Recentiores de authentia evangelii Matthaei quaestiones recensentur et ...

61쪽

fuisse eularem, olligi non o e. Animadveris quaesis, Joanno non tantopere ingula res Datas poeta . quantopore Domini offata atque orationes; a Bro evangelium iteris mandasset Ioanno ἁ-μνη-----των instar, veluti vangeliata synis lici, eum rerum poetator

longo videntiu etiam emineret, tum de tota historia evangeliea multo motiva vortorotur. Porro Vir illo doctiss. observat, p. 1 6 sqq. M. . Thallo in diari. l. p. 19 sqq. I.annia relationem haud raro aequo eas. in fini ain, Omatthae . Hune v. e. frequentor adhibere formulas: --, ἐν ἐκείνα - - ἐν ἐκειν - καινῶ, consimiliter vero Ioannem riuisae alma Io. 3, 22 5, 1. 21 1.)γ' Non quidem negem, conrati -- temporum destinationem in univereum ab ovangvitatarum oribendit gene eas alienam altera Minen ex parte non est praetermitto

dum Ioannom 4n iramia quoque Matthaeo longe aeeuratius temp. xia ratu- erv ae cf. quae verissimo observavit Iohanaenius in Comm. I. T. I introd. p. m. Verba autem M. V l. ορ- τῶν 'I-ἄων Ven. Hoydenroichio oriptionis indefinitae indicium, omnino nihil probant. Dimontire uv. doctos, quinam dies feati Judaeorum olennes subinteuli tendi sint, nemo non is orati mamlibet interea sententiam admia aeria, ea n investigar 4icet, cur Ioannes non definitiva soripaeriti Λut enim eum v. D. dies featos a rim eonficientibus, vid. ἐλ- hium in Couim ad O. T. II. p. 1-8 alatnatur, Joanni, leoloribus oria viti extorni ethnico iniuriatianis, satis trissae visum, Dominum in-atanto die Esto Iudaeorum Hierosolymae pr. eotum eo mismorasae inosnim dio Iudaeorum solennis lectoribus illi tum minoris, mom. io facta Domini, Hierosolymis patraetae affatim matellis antur, --

Hiodo scirent loctorea, tempore a feativo vetitoso tum v eo etiam,

sit venia conjecturae , Ioanni diebus festis Furim, Iectoribu miniis vel oti,nino non notia, definiendis inutiliter immorandum fuisset. Aut, alteri V. DD. sententiae, nae dis festos Paschatis subintelligit cf. Has in I. I. g. 47.), faventem conferro iuvabit Permulta loca analoga . r. Μat h. h. 5. 27. 5. aro. 5, 6. Luc. 23, 17. Joan. 4 45. 1, 56 12, 2. cf. Titimanni moletemata sacra p. 193. ubi dies festi P

schalus nar ἐλκην iis appellati anni.

Denigne tandem en mydenreichius, , collatio ite etiam ad IIarci Lucaeque commentarios extensa, virtutes illorum prae evangelio Matthaei nullo modo ita esse oomparatas, ut Buthentia hujus propterea possit impugnari', asseverat. Duam hoc auum infra elucebit. P. 1 Maq. commemorat idem ille . Marciam, litima Petri postoli Antiliaritate usum coli Aet. a. a. t Petr. 5, 13.), ea ipsa de ausa Matthaeo

accuratius definitiusque plura consiRnaaae.' Interea nullunt Orit ira

indicium exploratum, quo vis illa a Petro a inserta comprobetur in Marci Evangelio deprehonderisa fuit itaquo admodum generalia, nec adainκula uaque spectavit. Vid. Halsel de origine quatuor vanae orum.

