장음표시 사용
781쪽
tit. de Homicidio , .cum revera hominem non inter- ficiat. Q. 2. est mutilatio pR. Est membri truncatio, seu amputatio. Membrum autem est illa pars corporis, qua
habet distinctum osticium ab aliis partibus, ut oculus ad videndum, manus ad palpandum. Ita Covarruvias in Clementinam , Si furiosus, Fa-Varrus, Avita & alii. Ergo. Qui excutit dentem, abscindit auriculam , leu cartilaginem, quae solum deservit ad omnatum & tutelam auris, vel qui praescindit digitum alterius etiam pollicem vel indicem, ait Co-Varruvias cit. loco, irregularis non est.
Dixi: Alterius; nam cap. Qia partem, dist. Ss.& cap. Quidem, tit. de Corpore vitiatis, pronuncia..tur irregularis , qui illicite & cum culpa sibi abscidit partem digiti. Q. 3. Quinam censentur proximὲ ad mortem, atat
' R. Ex Jure Canonico proximδ concurrunt &fiunt irregulares. I. JudeX. 2. Accusator petens vindictam. Advocatus seu Procurator, qui accusatori patrocinatur. 3. Testes. 4. Scriba, seu Notarius. S. Qui Sententiam exequuntur; ut carnifex, & qui ad ejusmodi executionem con- . ferunt, puti Satellites, qui comitantur ad defensionem, custos carceris, qui furcam & scalam parant, denique qui damnati accelerant mortem, nisi ex inadvertentia.
Dixi I. Ex Dre Canonico; nam in Gallia Te
782쪽
& Monachi compellantur ad testimonium seren- dum etiam in causa sanguinis. iDixi et . Accusator vindictam petens; si enim Pe- tat solummodo' satisfactionem pro damno illato vel sibi, vel propinquis, domesticis, suae Ecclesiae, & iis quorum curam gerit, non fit irregula- ris ex cap. Praelatis, tit. de Homicidio, in 6. nec in Gallia necesse est ut palam testetur se non intemdere sanguinem, si Clericus sit, quia apud nos solus Procurator Regius, aut Fiscalis tanquam .i persona publica Potest vindictam expetere. Ergo Clerici, qui habent jurisdictionem temporalem non fiunt irregulares, si mandent suis ossicialibus , ut de criminibus inquirant etiamsi inde mors sit secutura, nec concionatOres, qui invehuntur in Scandala, & in Magistratus, qui ea non arcent, nec Confessarii, qui iisdem denegant absolutionem, quando sinunt fur. ta, homicidia & alia scandala impune grassari; nec Theologi, qui Iudici consilium petenti aperit quid ferat Lex, ex qua Judex colligit reum esse morte plectendum; quia hi omnes remoth tantum concurrunt ad mortem, secus si determinate dicerent, hunc pestiferum hominem esse
Q. 4. Qui pugnant in bello, funtne irregulares pR. Assirmative, si Bellum sit i ustum, & ali
quis cadat in eo, aut mutiletur; quia omnes sunt causae morales homicidii injusti, etiamsi propria manu non trucidaverint, nec mutilaverint; homicidas enim adjuvarunt & audaciores reddi. derunt. Sed si Bellum sit justum, neminemque propria manu interfecerint, nec mutilaUerint, non fiunt irregulares: sed in dubio num
783쪽
interfecerint, habendi sunt irregulares. Responsio constat ex cap. Constat: Tit. de Homicidio. S. VIII.
De Irregularitatutas ex delicto.
Q. I. Omluplex es irregularitas ex delicto p R. Quadruplex vulgo recensetur. Prima ex homicidio. Secunda ex illicita receptione, & illicito usu Ordinis. Tertia ex iter tione Sacramenti. Quarta ex haerest. Sed jam monuimus haeresim in Gallia non inducere irre,sularitatem post Uaeretici conversionem.
De Irregularitate ex homicidio.
