장음표시 사용
301쪽
EvERAR DI BRONCHORsTderi adiectum gratia debitoris,l. vn te mde R. I. ideoque nec per euentum diei debutor constituitur in mora. Resp. Qiipd dicititur, diem existimari adiectum fauore debitoris; hoc ita accipiendum est, quod interuallam siue spacium intermedium censeatur fauore debitoris adiectum. l. ita ructa 3, 6 Pegasi . de leg. a. Verum negare momentum diei aduenientis magis proficere creditori, quam debitori, plane absilrdum est de trist ιε &mii ero dicuntur Calandet, quod aduentus illarum debitoribu; sit infelix, quamuis medium interuallum sit illis . fauorabile. Pulchre Roberi libri asQ. ii . c. 37. ubi hanc communem DD. sententiam erudite defendit. Secundo obiicitur, quod generaliter Scii distincte traditur, nullam esse moram binulla petitio, id est, nulla im pellatio est. nulta, de R. I. Item virimiq' mire mora ita facere, si interpellat ut non tinuit, mora. Is de Uur. Isi ex legati de V. O. Resp. Haec cet-cipienda sunt in iis casibus, quibus interpellatio ideo necessaria est, ut debitor scire possit, quando creditor sibi velit solui. Verum eum qui obligatus est ad dieris, superuacuuestinterpellari,cum sciat ex ira ura obligationis,quod certo tempore id facere debeat.
302쪽
Vsurae in stricti iuris iudiciis non nisi per stipui
HAE c inter bonae fidei actiones , & stricti
iuris differentia prodita est Ruod in illis ex mora usurae debentur. l. mora. 6 in bonae dei de v=r. In stricti verb iuris iudiciis non nisi ex stipulatione debentur, & ne quidem a tempore litis contestataeIn de usurIT tius. depraesue . Falsa igitur est Corasa lib. ar, Miscelian . , Costalii ad videamiu a, de Uur. sententia, qui volunt usuras post lutem contestatam semper deberi in strictii tis iudiciis, etiamsi per stipulationem non sint promisse. Nihil secit pro eorum sententiae confimmatione. Liteus de Uur.ubi dicitur, quod lite contestata Uura currunt. Nam ea est istorum verborum sententia, quod lite contestata usurae non desinant deberi, & quod cursus earum per litem contestatam non iam terrumpatur, si scilicet ante per stipulati nem sunt promist,.Lt, C de iudic.Nam quomodo tandem usuras petet, cui promista noni ranciae Titius. Non dicit lex,a lite cometesata inspere usuras deberi, sua ante litis uteritationem non debebantur sed dicit:no desinere inuinas deberi propter litem continarum; hoc est, ut uno verbo dicam, usurae quae ante litis contestationem debebantur, nori
303쪽
si CENT. II. EN ANTIOΦANn N. Ἀν E ubi emtor sundum a non domino emtum, domino restituere condemnatus, cum eumdem fundum a domino oppignoratum rodemisset,vsuras pretii persoluti cum fructialis bus ex praedio perceptis compensat: nec s ali paratim fructus percipere, & usuras exigere ora potest, nisi quatenus usurae pretium fiuct hi viri excedunt. it: Tertio obiicitur l. at, de Uu. Di ubi bi dicitur heredem teneri ad usuras legatorumba a tem pore litis contestatar: atqui legata bonet fidei iudiciis ad quata sunt,tan hi in cy. ca. in int. rest. in quibus post moramus debentur usurae. Resp. Quod dicitur, usuras iis legatorum deberi post litem contestatam, os intelligendum est, si mora non praecesserit,si litis contestationem,puta si heres iudicium sesicipere paratus erat. Alias si per extraludi- cialem interpellationem heres sit in mora iri constitutus , tunc etiam ante litem conte- η statam usurae debentur ex legatis, cris cat tis rum.Ude Wi r. Guea. ad Diui. 8', Ja iacae Favid. Hoto.bb. 3,de usur.ubi notat interpretes fere omnes uno consensit hunc locum ita explicare.