62쪽

animn Moria apostolio rem1mque speetatoribus lo- eerto pro iis a stitit, quam, roua, vir octo a stolicus, ita ut ille res gestas, quibus non interfuit, hoc multo dili rutius porcip.ro posses P l . ooiit uis Lucam scriptorem uisae perpolitum et Matthaos Iono eultiorem, quod quidem etiamaa ooncedamus, altera tamen parto, Mase suitthaeum in acribendo tam rudem fuisse, ut, a rebus enarrandia ipse interfuisset, easdem perfectius conatoar et diligentius uratiusqued ingor non Potuisset, usaverim P. 19 sqq. affirmat Ven. εν-denre1chius, , Matthaeum etiam haud raro augentina accurativa de nitiusque narrasse, quam areum et Lucam'. 9ua vero obaervatione interdum vera quidem, nondum probatur, scriptorem evangelia nostri testem fuisse oculatum atquct apostolum, erit ex iis, quae in Mareo et Luca diligΘntius atque accuratius descripta sunt, duumviros illos robus narratia interfuisae haud sequitur sequitur olummodo, is evangelistas synopticos traditions evangelicam, scriptam et oro tam tam sonaulatior sane ad testes oculato haud raro reducendam, hiculio diligentius investigasse Cardo aulam argumentationi in eo vetitur, ut auctor.m Vanoli Matthaeiani res narrata auia i uinoemiis vivisas evineatur. Qua si tenentur, singulis xemplis, quae Ven. Hoydenreichina laudavit, Derscrutandia, commode superaedemus, Praesertim quum eorum nonnulla peculiariter infra nobis in ventilando ). Prorsus vero reprobandum putamus en Heydenretinii aenientiam,

Μatthaei evangelii narratione duplieatas multiplicatasque implicibus, apudiareum et Lueam obriia, esso praeferenda idque adeo ita ut amplitudinis perlaetionis. Prae se ferant speciem. Ita enim se umeriticum a propriam traditionis evangelicae indolem acerrime osendi. quis est, quem fugiat.

Iam .19 Thenium V doctisa vidimus hypothesi favere de usu trium

priorum evangelistarum mutuo et ententias, quod Matthaeus Synopticorum primus commentarium suum consignaverit. Igitur et animadversiones Illius ivrasque, ad sectionem secundam hanc Dertinentes,

hypothesi laudatae, nobis vero, ut supra innuimus, improDandae, innixa deprehendis Hypothesi ergo do usu Synopticorum mutuo repudiata, argumenta singula quoque, ad authentiam evangelii atthaei servandam ab Illo Il. cc allata, eo ipso conciderunt. Animadvortit

nos meh individuen . Ouod quidem aptissinio convenire uini cuin persona utriusque Vangelistae, propterea quod Ioannes, in in Maia atri recumbens, etiam im mentem eius penitus sonianuaverit vid. atori in I. I. p. o. Joannem tali conditione usum misso, nemo ibit insuas;

63쪽

atqui vitora ex pari. Militis WS uadoro nobis non potuit, iam

tam inter utrumque apoatorum inisecessi e differentiam, quanta ipa rum vanaeliis officitur. P. 18 sqq. pergat Ille Ioannem narrandi genus aingula quaevis penetrandi adumbrandiquo et in iis rebus adni-buisse, quibus ostia oculatu non interfuerit, et in orationibus, quaanavitis annis praeterlapsis memoria tam fide tenero vix potuerit colLi. 19 sqq. v. 32 sqq. 5. 29 sqq. γέ i, 44 aq. 3, 1 sqq. 4 9 sqq. v. 8. numirum discipuli urbem intraverant, dum Servator solus versabatur ;18, 33 38. v. 28. Iudaeum nullum in praetorio adfui e narratur ;l9, 3. 2 sq. 20 1 sqq. 1l 14 sqq. eou. V. 4 sqq. , veluti narrandi,

uomatthaei per totum evangelii contextum eandem prae a. ferat Peciem ac tenorem generalem'. Verum enimvero non est negligendum, in evangelio Ioannis rerum spectatoris indicia, diserta ingula eminero es. o. g. I, 35 sqq. XIX, 25 sqq. , neque tamen Omnia Pariter accurato essε linoata. t perspicuitatem et Gigantiam in iis etiam robus narran., dis quibua Joannes testis oculatus non interfuit cum Theluo maximam partem natam haud censuerim ex phantasia majoriquo scribendi et referendi facilitate, sed potius ex eo, quem Ioannea tanquam Po- Molua et rerum spectator obtinuit, loro. - Censor quidam non 'nauata diarior inoris Engelhard Journal. . l. aso. 3. p. 346. de Ven. Schnisi observationibus p. 302 sq. sic foro proloquitur ,,Λd summum se ,,Posse concedere, aeripis Matthaei ap. gennanae fragmentorum instar fuissε et a manu aliena in evangelio nostro dig.ate. Hae varo sententia, nulla, opinor, ratione ussicit ad sexcenta alia dissicultate diluondaa. V emuntamen sensisse tuo videtur, Μatthaeianum nostrum ob throno- Iogiam haud raro laesam, ad Matthaeum P nullo intervenient reduci

