Ubaldi Cassina ... De morali disciplina humanae societatis libri duo

발행: 1778년

분량: 341페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

vendi ut velis. At multa facere inviti, mul ta coacti debent, qui alterius imperio sub sunt, quum iste leges imponat, praescribat, iubeat, vetet quod ei videtur; & praetereas poscit, dandum est; si vocat, Veniendum; si eiicit, abeundum; si minatur denique, eX- timescendum . Ιi ergo non modo servi, sed miserrimi servi appellandi sunt. Ratio ergo& factum ipsum convincunt liberum esse neminem in civitate. Quo igitur modo nisi sit inutiliter datum ius libertatis, aut fruamur iuribus, quae pugnant inter se , suaderi nobis potest civilis coniunctio ab amore selia citatis Z

Popularia sunt ista; elegantiora desiderabam: haec enim ii obganniunt qui salsa liabertatis specie decepti ad libidinem vivere

eXpetunt, & salutare iugum excutere imperii & legum. Itaque censeo nervoS OmneSelidi posse eius quod dicunt, si doceam quae

Vera idea respondeat libertati. Hanc Venerati sunt multi eiusque aras profano thure adoluerunt, ignotus licet ipsis esset Deus cui litabant. Sic Athenienses liberos se esse asebitrabantur quum omnes immoderatae licem

222쪽

tiae habenas effunderent meritum & virtutem ostracismo ac Cicuta: punirent, ' Vexa irentque Aristides. Socrates. Phociones eximios illos viros dignissimos laudum aeternarum. Libertas ad hunc locum quod attinet in eis sita est ut homo facultatibus ' utatur suis ad ea eligenda , quae beatam. Vitam parant; quin ulli mortalium rationem reddere ' tene, tur, quamobrem. Omittat aut faciat aliquid . Attamen quum a licentia haec debeat libetitas. discrepare; ratio coerceat necesse est immeritatem eius, eique imperet Vesut servo

dominus velut parens filio; & tandem ciat, ne quid agamus unquam quod repu

gnat naturae. . . -

S. CL I I. - Haec Vero temperatio libertatis perficit non minuit arbitrium generis humani . Easant omnia quae velle, omittantur quae noule unusquisque debet: ubi est ista libertatis iactura Θ Dum leges vetant ne iniuriosus sim in alios; an non roborant libertatem meam, ne aliena vi ac fraude impediatur Θ Amiserunt ergo homines eam libertatem, ob quam iacebant in malis : at deleto hoc liberi a bitrii vitio amotaque licentia, Vera eorum

223쪽

libertas manet; & in aevum quidem manehit , donec leges recta hominum desideria expriment; donec communi omnium bono confident, & pauperes aeque ac divites d sentant ; donec ambitioni obviam ibunt &invidiae & odio & zelotypiae & ceteris morbis civitatis. Huic ergo temperationi lubertatis . maxima habenda est gratia, quod iamnes in viam tranquillae beataeque vitae deducat. Nec natura leges tulit quae secum ipsae . pugnent, ut adversariis 'visum est. Si enim coluissent homines ossicia sesietatis, non opus erat, ut dixi, institutione corporum politicorum . Sed illis neglectis, atque pom habitis, qua tandem ratione . vere liberi esse & beate vivere poterant absque ulla temperatione libertatisὸ Ideo legum femi sumus , aiebant olim maiores nostri, ut liberi

224쪽

CAPUT II.

QνὰE SINT FUNDAMENTA LEG πώ ADUENTITIAE SOCIETATIS.

s. CLUI. Ad disputationes volvimur perdissiciles

quas non' sine magna animorum contentione excitare solent viri politicarum & phil sophicarunt rerum peritissimi. Eas meditanti mihi veniebat in mentem vulgaria & faci-liora sequi; ne quum ipsas proposuissem faudacior aliquibus fidentiorque viderer . At quoniam ad hoc me studium contuli expertens sub adspectum deducere , & reiectis imVolucris aperire quae occulta & involuta sunt; non sine patientia insistendum esse censui, & in omnem partem circumspiciendum, ut probabilitas saltem aliqua mihi subluceat in tantis tenebriS , . quibus circumsusum est quod quaeritur . . tamen, res

istas percurret Phil0sophi. hominis . oratio ;quum ad eas prolabi nolit ,-quae suae non sunt, sed privati aut publici iuris peri

