Recentiores de authentia evangelii Matthaei quaestiones recensentur et ...

41쪽

-c se ali. Ut igitur ex hisco expedirentur angaratus . Moes , AEDThesin excogitarunt hanor tatuerunt nimirmn seripta singula qua m communia ovangeliis tribu synoptieis fontium instar submissa,

a verisimillime ex fonte communi, or propagato, in q- aequabi utatia elementum jam formari coeperat, romanarint; isuam viam primum prosperrimo sane aveoo u ingreasus a Von. Paulua , mande Seti Isior machorna et de et lius ' VV.SS. interim triumviri Illi de nexu evangelii ore propagati eum oripto inter sedissentiunt, quin adeo de Mettius V. S. hypothesin do usu Synoptio

rum mutuo, quanquam modifieatam, recepit sic, ut contendat Μat. thas et Luca evangelia ex fonte eommuni or facto profluxisse, a eam vero Matthaei evangelium, prius litoris consignatum, memoria.. Iem in modum et eo ipso plua minuave accurate usurpasse, et Marcum eadem ratione Matthaei et Luoa ovangelia anta oculo habuias. v mm enimvero Roedigeri orba contra enuntiata et, Opinor, veri ima Iaudaro liceat l. c. p. 4. ,Sed tamen hano vim tam titubanter exposuit Vir Summus, ut me quidem prorsus incertum reliquerit, qualis aluerit memoriter autem usum visa alium alius verbis, nonnisi in angustias adductus contenditi equo video, si talEm uanin admiseriam , quomodo levitati opprobrium amarco et Luca Verti possit.

quod quidem Grieabachianae conjecturae ejusque umilibu ipse V. S.

Hypothesibus vero hisco diversissimis strictim perlustratis, iam ad eam, quae nobis maxime probabilis visa est, proserendam accingaamur duae autem nostra hac de ro sententia ut tellus intelligatur fiatque dilucidior, haud alienum esse duximus, pauca Praemittere de indole a natura traditionis evangelieae. Est quidem fatendum , et

traditionem evangelicam ex Psius traditionis natura, in OnslBntoni fuisse, variam et multiformem; sed altera tamen ex Parte negari neruit, aequabilitatem gnandam similitiId inenaque necessario Paene an ea-em mox esse conformatam ). Partim enim in longiori narrationum serie quaedam minuerent res, quas nemo, qui 'Iesum esse essiam diu exapoetatum erat praedicaturus, cum mode raptequo omittere Ῥο-- Raatis in Aug. it. --am. 1s13 - 10s.1α. Conforma mira vim et Comis menti in. N. T. L . s. aut . -- -ἀ-- T. I. P. i. p. m. p. 23. s. P. 25. s. s. p. m. s. m. p. 57- 59. 3 Selaeiermae in in Larit. Veraues uri di sobrinan de Luria T. L Bartim 1817.

42쪽

tust, hiraeutiirato insigniora a Domino patrata, ipsius et mortem et

resurroelio Em partim vero etiam bene quaea animadvertas travit onem evungelicam ab apostolis potissimum ipsis, Viria vers ama MMlmia, eosectam os. Qui-nque orem unani eandemque rem fida historio digni Im enarrare a vi ataduit, hanc euram vel ad dia Mima Salvatoria verba ), significantiora praesertim aleque perfusa o. g. Μatth. 8, 22. Joan. 2, 19. 3 extendona. Praeterea huc ref