Postremo in alce partis generalis ad argumentum in nexu syi optio evangelii Matthaeiani eummarci et Lucae positum, et, a quid idemus, ad authentiam illius impugnandam pravissimi sane momenti, Oxcutiendum accingamur. Quum nimirum nulla, opinamur, ratione possit probari, arcum et Lucam e Matthaei evangelio hausisse idaue deoe aisam qua uilibet hypothesin ad onsensum evangeliorum sym- opticorum, haud raro ad Verba usquo Extensum, derivandum explanandu mque admiseris, authentia evangelii nostri necessario periclitabitur. Quodsi . . , Μatthaeum Maro aut Luca evan uia vel ambobus rimul hamisae, atatuamus, summo opponitur ure . qui tandem istis evangelii consi andi ratio apto possit conciliari cum Persona Matthaei apostoli et rertim narra darum spectatoris quis, quaeso, Postolum commentarios Virorum lantummodo apostolicorum fontium istar adhibuisse et exscripsisse, ' putet Fac autem emendandi forsan eorrigendive consilio fieri hoc potuisse; tale vero consilium ut ex Matthaeiano nostro apyareat, tantum abest,

64쪽

n hoe ipsum a Mare Lucaeque evangeliis Peretur virtuti is, quas parti speciali exponendas reservamus. Tum oro etiam hypothesi nostrae, supra g. Id expositae, eerrime repugnat indoles a natura reminapoetatoria et Apostoli. Nunquam profecto Matthaeus Apostolus offi-eium aeripta singula evangeliea Ouigendi digerendique sibi injunxisset, praesertim quum haec maximam partem non ab Apostolis sed potius a Viris apostolicis originem traxisse, verisimillimum ait 3. Quin dominodo pro indubitato vincatur, quod evangelium Μatthaei adem haevo oonsimili utatur origine qua reliqua duo evangeli synoptica, a thontiae illina addubitandae ansam jam suppeditatam arbitramur Pari modo in angustias nos adduetos viciemus hypothesi de evangelio primitivo sive litoria consignato sive oro propagato. Verissime de Hettius, .nbaoti indicii Vir, authentiam evangelii nostri in dubitationem voe vito propterea quod traditioni evangeliore superstruetum compareat, ruod in vernacula nostra ita expressit in L l. p. 177. et relehes aufε evangesischen eborIieferun ru C. Quamvis de Hettii de origine

evanu eliorum uno icorum aententiae, quacum verba modo laudata aeotissime cohaersnt, assentiri nsqueaemus vid supra . hae nihil ao-- eius verissima habemus. Supra nimirum in delineanda hypothesi no-atea g. 23. edocuimus, evangolio etiam nostro traditionem evangelieam, in oro hominum aequabiliter conformatam, tum acriptam tum oro pro- astatam hindamenti instar subesso. Quod quum ita sit, ratione ha-Dita evangelii Ioannia, authentia atthaeiani nostri Messario oriolitatur. Nam Isannem in vangelio suo consignando nec aeriptis usum visas ne traditionem evangelicam tanquam fontem adhibuisse, minii Synopticos, interna ommontarii Ioannei. indole videntor comprobatur. Quodsi ergo hoc etiam respectu vangelium Ioannis typua eom. parationis unico est constituendum, quo luculenter procedit, apostoluma rerum narraendarum testem oeulatum uritumque ex penu suo evam aestum deorumor solero, improbandam oenoemus Gnerihi sententiam:

et, id Sehleiermuelier .f. in . . l. 11. Paulus exegetisin. andbuch. T. P. 1. p. 20. s. m. p. 23. s. 42. niti et olfhause in Conim laud. . t. ad ne. I, i.