225쪽

Homines civile foedus pacisci voluerunt ut sarta tectaque essent communia vitae, libertatis , & dominii iura, in quae ii discedentes ab ossiciis irruebant. Quem finem anii enuntiaverint, an praetermiserint silentio, nihil resert. Quaecumque huc faciunt describere & patefacere omnibus necesse est a): secus vacillabit securitas adventitiae societatis, si nec certa, nec nota sit norma eorum quae ad actionem referri in posterum de-hent. At illud stultissimum est existimare inflammatos inordinata appetitione homines

nolle progressu aetatis praescriptiones istas descriptas licet & patefactas perrumpere. Quocirca excitandi ii sunt ad eorum custo diam incitamentis, quae menti perpetuo Occurrant & vini coerceant peculiarium affectionum , quarum impetu a communi bono retrahuntur . Recte autem incitamenta haec

constituta sunt,ὶ si ponantur in eo, quod homo etiam non depravatus .maXime timet, quodque sensus assicit, ' ut dixi libro

- a Aucto indigentiarum . numero. α confli tu utilitatum, potis non erant tranquillitati omnium servandae recepti mores, qui legum vices initio gerere debuerunt .

226쪽

18r primo . Atque id quid est aliud nisi dolor Portio ista doloris, i quaecumque sit, quae

comitatur neglectum praescriptionum istarum poena dicitur; proptereaque hanc Groti malum pasianis infictum ob malum assiqnnis a) Vocavit. Porro illas describere , patefacere, poenam adiicere, idem est ac leges tondere O promulgaye L. Iustissimae quidem, leges; quum ex .caussa civilis consocia tionis existant co . .

S. CLV.Circumscriptis generatim legum criminalium limitibus; qua ratione adiicere poenam

oporteat, videamus r es enim poenae modus.

scut rerum reliquarum, inquit apposite M. CLcero cae . Illud in adventitia societate postulatur ut nulla omnino delicta patrentur, aut ea sint. saltim minus frequentia quae

a De Iure B. O P. lib. II. c. II. , inflictum quidem a lege; secus privata vindicta erit, si ab eo inseratur qui laesus est. bὶ Poenam legibus adiectam Sanctionem Vocant.*ὶ Leges huiusmodi quae circa officia societatis verinsantur , eriminales possunt appellari , & horumce officiorum neglectum erimen. Necessariis officiis primigenii status alia multa adiungi debent, quorum fluit necessitas ex ipsa natura corporum politicorum . Haec alius viderit. d) Ep. X v. ad Brutum .

227쪽

I 8 imagis nocent. Non est dubium instequenti ra haec fore, si quidem iis validius impedia

mentum afferatur, Hoc autem maioris poenae metu continetur . Itaque non omnia delicta metiri convenit uno genere p*enarum.

Regula i peccatis quae poenas irroget aequas; Ne sutiea dignum horribili sectere flagello

aiebat Horatius se Hac proportione contemta omnis iustitia suriditus tolleretur ; omninoque ruerent finis & natura ipsa civ

At enim quid est tandem quod rationem istam poenarum' conficiat p Consideran dum, hi ego a bitt6r, est quale & quantum sit' crimen. Ex qualitate criminis quesitas vi- detur existere poenarunt. Sane crimm nihil est aliud, nisi neglectus quidam ossicii. Off-cium autem negligis quum alteri aut sensus

a Satyra III. b Quum diversa in diversis hominibus sentiendi facultas sit, aliique im-ites plane barbari, alii ad humanitatem aliquantisper instituti esse possint ; illud rationi consentaneum videtur non eamdem vim apud omnes idem supplicium hahere . Hinc alios leni, alios acerbiori poena a criminibus arcere aliquando necesse est. Quod ipsum Carolum de Se- condat docuisse video Eoria des Loix liv. VI. ch. IX.