Patur narrationum consecutio historica, in rerum gestarum ordin. ehronologico fundata, quam, qui eontinentis erat narraturus, haud L eile non servare potuit. Deinde idem Omnibus fere narrationibus subluit consilium, demonstrandi sciIicet Iesum esse Christum, e iam diu totoque animo desideratum. Addo quod in narrationibus hisce evangelicia Iesum esse Μessiam declarantibus deductionum apologeticarum instar saepenumero fuit recurrendum ad vaticinia . . D mino adimplata; quorum quaedam erant talia mirabilia tantiquo momenti, ut praetermitti prorsus non possent. Donique vero et hoc nendum, primos Christianismi doctorea, apostolos aeqv ac evang.ustas maximana partem natu fuisse homines e multis, nec bone cultoansgu eruditos, quippe qui narrationum rhetorice exornandarum mn, timodisque variandarum incuriosi, simplicissime cogitata simpliciter traderent quam rem linguae Aramaica indoles Optime adjuvit. aeo ergo et adminicula permulta alia vim habuere haud exiguam ad amum. bisitatem illam in traditione evangelica essiciendam. Verumtamen Priansquam traditio illa Criptis mandata esset, varium ac multiforme traditionis genus praevaleret necesse fuit; simulatque illa oro literis Passim Onsignata est, et collectiones tiarrationum evangelicarum ess torunaque Salvatoris e sola traditione re propacata directe haud amplius Prodierunt, sed partim jam scripta, traditioni varietatem illam ejus aequabilitate similitudineque superari oportuit. Oua quum ita sint, Eslimis ni aque veteris ecclesiae uti contestentur, arcum et L eam ex raditione vati gelica hausisse' , quod interna etiam trium priorum evangeliorum indole luculenter firmatur), altera vero ex parte tirpothesin de usu evangeIistarum mutuo prorsus ejiciendam esse e seamus hae nobis maxime probabilis esse videtur evangeliorum v Nucvrum origo.

43쪽

enim . materiem illi . suppeditavit Iraditio, evangeliea communia, ire Pro Pugata. Quo enini tempore Synoptici ad scri hendum se contulerunt, Iraditio haec, coe sit,ua Christianorum iustissimis dilatata, iam ad totum quoddam quoad circuitum et res invita Domini praecipuas sui consormata, cinermone graeco et aeqvribilitatim virtute supra g. 22. laudata, clam praevalentidius Quem vero

fontem taurinu neu Ore Propagatum, non suiscere B SInoplicorum nec 'si ritu lilae n. ad singula Sque Verba haud raro extensam, . enodanis

datii, GL indigitnuiuius Qua ru pars sontis secundi haec nobis esse videtur E Lucae prooemio vid. g. 20. not. 2. satis evidentem procedit 'raditionem illam evangelicani κηρυγμα αγραφον admodum mature in scriptionem παραδοσιν ἔγγραφον), primordio verisimiliter

fragmenta . solummodo singula, sensin sensimque . demum in majores minoresve particulas Congesta, amplexam transiisse. Scripti Vero aequabilitatem similitudinenirium traditioni evangelicae, ire nihilo secius e adhuc propaganti constautius etiam firmiusque insinuavit. ita ut posteaquam Per uti longum emporis spatium traditio in scripta illa suam exercuerat im, et scriptio parte altera traditionem invicem aeq a biliorem reddiderat. Constantioremque. unun quodque Vangeliorum synopticorum, aliud de aio Omnino non Pendens, Cthn Scri P tum elocutio autem et com-osili ex singulo cujuscunque ingeni ac Proposito pecularis mobis videatur Quaestio igitur arti criticae superiori 4Olvenda dilige litiusque investiganda iniungitur,. quaenam Singulae ac quales fueriti evangelii cuiusque partes Originales atque, ut ita dicam, filiada metit ales. Attamen in hac diaquisitione, solutu sane dissicillitna candido iligeniaeque est fatendum . dalorum inopia historicorum perscrutationem partium ill Arum fundat ientalium Merio explorateque seri im-nin non posse, sed tantummodo ad 4erisimilia accedere . atque ad-

Quodsi ergo nodeunque evangeliorum synopticorum ob internam eo--m necessitudinem in universum eodem modo ac ratione literis Est con-aignatum . et inmatthaei evangelio graeeo nostro collectionem conspicimus traditionum evangelicarum, partim re propagatarum, partim jam

litoris mandatarum , peculiariter digestam et elat, oratam, ita ut consimili utatur conditione, qua Marci Lucaeque evangelia, iure nobis obiicient 6 docti quomodo tandem, admissa illa hTpothesi, cognationi a quam supra si 17. indagavimus evangelii nostri cum althasiae p. archetypo aramaico nexu a se habet:-Dolanduin re vera

Μarei ει Lueae via da uae in I. . p. 17 sqq. ata via , et p. 18s sub tit. υenueseariis a pinimnus, inὲm Petri et auu App. praeeonii evangeliei vestigium disertur in evangelii inorum reperiatur nullumi Interea aequabilitas illa iserto iam in dialaeto Aramalea, quamdiu Metrina oriastiana exiguis Palaestinae finibus o ntinebatur, tirmari Ooepit.

