장음표시 사용
461쪽
sententia ex falsis instrumentis vel testibus lata. non ipso iure, sed ope restitutionis in integrum
CV M sententia ex falsis instrumentis vel
testibus renunciatur, refert utrum cOL. tra absentem, an contra praesentem seratur.
Priore enim casse sententia ipso iure nulla est, Librator, vers. Marcellus, Uri iudic. is uis, si adi. Corn. defat. Si quis ait obrepserit praesidi prouinciae, tam per acta quam libellrinterpellationem, nihil agit. Quibus verbis significatur sententiam ipsc iure nutilam esse. Posteriore vero casu ententia ςx falsa senestione contra praesentem lata, romedio rest tartionis in integrum rescinditur, l. Diuus,' de reind. Obiicitur L qaι . onitu, de excep Vbi esciditur ex sementia uta ex falsis instrum ei tis non competere rei iudicatae exceptionem. Vnde colligitur talem se atriariam ipso iure inualidam eue. Resp. Hoc tum demum verum est, si detecta prius salsitate per resti, tunonem in integrum, sententia ex salsis robationibus lata, fuerit rescissa. Quae reponso probatur ex d. l. qui 'gnitis, ubi cum Modestinus scribit nullam competere e ceptionem rei iudicatae ex sententia lata ex salsis instrumentis,subiungit ratione quia
principalibus constitutionibus definitum
462쪽
est. sententiam ex falsis instriimentis latam , retractari.' Itaque dum refert se IC. adprin- .cipalem constitutionem quς extat in D. mo. eaque restitutionem in integrum requirit, ut sententia lata ex falsis probationibus rescindatur, debet quoque ae l. qui agniati ex allegata l. Diutu, declarari, cum eius constitutio a Modestino in dic'Ai agnitu reseratur. Hanc solutionem probat & tuetur Menoch. in arbutri tuae lib. 2, cent. l, caseu Io porro h c doctrina limitatur in sententia i ta contra minorem ex falsis allegationibus; hic enim ipse iure absq; restitutione in ita: e- strum, la falsitate detecta, sententiam nullam dicere potest, propter fauorem aetatis, I. I, C. Situi. vescu8. exfal. algeg. Ita comm Diter tradunt DT .mdImmin. -
Peremtoriae exceptiones post sententiari . non possunt opponi.
. E peremtoriis exceptionibus hare regii lain tute plodita es quod ante sententia 'x' limque tempore opponi possunt, post aetaten .am vero opponi non possint, nisi ab ea sit appd latum, ι. C. . refc.nonpossis,
obiicitur potio huie assertion quod es ceptiones SC lleiani & Macedoniani somni etiam post rem iudicatam oppontic tametsi itissa SC. Macia. Resp. Hocsi
463쪽
388 Eva RARni BRONe Hora Tex sententia SC , , neque alia huius rei certa ratio reddi potest. Secundo obiicitur l. 1,si de M. act. i . Vbi statuitur milites poste exceptiones pc emtorias post sententiam opponere. Resp. Hoc Imp. Antoninus speciali fauore milit bus concessit, ideo quod propter nimiam eorum circa res forenses imperitiam, & armorum occupationem , ius ciuile eis ignorare sit permissum. Inst. de micis. in princ. Tertio aduersatur, quod exceptio priuilegii, ne quis conueniatur ultra quatia fac possit, post condemnasionem opponi potest, L Nesinnim ψι, s vltssdere iud. lea diuerso ir, inu. SoLma. Resp. Ideo ista exceptio post sententiam opponi porest, qu non impuguat sententiam, sed potius pr moderanda executione sententiae obiici v sen. adiit. C. de excep. Male quidam huc reserunt exceptionem diuisionis, ex epistola D. Adriani, quae da x pluribus fideiussoribus, ut inter eos, ui Q 'uendo sunt, actio diuidatur,
. inssoribus condemnatum uisse insolidum, cicum eo actum fuisse ξadicati: lex ait eum fideiussorem posse desiderare, ut tibi inuersus ceteros fideiu res actiό mandetur.bea huc nihil attinet : nam lex non loquitur de
464쪽
benefleto diuisionis, sed cessionis.Item In uentur lintere vlifae dei bi pomquam vitus ex fideiusseribus esset damnatus, & bona eius in fiscum redacta, actio deinde inter fideiussores diuisa sitit. Dicendum fideiussorem ibi non ex fideiussione, sed ex delicto Histe damnatum, ita ut ex ea damnatione bona sint fisco applicata. Sensus ergo huius legis hic est. Si unus ex fideiussoribus sit damnatus ex delicto, & bona eius publicata, creditor potest contra alios fideiussores prosequi ius suum,qui recte pe- ltent actionem diuidi inter omnes, qui soluendo fiunt, inter quos etiam fiscus, qui da- mnato fideiussori successit, computabitur. ' .
