장음표시 사용
101쪽
ad ubiectu,namve requerer mesi ι Iecto, statem fides a nuctire posmus, quod raero abest ut hominieridie prandet. 9 verasar de altera quod 'falsa. Desiit uti unoctu cubat aut ex opposito raro in sit, o ribus ergo dutaxat corin entibusde futuraestequenter abest, et rodiens terram invenit quaestiopotest constitui bean ne eadem
besauru aut non requetrus inest, qua absit gem,an ab ea excipiatur'Ita. ut nec de una
sed aequaliter ad orantiber partese habet, earupos imusproferre.quias vera neque ut homo ambulari primus modus voca de altera qu Isitfalsa sed inrat indete
Tertia obseruandu est propositiones cptim freti in tres partes douidendo nam rvo gemessicut necessarias, remotas triplice ac solum quaestione mori a dupli ci argi disseremia leporis impor re posse,nam aut mento ad impoS bile ducenteprobat coclus sunt de praeterito aut depraesinit,vel des, Miem re M A In secunda imposivi rura ut homo est albus,homo ira bus,hs ei tendit illud ad quod arrumenta deduc it moerit albus praeterea aut uni desii biecto duplici alia ratione. Post emo quain im ad viliaemali signo etia niner ali affecta. par epilogi veriinem tenend.rtaco uit. ticulari aut nullo quod est esse uniuersales, Vr quaestionem igiturproponat prasiupponit 'particulares,aut indefinitas, mimias ho tanqua certum, Nad:cta legem in cunctis e
veri etD, O falsitate habeat uui reliquae rur. n tu rebus cotin enter accidere sidicina ista Sed de his adbuces certis, enum taliones ne es arto omnia euenire, quae Onora sunt; de Ue; ari,ac praeterito tales se,ur Petris quoi fissicives' stro : antecedens hoc 3-e albus Petrus ii e tactus,Dane ait ad emplo, si ex duobus bom n bas nus d. satira Ioannes romta 9 1s D bis enim mis Petrum utimum album, alius mur me s. aemi enim. natio fidererminata est esse albam foturum, nec Derit unum:
102쪽
is tiber I. neces tri . ct nullus contingens, quo situ Aserdum est.
f. Prus est albus, nunc prolata determ: Lim es et veritatem, in ' bde erat Petrum non re alse , si imp Neest nonsa re, necesse sitfuit rum si album nouergo contin ens. are eadem eri nec irram currectis ot bus futura, ct tablat tmhu sis casti an fortuito euentur sv Mh leriam ad virum bet cor t. Uens stilum ι anecessario esse tura quod imposi b. te est: uos itares haberer, tuque esset nessoriam do neque confultim lum de rebusfulms, luemdmodum sub consiliret Ioneis nou .r-- ortus solis futurus, vel Iuminatim eius, auq.dsimile ex his qua necessario, ac semper eodem modo eueniunt. obiectio. 1 autem qui stiam dixerit taem en clationem defutitro prolatam proximos
pore esse determinate veram ct mess ritum proximefuturum esse necessarium sed
ante an ni prolatam esse contingemem,
ct tunc pos e etiam Oectum conivgentem Respon ς' appellari Restondet Arist. nihl referre,qubd proxinis, aut reviatorempore profera r. Num prolata mod est determinate,
ac necessario vera eandem habuit ne. Diatem ante mille anstasprolata, cumpar ra
, tonuissutura, essectus pariratione necessar , fututidem non malles determinata nunc causa est, quam ante mille imos, Io etiamsi nonproleraru ab aliquo, erit necessaria enunciatro aut essectus , quempi- mulcatis quia propter miserum firmare, vel M'are,nihil nec tarts,aut omIntentia in rebus ponitur eis uase habent,us huel unciatumst. . obieet Si autem se undo dixeris, hinc αι, tales propositiones nullamprorsus Mere voritatem sed ambas contradictorias et Ualsas namsi iid est determinare verum, quod Petrusfiiturus est albus,neque etiam quod non est albusfuturus, erit truquefalon,
esse Di rim C rhrsu si negari falsa est, a in atina vera eri atque adeo bellum nazalefit sim quod si id spestitoru, non es efiiturum nai Ae bellum, quod
m. nate falsam, sed uid ferenter posse ham
libet esse et G.im, velfalsam, ne in pu btica illa adni itere cogamur,quod mi d . si autfortuito euentur: mst, nihil comi=Mei ter ad troilibet nihil quodsi consultationem caderepi sit, aut cito negotiam dum fit.