44쪽

si nimirum dissicultati modo propositae satisfaciendum sae putamna , ino nexum illum, datorum istori eorum subsidiis penitus destituti, i Itielde depingere perspicueque definire nequeamus. Matthaei vero

archetypum aramaeum Vangeliis Matthaeiano graeco, veluti cuiquεs opticorum nam propter an dolem eorundem internam onsimilem, ad unum quodque nexum illum extendamus necesse ost , quadam rationis fundamenti instar sub fuisse summam prae a sert verisimilitudinem. Nexus in Matthaeiani nostri, vidimus, investigatione vangelii se. Hebraeos vere historica comprobatur, quin adeo vestigia in eodem hoc evangelio exstare identur, quibus idem de Lilaeae evangelio haud

obscure firmetur, cf. Luc. III, 1 sqq. Ulύ.23. XXII, 5. XXIV, 39. et loca parallel evangelii eo Hebri apud de eitium . . in I. p. m.

86. 870. Quod autem nexum, quo nostrum Matthaei evangelium cum archetypo tuo aramaico verisimile fuit impliacitum, ob altum caliginem antiquissimae Christianismi aetati offusam et Propterea, quod ipsum hebraicum temporn invidia nobis intercidit, clarius dilucidare, ructam ua non Probat nexum arida tum nunquam Io eum abuisse ). Itaque et nos, Ven. sckii auctoritate adjuti ), in se tentia illa indesinit libenter in moramur, quum in eadem tum arseritica superior cauta et circumspecta, tum vero etiam ecclesia Vangelica acquiscere commode possit, quod sectione III probare auscepimus. Interim inventuti, theologiae primordiis vix imbutae, et adeoniectandum se invita nimium Propensae ac proclivi, hypothesin eo donaveris, quas ad nezus illius rationem auso distinctiua circumscriabendam pronabilitate haud destituta visa est nobis. Conjectamna nismirum, archetypum Matthaei P. TRmaeum, eri iam Perquam ture litoris consignatum, et, ut ita dicam, evangelii scripti primitias, gravem a primariam exercuisse Vim ad traditionem evangelicam quae. Synoplicia fundamento subfuit, exCUlendam oti formandantque, ita ut archetypo illi quasi fuerit superstructa. Deinde simulac doctrina Christiana et ad alias transierat gentea, traditio aramaeo sermone Pr pagata, in graeCam ommutaretur necesse fuit qua de cauaa a thaei p. evangelium aramaicum eodem fere tempore pluries vid. q. lio in graeCum sermonem translatum fuisse, verisimila est. Itaque hae plures versiones vim archetFP illam continnarunt forsan, donee traditi evangelica ita tandem sui comparata, quali priore tres Vang. listas, ratione . 23. Nobis indagata, si sunt verumtamen missam saetamus sententim, meris BFpothesibus annumeratam velim.

quid de evmagesia, qtiae a Maurit, inrales , statuendum sit, vici. supra g. 6. not. 2.2 me ergo de causa et ob alias da milii v. s. aenisnuam civ I. I. p. 1754 Patmin. - relationem de archetypo Matthaei v. aramaico multitia amplius me inomanti, quia evangelium Matthaeianum non ait verso. aed iraeeia literis originaliis -

45쪽

verum enimvero di aquisitione hucusque perducta, tuo u- Ionio offio itur, Matthaei p. v an olium aramaicum Matthaeiano nostro, graecia litoria originaliter consignato, quadam ration fundamenti instar subesse, cognationis noxu, nobis haud amplius dilucidando, inter utrumque

in toros dente, neque tamen tam arcto, ut evangelium n atrum tanquam versio continua archetypo illi rea pondeat. Si or Eo authentia commentarii nostri aena quidem strictiora possum datur, Iatiori vero nec ea sario aervatur ac defensi itur.

