장음표시 사용
71쪽
dicit: quemadmodum ET , hoc innuere duo ad eamdem rem probandam ab eo hic adduci e Scripturis testimonia. Hic ergo nodus solvendus erat. Eum vero hoc modo solvi posse putamus: scilicet, solemne est Paulo particulam et Mia pleonastice addere particulae sicut, ut dicere frequenter soleat simi et pro nudo sicui; subjicimus eius rei exempla :
κακων, καθὼς κακεινοι ἐπεθυμησαν.
Vulg. sicut et iIIi eoncupierunt.
Cap. XI. v. l. Μιμηναἰ μου γίνεσθε, καρως κατωXρισσῆ. Vulg. sicut et ego Christi.
Cap. XIII. V. 12. . . . ποτε επιγνωσομαι καθως καὶ
περιπατεῖν, καθῶς και τα Mιστα εθυε
περιπατεῖ. Vulg. sicut et sentes.
Coloss. Cap. III. V. 15. . .. καθώς και o Xριστος εχαρισατο lὶ obiter hie adnotamus his in eodem illo Ioeo v. 7 et v. 83 Iegi καθώς sine και, quum tamen in his versiculis plane eadem sit locutio ae in sexto et nono . , inquit V. 7, εἰδωλολάτριαι γίνεσιι, καθώς τινες αυνῶν' et v. 8 : , inquit, πορνευωμεν , καθώς τινεε αὐτον επορνευσαν. Ex quo evidenter constat de pleonastieo illo usu partieulae και post simι , quem in Paulina oratione frequentari dieimus. Diuili od by Cooste
72쪽
τῶν ιδίων συμφυλετῶν, καθως καὶ αυτοὶ
υστο νοῦν 'Iειδαί- . Vulg. sicut et ipsi a Iudaeis.
Vulg. sicuι et genita, quod ignorant Deum.
οὶ μὴ εχοντες ελπίδα. sVulg. sicut et coeteri, qui spem non habent. Cap. V. v. 6. ' Αρα ἔν εἰ καθευδωμεν ως και ει λοιποὶ . Vulg. sicut et eoeteri.
τω οἶκω αὐτου. Vulg. sicut et Moyses in omni domo ejus. Cap. IV. v. 2. Καὶ γὰρ ἰσρεο εύηγγελισμένοι, καθα περ κακεινοι. Vulg. et nobis nuntiatum est, quemadmodum eι illis.
quam Aaron. Suffciunt, ni fallor, quae dedimus exempla, ad probandum Particulae και post sicut pleonasticum usum in oratione Paulina. Itaque Voculae quemadmodum et, quas Apostolus in nostro loco adhibet, non certo demonstrant eum voluisse duo ad idem probandum e Scripturis adducere testimonia; adeoque cadit argumentum quod inde arripiunt adversarii ad probandum Verba Filius meus es tu, etc., ex mente Apostoli ad Christi sa-Disiligod by Cooste
73쪽
- 64 cerdotium esse reserenda. Quum vero etiam contexta Psalmi
oratio obstet quominus ea verba de illo sacerdotio intelligantur, ut infra demonstrabimus, jam certo assirmare licebit de Christi sacerdotio ibi plane non esse Sermonem. Dicat quis : Cur ergo illa verba : Filius meus es tu etc., ibi assert Apostolus Τ Respondeo, ea verba illo de quo agimus loco a Paulo adhiberi ad modum periphraseos, qua, quum nude dicere potuisset : non semetipsum elarificavit ut ponιψeae fleret,
sed Deus Pater ejus eum clar cauit, hanc sententiam per circumlocutionem sic esseri : non semetipsum elarificaviι, sed is
eum elarifieavit qui disit ad eum e Filius meus es tu, ego hodie genui te; deinde collatum sacerdotium ex S. Scriptura probaturus addit: sicut in alio laeo lj ad Filium dieit Pater : tu es
sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech.