Quod autem absurda se hac ex dustis ostendit Ex prior quidem, quia certis: Ut iam nobus esse concessum Ioberum arbμ
trium, curus est deliberare de rebrufulmyu agendu vel non agendis, adntoici re ut sic vel aliter fami ct infrem ordinantur coisilia, haec autem aliquid esse conigenire futurumpras pontori circa quod ai ημι tones, correctiones, consita, arque electo ne versantur in postmorivero, qu/a tam in rebus iraturalibus, quam in arte conss rit in eandem veritarem experimur. In hisqv:dem, nam vestem incidi, aut non incidi contimens est,cumposit alteri,aut et B.
te co1 stimi ct tunc non siindetur O potest
etiam insiijoneperire quod autem inast renterscripotest, aut1um seri, aut sic al terve fieri contingens eis, ergo veredar rur in his rebus contingentes Ufcctus Atque etiam in naturalibus nam pisi bila est quod a quod euenit, nemirmulo nemquatuor diguis praeditum nasiι, ara etiam sex, ct ut plurimum quinquepraeditus nascituin aliquando πιamforI: rolore, si qMnda υ nau,quorum stemum conrim
103쪽
aut illo modo dissoni,hoc vitillo M odorect uniuersaliterprotulit, videlicet: ita clii qua
petia in oris' rebvs,ta marte quam natu cesiit uis extrinseco viodo, adprimu n. rm-ra constantibus Im te fecitis quidam ra secum non tenere argumentum seni: elimro eueniant qualessunt thesastrorurninue rur. Petruesse quando est, aut currere. qt
riones, aut requenter, et quὸd homo qu:m do currit, necessarium est ergo Petrsm est e, que gitis praed tu nascatur, aut etiam ad aur Petrum currere ab late est necessariuret tri liber, si ex libero arbitrio dependeat, quia est arg: virentuin ab eo quod Date sis
cendurn est enunciationes sim tutares desu es inpliciteris esse conti stra: ent, ecrtur, gn: cantes eosdem essectit coringen dum I d necessiariam, haec est prior Dies,non se determinate,aat necessario e sinci. o necessari ,eo se modo . pluanda adras,vel falsi s. nactation festa rq .Q.ι 'abit enim latio
luci. Maeci inviti a tandem parte capitis, miti absolute necessaria.hoc est, expropriab.tb: murenendam ex dottis colligit Aristoteles, rudine prae oculi ad subiecta,ut baina est a quam praecedentibus concluserat rationibus minat ulterasolum ab extrinseco ex in ad imp ibilia d centibus, videlicet aliter sitione,ctsiecundum quid,etfPmum css inena utatiombus de praeterito, ac praesenti re eo curremetiecessarias enunctatio l. ringem bus eritatem, auri id talem Secunda distincti, necessiri est, quidam .distis; ronrnaeri Alter inpropositi bus defuturo fiunt necessaria in se, hoc est ab lue companam in illis una ex ontradictoriis vera est ratione ad alterv I thoin nem esse .innnal, necessarιo, alter afalsa, in hos vero, neque aut Petra currerepro Irpore quo Irrit alia vim neque altera vera est nece r. o, neque non nisex comparatione adsuum oppositMetiamfalsa sed indeternunata ad veritate, ita ut res, q perpesiumpta contineeus est, aut starem que ut Iarius ostendat,c Onul cumisio opposito accepta dicatur nec veritas ctfal irasen. Miciarion: nece ita faria, 'IO p.rcto contingens si Petrtim alba atque contingentia eois ilem, a rebus I iis fore,2Pctram nonsore album stane his
caris dependeat duplicem modia nec ratis ruri accipiantur ieiusdem disiunctior- rerum, tam simplicium quam complexarum ma necestrarem/.:bent, non es enim colim distineu:t, de Us, ut in se siunt loquens, m gens hoc toturn, quod est Petri fore a uptu em alium rei complexae cumjuo Opposito nonore album/ed necessarium, non as ιη- comparatae ct totidem modo nec statis, trinseco aut impliciter,clim qralibet perse
at e contingentia enunctationum. Rem gi sumptri pars,cont:ngens it sed ex modo psatior inplicem esse necessariam dasius con 12rru accipiuntur. Erp.r estir tr odernii diit; h. tingit odis. Primo absolute quado ex pro arton bus.7rinquit;bet haru uen insiaz: eeu alta pria coi deratione talas est, vin poDiali num Petrus Diti rus e talbus Petras non te si h lvere, ut cor um: Alio modo uni res est Dinrtis albus,couti Meus es distan . t ιδι necessatria non expropyta conditione, sed ab sero, ubypotheticaenuncialio e e. r. rq extrinseco, hoc est ratione temporis,ut cur constituta, nempe Peἰrus fui trus est, aussu tepore praesciuifactus, aut exstentia Pe non est futtirus albus , nece tit e nisa tri actualis . ex propreto modo ressunt cotin ber, ex ipsi ne contis ictionis in Io , gentes, cumpo sentes 2 non est e,sied exco in hac ilistinctione necesitaetris p.rri ratiq-ditioile temporis praesentis quo mensis atti ne est vertim, quod in prima, videlicet amnecesaria dicω ιιιr,n.rmsi posito quodnnc vinentum non tenere a vicesit ille o sunt nonpossitur non esse, ct in rebus copte ista dis .incti, ad nec Sisarem sngularium xi Petruele, Petru .urrere,necessarias sit partium,iroatim valet Petri futuru