omine homicidii intelligitur injusta hominis occisio , vel mutilatio ; neque enim homucidae dicuntur Judices, qui pestiferos homines juste e medio tollunt. Q. I. Quot lex est homicidium pR. Duplex, scilicet voluntarium, quod directe intenditur, vel in se, vel in causa; & casuale, quod praeter intentionem agentis accidit, ut si quis intendens leviter percutere, manu tamen fallente, graviter vulneravit & occidit. Q. a. Quot lex est homicidium cay lepR. Duplex, purum & mixtum. Homicidium puro casuale est illud , quod omnino accidit praeter intentionem agentis & vacantis rei licitae, nec periculosae: mixtum vero dicitur
784쪽
dicitur quando quis etsi mortem , aut mutilatio nem non intenderit, nec secuturam praeviderit, debitam tamen diligentiam non adhibuit, ne mors contingeret; Vel opus periculosum & sibi prohibitum temersi suscepit. Ergo ut homicidium casuale sit purum , duo concurrant necesse est. Primum , ut praevideri nec potuerit, nec debuerit. Secundum, ut opus
sit licitum & minimo periculosum. Unde si Clericus in Uenatione occidit hominem praeter intentionem , homicidium illud non est pure casuale , sed mixtum, quia venatio quae fit armis est periculosa & Clericis interdicta. Q. 3. Omne bomicidium inducitne irregularitatem p . R. I. Voluntarium & casuale mixtum efficiunt irregularem; ita enim habetur toto titulo de homicidio voluntario & casuali, & Sess. 24. Concilii Tridentini, cap. 6. de Reom. R. 2. Ex homicidio purδ casuali nullus fit imregularis, idque constat ex cap. Bannes, cap. EX Litteris, cap. Quidam, Tit. de Homicidio. Q. 4. - debet elle negligentia, ut contrabatur imregularitas pR. Si opus fuit licitum, non contrahitur i regularitas , nisi ex negligentia gravi & mo tali , quia cum irregularitas ex delicto sit gravis paena, graVem quoque culpam supponit. Coli, gitur ex cap. Quaesitum, Tit. de Poenit. N Remisi. Ergo irregularis non est qui volvit infirmum, ut commodius quiescat vel bona fide ei praebet cibum, unde mors acceleratur; quia in hujusmodi actionibus non deprehenditur culpa , nisi assimo dum levis: secus si contra prohibitionem Medici cibus fuisset subministratus. . Ergo
785쪽
Ergo qui in ebrietate culpabili mutilat, aut occidit, irregularis essicitur. Ita Covarruvias in Cap. Si Puriosus. g. X.
De Pregularitate ex delicto in receptione est usu
Q. I. Ouinam incurrunt irregularitatem ex delicto in μα- receptione ordinis rR. Incurxunt. I. Qui furtive ordinantur, hoc est, qui fraudulenter examen effugerunt, nec alias fuerunt approbati, aut admissi ex Cap. R niens, Tit. De iis, qui furtivὸ, M. a. Qui majori excommunicatione ligati Ordinem sacrum si scipiunt ex Cap. Cum illorum, Tit. de Sententia Excommunicationis.
Dixi I. Excommunicatione ligati, non vero suspensione aut interdicto: tum quia in laudato Cap. de solis excommunicatis , sermo est : tum quia suspensio non privat receptione Sacrame torum, sed solum ordinis exercitio. Quidquid sit de interdicto, circa quod dinsentiunt Theologi num irregularitatem inducat in receptione ordinis sacri, extra contro Uersiam est eum , qui suspensus aut interdictus recipit ordinem sacrum, irregularem sore si exerceat ossicium ordinis sic suscepti , Diaconus U. g. solemniter legat Evangelium. Idem censet Avita de Presbytero recens instugurato, qui cum Episcopo concelebrat, . . Dixi et . Majori excommunicatione; quia ligatus '. minori excommunicatione, licet celebrando gra- D. Haberi Theolog. Rom. VIII. Ccc viter
786쪽
viter peccet, non fit tamen irregularis, ex Cap. Si celebrat, Tit. de Gerico excommunicato: Ergo nee si sacrum ordinem recipiat. Dixi 3. Ordinem facrum; quia controversia est in Scholis num excommunicatus majori ex communicatione fiat irregularis receptione minorum Ordinum Negant Soto, Navarrus, Avita. AD firmant Sylvester, HenriqueZ, & alii. Q. 2. Quomodo incurritur irregularitas ex illicito Uu Ordinis p R. Duobus in casibus. I. Quando Clericus temere usurpat ossicium ordinis , quem non habet ex Cap. Si quis, Tit. de Gerico non ordinato. 2. Quando idem Clericus censura ligatus temero, ac solemniter exercet actus sui ordinis. Cap. Cum i Arum. Tit. de Sententia Excommunicationis, & toto
Tit. de Clerico excommunicato.