Quod ad probandam suam thesim Apostolus non duo e Scripturis testimonia sed tantum unum adducere voluit, id etiam inde confirmari mihi videtur, quod, postquam usus erat verbo praeteriti temporis Dixi T l qui disit ad eum, etc. , mox scribit in praesenti: sicuι in alis Deo DiciT. Ex eo ergo quod verba : Filius meus es tu, etc. ab Apostolo asseruntur ubi de Christi sacerdotio agit, inde non recte conficiunt adversarii Apostolum ea verba habuisse pro effato prophetico de Christi sacerdotio. Atque haec hactenus. Venio nunc ad locum depromtum ex decimo tertio capite actuum Apostolorum, ubi eadem illa Psalmi II verba ex adversariorum nostrorum Sententia adducantur, ad probandum soro ut Christus a morte tu vitam rediret. Contextam illius capitis orationem diligenter attendamus. Antioohiam Pisidiae Paulus venerat, et die sabbathi Synagogam ingressus verba facit ad populares suos, eosque docet Jesu in Nagarenum esse Regem Messiam majoribus promi Ssum. Exorditur Apostolus recolendo summa capita historiae
Israelitarum usque ad Davidem regem iv. 16 ad 25 . Deinde dicere pergit : Πujus s Davidis in eae semine secundum promissionem l καν ἰαταγγιλωνὶ eduaeit i suscitavit, misiti Israel f.,
1ὶ Dieit in 1Mo loco, quia modo Ioeum aἰiquem ex S. Scriptura adduxerat, periphrastico modo Deum Patrem significandi causa.
74쪽
h. e. Israelitisὶ minatorem Iesum. Ioannes, ita porro Paulus, praecursor ejus suit, isque Iesum Nazarenum palam declaravit esse Messiam promissum sv. 24 et 25 . Et addit rviolenta quidem morte sublatus est, ut praedictum erat sv. 26
ad 29 , Deus nem suscitaviι eum a mortuis lἔγειρεν ἀὐνον an
qui uisus est per dies multos his, qui simul ascenderant eum eo de Galilaea in Ierusalem l Apostoli aliique Christi discipuli j; qui usque nune sunι testes ejus ad plabem s. νις ελ
ίρτορες αυτῶ προς νον λαονὶ, h. e. eum redivivum et essepi omissum Messiam praedicant. Et sicut illi Judaeis in Palestina , ita et nos, inquit Paulus, nos pariter vobis extra Palestinam degentibus annunciamus : Deus promissionem patribus
nostris factam τὸν προς νους πανίρας ἐπαγγελ&ν γινομένην) ratam secit nobis, posteris eorum, RESUSCiTANS IESUM, SICUT ET IN PSALMO SECUNDO ScRIPTUM EST : FILIUS MEus ES TU , EGO HODIE
GENui TE. Quod autem suscitavit eum a mortuis, amplius jam non reversurum in corruptionem, iis disit: quia dabo vobis saneta David fidelia. Ideoque et alias dieit e non dabis sanetum tuum videra corruptionem. David enim in sua generatione eum administrasset voluntati Dei dormivit, et appositus est ad patres suos et uidit corruptionem. Quem vero Deus suscitavit a mortuis,
non vidit corruptionem iv. 50 ad M). Dicunt ergo adversarii verba Psalmi ΙI, Filius meus es tu, etc. ab Apostolo in ea oratione adduci ad probandum Messiam a
Deo in vitam a morte suisse revocandum; quum vero in Ep. ad Hebr. C. l. v. 5. asserantur eadem verba prophetica ad aliud quid diversum confirmandum, hinc concludunt effato Psaltae saltem duplicem subesse sensum litteralem. Adversariis respondet Rev. P. Patritius : Etsi multis Psalice testimonio illis utatur ut probet Christum revisisse, tamen non eae hoc eonsequitur uerba Psaliae de Christo in vitam resurreeturodicta esse; num enim quia ea uniuersi creaιione ad demonstrandam Dei potentiam, avi ad demonstrandam misericordiameae Iesu Christo eruci faeo argumenta petimus, ideo concludas nomini creationi notionem esse potentiae, aut crucifixioni notionem esse misericordiae Τ Sed neque Paulus, ut illud probet. PsaItoe verba usurpat, quasi is est de re loquatur, sed quia hujus verba eontinent causam rationemque, cur Christus nullo
75쪽
- 66 paeto potuerit non rediviscere. Quod si ita sit, ecquis non sentiat majus omnino pondus Pauli argumentaιὰ ni advenire, quam si ipsam Christi ἀνάσγασιν Merba Psalice significarent Τ si enim hoc alterum foret, probasset utique Paulus Christum reuisisse:
at si nostra sιet interpretatio, non modo reuisisse probavit, sed insuper non potuisse non reuisiscere. Cons Ast. Cap. II. o. 24.