104쪽
imus albus,cum neces oras non trahatur ex ra habere, aut necessariam verutarem. Hanc parti Amr alma, dex earum cZ tinctione autem Philosophe Imra. O laudamus,ctctu isset,ppostis a renuciat des depra valde eo nenda ιs ιmn t nonsola vera x sem, a praeter ro er:a in materia cocingenti, in prim piis erae Philosioph a certa de determinare, ac necessari et eras aut Christiana irae valde coxissentanea, ct hvisat astipa intrinsseco,aut pliciter. sed ex reticis nostri temporis arbitri Idermem couitione. MisippositioneIeporis,osecvn rogemobus aduersa. quid ex n. i. riones erode tiiro,nidia Via V. M. V NICV M. prorsius determinatione veritatis habere r
rvr, 'a totu dilux .ex duplici coiradcto est prsens si ahuc contin-ria faeti m deteri .inate. χη essuri est gens einecessarium. mer m o hac est detιrn arto quasionis, Vos necessariumst. docuit expresosiersiis trem capitis. se Arist. dicens. Omne quod est. NOTABILE NICVM quando est,necesse est esse rego G ' Iis,in
circa expositum textum futurum alii gera egerit necessariis: quὸ tenet Atrati
rgis Aristot. in qua eoru coninae non potest aliter se habere, cum non posim,atqlie indeterminata critas proposio si ita non es,ergo erit necessarium. Dufia das .Priorist libreapserior natu Secundo repsegnas, id Iimul esse,=H3ν i' ilhq res: hiera est ratio. melchras nostra, esse, ergo duni gnonpotest non esse .erifer 'qua procedunt electiones,adnisit:ones. go pro tunc necessarium. Ex quibus inferre
ntia in uideliberis Radix plerier necessarium ex dir cto opponuntur . rati rat alis est, timis rebus nati rulibus,si nem viri que confideremus mecessarium poteηria adesse noesse ad hoc illotemo nam, est, quod non potest non esse contim do sexdum et in corporuus ad hoc,itia gens, quodpotest esse vel non esse contradi
prenda diversa acc:dentia materia is, apici lio potest non esse, ct dum est non potest, ib
105쪽
alim ex h1 f es,o quasi ab extrinseco verum est, quod in eodem insitam in qu enecessarii aDntrinseco es illud. qvod ex pro ad opera'rdum determinat, potes se nota ni natura est determinatui ad esse, ita ut determinare, ct quod in eoiem insitanti
non es repugnet, ut hominem esse rati na in quo operatur, potest non operarι non lem, aut ri em necessariti vero ex hypo quod ut tam est deter nata, post non thesivel ab extrinseco est illia quod ex pro esse determinata, velut tam operasvr nonnia quide conditione potest non essest Ea operari hoc en repugnat propter necestero quod siupponitur nec sitate incurrit, ut statem suppositionis sed quὸd simpliciter quod currens moueatur non est necessanum suis eodem instanti teporis indisserens, ab intrinseco, cumpo it qui currirndmoue simpliciterposui dum operara non oper.m,ri fucta autem hypothesi quod currat, neces euiu od enim loculiones a Inati reprι ora serium est quod moueatur ruate,inaua in Oerens conssideratur causa Et qwdem neιessariumsub priori accepti Lbera reseruntur Exquobus inedigitur asone ex directo opponitur cotimeritι est enim huc in eo insitant temporis, in qM operatur, contingens, quod potestis,o potest, esse, simpliciter esse tiberam,aut commstentemis in per prima parte distinguatur ab impos ex consequem essectum qu exsuppassione fili. persecunda ararcessario, Gacceptione prasientialitatis quoab extrinseco ape iero posterιori opponinur necessarium, latur necessarius. ad , α comtyens,stdpossunt in eande rem concur mk etiam patet argumerorum solutio respode direremare en m potest, ut illis qVod expro na Arisior.futuru contingens necessat tu esse pria nat culi enses ex bypothematis docuit non ab intrinseco dex φpositione, exfrinseco recessartu dicatur. ratio aut pro qua quas extrinseca ratio eius est Unde non pter qua in repugilar est, ut extrivsic negaui es simpliciterisa intrinseco corin ratio,vel condit ιo1m tollit,ireque m re gens, cum id habeat adhuc,dum sit ex coim naturam, uase res habet nyroposito paratione adsiam causam in eodem etiam iis io eu Quare obuio dubii sol umοηtrigem restanti libream ne repugnat esse s vlim ibit etia dum actu est,esesimpliciter se ex pro ter coluin eas ct ex hypothes necessarium
non potest no esse derern ara nec potesis AES TlO UNICA.ruru contingens iam non esse, ηm Ἐδη θ' An singu&res enuntiationes de D-