228쪽

aut ideae dolorem erras: quod libro primo demonstratum est. Eo igitur Requiores via dentur poenae, quo naturali huic principio propinquioror Quod Muri auulis doloris ρο-

go quaedam celeberrimae legis talionis in Theocratia Hebraeorum Deas pio Ante . Mulnus pro ναί-- ; quae etiam in leges Atticas , ..dc inde in illas duodese inrum irrepsise citas quidem hoc siiperest stadimentum: Si membrum invium fructumque erit διαίio e , Cognita omnibus serme gentibus haec lex . ut docet Henricus de Coccei: b) : qui tamen rite eam intelligi oportere, nec ad 'erbum servari semper posse animadve

sbγ In disput. De Derofancto talionis iure . . bὶ Finge adulterium porcello redinu, ut mos erar in Col. chide ; quis ruum teneret si qualitatem poenae criminis qualitati accommodatam dicerem imiliter nemo est qui neglectam ac Perruptam non videat proportionem de qua dis puto ab ea lege, quae lib. I. rit, XXV. S. LXVII. Lextiri Longobar ram traditur et Si quis latro de uno furto probatus fuerit , perdat oculum O si de duobus furtis probatus. Derirnasu εi scopoliatur incidatur is frangatur ; O/O inbus furtis Prybari , D rit, moriatur . Omitto leges ceteras Fran corum, Germanorum, Vindelicorum, Ripuariorum, Saπο-

229쪽

Quantitas criniinis metienda videtur aliuquibus quantitate damni, quod crimen insert. societati. Hinc non apud gentes solum immanitate barbaras nullum erat olim distriamen criminum quae sponte aut invito an, mo patrabantur; sed etiam apud Graecos ipsos politiores . Νamque Athenis lex. erat, auctore Demosthene a , qua iubebatur involuntariae caedis i damnatum ad certum tem-eus, . ac ceras quopiam intervallo abscedere ae

exsulare; donec aliquem interempti consanguineum exoraverit. In Codice legum; quibus

Angliae & Thuringiae populi regebantur bo, legem aliam priscae huic Atheniensium per similem legimus: Qui nolens , sed casu quo-

dibee hominem vulneraverit vel Occiderit, compOstionem leptimam solvat . Apud Longobar-num, Anglo-Saxonum , aliorumque ; eas oniitto compositio- delictorum , quae olim in tota ferme Italia invaluerant, quatenus pecunia crimen quodpiam redimebatur laesae etiam maiestatis. Harum legum plurimas memorat Montesquieu Me PE prie des. Lois liv. XXX., & auctor Speciminis legum ex Angia in Gallieam linguam versi a clarissimo Bou-chaud .. a, Orat. In Ari erarem . Huius legis mentionem etiam

230쪽

dos autem eo pes ducta res erat ut multu tur . data alicui mors quaeque , etiam semet

tuendi caussa. Si quis liber homo sa) se defendendo liberum hominem occideris ; Os probatum fuerit quod se defendendo liberum hominem Occiderit , sic . eum componat sicut in anteriori edicto eontinetur, quod Lotharius gloriosissimus rex instituit. Νam qui super altam ambulaverit , O sic eum pro quacumque caussa.Occιdetis, Omnem . subsantiam suam amittat , O' habeant. eam: haeredes . Uus , qui occisus fuerit iri hoc ordine : ita sane ut si minus fuerit ipsa subsantia homicidae, quam antiqua compositio erat , aut nonnis tantum ; tunc res suas ' perdat ipse homicida , O persona eius ιω- datur ad propinquos defuncti. Nam si. . amplius habuerit substantiae , quam . ipsa homposito anterior erat, amiucis omines res suas , O aceipiant haeredes mortui in antea tantum quantum

antiqua composerio fuerat; O quod superfuerat , medium habeat eurris regia , O medium haeredes defuncti , O ipse homicida animam suam tiberet . Quae eversio iurium human rum Dii immortales l

ca Lib. I. tit. IX. f. -XIX. Legum Longobardarum .

SEARCH

MENU NAVIGATION