Hactenus Rev. P. Patritius is . Eodem modo respondet Ather 2ὶ : Quis ita coecutiat,
inquit, uι non videat verba, filium esse, non significare sactum esse Sacerdotem aut Surrexisse a morte 8 Non eo minus
tamen eae his verbis, quibus Christus praealeatur Filius Dei, Paulus probavit reeιissime etiam alterum utrumque illud de sacer. lis eι surrectione eae morte; non quasi istius significationis eis sita in verbis esset, sed quoniam istud utrumque divinoe in Christo generationis fuerit naturale consectarium : quem idcirco, ut S. Petrus dicit, impossibile fuerit teneri doloribus inferni, Λct. 2. V. 24, propter ejus reuerentiam, et qui nisi fuisseι Filius Dei, nec accessum habuisseι ad Deum per sacerdotium, ut hunc nobis propitium faceret. Siquidem unus mediator Dei et hominum homo Christus Iesus. I Τim. 2. v. 5. Ita Alber. Sed his responsis vereor ut habeant patroni multiplicissensus quod non sine aliquo jure opponant. Dicturi sint, ex eo quod Paulus Psaltae verbis utitur ad probandum, ut P tritius latetur, Messiam suisse a morte in vitam revocandum , hinc plane consequi ea Psaltae verba esse dicta de Chrisio invitam redituro; nam sicubi viri ιι νευστοι probare volunt divinitus aliquid suisse praedictum, id quod asserunt effatum
propheticum, nisi manifesta ratio contrarium suadeat, hahendum esse pro dicto, quod directo cadaι in rem gestam, non vero pro asSerto quod tantum per quamdam velut consequentiam in rem gestam quadret.
Itaque putem alio modo hic esse respondendum; scilicet, mea quidem sententia, negandum est verba Psaltae Filius meus es tu, etc. in praedicto loco Λct. Ap. a Paulo asserri ad probandum Christi reditum a morte in vitam. Vulgata quidem hoc
76쪽
- 67 indicare videtur dum dicit : REsusciTANs Iesum; verum illud resuscitans ibi nequaquam notat aerum revocandi aliquem a morte ad Mitam. Sed hoc jam diligenter probandum esse sentio.