ris,mquose ad operadum der mitiat,yrtus tum controuersiain, qua in Aristoteles teti- natura ,1siderari, quam determinarioipsa it agitandam gradui faciens, einperanaut actus,quem ex determinal one elιcit in iugularibus enunciationibus de fatui ocoa- illo aut pri ri,ut indisseres consederaturas insenti determinata veritas aut falsitas, operandum, non operandum, ac vi potes insit: vel indeterminata,aut coiis usa duritas in Gra .ci .er pari Iccti. Et propterea iura cubiis autem coaluigentibus ia
106쪽
dubium id reuocauia Aristotele . nam de his quae intriat cita necc satia .am in taconi. stulit explorarii in est determinata iri habeteri ire uniuersales, pari: cularcs amsingulares s. at nec si aliae La nque de ciminate vela suta omnes .d sit in matella sint remota affirmantes Usae , cncgante, Verae; nec tamen de litibus libet co-t et 're inibos coturo uel fiam innuuit, sed de solis sugulatibus, atque sui uiis, tanquam ccitum piae mittens, nunciationes de piaesenti ac praeterii o dcterminate veras, aut falsas csse, atque ei iam de suturo, si uniuersales sint, particularcs, vel indefinitae, ac siue de conti: 3pcnti raro frequenti, seu ad viribaa. iis Cuius ea cst aperta ratio, quia praedicatum contigens raro, vel nunqlia ab uniuersis remouetur; unde fit uniuersales enunciation tam 1 sirmantes, qua negantes, in quibus pro citi ictis sino utar. bus distribuitur subiectuin fere seni percile falsas, particulares ver 6, aut inde filaitas, quo iuveritas ab uno,uci altero solum dc pcdet, sere seinper, cras; .
de solis ergo singularibus potuit esse dubiis,
Refertur corroboratur ima mitentia extrem,
Fariuinem pinio errarem nulla penitus veritate, auibui aut falsitatem cis concedit. Sed ne litras Vocat, qua Antonius Co . diib. vir doctissimus
is lib. i. sui'liae Ilionari qua 1 . s. dubio et adscripsit Aureolo,qui hoc attici luisse ArisO-iclem capiae pr. aesciiti,dii ira asseruit, non cite determi: late clas, aut falcis, quasi diccret nullam habere veritatem. aut salsitareincisa quod determinatum non est in se vel dii liquod singulare, inhil proasus potest se extra catis is, nisi dea Platonis iani superius impiignata vel ergo dctorminatam ver itatem, seu falsitatem habere existimandum est, vel in iliam constat a tuem determinatam cis non concedere Aristotelem ergo iacula aseas secisse, hoc est, veritatis, aut salsita: is x
pertes, crcdendum est, quod his argumentis probari potest. rro a tui . Veritas vel salsitas enunciationis accipitur per cosormitatem ad rem significatam, sed singulatis enunciatio de futuro contingenii non est consormis, nec deformis rei Perihermens. 3.
u , l. - L qua redue versantur extrema sente- M.tem aut a dc hera media prior quidem o-
p et t. non si actu in rerum naturas ergo respectu illius non potest accipi actualis veritas est enim in I Otcntia sua c. iisae sit cus continoens ad utrumuis sicut pol ci cile actu. potest etiam non ste eret ad Lucree- spectu esse potentialis, non plus confBrmitas, quam csormitas accipi porcst , imo neutra profecto, quia quod non est noni teri teste obiectum conformitatis, nec deformitatis Adde si placet talem cnunciationem,consor me inesse rei significatae aut deformem si primum admiscris, sequitur esse veram,ac determinate veram: si secundum sequitur esse falsam, d determinate falsam: neutrum admittit Arist. ergo iuxta mentem eius neutra erit appellanda. Secundo cotraria non possitnt in eodem Mumsi ibiecto simul reperiri,veritas autem, falsitas contrariae sunt; ergo nequeunt simul ei tamen unciationi conuenire si autem verit aliqria, aut falsitas concedaturenunciati Oni desinuro contingent incunctanter sequitur simul esse veram . aut falsam . ergo nec vera, nec falsa, dicenda est. Probatur minor, quia cum res significata indifferens siti adesse, vel noncse,in non plus ad virum, quam ad ahcru in determinata, nec magis rit ei consorinis enuciatio, quam desorinis; quare si aliqua nisi consorinitatem tribuatinis. iuxta illam veritatem aliquam non minus inerit et cformitas, atque adco falsitas; acptopterca. ae utrunque simul habebit, quod coris at esse iis postibile,vel neutra icerio. quod videbur necessarium. Post te ino, quicquid actuca in rerum natura,determina dum csscdcbct in suo ordine, Ni r .idu si cis o nunciatio haec Petivis leget, liqliam continet vetat alcm . crutatis veritas assii in rerum natura, proindeque determinata,conseques non admittit Ai isto in .icles; ergo sentit expertes piorsus esse totius veritatis ac falsitatis. .