. i. quae rudi issime disseruli ueuus in Comm. ad O. T. s. p. 1 H sqq. p. 111sqq. eontra Minoidi sententiam in L Verosimilia de origan Ev. Joannis p. 22 sqq.

merito reprobaudama atqui itiis sistam docebimus, auetorem evangelii Matthaeiavi haud raro is aerip-Maae veluti rerum aut or atque vos is Milva ver ino aes enarram poterat.

65쪽

Primo disserendum nobis est de Matth. L II. Inde enim de et lius in Lais l77. petiit argumentum, traditiones in evangelio

nostro contineri fluctuantes vacillantesque. Duo priora haec capita genuina esse et ab eodem, a quo reliqua, Ructore Consignata, inter V I D. summo Iure Constat ); Verum enimvero longo alia est quaestio, num eadem a Matthaeo apostolo profecta esse possint. Veluti autem capitum illorum narrationes omni fundamento e rere historico tintendi non Potest, tu Parte altera Vinci nequit, easdem mere esse historicas positae sunt potius extra limitem historiae evangelicae, Certae atque exploratae. Jure, opinamur, de Hettius narrationes illas notavit traditiones fluctuantes, ac vituperandum esse censemus Guerihium, in refutando illius argumento in L L p. 20. noti 52 ad dogmata christiana confugielitem φ . Contradictiones, quae contentione critica cum Luc. LII sacta necessarie oriuntur, nulla possunt ratione conciliari, nisi artisciosassime summaque Vi illata contortae ). Huc vero accedit res momenti longe, opinor, gravioris 3 quod nimirum satis certo possit probari, historiam nativitatis infantiaeque Domini originaliter non effecisse evangelii historici partem integram. Nullus Apostolus in docendo evangeli illam adhibuit; neque Marcus cou Aet. 2. 12 sqqo nequo adeo Ioannes, qui coli. o. 19, 27. quovis alio facilius res illas mirabiles ex Maria comperire potuisset, eandem illam exhibuerunt quin ne levissime quidem timuerunt. Porro et fratres Servaturis nihil de illa commemorant, et Judaei apud Ioannem propalam Di, minuta deliotant silium Ioseph et Mariae. Recte animadvertit noedi gerus in t L . not. . Apostoli ipsi dictis saetisque Magistri vers divini praeclaris, quae intra triennium, quo cum V Versati erant , audierant ac viderant, ita completi erant, ut de jus pueritia nihil fere cogitantes en tantum, quae ad illud tempus pertinebant, praedicarent et propagarent ' uitium vero Praedicationis vatiῆelii apostolicae Osilum suisse in baptismate Domini, Pluribus N. . ocis confirmatur, eLΛot 1 8. 1. l. 22. 10, 37-4L Luc. 24, 8. o. 15 27. Quid 2 quod historia infantiae Magistri a cum evangelio historico originaliter fui

hue pertineti . sedulo collecta reperiantur.

4 dieque enim probabilitate penitus destituta foret aetatentia contradictione a lacna rationibus . traditiove re saeta propagatis, facillime hortas, eamlemque eo saeuius es, eundonandas quouiam Matthaeua e Luca alter alteri ignoti a seripamiti

66쪽

ae eoniuncta, amuabilitatis virtus, d. qua Maprari. 22. ex ouisau in illa etiam conspicua foret. Videntur potius narrationes tuae per Iongum temporis spatium in ore hominum propagatas, integritatem oris inalem et genuinam haud parum amisisse, priusquam acriptioni Mamatae int. His vero omnibus irretimur sane difficultatibus, quibus salva authentia evangelii Μatthaeiani nostri expediri non possumus , Neaue interea cum de Wettio etiam Μatth. 27, 5-6. coicisci. I. 18. traditionem suctuantem deprehenderim, quum se docti haud sino probabilitatis specie duas has, primo obtutu quidem diversas, relati ne de Iudae proditoris interitu componere ac conciliare susceperint. Vid Guerili in l. l. p. m. not. 5 . . m. not. 140. cf. quae occisaim. hac de re exposuit Usterius in Commentat L p. 66 sqq. et Hasius in L Lε. 12 . .165 nolit liter. p. 166. noti et 10.), cui assentiendum esse reor. De narratione baptismi Servatoria vid supra g. l7. not. 9.