' Ex ipso vocabulo άνα- σας, quo latinum illud resuscitans in graeco textu essertur. Scilicet verbum ἁνασωῆ ιι ubi de re, vocatione in vitam adhibetur, vel junctum legitur cum vocibuS ἐκ νεκρῶν la mortuis in si), uel, ubi abest hoc, ibi contexta oratio ea est ut nihilominus nudum de revocatione in vitam intelligere cogaris 2ὶ . Atqui neutrum obtinet in loco nostro. Non prius, uti patet; sed nec posterius; nam contexta oratio haec est : quam promissionem is παγγελὶανὶ Deus majο-ribus nostris fecerat, hanc nobis, posseris eorum, ratam fecit. Quam vero promissionem μαγνι λὶανὶ intelligit Apostolus 3 Prosecto eam quam versiculo 25 expresserat, scilicet promissionem de suscitando imittendo, saluatorem Israeli ex semine Davidis, non vero de resuscitando a mortuis Messiti occiso. Hanc ergo promissionem quomodo ratam secit 3 ratam fecit
ἀναστησας 'Iησῆν, h. e. suScitando Israelitis, id est, mittendo ad
Israelitas silium Davidis Messiam. Nonne si hic illud ανασν-ας 'Dσῶν vertere velis : resuscitando Iesum a mortuis, dixeris aliquid quod contexta oratio omnino respuit 3 Mihi certe sic plane videtur. Itaque illud resuscitans hic non notat actum revocandi aliquem a morte ad vitam, sed eum habet intelle tum , quem Verbum Simplex suscitare obtinet, verbi gratia,
in hoc Deuteronomii Cap. XVΙΙΙ. v. 15 : Prophetam de gente tua et de fratribus tuis sisut me suseitabiι ιibi Dominus Deus
suus; quo loco suscitare idem valet quod eaecitare, mittere ad aliquem. Atque haec etiam est verbi αναστῆναι solemnis in
Scripturis significatio bo. Nec vero ego primus negavi illud resuseitans ad Christi in
l) Ut in hae ipsa Pauli oratione, v. M. Porro Marei IX. 9. XII. 25. Luc. XVI. 51. XXlV. 46. Ioh. XX. 9. Aet. X. 4l. XVII. I. 2ὶ Ut Nare. XVI. 9. et Act. Ap. II. 24. δ) IIebraismus latet in ejus verbi usu. Settieet Hebraeis propheta dicitur C p kouinὶ surgere, et in forma Iliphilica Deus dieitur Ct pri
77쪽
- 68 vitam reditum esse reserendum. Praeiverant jam S. Ambro.
2' Quae hactenus disputavimus de interpretatione vocabuli νμας iv. 55ὶ, valide confirmantur inde, quod Apostolus versiculo proxime sequente iv. 54ὶ de Messia in vitam revocando loquitur; quod autem, ait, suscitavit eum a mortuis
άνα- σεν ἐκ νεκρῶν , amplius jam non reversurum in corruptimnem , ita disit: dabo vobis, etc. Si ergo v. 55 jam suisset locutus de Christi in vitam reditu, ipsumque illum reditum adducui Scriptura jam probasset, latendum laret Paulum inutilitautologia his idem dixisse, quum manifesto constet eum trigesimo quarto versiculo egisse de Christi in vitam reditu, eumdemque ex Scripturis voluisse probare. Fortasse non deerit qui hic mihi occurrat negando id, quod Paulus affirmat trigesimo tertio illo versiculo, omnino idem esse cum eo quod assirmat trigesimo quarto ; videri enim alicui posset Apostolus in 55 versiculo dixisse nihil aliud quam
Christum in vitam esse revocandum, sed in M, crescente oratione, eum ita in vitam esse revocandum ut numquam deinceps esset morituruS.
Sed si haec ita essent, aliter Apostolus suisset locutus; si, inquam, per illud resuscitans Iesum trigesimi tertii ve siculi Paulus significare voluisset Christum a Deo in vitam revocatum, ut putant adversarii, non iterato dixisset versiculo sequenti: Quod autem resuseitauiι eum; sed continuando
