, superest ut ipsis deinceps viam ostendam, per quam mihi persuadeo illos satis commode eo perventuros.
tehac felices fuerint artifices in
accuratutele copiis, quam in a
550쪽
Liι modo magnitudo refractionum vitri quo uti
Electo vitro aut crystallo, quo uti placet, primo necessaria est inquisitio proportionis,quae iuxta superius tradita, refractionum illius mensura existat atque illa obviai exposita crit opera hu)us instrum cuti Eld est alliculus aut regula, maxime planai recta, ex qualibet materia, dummodo non nimis polita , vel pellucida sit, ut lumen in illam est usum facillime ab umbra dignoscatur. H, F sunt duae dioptrae, id est laminae parvae muscunque materiae , dummodo non sit transparens, ad perpendiculum erectae in E FI,, foramine exiguo singulae pertusae, ut suntque haec duo foramina tam directe sibi invicem opposita, ut radius x illa permeans parallelus feratur lineae EF. Praeterea R P est particula ejus vitri quod volumus examinare, in formam prismatis sive trianguli polita ejusque angulus RG P rectus est RQ acutior quam MF. tria latera, Vel potius quia in vitri crassitie latitudinem habent tres facies M. in . Ri, sunt planaei politae, ideoque dum facies ' assiculo EFI incumbit,&facie QR laminaei L, radius Solis duo foramina permeans Ain L per