Secundassententia extremaproponitIlr.
OPPO Si in prorsus cst secundasen tentia age
tentia, qua non solum velitatem. aut delet
falsitatem tribui his elissici ilionibus 22 ἡ:
ied determinatam idque piobald, lici or larem. aut
107쪽
xx b*xnte phaae, carundemque iiiiiiciatio tui in natura. signentur per singulares enunciationes sub ν ' Viri Et qliod ad .Liri attinet duo con nudi Pri tali scindeterminato, in determinata quo mu i periities ad diuina inscie:itiam, de qua que hia3cbunt veritatem eaedem enunciari
iam aperte sacra pati in doce Deum opii ncs. hoc inquam non satisfacit propter duo. thatis .mium ab aeterno co elicuissic futuros et se hiis, primit. Qua vel Deus cognovit hos effectius eosdemque per si neu laia: en unciatione de eis futuro vel non sitimum admiseris. su uro contingent praenunciasse V patet cum notitia et iis uerit ab aeterno determix est ii a. Reg. ii. Cerati. 7me enim an rtent cordia vestra, nata, sequitur cognouisse eos esse determi-
ut sequam ni eos allina Ioannes s Sive nar surii roria que adeoc nunciationes eosue. ιι alitis missminei o Tlim accipietis. Et ca s: gnificantes determinatς veras.
n. r. a. pit 6 cum m et, Ma ventu i ment. vi fare Si vero dixeris non cognouisse eos esse di eu Re rem, e Ae demuni chrastus suturos, sequitur plane nec eos vadisse pra pia dixit Ilairo Prio tuam Iam bis, ocem ciues cui dens namqtie conseciitio est,Deus dederit, ter me neges u. caiiod i aeterno o vidit ab aeterno opiis liberum Petri, ut sibi gnoui se, seu praedixit in tempore inanile praesens ergo determin Me cognouit cile fu-1tum it u turun 1 quia futuritio per ordinem ad prae Ex quibus plane sequitur similes eriuncta sentiana accipitur, ut mox ostendetur; quotiones,defuturo determinatam habui vo carea determinata praesentia infert determi-ritarem, cuir. Dcus cerid. ac determinate eas natam futuritionem. Ex eodem igitur quod cognouerit trecenim de rebus, aurenuncia asseritur, Deo extitisse ab aeterno praesentestiouibus qui di iam cognosdit, iim in eis efffectus sunt ros insertur necessario e sc non sit, nec aliquid, in quo aliqua ratio aeri gnouisse, ut determinate futuros .in ex contatis non reperiariir, cum verum sit adaequa sequenti niuaciationes defututo eos signifi- tum obiectum iitellectus, falsum autem ni cantes ut determinate oras Consi ima hil sit, nec nisi per oppositione, aut negati Secundum,quia ut sancti Patres affirmat tiri ei sanaonem veritatis cognoscatur ergo si s miles Ic ratio spsa suadet, non ideo futura contin Ehorum a cnunciationes nullam veritatem continent, gentia sunt, quia cognoscuntur a Deo perno a cognoscentur a Dco, Jc si non determi scientiam visionis sed ex opposito. ideo cinnatam non cognoscetur determinate quo gnoscuntur, quia umi non ita, et creariiratrum utrunque vel bis sacri textus contra sint caula Diuinae scientiae, nisi fbrte secunx, et pro dum illationem inquatum eam necessario Fheli, Secundum veto non est miniis notum,ui inferunt iam si situr, necessa est a Deois delicet easdem enunciationes cognouissici ae nosci; ergo praesupponitiatur Diuinae scien- pro .ulisse Prophetas, ut Sacra pagina veteris tiae nosti ni od intelligendi , quare si ut Instamenti passim docet laud dubie quin iam determinata ad esse cognoscuntur, ex ex reuelatiorne diuina quod fieri non posset, determin Mione proprie caute proueniet eis nisi determinata veritas eis inesset; nam in determinatio, ac propterea Viperenuncia determinatam,seu confusam veritatem de tiones designantur, erunt determinata v terminate ac distincte proserre periculo litatemque determinatam eis conserentian- falsitatis ac mendacii expositu in est. Neqtie tecedens huius argumentationis probatur, fit fatis dum a quibusdani dicitur,Deum qui quia scientia visio itis speculativa est nostrodem cognouisse,ac praedixisse futura per sin modo intelligendi.practicam praesuponens, gularcs, nunciationcs in quantum ei fuere perquam res fiunt, quae cognoscuntur ergo ab aeterno praescntia,quae erra in protulerunt e consequenti prae supponit iam factum.