ipse esι, uι Arii impietas adstruendi sacrilegii locum invenire non γε- μι. Qui eum legereι in psalmo seeundo dicentem Filio Patrem : Filius meus es tu, ego hodie senui te, adnotaviι: nonig non ugni, ad adtemita tem divinae generationis referens, quod de earnis assumptione memoratum eει, sicuι Paulus in actibus apostolorum aiι: Eι nos vobis annuntiamus , quae ad patres nostros repromissio saeta est, quoniam hanc Deus adimpleviι Aliis nostris, resuseiιans Dominum Jesum Chrisιum,3ic ι seriptum esι in psalmo aeeundo e Filius meus es tu, ego hodis genui te. η In Psalm. 2. . Illud ανα νήσας , inquit, illie Aet. Cap. XIII. V. 55ὶ non resuscitans sa mortuis) simpliciter significat, sed eaeeitans, in ιusem edens, ac ea utero virgineo proferens, ut De ut. 18. v. 15 : Prophetam nobis suscitabiι Deu3 eιc. s
78쪽
- 69 sermonem dicere perrexisset: quod autem amplius non reversurus est in eorrupιionem, etc. Porro, dicant mihi adversarii,
si simplex illud trigesimi tertii versiculi Christi invitam reditum notet, ut ipsi volunt, cur, mutata locutione, in trigesimo quarto versiculo Apostolus dicat: quod autem resuscitavit eum A MORTUIS ; cur, inquam, adjectum nunc illud
Est quidem incrementum aliquod in oratione Apostoli, sed non illud ut trigesimo tertio versiculo Christus dicatur resus eitatus, et in trigesimo quarto non amplius reversurus incorruptionem; verum et hoc et illud in uno illo posteriori versiculo Apostolus expressit. Ideo autem duo haec conjunxit, quia duo citaturus drat Sacrae Scripturae loca, quorum uno hoc, altero illud erat comprobandum. Nam eo vaticinio quod ex Isaia profert: dabo vobis saneta Dauid fidelia, praecipue probat quod postremo loco dixerat, scilicet Messiam non amplius reversurum esse in corruptionem ; altero autem quod ex XV Psalmo affert : non dabis sanctum tuum videre corruptionem, speciatim firmat quod dixerat priore loco, nempe fuisse praedictum soro ut Deus Christum in vitam revocaret. Concludamus. Quum ergo verba Psaltse: Filius meus es tu, ego hodie genui te, non dicta sint de Christi sacerdotio, nee de ejus in vitam reditu, adeoque ex tribus sensibus litteratibus, quos his verbis subjiciunt adversarii, non supersit nisi unus, plane conficitur neque hunc Psalmi locum argumento esse poSse, quo patroni multiplicis Sensus litteratis causam
Reliquum est ut inquiramus in quam nam sententiam accipienda esse videantur verba Psaltae : Filius meus es tu, ego hodie genui te. Inter sanctos Patres, quod mireris, de ejus loci interpretatione minime convenit. Nam alii ea verba dicta
S. Aug. in Ps. 2. i. h. l. α Quamquam, inquit, etiam possit ille dies in prophetia dictus videri, quo Iesus Christus secundum hominem natus est; tamen hodie, quia praesentiam significat, atque in aeternitatonee praeteritum quidquam est, quasi esse desierit, nec futurum, quasi nondum sit, sed praesens tantum quia quidquid aeternum est, semperestin, divinitus aecipitur secundum id dictum : Ego hodie genui te, quo sempiternam generationem Virtutis et Sapientiae Dei, qui est unigenitus filius,
79쪽
- 70 osse volunt de ortu Christi aeterno, alii contra de ortu ejus humano: Τheodoretus 2ὶ vero non dubitat erroris arguere qui dicant ea verba reserenda esse ad eam generationem, qua
Dei Filius ab aeterno genitus est a Patre. Alii ibi porro
fides sineerissima et catholiea praedi eat. Et S. Cyrillus Hierosolym. Catech. XI. sed . Touttae.) pag. i5l. Κυριος, inquit, εἴτε προς με, νῶος μου εἰ σο, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε. πο δἰ σήμερον, ώ προσφοιτον
