Logica Mexicana siue Commentarii in vniuersam Aristotelis Logicam. Autore R.P. Antonio Rubio Rodensi, Societatis Iesu theologo, ... Pars prior posterior. .. Logicae Mexicanae siue Commentariorum in vniuersam Aristotelis Logicam. Autore R.P. Antonio R

발행: 1605년

분량: 561페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

Liber L

scare debet certam naturam aut personam. vel utriuili simul; sed vox in rinita nihil horum certum designat non leotici a noti bovem, aut asinum, sed omnia, singula, subquadam confus a ratione deficit ergo a vera ratione nominis. secundo verum nomen repraesentat in tellectili quid te sit, vel certe luido conueniat potius viam quid non sit aut quid non sit ei attribuendum,sed voces infinitae potius repraesentant, quId res non sin . ut non ho.

mo illud deformali significat quod non cithomo, nihil aliud determinare importaris. neque enim dessitat, quid sit leo. aut bos, sed solum quod nolint homines, ergo vera nomina haud quaquam censenda sunt.

. uii idquid sit de diueis signiscatis mate

s leuit, , di formali infiniti nominis de quibus

mox dicemus, grauem patitur dissicultatem aliud nempe quod nomen infinitum, verum sit, ac legitimum signum, cum non sit

mentale,aut criptum, crit verum,aut legit muni signum vocale erit etiam ex consoquenti vox,Vere ac proprie significativa. non naturaliter, ergo ad placitum, ine tem-

pore, cuius nulla pars separata significatiuit quare erit verum ae legit linum nomen, cui intestra definitio conuenit, quod enim a quibusdam particula finita in iecta adduntur,iam fuit a nobis restitatum, quanquam finita addereriir, non nisi ob defectum significationis quem non habebit, scd veruin est ac legitimum signum. b indo vox infinita non potest aliara. tione excitidi a definitione nominis nisi propter modum significandi impellectissimum in duobus consistentem. In primo quidem, quia iiihil determinate significat,

in s ecundo, quia nihil positiuum sol maliter,itam. de cunctis rcbus ab ea, quam nomen sigilificat dicatur, ut non homo de cunctis piae ter hominem non tamen sub ratio. ne eorum positiva. id negativa videlicet. quia non sunt homo: itaque vox non homo, consionificat lconem, quia leocst, scd quia non . hoino nec signineat naturam leonis positivam ut talem. scd p esse, ut negatimnem hominis claudii vcl tu nove ibo rem explicemus, solum significat negationem hominis in ea. Vnde tit nullamcntitatem. nullam nariaram im nullam rem signis ficare soluti aliter, scd pura in negationem.&biae desumpsit occasionem Aristotcl. -- Perihermentes ludendi illam a definitione nominis, quia

cum permodii negationis significor omnia.

pura negatio unius rei, tam non enlibus, quam entibus conueniat. de culichisen unci bitur, ac pioptet a rario ne nominis exes

detur. Ex quibus euidenter sequitur esuis deiidam esse a ratione sgni: nam si verumae legitimum signum cst , quod aliquid intes-

lectui repraesentat vox infinita non rcpraesentat aliquid intellectu sor maliter, sed solum negati oriem alicuius ergo non est verum, ac legi. imum signum, nisi sorte secundum aliquam similitudinein sicut figulam

hominis hominem , eamus.

Et hinc demum intelligitur, quam praetonaturam, di modum significandi vocis infinitae sit. primum illud.quod M.tgister Masus docuit videlicet vocem infinitam de in atmtiali significare rem illam, qua negati ire deformali vero caeteras praeter illam, ut non homo de materiali hominem, de sor mali vero bouem leonem, di quascunque alias epotius enim dicendum est deformali solam

negationem cuiusdam determinatae n. Ituraesgnificare. quamcunque autem rem positiuam, ut post tua et materialiter vinoah

mode formali solam negatione minoinini leonem auterra, bouem quamlibet aliam rem existe tem aut possibilem seu etiam impossibilem materialiter quod piobatur euidenter,'ilia solum eam significat in qu , tum cadit sub negationem hominis , cuius comparatione piopria eius natura materi litet se habet. Et habemus exemplum appo-stissimum in albo, quod desorinali solam albedinem gnificat, corpora vero in quibus inhaeret materialiter,cutus ea est ratio. quia solum ea fignificat in quantum si labbedinem cadunt aut ab ea denominantur: idem isto de non homine censendum est.