Ouodsi ex instituto ad Ven Schulgi observationes revertimur, Iandavit Ille p. 305 sqq. lnea loca rerum spectatori atquo Apostolo interioris admissionis, o narrandi genus perquam indefinitum et nimium

negligenter comparatum, commode aptequo haud convenientia . . o. IV, 24 sq. προσήνεγκαν αὐτῆ πάντα του -κῶλιχοντας -- - καὶ ἐθωράπουσs αὐτους. o. VIII, 16. πάντα - ἐθεράπευσεν. .IX. 35 sq. πωφιερον τα πέλεις πάσας ααλ. θεραπευων ἔσαν νμεν, idque ineunte

munere Matthaei apostolico, ubi ergo optimo jure narratione diligo tio a postulavoris. o. XI, 1. μετέβη ἐκ arΘa r , οὐ διδάσκειν καὶ κη- νύσσων ἐν aer πόλεσιν αὐτῶν. o. XII. 15 sq. καὶ ουκολουθησαν αὐτῶ ἔχλοι πολλοι καὶ ἐθεράπsv αὐτ οὐ πάντα V. 23. καὶ ἐείσταντ παντε οι ἐκλει. c. t V, 4. 35 sq. eoli narratione definita et concreta . IX, 21. e. XV. 30 sq. χλει πολλοὶ - καὶ ἐτέρω πολλου c. XXI, o 14 add. x l. vavavsιν πασαν νόσον. et I al. Ouae loca eo gravioris esse momenti, contendit me, quum ex Domini effatis alii quae narrationibus evangelicia pro indub1tato prodeat nee Christumam iis omnibus ubicunque opitulatum fuisse emperque valuisse eoii.

c. IV, 23 sq. aro. VI, 5 sq. atth. XIII, 58. , neque vero etiam Apostolos, ut Matth. XVII, 14 sq. Marc. IX, 14 sq. Luc. IX, 37 sqq. Cf. Hase in lap. 68. Von. Heydenreichius i. e. p. 386 388. contra opposuit, Oeum Matth. IV, 24 sq. eontinere nuncium introductionisinata gemeralom, summam eorum, quae Ieaus Per totam vitam suam

5 Duo in eapita Matth. i. 2 , in evangelio see Hebr. suisse idque in eoo inna να-

dem tmori ae minus depravata Naxaraeorum, certo non probat, eadem vanissit Matthaei aramale partem origitialiter effecisse integram et eandem omnino habui ei. Din, quam in atthariano nostro hodie prae se ferunt. Si vero statuere pu--at evaugeti in Maaia- ilh A, lihellum rimetenus mei e eeunarem, ex tradatione prosectum, evangelio sec. Hebri prae a m et a criptori Matthariam nostri liberiorem in modum ommentario auo vaeavam, --am , -- -- enuntiata,

Ionse etiam facilius RazMaer.

67쪽

Di Galilaea illisque tractibus patrarit, comprehendentem,' ita ut si gula exempla subsequantur.' - Versus autem illos de tota Salvatoris vita esses intelligenuos, munita innuitur: V. 25. RrCim Potius cohaeret cum V, 'Iδων ὁ τους χλους κώτ. λ Neque ero etiam statim subsequuntur singula sanationurn exemplara S, a. 9, 20. 27 12, 9 sq. -

praedicaveris, in universum relationes Matthaei indefinitae parum ea-d - adjuvantur ἔ neque Verin etiam secunda Vocis ac significatio in cunctis evangelii Matth. II. c. statuatur necesse est ac debet. Echottus Cel adspersit . . verba haec: LOCis Matilinei laudatis hae in re simillima apparent plura in ceteris evangelii ObVaa v. c. Luc. 4 40. 5 IT. 6. 17. I9. L Marc. 1. 33. 39. quae vero ichotti animadversio omnino nihil prohat contrarii, iam duca excitata ex evangeliis