q. 25.

ia Katthaeiani evangelii eonacriptionem ab homonymo quodam Profectam sae statuamus -- ut Doederiinus de Maias capp. XL - LXVI opinatus sol, cf. eius Praef. a Jea. d. 3. p. XV. id quod Gesenio v. S. non displicet, assensum ferre nostrum nequit. Erravit quidem vetua oesoria in eo, quod Matthaei evangelium graecum archetypi ara

malo putavit versionem ae hic ipse error Olurn modo Spectat ad rationem nexus, quo illud Matthaeo competat, dignoscendam recteque finiendam Eadem ha ob.ervatione Guerihil explanatur animadversio l. L p. 25. . cur nimirum veto occlesia Mattia aetaniam nostrum Matthaeo apostolo assignaverit, nec potius Petro Jacobo aut alii viro apostolico. IIIud scilicet re vera Matthaeo apostolo auium quasi jure tribuere licuit,dumno tanquam auctori ipsi imo. Porro vero etiam jam a priori animum dimeate induxeria, vetorum ecleatam in Canonem. T. formandutant arbitrario incurioaeque egisse, ut Matthae a P. evangelium d- scripserit nullo prorsu paeto ipsi conve uens. Eadem deinde quonam modo in noxua uiua ratione definienda commodo sed ei potuerit. haec habeto. Persuasissimum veteri fuit ecclesiae, Nostrum consig-n as evangelium literia aramaicis. Quid tandem quaeso magis Oti sontaneum, quam Versioni sententia quam facile praeterea, ob ersione archetypi istiua plures, aetate Christianismi antiquissima Cir Cum-iatas vid. q. filo, et Matthaeianum nostrum versio talis haberi potiti tr

puta denique archetypum illud aramaicum, exiguis Palaestinae ni-bua circumscriptum, atque non ita multo post interpola im et depravatum, neque ad conferendum Patribu ecc a manu suisse, nequeo dem propter linguas ramaleae inaciliam comparationem instituere valuisse. Qui oro factum ait, ut evangeli iam nostrum, pluribus illis vorsionibus alae annnmeratum, ceteria praetulerint. Certo destinctri nequit; sive nomen finianum auetoritatem illi vindicavit, tum autem ho nomen memoria uias aervatum, credideris , sive praestani in interna atque amplitudine, quae in primis Christianorum vetustisεimGrum votis fuit, Moria antecellui Simulatque autem eommentarina no-ator canoni adscriptu in eoque stabilitus erat versione illae in usum haud amplius conversas, mox certo Interierant. Vid. Iahau-

46쪽

Ad ultimum tandem in alco ectioni prima triumvirorem a. tantia explicandae dijudicandaeque nobis restant, rellii leo Fri iamo heri et Hilhii, quas, si antecedentibus interseruissemus, argrim.ntationem interruptam aegre tuleris. rellius concilientarii Matthaeiani orionem Lo verbis adumbravit hisce: eaden fere ratione, qua amoua Petri, Luna Pauli sectator ad evangelia conscribenda animum a pulorunt, duo item Μalthaei discipuli alter Aramaico sermone, alter Graeco in usu Christianorum ex Iudaeis, traditionem ab illo aeeoptam litoria videntur conaignasse. Verum enimvero pro iis qua a pra exposuimus, hypothesin istam nimis profecto hypotheticam testia moniam historica acerrime laedentem dicamus relatio enim illa, i anm matthaeum p. evangelium literis consignasse aramaicis, arte oriatica verius administrata, in dubitation8m revocari nequit. - iach rum quoque Ruthentiani evan teli nostri impu3nasse, tam supra india eavimus. Conjecit nimirum, praeniissis quibusdam ar trientis, qua. mSchnlgius investigavit, internis in evangelium Matthaei originem traxisse ex Evangelio sec. Hebraeosy . Praemorini ille l. L p. lib.), prologo commentarii Lucae praeiudicium iam excitae haud contemnendum, quoniam Lucas vangelium non invenisse testetur Ap stoli alicujus sed tantummodo scripta, hausta ex traditione Apostolorum , Ore PropRER R. Verumtamen missum faciamus argumentum pro