Verasententia exsica T. NO TR A sim sententia tribus as rimaas.

lertionibus explicatur. Prima est: Milo. vox infinita, nihil de tornaal positiuum significat, scd sol.uri negatior: talio.

ius quamlibet aut in natur atri aut cinio,

stivam non nisi aberialiter in quac mi in cadit sit eandem negat lonero. Secunda, non est velum ac legitimn s. euntis signum sed similitudine eiu , tenet, a quan fetum tuin negationem ac si aliqua de'sitii csset. impoέtata

32쪽

- importat utraque Esertio praedictu ratio PD 'esse. Ex quibus duplex illini vulga umni biis emeaeirere istet ita apud diu inviti stas receptissimum marrauit Ni postrema lureoptimo excitisa est a ratio ptiocii iu::1. Propostionem antrivatinam ne aedesinitione nominis.quae praeter vel ba de subiecto non supponente, hoc est, non Aristotelis expressa oc commune ni omni u existente in rerum tiatura toeupore per co- interpretum vocem . praefatasque rationes puta, designato esse falsam Secuti durat se probari potest ex doctrina tradita nomi a propositione de tertio adiacenre ad propo et na, dc verba ex propria insti .utione in con tarionem de secundo necessariarn esse conseditione ordinantur ad eonstituendam pro cutione exempla uiri ni, ut Adam eth ut positionem doctrinalem, hoc est, ap:am Amichristus est exeat plum secund ut i ead syllogistinum,in demonstrationem, qui trus est albus, ergo Petrus est. , et idem bus mesiis doctrinae a scien tiae traduntur, vel bis tale arguiuent una de in ip Hest pro- sed demonstratio ae syllogismus talis, ver positio de praedicato infitiato, nisi co ruta Iit suitur circa rem aliquam, de qua doctrina, al: a negatione assecta, est si irin. albi ira ergo vel scientia. aut certe opinatiua cognitior praes appotii subiectam esse, quare non poditur, ergo tales oportet esse propositiones sediti praedicari de non entibus, aut inpositi taliaque proinde nomina, desuesta Ccqulbus 4:libus, sed falsum erit eunticiale Adam est componuntur per quae res aliqua significe ruoa homo, aut china era est non homo, se-tur, aequa doctrina,scientia, aut Opmio, tra inueretur enim chi ineram esse in rerum na-di possit, quod vocibus infinitis ab ' diabio rura, si vera esset, lini non sir salsa erat non quadrat . nihil tale per se ac sormaliter propositio cum sit affirmativa delubiecto

soniti cantibus, sed solam negationem ali non supponente. it ergo vera ratio.ae nominis plane de Duo haec testimonia Aristotelis, quae o C eil vi sciunt posita plane videntur: conciliat Magister bo-Pri: num argumentum ad secundam par tus, dicenses: ud esse, quod uomcaiiuiniturulem quaestionis, nos vocat iiiquirendum, an gnificet tam ea quae sunt,quam ea,quae non infinitum nome, ramdc iis .iae sutri, quain sani possibilia, vel imposi:bilia. aliud quod de his quae non sint: tam de possibilibu . de cunctis in propositione velificetur pra- quam de impos,ibilibus criniicietur. mum namque verum est , ab Aiistotele intentum cap. praesenti. Securidan a ate in

Dubitum Innameir vitura dei publIbiu plane falsum pioba ur ex posteriori libis.

a. ue, ac post bibbru nunc.e ur, nam de his, quae non sant, vo impos ibi ha sunt, non potest diei, nisi inpiopoli: oneti zὶ ἡ IV affirma tuam dinem licet ex affirmat naa, Me subiecto iam scippo ente. M si ii i orcssi rum aeria parte Aristotcl cx his atque adeo fusa nec miru i id vid si d.. bcr.