Prophta ex Diuina reuelatione, quae parii obiectum creatum quod cognoscit, sub quocipalio quaedam est ciusdem scientiae; itaque comprehenduntur sutura contingentia: prae' ' nec Deus ipse nee Prophetae tale iliactu . ter quam qu bd realis praesentia futurorum, ut contingentes futuros cognouerunt, sed in aeternitate secundum esse reale, mille im- tanquam praesentes Diuinae, atque aeternae plicatur dini cultatibus, ac propterea non est cognitioni triam . si v suturi accipi'ntur, Grinnitendum. . non subduatur cratin cognitioni, quia incet Secundurn argumentorum genus, Phil
108쪽
iz- - sophicum eli, ex propria conditione ea contingens conuelli subiecto. eenseturn
τί 'i V iiij iniit, enunciationuin procedit. Tempus cessalia saltem ex suppositione: ut expresse
,sui, enim praetexitum, futurum regula ui per docuit Aristotcles capite praesenti , in- M o. tempus P .vsens ita VPraetervum tale si, quiens Omηe ει od eri Dido est, necesse est quod aliquando fuit praesei:s, di futurum eqse. Est igitur a sortiora determinate veraιso. quod aliquando erit praesens ergo enuncia pari ergo ratione enunciatio defuturo,cuiustiones de praeterito. fulvio regulantia praedicatum etiam contiligens, aliquando perenunciationes depraesenti quantum ad arti ibuetur subiecto depraesenti erit neces- veritatem. falsi intem; quod ex ipsarum sario murra ex supposition quod idem est. etiam conditione constat; nam veraenun ac si dicamus praesens necissario st praeciatio ea est cuius praedicatum inest subie sens fututum necessario est suiuium et eritoto aut ab eo remouetur tempore perco ιῖitur determinat vera nam si eius signipulam designato; ergo ei iunctatio defuturo ficatum necessatio ac determinate ut vera erit: spiaedicatum conueniat subiecto rum est ex suppositione eandem ipsa con . aut ab eo remoueatur iuxta conditionem ditionem subire dcbet, quantum ad veria situri temporis quae talis est, ut pertem ratem. pus praesens reguletur quod st dicere, ve Tertium argumetum accipitur GaItero ram esse si praedicatu mitis subiecto aliqua irincipio ab Aristo: cle expressis capite pr
do depraesenti, falsam vero si nunquam senti ab eo ad res est, νε Immest, vera suturaeo quibus plane se determinationem ea fa aenunciario perbibei Q. Quod licetinenti.
rundem enunciationum, quantum ad ve clationibus de praese iti dumtaxat expresseritatem ab eodem praesenti tempore sic de uitelligatur, certui est secundum eandem pendere, ut illa censeat iu determinatam ha prisportionem nccommodari enunciationi 33. here veritatem, quae aliquando erit deter laus de praeterito, dc suturo. Ita ut ab eo quod mutate vera de piaesenti scd omnis piopo Ira fuit, vel erit. VeI aut falsae censeatur; exsilio singularis de su uro contingenti vera quo statim iii sero ab eo quod res det et in est de praesenti aliouando, aut ii unquam nata est .suit, aut erit,eaiacm, nunciationes ergo priorem conditionem habens erit de esse determinale veras, aut falsas; sed res si- terminate vera, posteriorem cloderermi gnificata per enunciatione de suturo deter-
itale falsa. Quod se potest confirmari, de minate erit, aut non erit sit si Petrus di explicaris mul integram significatum enu tabit, erit determinata, sin miniis non erit clationis declinuro se refertur ad tempus deierminata imo neque ullo modo vera. praesens, nihil aliud per eam enuncietur aut falsa determinale censeri cbei di si id quam quod aliquando praedicatum nun negaue iis, poterit a contrario selisu truncinctabitur de subieci pro praesenti, tempore modum confirmari. gratia exempli. en iniciario haec, reirm di in Quisquis ambiguum aliquid determina Conei iasu hoc sibi vult, quod aliquando verum te contigisse, aut futurum esse affirmar salsit, de rabem Petru disputat Ande si ali iam enunciationem profert cum opposito quando disputatio de praesenti Petro con modo se habere rem designet ac, cre se ha- veniet, vera erit: si nunquam, fessa deter bet, scd enunciationes singulares destitui ominatio igitur eiusdem enunciationis desu determinate anirmant aut negant aliquid tuto penaebit profecto ex determinatione esse, aut non esse futuriim, ut Petrus dispu-μ eiusdem de praesenti ita ut si haec fuerit de tabit, aut Petrus non disputabit; ergo eadem terminate vera de praesenti determinatio ratione, qua dicitur no esse determinate venem quoque habere censeatur subsorma fu ras, vel salsas probatur habere deterni in turi: patet autem de piaesenti est e deternia tam falsitatem . cum nunc ictu tanquam natam, dum disputat Petrus; ergo determi determinate futurum quod indcternum. nata quoque fuit in veritate de tempore su tu. nest.