temporum Apostolicorum indole ac natura vid. q. a. not. 5. fidei nimium sane incertae, Praesertim qui in evidenter Probar non ossis, evan γ-lium Matthaeianum Lucanis prius fuisse consignatum. - quod vero ad Patrum testini ania de arcthetypo atthaei aramaico g. s. nobis a data attinet, cum Hi gio Eini. II. p. 16 - 43. et aliis, contra quos I. 8 disputavimus, rejicienda ess censuit ischerus I l. p. 17 sqq. , ita tamen, ut relationem illam de textu originali aramaico ad mlum sec. Hebraeos Evangelium reducendam eas contendat. Fisoh rus itaque de archetypo Matthaei aramaico actum .sse opinatus, eo aimili irretitur errore, quia Hugina, et ea ipsa de causa perversam quoquo sibi formavit sententiam, uni de evangelioseo Hebraeos, tum vero etiam de Matthaeiano Ostro. Primum videlicet mirum in modum I. 44. probare suscepit, Matthaei evangelium graecum υ- struin, quoad ori ἔinem et partea, ut ita dicam, fundam e tale si deni fuisse, quod Evangelium se e Hebraeo a. Ad commentum huCcerarmandum observat, ,Christianos certe Palaestinena ita retulisse', cou. Ilieron dial contr. Pelag. III, 2. et Comment in Matth XII, 3. ac posteaquam P. 118-120. plura commemoravit de Nax araeorum elabionitari in vetustate eorumque vangelii , - quae quiadem olfhauserti auctore singulis in rebus longe verius exponi debuissent , p. lati Patrum testimonia excitare pergit, sententiae suae luculenter,

47쪽

ut putat, austragantiar Iren adv. aer. I, 26. . . Ebionaei Moaeo, uod est eo Matthaeum, evangelio utuntur , coli. III, fit, Lubi iciem reperitur Epiphan haer. XXIX. q. 9. Ἐχουσι δὲ Naammai τό κατα Ματθαῖον avarictio πληρέστατον ἐβρατστι Origen. p. Euseb. h25. M useb IlI, 24 vid supra . 3.). Praeterea opinatu eat in evangelietini Matthaei hebraicum, quod Papiae Eusebio testo h. o. III, 39. I, innotuerit, evangelium eo. Hebraeos fuisse, praesertim quum historiam περὶ γυναικο ἀπ πελλαr ἀνι τμι διαβληθεί ς ἐπὶ του πορι-, inde exhibuerit Papias Origonem et Eusebium distinxisse qui in

evangelium sec. Hebr. a Matthaei evangelio canonico bene vero etiam distininere licuisse quod ex paucis evangelii seo Hebr. quae ove. sunt, fragmentis eluceat et eandem ob causam utrum. evangel- quoad originem solummodo deni fuisse. ἰximiam vero inis ea Mase oognationem evangelio sec. Hebraeos cum Natthaeiano nostro, Hi ronymi persuasion evidentissime firmari, qui, itum utrumque . ang. lium ant oculo habuerit, mox Iudaeochristianorum Palaestinensium

sententiae fidem denegare nequierit eamque ipse probarit, do vir illustr. o. III. ,,sibi a Nazaraeis ipsum Matthaei hebraicum describendi saevitatem fuisse' dicens, mox interim vacillaverit. Quibus praemiari col-limndum esse putat ischeres p. 122. , Μatthaei commentarium ra.