solucione cap. vltimo differeti iam consti do significat, de quo tamen no . vera ficatur tuens inter propositionem despraedicato in in propositione desectu existentiae auualis,

finito. negativam de praedicato finito, ex quatri reqilirit subicctum, ut scippo: uredica-

eisdem ternatius Oonstitvias, se impugnari tur in pro posita one, atq; adco, propolato potest Hoc interest inter hanc, S: illain pro affirmativa, in qua de eo d. citurica sic uiupostione .n, quod piopositio de praedica vera sit. Oppositum nihilominus tenet ex.

totii finito, cu ri sit affirinalitia, no:icstve presset. Thomas in his commentariis curira, nisi subiecto existente in rerum natura, Boetio, d Ammonio, quos ipέemet retulit sed negativa vera esse potcst etiam non ex Uisceve ibis. Imponiturno homo a nega tonebo stente, ut si dicas cst non album lignum, minis, ra aequar ιι et dicitur de emri r noueme,

piae supponis lignum csse, si erod: ccrisui unde non boma potest dici inisserenter. Et de eo

gnum non est albuin minime. Nam etiam quod ηο est ii rerum natui a. ι idicam: bi-

33쪽

ltione infinitῖ nominu euidenter eli Aram

tenentiam in oderni sere omnes, vel ba Ait stotelis haec stitit. Non hema verὸ non est nome.

AristoteI quoniamimiliter in quolibet est , quod est,

'od vest, emitae no solum significati nem sonant, id nunciationein infinitii minis dbiicientibus Ratio autem potissima ex intrinseca coditione eius leni haec est,quia id in discriminis inter propositionem afErmativa ira deri aedicato finito, infinito,

quod praedica: um finitum ponit aliquam

sormam, aut lationem positi iram in subiecto, ac propterea existentiam illius actitate rapostular, aut certe veram cssentiam, licet iaci existentem, cui conuenise positi infinitum

vero nihil ponit circa si ibi elium . sed solam

negationem alicui iis pura autem negatio,

neque existentiam postulat, neq; essentiam, er Io de ii on entibus. ac impossibilibus enuu

c sim plicatur amplius,5c confirmatur simul, nam dum dicimus chimeram eis non liO- minori, non amrmamusesse aliquid, neque habere essentiam, scd negatio ra hominis tali monsti a nobis ut impossibili conceptoqiradrare quaecum nihil ponat, non petit eam esse, nee sie ,ossibilem Detiam si 16. velum est eam non esse Iiinpliciter: si verum estini iod sit non ens, verum erit, quod qu.

non homo, nam sicut homo est inserior ente, sic non homo est in serio non ente, hoc verificatur de chim era. ergo dc illud. Secutido praedicata contradictoria habent immediatam oppositione ergo de quolibetente, pulmo ente necesse est alteritin illorum enuticiari Sed homo,&non homo sunt praedicata contradictoria,ergo necesse est eorum alterum de chimera, vel quavis aliare imposisibili nunciati, non enunciatur homo ergo

enunciatur non licvno: nec armamentum ex

Aristot testi incitu desumptum conuincit

oppositum, nam propositio affirmativa depraedicato infinito duplex est, una depraedia caro pure infinito, alia depraedicato non pure in fini: o, sed quasi mixto extermino finito, infinito. utriusq; exemplum possumns in eisdem terminis dcsignare, prioris qui M.

ut si dicamus, lignum est non album, posterioris hoc est lionum non album Litavi ex parte biecti noni demolistrativum ponarur,quasi sensus sit, hoc.quod demonstratur, est lignum no album .est autem latum discri-

incutiter utranque,uam cum praedicatu pila

re infinitu, nihil ponat in subiecto praetern

gationem alicuius no praelii; poni subiecta esse . sed nee esse possibile, vinde nec tenetua ea cosccutio ad secundu.ut si dixeris lignum est non album, ergo ignia in est:praedicarum