synoplicis, a rerum narratarum spe tat Orthii non Cunsignatis, assumta

lunt Pari modo loca ex evangeli Joannis a Fritzschio l. e. p. XXI)allata, quae memoremus, vix digna aestimamus . Nam Jo 2 23. Oxit definita ποῦ non occurrit, ac praeterea Ioanni ap. rerum licet spe talori enuntiationem minus desinitam in illux condonari posse arbitramur, quoniam rationes ille potissimum prosequitur et ea ipsa de causa haud rRPo summam modo rerum gestarum iri, pertit contraciain , Quod vero ad locum IO. 20, 30. attinet, hic quoque argumenti instar trusum pari nequit totius enim Contextus ratione habita, quis V. 30 et 34. Pisti me antecedentibus annectuntur sub Ἀηνι δει non intelligenda , esse, irat iracula, sed tutius is esurrectionis silma eiacescit ). Sin alis horum speciatim inarratis et in ranem Properans quem nos quidem . 31. posuerimus commodissime sic scribere Potuit Ioannes. Porro Fritischius V. S. Q in ipso Commentario ad matthaeum aliquoties ad illas Ven. Schulgi observationes refellendas rediit. s. p. 317. ad

Matth. 8, 16 p. 428 ad Matth. 12, 5. p. 520 ad Matth. 15. 30 et p. 19,

ad Matth. 4. 25. verba Viri doctissimi reperiuntur haec ,, Neque satia ut innixus videtur vir praeclarus Verbis V. 24. προσήνεγκαν αυτω πάντας τε λ κακω. Iχονται Hanc talem enim Ῥυρβολήν Cuivis aegroto- , .rum Iesu adtia istorum multitudinis sensu Persus scriptori sive in te ., fuisset rebus gestis, sive non intersuisset, licet condonemus. Quam

68쪽

Ven Schulatus p. 306sqq. sic fore pergit .,Cummaxime Vero verba Matth. IX , 35 sqq. , iam ante primam Xu Apostolorum 1eg tionem se. X initi posita, notari conciliarique nequemit eum reI tione Lucae c. X, 1 sqq. optima cohaerentia insiFni, ubi eadem seri tentia et aperte parallela ante legationem XX discipulorum XII enim Apostolorum legationem in c. lX in enarravit Lucas)demum reperitur, quacum artissime illa cohaeret indeque pondet. Hic a Lnea narratur: 4, ἀπέστειλεν αυτους αν θυο προ προσώπου αυτου ἰσπῶσαν ro λι κα ὶ τοπον, ου μ ελλεν αυτος - πε Θαι - quo ipso inti demum venturus erat ac dein Prolocutus est o μὲν θερισ-μula πολυe, ο δε ἐργάται λίγοι κ τ λ. - Matillaeus an exeunt Cayite non narraverat, ipsum Magistrum omnes Urbos vicosque doctrina de regno divino implevisse atque omne matura sustulisse; at nilailo secius

statim post hanc sententiam sequitur praecepti atque institutio ItΛpostolorum e X. ad idem illud Micium, et initio capitis undecima rursus idem de Domino commemoratur, ac si nunc a duodecim Apostolis quorum reditus nulli bi innuitur remotus sua solus incessisset via: μετέ-

, ἐκεῖθεν undenam Z , ut doceret ac praedicaret in oppidis Ipsorum H ydenr ichius V.S. in diari l. p. 359 - 392. , Matthaei r

lationes II. c. satis bene inter se cohaere ΓΘ, demonstraD suse pit. Non a idem insatiatus sim, cohaerentiam quandam illis iness , collato autem Lucas evangelio, haud facile in illius Onimodum decreveris; et porro Lucam narrationes, de quibus hic agitur, longe di Iigentius, a Curatius ac magis persPicue exhibuisse, reputantes, quam Matthaeum, αὐτοψία vestigia Apud uno necessario desideranius Puodsi vero Viriue praeclarus p. 39l. , duodecim Aps stolos ad Servatorem esse evomsos, quum postea in comitatu eius denuo deprehendantiar, per se intelligi, annotat, hoc quidem Verum est; atqia e ipso, quod scriptor evangelii Matthaeiani tam parum prodit, se rubus arratis interfuisse, eiusque relationes specie ac tenore indutae sint perquam ii definito han obscure probatur, quod Cobandum Auscepimus. LUCas, Circunses tantiis aceu ratissim adiectis, apostolos ad Dornin una redi Isse enarratc. IX, 0 sqq. col LX, 17. Fritisschii V. S. autem anilia adversione in Comm. ad MatthIX, 36. P. 35b. Ne quis an sententiani minus ele-