Vtputa si tres sint priuati fideiusseres, &fistus qui condemnato fideius ri successit, quatuor partes fient in diuisione actionis, ex quibus fiscus qui seccessit in bona unius j
fideiuliaris quartam agnoscet, pro reliquis . 'vero partibus priuati ndeiussores conuenientur, arg. ι ι, C. de raus G La, C. Ad Iis de vi publ
Exceptiones dilatoriae,qualis est procuratoria, ante litem contestatam opponi debent.'
D R o B AT vR saecassertio in L ita demum, deprom. cs L exceptionem, C. de proba. sic exceptio procuratoria, quae opponitur Procuratoriactoria,ratione 1atisdationis de
465쪽
3ρo Evs RARDI BRON c Hori et . to non praestitae, debet opponi ante litem contestatam. Sic etiam exceptio procuratoria,quae procuratori Rei obiicitur, de cautione iudicatum soliti non praestita,ante liten contestatam est alleganda. Et si aduersarius eam ante litis contestitionem petere neglexerit, postea eam petere non potest, L Pomponi od pen. Udeprocu l. et nic. C. desatisd Ratio est, quia exceptiones procuratoriae sunt dilatoriae, La,insi de excep. atqui tale
exceptiones an te litem contestatamsunt odiponendae, in exceptionem.
Obiicitur l. licet , C. de procur. ubi trad tur, exceptionem falsi procuratoris etian post sententiain opponi posse. Respondet Castrensis ind. l. Pomponius, 3 pen. quod ex ceptio fals procuratoris post sententiam est admittenda, si reus vult in se assumere Onus probandi, quod procurator non habuerit mandatum:&ita accipienda est d. l. litam. Mitteretiam responderi potest, quod tunc d mum post sententiam exceptio falsi procuratoris admittatur, si aduersarius ignorauit ante sententiam eum falsiam esse procur torem , nullumque habere mandatum, α post sententiam primum saperuenit eius
rei notitia. Ita tradit e focivrsod da exceptionem. Ratio est, quia cum falso procur 'ore nullum iudicium est, nullaque contro lqersia esse fingitur. Atqui exceptiones nub
466쪽
Ctu T. II. EN AN Troe AND N 39 fa statis, quae sc licet reddant iudicium retroci nurum, etiam post sententiam opponi pol-: sunt. Sic&exccptio iudicis incompetentis post sententiam opponi potest γ. Si a nou
A conifactu pcrsecto inuito aduersario noni licet rccedere.
t D EcvLA est generalis in omnibus coimi tractibus, quod sicut ad contrahendami obligationem exigitur utriusque voluntas, ita semel constiturae obligationi unus inuito altero non pcdest renuntiare, t*ut, C. G. L&act. obiicitur huic regulae, quod in contra .ctu societatis alterutri sociorum altero inuito etiam, licet societati renuntiare,cureum,
Haec regula non procedit in cietate. So- .cietatis enim ea est natura, ut nemo inuitus cogatur in communione manere, eo quod communio iolet plerunque excitare disco dias, L cumpater 77 ,s dulcissimu , de leg. a, L
Secundo opponitur, quod mandatum reuocatur etiam solo dissensu mandatoris, sicut& renunciatur mandato a solo mand rario, Ismaxdauero aa, Un. Asanda. Respon. Hoc quoque speciale est in mandato. quod solui mandatarius re integra renun-
467쪽
392 EvERAR Di BRON crro RSTciare posssit mandato, quado videlicet commodum cst adhuc mandatori mandatum per alium explicare, sicut is mandatori licet re integra reuocare mandatum,ubi nihil adhuc coepit gerere mandatarius, d. g a. R tio est, quia actio madati tum demum competit, quando coepit ipter fle mandantis:atqui ubi renuciatur madato re adhuc integra, madatis nihil interest,ideoq; locus est renuciationi,Librocurator. λβ mandati, is Matiae Tertio obiicitur', quod licet in deposito,& precario conuenerit, ne liceat ante ce tum tempus depositum vel precarium repotere ; tamen non obstante ista conuentione, nihilominus ubi commodum suerit depo nenti vel precario danti, reuocabitur depositum vel precarium, L t,*penst depos. l. cum precario, depreca. Respond. Hoc fit ideo, quia haec conuentio est contra naturam d positi & precarit,ideoque ei non statur nam natura depositi& precarii est, ut ad arbitiis deponentis, vel precario dantis reuocetur. Quarto obiicitur, quod in contractibus in nominatis, licet ei qui impleuita sua pa te contractum poenitere,& discedere a con- tractu, cs,s i , Udecoxae obcau. Resp. In iis contractibus id tacite agi vidςtur, ut quamdiu res ob quam quid d tum est, ab altera parte non sequatur, repetitio dati sit, L i , o
sn. f de re. per . Is vero qui quid accepit
468쪽
ii ex contractu innominato, poenitentia suas non potest a contractu recedere, L pecun a am, in princioibigcst decimae ob eau. qua, robat Salice.in d l. laut. γ
ρ Actiones aliae bonae fidei sunt,aliae stricti iuris.