auic mixtum licet ex ea parie. qtia infiniturii

nihil ponitu subiecto caeter uex parte finitialiquid ponit.&quidem quodno pertinet adessentiam si ibiecti: nsi est enim deessentia res demostratae vitalis. esse lignum, licet re ipsa, quod demonstratur sit lignum,unde praesupponi aliquam exissentiam eius, alioqui fallaerii propositio affirmativa enuncia .hoe est lignum non albu, si non sit in rerum nativa. m. Arist. ergo loquitur de propositione depraedicato infinito mixto, quae absq: dubio no est

simul cu negativa non requirente ad veritatem existentiam subiecti, quod de propositione depraedicato pure infinito de qua ibidem est sermo etiam cst verim , ideon gatiuam inseri,abeaque insertur, bene enim sequitur, lignum est non album,ergo lignum non est album: atque e conuerso, lignum nori est album, erpo lignum est non album, α utraque veracit etiam ligno non existenter

inro etiam si non esset possibile. Et in illa duo axiomata deducta uniuersi Paelilia exponamus, alia distinctione viedum est. nam vel praedicatum propositionis affirmatis per se conuenit subiecto aut no per se. sed accidens eius est, vel modum accidentisa bet. quidem si per se conueniat, non verificat ut de illo secundum actualem existentiam, sed secundum naturalem ac necessaria eonnexionem, quae cum nullii tempus de iter minet, sed perpetua sit eodem modo semper se habens, propositio qum lcipei uxveritatis esse dicitur, & copula a tempore

vesanint absoluitur eadem extrema noni iungens troilla tempori disserentia, si vero non conueniat per se praedicat uan absqtie

dubio coniungitur sit biecto, ut actu existenti. quia accidentia non inhaerent, nisi in subie sae cto existenti, copula propositionis,prod terminata disserentia temporis ea conii itiquare ad veritatem eiusdem propositonis omnino requiritur, ut subiectum supponati hoc est, ut significatum eius sit in rerum ira tura tempore per copulam importato: Uic qui salsa erit propositio, d de hoc genere pro .

positionii intelligitur ut tuque axioma Nocefatia est enim consecivio in his a propositione de tertio adiacente ad propositione de

34쪽

secundo. ut si dixeris homo est albus ergo homo est in eisdem etiam alia est propositio affirmativa de subiecto nota supponenter neutriam autem iiitelligitur in propositionibM primi generis, aquaru in verit

tem non requirit ut extremor utri suppositio: cum non mutun an π secundum extilentiam, scd solum decui: tam necessiariam connexionem, ae propterea nee tenet Osecutio. tertio adiacente ad seccdum si dixeris:homo est rationalis, ergo homo est equus est Iinnibilis ergo equus est, haee distinctio ad propositiones de praedicato infinito appli- eanda est aes endum nomen infinitum, per se significare tam entia, quam non en tia, tam possibilia quam inpossibilia quibus negati alicuius formaliter significara per se, diae aliter conuenit unde sit propositiones de praedicato infinito, siue de subiecto posiibili, aut impossibili eruan-eientur, esse necessarias ac per se N. 4n quibus copula non coniungit cxtrema ccua in actitatem existentiam, sed secundum

naturalem con xi Oilein extremorum, nec

pro illla ten potas dissilentia, sed absoluitur omnino tempore, de perpetuae veritatis propositionein constituit, in qua neque extrema supponere neces est neque consecutionem caere a tertio adiacente ad secundi im vera est igitur in iisdem propinsit, ni maliva, de stibiecto no supp nentri ut chim cra si noti liniamo aut chi- mera si ino: isti uin, ex quibus non licet inferre, quod clii mei sit, cum non si iuverae secundum existentiam sed propter necessariain extremorum connexionem.

Diueis autem ratio est de intelligibili. aut imagines ili cxvna parte ac denomine n sinito ex altera, ut primo illi argumento ac principali stat satis nam duo illa nomina naturam positivam significant ab iis potentiis intellectu S imaginatiua potentia perceptibiletu, ut proprium, & adaequatum obiectii: a sub quamo: eatia aut impossibilia eatentu comprehenduntur, quatenus ac si aliquid positiuum cssent ac apprehendi tur vel certe in quantum negationem illius continenti ad ea iidem namque poten tiam pertinent opposita: nomen autem infinitum nihil de formali significat praeter

negatione iri alicuius rei, ut iam ostendimus. Dine habet aeque de entibus ac non enlt

bus dici aeque de possibilibus ac possibi

ybus ac propterea merito excluditur aratione nominis, itaque non tam propter ute

patentem significatio: em quam propter modum significandi solam negationem dc nihil procius positiuuna. nisi materialiter.