,, BritPr Cum V. 35. connexam cum Veii Schailgi L l. p. 306 sq. existimet, moneo, eam cum C. 10, 1 q. Oha Prere. Nam omposila illa cum ea. ,, quae sequitur narratione hoc voluit significare scriptυν, honoruin docia, orum, quani aliquRndo conquestus esset, inopiae Jesum ablegatis ad

litatur et discordia nihilo minus re Vera satis magna esti

69쪽

Maidem gravissimi momenti, nec Vola nec Vestigium reperiatur et levissimum , quod Porro Matthae is p., qui evangedi nostri laudatur anctor, de vocati vitaeque conditione d a.decim Domini apostolorum, imprimis sui ipsius, tam Parum, quod narraret, habuerit ita ut adeo per Marcum et Lucam plus de hisce rebus percipiamus, quam perili in ipsum. p. 308. Secundum Lucae relationem C. VI, 13 sq. coli Marc. III, 3 sq. duodecim Apostolos jam ante rationem montanam sibi elegit Salvator, apud Matthaeum vero prima illorum commemoratio et catalogus longe serius, capite demum decimo, legitur. Pl res praeterea magistra admonitiones cohurtationesque ad Apostolos o versas , quas verisimile serioribu demum evaporibus status est, Eva gelii Matthaeiani scriptor iam prina ae Apostolorum Iugationi inters ririt, cui Ver neque necessariae neque accommodatae fuisse videnturi cf. c. X, 17 sq. et L cum locis Parall. apud Lucam. Animadvertit Ven. H. ydenre ichius L . Matthaeum de LXX discipulis eodem, quo Joannes, iure silere potuisse ut bene est observandum Ioannem multo

magis orationes spectasse, consili suo saVentes, res Vero gestas,

a synopticis praecipue exhibitas, lectoribus Asia minoris traditione evangelica maximam partem notas posuisse. Vid. interea Has in I. I lini p. 137. Pari modo improbandam censemus Fritnschii . . senis lentiam L L Protegom. p. XXI ): , Sed ex hac re non hoc effecerim,

,,non esse librum a Matthaeo Profectum, sed non omnes eum perse, culum res me murabiles ex Sua quadam norma iudicasse, normam

enim talem rinibi investigaveris. - Quod vero ad Ven Schulati a xumentum p 308. ex L Luc. VI, 13 sq. coli Marc. III, 13 sq. et

Matth. . petitum attinet, non negligendum esse utamus, consortium XII Apostolorum paulatim demum esse conformatum quod singulis etiam Apostoloruri vocationibus Cori Probatur, cf. Matth. IV, 18. Marc. I, 6. Luc. V, 1 sqq. Matth. IX, . o. I, 35 sq. - Verissinae autem observavit 'Ven. Schulgius. Matthaeum monnulla aesti monitas rima Apostolorum legationi Interseruisse, huic non satis idonea. oyden reichius, Vir praeclarus, ut hisce expediretur difficultatibus,priinum coniecit Domin Uri Verba alth. . 7. 38. bis esse essatum, primum tempore, quo ill exhibuerit Matutaeus, dein quo Lucas C. 10, 2. Ouum vero O a Iaudata aperto si ii parallela, et Viri docia amnioniatarum principia veterum sumna i ire aboleverint, vir erilico si conjectare non liCere putamus, quamvis nos haud lateat, Magistroiniastinem messis de regu di in mihis risitatissimam cf. v. e. s. u.