Quin ex vangelio eo Hebr. prodiisse ob differentia vero istor utrumque evangelium obvias porro esse statuendum, daam uno or

quid.m, ut, quicunque evangelium isse Hebri r ligendum eura .rit, ..., qua offensioni

aententiam suam professus os p. 122 sqq. do fontibus disserens ovang Iiorum synopticorum ommunibus unum scilicet in vangelio bion

tarum quod ille in universum autumat idem, quod evangelἱum s.c. Hobr. iv Nazaraeorum, vid. p. 120. initio omne Apostoli ap. Epipha haer. XXX. 3. Ioquente introducantur, id factum esse conis i ut probaretur, titulum hujus evangelii ,secundum XII post Do a' haud arbitrarium Me ae fortuitum, sed potiua evangelium τι-mnem trahere ab omnibus postolis, qua re agnificari verisimilo sit, stem illud ex singulis agmentia, secundum evangelieam omni- --

2 Vid. piae varimam coram obseratavit Oulistisenius in L p. 21 sqq. Ori a Coman in aerem homi XV. Opp. o II p. 224. Comm. in Joavii T. II. -ν. Via. 1V. p. 63. d. A dieque interim cum Frit eluo viae Comm. in v. Matia Protegom. p. LIX. et aliis hunc locum ineptis annumerandum cenauerim,

nam ratiouia contextus nos fugit. Veram eiu interpretationem exhibuit Iahause

in L p. 6 not. 2. Laudare liceat eandida sane Hieron mi verba Comm. in Iea Oph. T. HL p. 304. ,,Nemo aura par te scandalia ari debet, quo dieatur apud Rahraeos spiritus generi oeminino, quum nostra lingua appelletur genera Meutino, o meo amar no m. In divi uitata enim nullus est ex na. quacunque Vange Ium se Henri reaagen um cura .ras,

sensioni osse potuissent velut o. g. ,ἄρτι ελαβέ 'v' πνευμα ἐν μιι τῶν τριχῶν μου, και ἀπηνεγκέ ia te τὸ ἔθος μ'), omiserit Clarium etiam dilucidiusque uehemo

48쪽

stolorum traditionem lueris mandatis, esse conflatum. Respielena do-ἀndo ad ea, quae p. 11 sqq. de Lucani evangelii prooemio exposuerat, variat millimum sibi videri, asserit, scripta singula, quae

oollegerit et digesta in commentarium consori pa erit Lu- eas fuisse eadem, quibus Postea Vangelium meo. Hebraeo ot in directe de in atthaeianum nostrum confecta sint. Onam conjecturam fraginentis Vangelii seo Hebrasos, poculiarem interdum congruentiam cum Lucae Vanlelio cossi Paulua exeget. Λωhandi. p. 25 prodentibus, cummaxime firmari putat. Ac si ea somsan obiicias, ait, neque tamen hypothesi hac de ingulis aeripias avr ohaldaieis affatim explanari elocutionis graecae consensum, superaddaaeommode Iicore sententiam, auctorem evangelii nostri commentarium Lucae inspexisse Evangelium vero eo Hebr. inmatthaeianum dactum esse oportere ante medium saeculum secundum res , quo tonia poro praeterlapso evangelium nostrum jam Romae innotuerit.

Iam vero paucis videamus, quid de hac vehor aententia, stri vim exposita, statusndum sit. Primum vir illa doetias vituperatione. quod aeripta olfha enii imprimis aliorumque praeclara omnino noae respexerit, quin, si quid idemus, ne legerit quidem, liberari non fosse videtur. 9-mvis nos suoque olfhausenii aententiae, eum priori, tum reoentavri de evangelia graeci nostri origine, asentiri nequo in . illo tamen tanta sollertia algus eruditione veteris celeria tostumonia historia sola duc excussit ac ventilavit, ut harum demum dia--isitionum ope adhibitisque argumentis internia, viam firmiorem risque munitam ingressi, dematthaei evangelio verius judicare ala .vius. Porro satis arbitrario Patrum s archetypo atthaei aramaleo relationem, quam supra, tanquom ere historicam, a dubii qualibus