Dubium, o transcendenna nar sposus ξC Dub argumentum H iam tangit

difficilitatein a natura infiniti nominis non alienam, an videlicet ex biis parti-euIaribus nominibus adiuncta ne Ia. ione. componatur, vel etiam ex uniuei salissimis, ut exente bono desulio, atque id genus alii quod aliisveibis inqua solet, an uniuersa-IEstina nomina, quae transcendentia vocantur,possint reddi infinita, dc videtur idem ar pior, regumentum, negantem parte iri conuincere, sit tinam sad ratione nominis institit petriint v nuper Mf:ii tu nest, vita de entibim,qliai de non entibus sit nunciabile, sequitur praedicta no nina, non posse reddi in uiuia n. risi eus :isi.iitii reddidcetis adlucta negatione, noli deentibu M sed de non entibi Henui clabitur, sicubde uno vero ac bono sentiendum

est inde infinita fieri, haud quaqua possunt.

Ex alia vero parte nos videtur negadii Π, pars, sit valuei salissima haec nolina posse infinita mitiua. reddi,quia istae propositio ies. 5c si niles, chi mera est non ens. 3iihil est non ens, absque diibio sunt de praedicato infinito. i. asi .at affirmativae atque istae ei iam ho .no no . est non eas, cum sint negatiuae . ergo non eas erit nomen in filii tu, Propter utrunque argumentum quod veredisseile est diuisisu .it interpretes Aristotelis, nam propter primu tenuit Albertus Aibemis

Magnus, in huius librico rimentariis rast. t. Miguus. a cap. . cum Ruicenna.qae, ipse resert eiusmodi transcendentia in valuersalis, tiriasiis gnificatio te acce a non reddi iii finita, secus si contractiore in habeant, ut si p. oeate reali dumtaxat, aut p. inite rati iis, aut pro sola substantia accipiantur. qaa. sententia in amplectuatur Tolet quaestonica,&Masius quaest. .

Sed propter secondam tenuit Magistet Soto inlinita posse fieti cli sum nes cap.

a. notab. 6 cui subscripsere Suesa .ius,

uanticisci in scholvi licias capitis. Propria

35쪽

liac sint in ili plici dis dum in primis

putamus cum

plici uiuerentia nam quadam iiii portantiationem particularent, c. iram addunt supra ens dis lucta rationesbim .ili, linte ipso a caeterisque transcend iiiiiii, dura L si in Omnes passione critis vi virum Luci addit supra ens ii diuiso-nciani alicquid . rator citi particularem .di-

altari . t tim, seu constans, . bonum

vi luci: an tiui: pra dicamenta scd cui aspritalis ais oui ei s. sol maliter disi indix, non se ani unt sol maliter, di idcoqu si amici pari oncm ab Die d quasi se-Git:. talia licctit ianscendcntia appclla te. siccue, inicitis: h:li, atque i imaginabili iudicat dum crit . inam si omne eri sit intelligibile, atque in an inabile, scd ratione honi exempli oratia, non si intelligibili: as.

cccio: male ouicctum imaginationis, vinden Iae. loncs coiuin includit formali eri ncc

cuam certum in hac re tener. dum aibilior Mnanra transcendentia, piae ter ens ins nitari posse cita citet Albelius Magnu , ibi supra Pioba: ur ni fallor euidenter ratione, nam si ci sic gationem adiunxeris, iam de nubus quam de non entilius ex unciali possunt ut non unum de multis, rion ei uni de bonis dicuntur sor in aliter,scciii de caetetis, quod vel de non entivus, exploratum cst ergo bene posunt sic infinitat . cuius undamentalis mi a.