Sola usurarum praestatio longo tempore facta, i inducit obligationem in futurum. redi
T Iuturna praestatio usurarum non conssi , -- tuit obligationem vel actionem , FR
304쪽
Obstit huic sententiae I cum de in rem verso.AE,FG 6. Lubruserae praestitae lo go tempore , in posterum praestari debent id, quod longo tempore eraestitae fiant. Re . quod non ex sola praestatione longo tempore facta,tenetiir ibi debitor usuras in posterum seluere,sed quia ex iusta ti l git,ma obligationis caussa eas praestitit. Itaque praeter longi temporis praestationem acces ' sit habilis & legitimus titulus, ex quo tamdiu debentur usurae quoad contrarium pro , betur. Longi ergo temporis praestatio usi- rarum ex iusta obligationis cata ita facta, non. constituit obligationem vel actionem, quae non fuit ab initio, sed praes initionem obligationis & tituli inducit, donec probetur
siqua. 7. s.ubi decidit, quod si emphyleuta decem annis soluit de fundo sito domino directo certum annuum canonem, & recuset ulterius soluere, quod dominus interim in possessione sita tuendus est, donec ab emphyreuta contrarium probetur. si s , i Secundo
305쪽
I, It CENT. II EN AN Io γANON. 0 Secundo obiicitur ii, de esto. Vbi ducitur, si legatum annuum alimentorum prPstitum sit,continuo triennio,in futurum e iam perpetuo praestari debet.Ergo praestatio certi temporis obligatione conitituit. Resp. Diuturna praestatio annua perpetuat oblia gationem in futurum, singulari fauore alimentorum: nam si quis alimenta quae con- stat esse legata,sed dubitatur,perpetuo ne an ad tempus sint relicta,pςr triennium praestiterit, hoc satis est, ut perpetuo debeanfuta stren add L si certis. ubi tradit communi tur DP.Mnc opinionem tenere.
i Fratris testimonium iure ciuili non est ad Dtendunt.
quaeritus in vulgo traditur ia DD. quod frater pro fratre in testem admitti possit, i que ex hac ratione,quod nulla lege prohibutus videatur. Quibus autem lege non interdicitur testimonium, si omnes sunt id nes testes Lictis testib. l . di . Sed haec sententia communis merito reprobatur,ex hoc fundamento, quod domesticum testimonium in iure nullam mpretur fidem.I. pen. fritin. La. C. eo. Domςsti cus autem testis dicitur, non solum qui habitat cum producente, & cui ipse imperare
potest, sed & qui de eius familia, quique ei
306쪽
CENT. II. EN ANTI Ot AN SQ ut functo,nec de testatoris commodo agitur, sed hoc praecipue spectatur, ut ultima desumcti voluntas exitum sortiatucialias certe si doςius commodo ageretur,pro quo testes producuntur,fratres sibi inuicem testimonium praebere non possent La,UA DD. haec vulgo probata est decisio, quod frater possit esse testis in caussa fratris, nisi agatur de suo irueresse,puta si agatur si pςr communibus bonis aut tractetur de iniuria illata fratri ; tunc enim testis esset in caussa propria. Alcia depraesem.reg.I,praesa I. sed i men fratri tanta ndes non adhibetur, quanta testi omni exceptione maipri. l. eos. dete i. Massue. de tef. inpract. nu. 8. Item testis non est idoneus frater pro fratre in crui inalibus,item quando est in eiusdem p tris potestate vel simul habitant. Haec communis est opinio D D. Viscitu in m. vi. m
Per rerum naturam factum negantis nulla esti probatio.
ius regulae duae potissimum adferuntur. Priama est,quod non entis nulla sunt genera &rropria, nullae differentiae aut qualitates,
307쪽
13i E vER ARnr ONC'Ho saeculiaque principia Δ cauta existunt, a quiabus sicuti definitiones, ita etiam probati nes lumendae sunt;quia probatio nihil est aliud,quam vera alicuius facti desinitio atq; demonstratio. Secunda ratio est, quod ea ruae non sunt in rerum natura, non possi t iri, nec cadunt in sensum corporeum testis,atque ita probari non possunt per testes, cum testes non debeant deponere nisi de his, quae percipiuntur sensu corporis. L t sium, aeteHib Iqui testamento,
Porrb quia hic tractatus de probatione negaritiae est di filisus & controuersus, ideo ut iacilior eius sit cognitio , adhibenda est distinctio negatiuarum. Negati uapositio est triplicis generis, facti,iuris& qualitatis, uti radit et scuri in L 2 ,st' de probat. Nex tiua facti mera di simplex non est probat lis: puta, si quis dicat Titium non soluisse,
non contraxisse, non numerasse. Negativa