353. Porro III fieri potuisse animadvertit p. 393), ut Lucas plura , amatilineo etiare legationi XIL Postulorum tributa, in legationem LXX discipulorum transfuturit.' Verum enimvero apud Lucam sinis gula quaevis tum arcte sciteque inter se cohaerent, ut senis lia illaonini probabilitate destituta videatur. Neque vero etiam Thellio, Viro doctiss., i diari L p. 2040, Sariatoris munita Luc. sq. Lu- eam in legatione LXX discipulorum in universum modo aniplis calarepetiisse . v, 3 sqq. Censenti. ssentitus sana. Nuodsi ad lucum re vertimur a Ven Scuulgi excitatum malth. X, 17 sqq. lix Sa valoris verba tempore verisimile dicta sunt, quo Iudaeorum colituma-

70쪽

ola in orbiMimam iam eonversa orat perseeutior ri et Domini eo Mlium in lagandia Apostolia exiguo Palaoatinae fines jam exceaserat. cf. Matth. 24 9. Luc. l. 2. vid. Luchius V. S. in Comm. ad Jo. T. IL p. 414 sqq. et uinoet ad Matth. I. l. 17. Idem jam cite aen- aerunt P. r. Theophyl. οὐ μόνον πελ Ἀοια- πένιπειν μέλλοι του μ' Θητάς, ἄλλα a πρὸς ἀεθνη . . . et dilucidiua etiam Euthrmius iagaben. γλών καὶ το συμβησόπιν τουτοι οὐ μόνον ν πικρον συρον, αλλὰ καὶ τ μακρὸν στερον ) id quod FritEschio V. S. non displiaet Vid. eius Conam ad atth. X, 18. p. 374. Longe vero etiam notabilior nobis sa videtur lveusinatth. X, 23. οὐ μὰ τελέ ντ τα πέλ- σου Ἱσραήλ, εω ἀν λθ ο ὐIὸ τε ἀνθρώπω. Pro indubitato paene habemus, haec Domini verba hoc ontoxtu non eas dicta, sed profecto multo aerius. Neque enim uinoelii in Comm. ad h. L H ydeareichii in diari l. p. 39 not. et iam Chrysostomi δὲ verborum

Iaudatorum interpretationi possum iis assentiri, qua referenda sint ad exteraeum Christi eum Apostolis onventum, antequam Palaeatinae oppida permeaverint, quam L. Peltua, Vir egre gua eximiaqu sollemtia, iure nota it jejunam et ineptam expositionem. Intelligenda potiua esse cenaemus de reditu Salvatoria a regnum auum perficiendum. Hano vero interpretationem unice veram praedicantea, ouatomatth. X, 7 sqq. vorba modo xcitata contextu B atthaeiano amasistro non onuntiata statuerimus, quod contra Pellum monitum sit, cum sententia haec est: in L Protegom. p. XXXI Defenderim tamen, oceo,,dictum ipo hoc tempore, ne divera occasione prolatum ideoque ,,solemnem του --θαι vocem adhibitam fuisse, ut explicatione res,,non indigeret Maiore donee illi redeuntea in duba ejus dicti.,,quod tum vix intellexisse putandi sunt quar unimatthaeo in mente aerebat, qui huic orationi aderat tr) explicationem vel a Christo. euissent, Vel ipsi invenissent Christus igitur eorum fidem et in leve

Adiscrimen adducer et a proximis iisque terra adaeriptis ad remotiora ,,et quidaem altiora adducere voluisse putandua eat. Non enim de re,,mox Ventura sum erbum facere, o arguitur, quod rigum injici, ur mentio et crudelissimarum perae nixonum v. 17-22 irvid. upra. , quae minime ad proximum pertinerent tempus, aptissima ,,vero erant ad PraeParandos eorum animos ad atroci ima quaevis, lim porserenda uae sententia universo orationi tenore .ns

, ari videtur. Quod multo etiam Marius patet in loco ne X, 17 44. Atqui ou non et Μαtth. X, 23 idem statuamus, quod permultis Ioeis anatoris confirmatur, non vidamus, es. imprimis β.M. Pari modo, tuae matth. X, 19. reperiuntur. Lueaceontextu innibuit alio e XII, 1. 2. Boque Iongo varisimiliori et magis authentico apud hune ni-

anisum illa te tu enuntiata in ultimo itinere Hierosolymitano. Sie

Mostolorum animo ut praepara-ent, tantum inuit, ut perterritos eo reddidissent.