' ii iiiii cum signata, quia re ipsa omnia

an hiant, sub sol mali tamen, ac piopria ratione, nec se se ambiunt, nec ideo omnem rationcm sol malcm particulatium

Perihermem M. ι Certum secundo est, ens rose insutiati si

limitaturn accipiatur piciente reali volpro solo ente rationis, aut pro sola substantia, nam sic acceptum, tam de entibus, quam de non ensibus nunciabitur. Tota igitur distic ita huius rei in solo statu initie. ente via uel saliter accepto posita est, an os silenis. sit esse nolinen infinitum, lais affirmantinus, negantibus vel illis. Ego velo distin quendi in adhuc censeo, Nota distia

quia cum enti possit adiungi negatio, ae oac de non entibus praedicari in propositione allirmativa, de entibus quoque negari in

propositione negat tu . , tanquam praedicatum infinitum ineecss ario videtur admi

tendum qiiod aliquo modo possit infinitum reddi ted diis liciter id contingere po- tcst uniuersaliter, simpliciter ac per se te. vel ex parte. Primo modo redditur nomen infinitiun si nullo modo limitatum manear. scd ad omnia praeter significatum,cui adiungitur negatio, se extendat, ex hoc enim adipe latur infinitum . quo pacto sola nomitia particularia infinita esse possunt nequa- qi iam uniuersilissimum ens, nam si ne rati nem ei adiuti xeris, eo ipso limitatum ad sola non entia, aut impossibilia,sscis, ideo non potest absoluta appellatione vocari infini ' tum ex parte vero imperfecte, di secundum quid,non repugnat inlinitum fieri.inquan tum ad non entia . di impossibilia absque limitatione extenditur, & aliquo modo ad omnia entia, quorum respecti in negativa saltem propositione praedicatum esse potest in filii tu ira.&hae nostra distinctio argument viri viri usque putis facile soluit,nam dum Aristoteles de nomine infinito agi tam de entibus, iram de non entibus enunciabile esse docet, de pei secta ae uniuersali infinitatione ut sic loquamur intelligit quam

nos quoque adiri ittimus uniuersalissimo.

enti non conuenire argumento autem

oppositae pinis satisfacit infinitatio ex parte ac secutidum quid quam euidenterit batum est ei non repugnare Ex quibus etiam solutum est secundum argum emum,

quod posteriori pacti γαstionis occaso, nem dediti

rrimum dubium appendis. .

Ei duo supersunt breuissima dubia, pro eo inplemento quaestionis .de natura

infiniti no :ninis. Iulium: aii nominaia finita.

36쪽

iiisinica inter absoluta, de concora iva Veni

Cui respon dc Tolet quaest tarta unica ad s.lcm , absolues potita, .sib, quali Crinoia iiii a cuuis ea est ratio, quia conoratura duo sunt sicant, deforinali nuru, de materialici alimina. de materiali corpus, detis: in ali. .m: scd. a fili tum solatrin gationem concrctam si iiificat, ut nonii ni, l. uri ne atio item nominis in cocreto, ergo noli tu .ia con noratiua sed absolu a. eo urio ad coa notativa potius reuocanda esse aibitror, propter idem arguimentum scin oppositu. conuersii.M. Conno aliua

virum de .Hethali, aliud deformali signifi--i . sed idi be ito in ea iii finimm . siue ad entia sue ad non criti co riparctur, Erso ad con notativa reducitur, potaus quam ait selui. .probatur minor, quia non homo de teriali significa bouem,aut leon de sor- mali vero .ncgatio iret hominis, non erum de eiscnuciatur propicrpioprias naturarised praecis piopter negMioli hominis, qtiail. rudunt,quemadmodii in album nond. citur de corpore,qiua corpus est,ied tua albedine asscitur,ereo si in il est albo quantum ad in dum significandi, num de materiali de sor-

mali aliudu ac propterea ad connotativa redueiturci tantundem habet, si ad non entia comparetur, vel impossibilia,an quibi materiale significatum in apprehensione saltem reperitu', ne inpe monstrum illud, quod singimus, Ac impostibile reputamus d quod ab

eadem hominis neg. uione suo modo deno natur redaci autem ad con notativa dicimus nomen infinitam potius quam esse co- notat tuum, qui inconestatio est vera sorma, nec stibstratum verum subiectum, sed similitudinem rimae, atque subiecti tenent..