verb facti determinati loco,iόmpore, vel simili circumstantia, probari potest de debet: ut si dicatur pecuniam cerro die & loco numeratam este, probabitur huius negativa, si doceam me eo die in eo loco non fuisse,quo
peeunia numerata dicitur. I. optimam, C. decon. stip. Lan n. in c. quoniamia. nu. 3 , de
praba. Negativa qualitatis est, si negeuar
308쪽
CEM : IL EN AN τ σΦAsnu. 13a illa in re vel persona aliqua qualitas requisita; ruta si negetur aliquis esse soluendo vel co- is deniendo. Negativa autem haec probari dei et ber ab eo, qui intentionem suam in ea sun- l: dad, alias succumbit,l. in illa. 8, L hoc rure Io, his Lita stipulatvi li1, vers. quod ab initio, fisu r ver. o l. ycin Liros deproba. heres qui alle- Δ gat hereditatem non esse satis locupletem iii ad integra legata seluenda,&propterea vult is de legatis detrahere Falcidiam . probare t
uu netur non tantum esse in bonis defuncti
quod facile probare potest, si doceat ex li-u t bris rationum, defunctum non amplius habuisse in bonis. Sic qui negat defunctum fa- ibi ille sanae mentis, & ita testamentum sacere ioci non potuisse, id probare cogitur. l. nec diactis cisios, c. de codici quod facile euincet, si deis monstret eum ridicula,&indigna sanae inea ψ tis hominibus locutum, vestes concidisse, lapides proiecisse, & cat. Denique est negaia. ri ua iuris, quae etiam probanda est, xt si quis neget legitime & secundum formam iuris a-
liquid esse factum. Exemplum est in is, dato, pro M. ybi qui negat emancipationem este rite factam,id probare cogitur. 6
, ι ob semiplenam probationem, puta unum testε . iri non potest a iudice iusiurandum. '.
ID R Onλτ vix hare sententia hoc modo. υ Paria sinit non probare, seu nihil pr
309쪽
Crri T. II. ENANTI ΦAN: N. auassertione suae intentionis momentum ait lisset, statim posset iureiurando causam s adi probare,& victὀriam obtinere. Vulgb interpretes pro communi opinione .d struenda adsexunt l. Theopompin derit. priae . ex qua colligunt unius testis testimonio fidem haberi, sed male aDD.hanc L acceptam erudite docuit Alcia. bb. a Famer . c. 19. Ibi enim testator commiserat amico cuidam, ut filiae suae, cum in matrimonium collocaretur,dotem ex arbitrio suo constituerςt, quod secit: ibi eius opinioni &d cisoni statur, quia non tamquam testis, sed potius vel qt arbiter fuit electus a restatore,&ideo creditur huic soli, quod testator voluit, ut eius arbitrio & censurae staretur. Secundo obiicitur, quod dicitur in L 3, C. de re. creae V l admonendi. de iuraim. ubi traditur deserri posse a iudice iusiurandum propter inopiam probationum. Resp. Hoc de tali inopia est accipiendum, quando actor suam tintentionem probauit, deinde Reus econtra si iam quoque intentionem sussicienter probat : & ita propter utriusque concurrentem probationem causa iudici dubia redditur. Ita Donet. adiit. de iureis. c. ri. erudite demonstrat, & Duare. lib. a disp. ε 33. qui eius doctrinae primus fuit author &assertor. Idque prohant hoc potissimuin a zamento. Quando actor probat suam im
310쪽
als Ev EI RPI BRONCiro ac Trentionem, & Reus e diuerso sitam negat,onem, iudex sine iuramenti delatione non potest litem decidere. Cum enim ab utraq; tarte plene probata est cuiuique assertio,n5 habet iudex, quod in definienda lite sequatur, & dubius est, in quam partem magis pyppendeat. Neque enim poterit Reum e Midemnare, quia ipse probationem actoris contraria probatione infregit & destruxit: nec quoque reum absoluere poterit, quando actor suam intentionem plene probauit: restat igitur, ut iureiurando, quod est trium omnium finis & securis, dubi*m n gocium decidat.
Reus non tenetur actori edere instrumenta vel rati opes ad intentionem suam fundandam, O ctor reo tenetur ad probandam exceptionem ς dere instrumenta.
ACI QR Reo tenetur edere instrumenta, non e contra,reus actori l. n. c. de den. Ratio decidendi est, quia actor instri ctus & paratus ad iudicium venire debet, &durum esset reum cogi aduersario arma su reditare, quibus seipsum oppugnet. Actor itaque instructus ad intentionem suam fundandam in iudicium veniet,non vero ex dinmo rei probationes petet i quia usare. Meu. l. tramurraue, C. de test.Illud autem sit gulariter notandum, quod tex. in da. . ait,