Dixi I. Remerὸ ; si quis enim ex inadvertentia sive ex ignorantia probabili, Vel in casu necessitatis puta ad vitandum scandalum ossicium Or- , dinis peragat, non fit irregularis quia non pecicat, ut supponitur : Atqui ejusmodi irregularitas non incurritur nisi ex delicto : Ergo. Dixi g. Ordinis; quia per actus Jurisdictionis non contrahitur irregularitas, etiamsi qui illos exercet, sit suspensus ab ossicio. Dixi g. Ordinis sacri; quia cum ossicia minorum ordinum nunc promiscue exerceantur a Labcis, propter eorum exercitium suspensus, aut excommunicatus irregularitatem non contrahit. Ergo Clericus excommunicatus, aut suspen
sus non fit irregularis; si cum aliis psallat in Choro. , quia ejusmodi Offcium non est ordinis eri ε secus si solemniter praeesset Choro, Colle-
787쪽
ctam decantaret, praemisso Dominus vobist n, ouia ejusmodi ossicium est proprium ordinis sacri. Utrum autem concionando fiat irregularis, contro- vertitur: affirmat Navarrus , sed probabilius negant Sylvester, Henriqueet & Avita; quia licet conesonandi munus solis Presbyteris, aut Diaconis committatur , necessario tamen non sequitur esse proprium ordinis sacri; alioquin simplex Clericus , qui absque Episcopi facultate concio- naretur, irregularis foret, utpote qui usurnaret ossicium ordinis, quem non habet, quod est con-'tra communem hominum opinionem. Dixi 4. Solemniter; quia s Presbyter suspensus sine solemnitate baptizat etiam extra casumne. essitatis, quamvis graviter peccet, irregulari-tatem tamen non incurrit; quia actum ordinis non eXercet, cum Laici ita baptizare possint &nonnunquam baptizent. . . . . i '
Q. 3. Qui celebrat in Ecclesia interdicta aut pollutavit in loco profano, Ane licentia Episcopi, incurritae imregularitatem P .
R. I. Incurrit, si in Ecclesia interdicta, quia violat censuram per actum ordinis sacri.
R. g. Non incurrit, licet. graviter peccet ce- ἰlebrans in Ecclesia polluta, vel in loco profano 'absque licentia Episcopi; quia ejusmodi poena in nullo jure exprimitur, ut declarat Bonifacius VIII. Cap. ti qui, Tit. de Sententia Excommunicationis in
788쪽
De Irregularitate eae iteratione Sacramenti. .
D. Πx cuius Sacramenti iteratisne contrabitur irregrum laritas P R. Ex sola iteratione Baptismi, propter quam rebaptizati & rebaptizantes sunt irregulares. De rebaptigatis expressum est Caput Confrmando, quod ex Concilio U. Carthaginensi refertur, dist. so. De Rebaptizantibus habetur, Cap. Litterarum , Tit. de Apostolis. Paena autem hujusmodi non fertur in eos, qui reordinantur, vel iterum confirmant & iterum confirmantur.
f. XII. De dissensiatione in bregularitate.
Q. Ouis dioensare potest in irregularitate pR. Distinguendum est; si irregularitas si ex defectu , solus Summus Pontifex in eo di. spensat, excepto desectu natalium, in quo Epi. scopus potest ex dictis dispensare ad Tonsuram, minores Ordines & Beneficia simplicia : sed si irregularitas sit ex delicto , Episcopus jure novo
invecto per Cone. Trid. Sess. 24. cap. 6. potest dispensare , quando crimen non est deductum ad forum contentiosum , excepto tamen homicidio voluntario, non vero casuali.
789쪽
De Varia aeceptione, & vera notione Matrimonii
Q. I. si uoluplici modo Matrimonium considerari po
R. Duplici, nempe in fieri & in facto esse. '
, Matrimonium in fieri est actualis contrahentium legitimus consensus signis exterilis expressus, quo sibi mutuo sua tradunt corpora. . ccc 3 Matri-
790쪽
Matrimonium in facto esse est vinculum, seu nexus, quo sibi invicem astringuntur conjuges. Ergo Matrimonium in fieri habet esse fluensae transiens, estque causa Matrimonii in facto eo se, ut colligitur ex Decreto Eugenii IV. Matrimonium vero in facto esse est quH permanens; Vinculum enim conjugale durat usque ad mortem alterutrius conjugis. Q. 2. Quomodo dividitur Matrimmium in facto esse PR. Dividitur in ratum S consummatum. Ratum est ipse nexus conjugalis, nondum s cuta copula: consummatum est idem nexus secuta carnali copula.
Q. 3. Quotvlici modo spectari potest Matrimonium
Triplici. I. Ut contractus purh p turalis. 2. Ut contractus ciVilis. 3. Ud Sacramentum novae Legis; Matrimonium quippe, quatenus Sacramentum, non habet esse permanens; sed transiena, perficiturque in actuali & legitimo utriusque contrahentis consensu, & in benedictione Sacerdotali, si tamen Sacerdos sit Minister hujus sacramenti, ut contendunt nonnulli Theo
Matrimonium, ut contractus naturalis, est mu tuus contrahentium consensus nude spectatus, in ' ossicium naturae ad propagationem & conserva tionem generis humani necessarium. Matrimonium, ut contractus civilis, natura
lem componit, perficitque Politicis Regulis ac Legibus, quibus consulitur Reipublicae paci ac felicitati. Si enim Reipublicae interest ut praedia , & caeterae res immobiles ad alios non trans.serantur nullo contrahentium consensu; sed cedi