αλλ' ἀιδιον' το σήμερον , προ πάντων τῶν αἰάνών. 'Εκ γασνρὸς προ ἰώςφρρου ἰγίννηγα σε. h. e. Filius ipse de Patre dieit: Dominus dixit ad me : Filius meus es tu, ego hodie genui te; illud hodie non recens, sed sempiternum; hodie temporis expers, ante omnia secula: Eae utero ante Luciferum genui te. l) S. Greg. Nyssen. Hom. 2. tu Leelesiasten, in prinei pio : Σημερον εἴτε γεγεννηκίνωι, ἶνα δια παραθεῖναι τε χρονικον ονομα πω καιρῶτης γεννησεως, μη νην προαιωνιον ἔπαρξιν , ἀλλὰ νην ἐν χρένντηρια νῶν εἰν ρώπων αἱ σαρκος γέννόσιν παραστηση o λογος. h. e. Dixit se hodie genuisse, ut per hoc quod tempori generationis nomen temporale adiecerit, non eam quae fuit ante saecula essentiam, sed eam quae suit in tempore ad hominum salutem per earnem generationem , Verbum ostenderet.- Et S. Cyprian. Testim. adv. Jud. Lib. 2. Cap. Vlli: a Quod cum a prinei pio Filius Dei suisset, generari denuo haberet secundum carnem . in Psalmo secundo: Dominus dixit ad me : Filius meus es tu, ego hodie
genui te. B 2ὶ Και μην το νἱος μονογενώς ονομα προ τῶν αἰώνων ειχεν ὀ Θεος λογος τοῦ πράγροισι συμφυίς' ἀλλ' ο ρεώς εχων Θεος τψν τῶ οἱς προσηγορίαν, λαμβανει αυτ ν καὶ ως ἄνθρωπος' δι o και δε πω προκει
h. e. e Praeterea nomen Filii unigeniti, Deus Verbum ante secula habebat connatum rei; sed tamen ut Deus nuncupationem filii habens, etiam ut homo suscipit illam. Quapropter in hoc Psalmo adjecit dicens: Dominus diris ad me, Filius meus es ιu, ego hodie genui te. Hanc vero vocem nemo, qui Spiritus S. doetrinae eredat, divinitati Domini Christi applicabit. . . ut homo igitur et hane vocem recipit, ut homo etiam quae sequuntur audit: Postula a me eι dabo, etc. Theodor. in Ps. 2.
80쪽
priorem quidem ejus essati partem, scilicet verba : Filius meus es tu, interpretantur de aeterna illa generatione, alteram vero, nempe verba : ego hodie genui te, de ortu Christi humano dicta volunt. Nonnulli tandem existimarunt generationem in eo Psalmi loco sensu quodam metaphorico esse intelligendam; atque ita alii li) Prophetae verba reserunt ad Christum a mortuis redi vivum, alii luin vero ad Christum in Iordane baptigatum. Quae quum ita sint, facile quisque videt non convenisse inter Patres de horum verborum interpretatione. Non ideo tamen putem frustra quaeri de vero ejus loci intellectu. Principio
quidem hoc mihi ex ratiocinio Apostoli iEp. ad Hebr. C. 4
certo constare videtur, Scilicet non posse ea Psalmi verba
h. e. Considera vero ne quo modo ita potius adaptet, ut ambo quidem dicta sint de Christo : et Filius meus cs ιu, et ego hodie genui ter sed illud Filius meus es tu, quatenus erbum est r aeternam enim significat nativitatem es: hoc autem hodie genui te, juxta carnem; recentem namque designat nativitatem. l) S. Ambros. de Sacramentis. Lib. I. Cap. 1: α Habes, inquit, in aetibus apostolorum, quod ille versiculus qui dieitur in Psalmo seeundo : Filius meus es tu, ego hodie genui te, ad resurrectionem spectare videatur. Namque sanctus Apostolus Petrus aut mendum typographicum hic est aut Ambrosii lapsus memoriae; tu lege Paulus) in actibus apostolorum sie interpretatus est, quod tune quando resurrexit Filius a mortuis, Patris vox resultaverit: Filius meus es tu, ego hodie genui ιe. v 2ὶ Ita S. Justinus Mart Ir, Dial. eum Tryph. p. im, In edit. Monach.
μερον γεγεννηκα σε ' πονε γενεσιν αὐτου λίγων γινεσθαι τοῖς ο ὁρ-οις ,
εξοτου ἡ γνωσις αυτοῦ ε μελλε γίνεσ/αι. Spiritus Sanctus propter homines in specie columbae in eum involavi ι, ac voae e eoelo venit, quoe per Da videm dicta fueraι ιamquam ea Christi persona proserentem quod ei Paιer erat dieturus : Filius meus es ιu, ego hodie genui te : tum demum eum nasei hominibus et oriri asserens , eum eis innotesceret. - n eamdem sententiam verba haee interpretatus est S. Methodius tin Pholii Bibliothee. Cod. 257. pag. 959, in edit. Andr. Scholti .