evnque sussicienter vandio s. arbitramur, disolum v. aeo Hebr. -- trinxit Praeterea nullo, vinor, P cis Vincas, Matthaeianum matrum quoad originem idem misso, qu. Evangelium εα Hebri, eo nia in eum sena ac modo, quo lachero iacuit leatimonia ipsi laudata stoeto solummodo intelliguntur, si originem evangelii seo Hebri adni, auris eam, quam supra . 17., labausenio auctore, istatuim Don sis tandem et in evangesti seo Hebri gon in a formationem ineidie nimis temorariam adminiculisque oortioribu ponitu doatitutavi Nain inseriptione .evangelium sem II. Apostolos serius demum illudoenatum falsa videtur ab Iudaeochristiani Palaestinensibus, fortas. Μatthaei nomine simplici, iure quodam in eonveniento, haud eonis iis, a.d oninium potina Apostolorum auutoritatem in idem illud tran laturis uno vor ad inama illa necessitudinis vestigia evangelu sae. Hobraeos eum Lucano attinet, eadem longe rectius derivanda Modue o nexu. Vangeliis tribus synoptiuis eum rehotypo Matthae arm inaico, quo in vaninium eo. Hebraeos Postea deaenerasa observa-

49쪽

-ro eo. Hebraeos litoria arati Bola originatisor M. - natum, rid. f. 17. ischerum denique Synopticomun osti ruentiam Iocutioni graecae valde precario expueasse, nemo non intevagit eisnoo . enim emis hac duro sententia, aeriptor eorummitarii nobiri eo antram eonsilio Lucantu usurpasse videretur, ut facultatem Trioni moriam exeogitandorem sillam jactaret. Ad ulcimum tandem quibus quaesis argumΘntia Prob tur, atthaeianum nostrum tam oro in lucem prodiis- , Tempora vero, quo evangelium eo. Hebr. narrationibus effatisque, quae onfendero poterant, fuit depravatum, nemo facile ausus sit evangelium inde conficere in usu ecclesia catholsca occidentalia, quae eadem illud in Canonem non recepisset.

Longe aliam viam ingressus eat illi ius, Vir eximiae sollertiae,

eonjicien nimirum l. I. P. 73sqq. cou. p. 78. - , Matthaeianum matrum ortum osso ex amplificatione evangelii Marci Eorum causa, quas supra g. 19. exposuimus, jam prassagies, et hance hypothesin plausum sero non posse nostrum. Ex omnibus interim viri doetua animadversionibus aperto conspicitur, illum haud paucis in rebus multo verius statuisse quam plures alios. Illius enim γpothea innuitur quasi innod iam . Storriua Leonaimiliter sonatas videtur,marcuin evangelistam, una cum Ioanne P. Proxime accedentem ad fontem mertim apostolicum et amatthaol evangelio nulla ratione dependentem, traditionem Synopticorum evangelicam exhibuisse purissimam ac maximo genuinam. Perspexit illo praete a tomporum Poatolicorum naturam, aluuibi resecantoni, sed uDique potius addentem ). Donique vero sagacissime a Withio obaervata nobis quidem persuadent, auctorem eommentarii nostri traditionem evan elieam, et orietam et ore propagatam, liberius et s. t. in formam inludasse, viro aposto- Ite Iudaeochristiano Meommodatam. Itaque verba ejusdem p. 74. ,,Wirisfinde an de meiston Stellen . . Matthaeua reicheron volutandui Vid. 3.16. Cf. MahanMai. I. p. m. p. 41 sqq.

M id supra , 19 sin Pari modo iam intuit . erderes in opp. Tom. XII. p. 15.

3 In hane partem interpretanda arbitramur, quae a milvio p. 83 aqq. eommemorais reperiuntur, Matthaeum aedicet interrogationes haud raro inae ἐMe, hi iv l. Mare et u e paranelia nullae deprehendantur vid. exempla laud.), eundemque narrationea aepenuinor dialogorem forma ornasse et Matth. 22, 41-46.

17.). Porro huo vetulerim, quod Matthaeua, respiciens ad vatitania . . Dominoeomprobais, aeram hane oontemplationem sere semper ipse instituat, quum apud Μareum et Lueam narrationibus sare in emeris occurrant, ab hominibus, qui, eum

res erat, depromin. f. Marm 4, 12 7 6. s. i. ii 10. 12, 10. 13, 14 14, 21 27. iuvi 1. IT M. N. 73. 4, 17-21. 7, 27 22, 37. 24. 26-27 44-46.

50쪽

,,duro Ermettorun erhalis halc, restrictione quadam ad rationem usus, quem in perimendis singulis quibusdam scriptis evangelicis fouerit Noator tranaserri posse autumamus.