109쪽
nate veras, aut falsas si solumque Ic5muni hac regilla excipiedas fore singulares.
D. Vnde fit ex his si tradictoriis, Om- homo disputabit aliffa homo non dijutabit.
nam es determinate saliam.&alterama terminate veram. Supponamus ergo falsames uniuersalem, quod magis est rationii
sentaneum.&tu ac necesse est dicere, partiaculatem esse determ i nate veram, cuius Veritas iuxta summularum mulas per ascensum tisiunctivum probanda est.per singula tradeterminata discurrendo, quousque ad aliquod perueniatur de quo determinate verum est quod disputabit: ecce tibi singularem propositionem de futuro contin-- genti xerminate veram ι radicatur satis
zzz sic si una aliqua singularis vera sit ad veri
tatem particularis non quidem determinatam sed quas amam, seu confusam plane salsum esse constabit. Si ad memoriam reuocetur discrimen inter confusam ac determinatam suppositioneni rilla etenim non permittit de aliquod terminato singulari enuciari subiectum, aut praedicatum confuse supponens haec vero necessario id postulat prii mim ostendit praedicatum huius enunciationis omma homo est
vi imat aut subiectiam liuius homo est species. de quibus notum est de nullo singula i determinato enunciari: postremum haec aliqui
homo δι jutat, ius subieittam non de aliquo singulari,a e, aut confuse sed de aliquo determinato dicitur: ex eo probat ut veram
esse. aut si de nullo determinato, probatur
salsa, quocirca indefinita propositio determinate vera aliquam singularem determinatam postulat. determinatam veritatem Amri res h N ntem.
se . a 4nc sententiam secuti sunt Seotus, in Putioius pri in distinctio. 3 quaest. r. f. Laetinnenia
principalia Bonaventura distinctio is artic. r. quaest. . ad primum Ricardus artic. r. quast . . ad primum Gregorius quaest. r. articul. a. Ocham. quaest. i. ad piimum principale G istac quaest. . artic. i. not tali 7.
Marsilius, inquast 4 . ad tertium principale. HOLot in z. quast a. articu - uagister Sotus, ii caputo epistolae ad Romanos, Iari circa finem Coidub lib. r. quae-ionarii, quaestio. dubro 2. de ex ira oder-nis,doctissimi viri nostrς Societatis, Dochor Franciscus uata Σ, opusculo de absoluta sucinia saturoium contingentium cap. num. s. Pater Gabrielvasquea di*utat. c. primae partis cap. 3. tom. t.
Messita nimia veri ram, a Uae ii remicomedens en claramilia de fumr cintingem sed inderern - ΜεDI sententia inter praefata γtrema,aliqualem veritatem tribuit his enunciationibus . non tamen determinatam sed confusam aut indeterminatam; ita ut ex duabus contradictorii Petrus disputabit Petrus non disextabit, neutra per se sit determinate vera integrum tamen disiunctum ex utraque conflabam Petrus disputabit vel sen disputabit determinate,
rum, ac necesi arium. Utrunque autem hoc modo explicatur. Cum futurum contingens, quandiu futurum est, noli sit extra causas sed in earum potentia contineatur, sit neque determinatum esse habere quousque causa libera se ad operaudum deterini naue rit nec ut quidpiam determinatu per enunciationes singulate significari Meum verit. Is enunciaticinu ma re significata desumatur fit similes enunciationes non esie deter minatas quantu ra ad veritate nout sal, sitatem; sed quasi iii differentes ad ut Iunque. .