ι TRADi TvR haec deciso in gam num, ,: - Inst. deaci. Actiones bonae fidei sunt, in i quihus liberam potestatem habet iudex exi bono & aequo aestimandi, quemadmodum ctori natis fieri oporteat, liberumque habet ibitrium iudicandi, quod sibi bonum &ae- quum videtur, licet de eo nihil dictum siti contrahentibus, 3 est. Inst. de obli. ex consen. quia tantumdem oede neg. gest. Stricti iuris actiones sunt, in quibus iudex adstringitur legibus contractuum, expressisque par- rium conuentionibus, neque liberam h bet potestatem iudieandi ex bono & aequo,
Obiicitur l. placuit, C. δε iudici ubi dicitur omnibus in rebus,& proinde in omnibus M, ctionibus,praecipuam esse iustitiet aequitati que, quam stricti iuris rationem. Vnde coti ligitur nullas esse stricti iuris actiones. Resp. . Strictum ius ibi accipitur pro siummo iure, quando verbis tantum legis praeesse &pertinaciter obseruaris, mentem & sententiam l . legis negligimus.Hocius numquam sequum , ideoque eo sensu nullae sunt actiones
469쪽
s EvER ARDI BRONeno Rs T stricti iuris, in quibus scilicet verbis tantum legis pertinaciter captatis, mentem & volutatem legis non attendi nus, L.pen. ---hib. Verum hoc sensu recte dicuntur aliae actiones bonae fidei, aliae stricti iuris, quod scilicet iudex in illis ex libera potestate aest, mare potest, quicquid est ex bona fide, g i . bonys dri, Inst. de ab. in his vero potestas iu- . dicis est certis finibus inclusa &adstricta. Secundo obiicitur l. bona dem, de obc
namsidem adesse debere. Ergo omnes actiones iunt bonae fidei. Resp Hoc ita accipiendum est, quod in contractibus bonae fidei maxime exuberare debet sequitas seu bona
fides; in stricii iuris iudiciis bona fides non
ram diligenter spectatur,sed plerumque negligitur,l. Lucius as of depos L r, C de re venae Exigitur quidem in contractibus strictis bona sides, sed in iis maxime. Exempli
gratia. In utrisque exigitur, ut debita sine mora reddantur, hoc vero in bonae fidei co- tractibus exigitur maxime; & ideo ex mora in bonae fidei contractibus veniunt usurae. Ex mora in stricti iuris cotractibus non exuguntur usurae, citra vinculum stipulationis, etiam post litem contestatam. Mora culpatur magis in uno contractu, quam in alio, mora in bonasidet ite de Uur. l. cumfun-
470쪽
i dilCENT. II. EN ANTIOΦANΩN. 39s sngul. l. 3, C. de A f. ad j actionum, n. s, Inst. deact Secundo, bonae fidei hoc est proprium, ut in contractibus absit dolus &calliditas; hoc in bopae fidei contractibusna: xime & potissimum exigitur. Vnde contractus bonae fidei,quibus dolus dat usam, ipsi iure nulli su ni ,δρο eleganter , s de dolo, ι3, Prosec. Contractus vero stricti iurisi quibus dolus causam dedit, ipse iure valent; nec infirmantur, nisi actione vel exceptione doli proposita, dolo, C. de inusip. 36, de WO. d. ιγ eleganter, 3 non serum, Culari M. Ob λα/o, Tertio ex eo liquet contractus bon fidei pleniores & uberiores esse, quam stricti iuris contractust quod in omnibus bonae fidei contractibus, cum nondum dies praestandae pecuniae venit, ante diem agi potest ad interponendam cautionem, id est, satisdatimnem ex iusta causa, puta quod debitor labatur secaltatibus, Lin omnibus, is de iudic. t creditoresus depri. creae Quae cautio locum non habet in stricti iuris iudicus, i. quoties, qs siemel,ssis pecul. Cui at. libro OU 17, c. I is insae loco,nu. ao. ubi recenset nouem di