ita, ut sicut verae, sic etiam festa esse possisinti quod est solum esse veras,aut falcascon fusa quad. am ratio ie,4 quasi ii potentia ad
Nihilo. ninus ex uniuersalissiniis princi In
pio necesse sit de quolibet veram esse amr-
sibile. quod ide simulati Jc non sit; atq; adeo omitim
quod eadem res si fia: ura Ie non sutura, ne veri oncessario sequitur totum disiunctu, ex duabus cellati enuiiciationibus singularibus oppositis conflatu determinate verum esse, quia determinate verum ac nec si arist. Di*Maiienem Petrafuturinnecte, avi κέbιm Mn.Veritas itaque civiussi bet partis per se sumptae, indete minata est, ac potentialis, determinata vero actuali atquedistincta totius disiuncti. Haec sententia sic explicata videtur expressa Aristotelis capite praesenti, ut ex vetabis.&exe textu totius capit:s intelligi potest, atque etia ex antiquoium intei pretum erepotitionibus mori
Porpaerii praesertim, Alexadii, Ammonii, La D. omae, eam sequuti sunt AIbertus
110쪽
M.tetntas. . lib. de interpretatio ire, tractatu deos potiri O:ac, cap. q. Ambrosius ath M l. nus, in opuscul de veritate nunci. uionum. Loaatuetisses in scholiis hiatu capitis, o Cordinalis Toletus, ib dem quaestione unica. aliique probauit Aristo cli salac po- tisii in uiri ratione ad imposibile aceti triRnod deterini irate voviri est necessariuria existiniatur sier o propositio lingularis defuturo contingenti determinate v. h. est: aristot. ra Erit quoque necessario vera unde fieti uiuia tio deduc moinia necessario euenire. Ita ut non posmi impos sint non esse futura quare nulla relinquo ur ubertas nee locii in habebit consultarit , aut
deliberatio, quae circa actus liberos rideterminatos, ad utrum libet cor ingente, versantur quaecum non solum falsa staphine absurda lint sequitur tales nunciationes non esse veras, aut falsas deterini nate. Huie fundamento, duo alia addere possumus ex propria natura,' conditione eL R fectuviii liberorum, aut contingentium desumpta Primum es, atque inordinessecun dum singulam nunciatio de praesenti. etiai materia contingenti eo ipso subddcterminate vera F, censetur necessaria, quia quidquidcst, quandocst, necesse e si eisi glatia exempli,si verum est Petrum duputare, eo ipso eu neccitarium; siquidem disputatio eius iatri praesens, non potest non elle extra causas, par ergo ratione, si nunciatio defuturo contingenti determinate vera sit necessaria erit: nam dii: ti aliquid est subiitu πιι non potest non esse futuruna, quare iacccsatio est suturum, nihil ergo erit contingens futurum, scd omnia neccillario euenient, ut prununtiunda inentum intulit. Tuadam Secundum&inordine teritu: Ab eo q rodres est, vel no est vera, aut falsa clauciatio vocatur, ut a spe Aristotclcs in hoc opere inculcat sed effectus contingens, quem enunciatio defuturo contingenti significat non habete si determinatum; eroo neque enunciatio ipsa determinatam habet veritate ira, aut falsitatem. Probatur minor: nam caeterae se patentra effectus, contingens significatur per talem enunciationem non ut praesens,
sed ut futurusci non ut iam actu existens, sed adhuc in potetitia suae causae, d causae quidem liberae nondum proinde ad operandum dete rixit natae sedouae sicut determinari potest: si e etiam non determinari; ergo
futurum non habet esse deterinatuna, sed Per hermen M. 13
iam prae senteiri,ac d terminatam, sed ut fututam di solii ri': ibin re racile in sua causa.
hoc est,in voluitate Peti l bcra. nondum determinata ad displitandum ergo signitiscatum talis enunciationis indeterminatum aest, i: a vi possit sic, aut non bile, ix consequentii .ideterminx aeri vcritas eius mea clationis.
ECISIO huius controuersiae ex dum uria explicatione maxime dcpcderi titilia
primuin i , quid sit detcrminataveritas maria ex hoc non erit difficile intelliger quid sit propolit mnem habere, deter-mmatari ver uatem, rari conccdenda site nunciationibus, singularibus defuturo conting ti, erit autem de rei minata vcrrra si
distinc a sit. N actu. ilis. Distincta quidem ad Quid fit v. disserentiain confusae, que reperitur in pto crimpositionibus aequi uocisci quas distinguere Moportet in diuersa sonificata, ut verae, aut falsae censeantur, nam clu.is suspensae a veritate caenisentur; actualis vero, quae in ordine ad actitate sgnificatum accipiatur: nam si sol uni sit in potetia indisse lenia, nullam h bcbit actitalein veritatem, sed a veritate etiasuspensa dicetur: actuale autem significatum enunciationis dicitur, quod actu, atqueextra suas causas cn, non quomodocunque sed iuxta tetra pus per copulam importatum, ii aut si propositio sit de praesenti actualem, acdcterminatam verita leui habeat, si res significata tempote praesenti existat, de sis de praeterito ei it etiam determinata eius aeri tas. Si eius significatum aliquando excitcrit. licetnrodo iam non extet; si denique sit defuturo, censiabitur habere determinatam, ritatem, si eius sigilascatum extra suas causas aliquat, do fulvius risit Gratia exempli. haec enunciatio, dolorie: urcrvi determinatam ha bc veritalcm, quia licet ocium solis crastinias, nunc no extet, extabit aruemlcmpore suturo percopulam importato: Opo
tebi igitu duplico enunciatiotae in des truo distingucae. Sicut etiam de taeterito disti