Sec dum dubium appendix. .

'ECUNDUM dubium est,anini uocelicatii infinitum nomen deentibus,dcnon entibus, ut non homo. de leone, dcchi mera Apparet entiri statim non unitio-ee, sed aequivoc aut analogice dici, quia si uniuersis entibus nihil commune univiscum esse potest, minus multo entibus, ac non entibus, magis enit haec inter sed stant, qua in illa vene nihilominus D. Toletus. Vni uoce

traque siunificare docet, quia solam nega-uo milicinus formiliter sigilificata nega

tio autetra aeque dicitur deentibus ae non en- tibiis, ut ri .i: io hominis aeque leoni,4 hirco cruo conuenit, clina nihil incis ponar, cr- o vniti oce utrique, quibus4 si nihil reale posit esse commune, bene tamen e rati ni Gesse etenini genus aut speciem,ut in prae-du ilibus adnot.mimus, uni uoce conuenit

naturis substantialibus,3c accidentalibus; v ni uoce naturis,calibus ocentibus rationis, sed negario quam de formali importatri me infinitum, ostens rationis : ergo nihil prohibet, ni uoce de etatibtis ac non entibus praedicari, atque ex consequenti nomeri ipsum insilii tumia retuso

QUAESTIO L

exigit certe est, quapropter compi mentum totius disputationis , deri tura nominis quaestionem hane ultimam proponim de obliquis casibus: revera sint nomina, quanquam negativa pars expresise sit ab Arist. dein finita, non defuerin eum se interpretantes, ut soliti docere voluerit imperfecta esse nomina, sed simpliciter deabiolate talia, quam sententiam secutus via detri co:nmentator in expositione huius capitis, quosdam fortassis stoicos secutus, quos pro ea retulit Ammonius,habet autem haec fundamenta

Primum, obliquus casus ut Catonis, in Gaetum. toni est vox significativa ad placitum sine tempore, cuius nulla pars est separata significativa, eis igitur quadrat in restra deficitio, nominis, cum per nullairi ex his particulis excludi possint, quod enim, recta, a quibusdam additur ut casus isti excludantur, gratis prosecto,ac absque fundamento rationis fit, cum neque Atast eam addiderit, neque illa possit ratio afferri, pol quam addendam se conuincatu, rex praedictis si quidem particulis uinciente constat, o muras ex plicatio: Secundo si,quaratione excludendi essent

maxime quia vcibo adiuncti non costituunt aenunciatione veru aut falsum significantem,

va Aristotclcs assiimat, sed ham eius ratio in

37쪽

duobus deficit in primo quidem salsum' si aliquam nominis rationem habet,pur has intilinam dum per obliquos casus sic lo absque dubio participata ab eo quod es per

qui nur,paenitet me peccasse mea interestio ' se testa sed esse participesum no vocaturi gere,veru absque dubio aut falsium significa te simplic iter comparatu ad cile perse a quo nius,deficit etia in altero quia licet veruesset derivatur, eigoratio nominis per se inuenta verbo adiunctos enunciationem non coniti in casu recto, per blam participationem abluere, minime tamen necessarium videtur eo in obliquis analogae . analogia attrabiv ad nominis rationem ut verbo adiunctum tionis,4 ideo non cmplicitet neu reperta. mi elationem constituat quare non sore sed in solo recto. propterea a nominis definitione excluderi Postremo. lilia ratio partis ex comparati Proba di nain adiectiva vera sunt nomina vi albus ne ad totum coliderata est. sed nome/κ ta, aut musicus. tamen non semper verbo adiu trinseca conditione est pars enunciationi .ctaverum vel salsum significant nihil enim quam simul cum verbo costituit eius igitur tale significamus dicentes:albus est. nisi forte ratio per comparationem ad enuciationciri substantiae accipiatur ut album est. Naas I erit accipienda, sed obliqui casus non cost bum currit stituunt perstenviiciationem eum ver .ut Postremo uti Thom expressedoeet si dicas ectri currit. Petro ambulat.ergo nota Iovi. 4. M. i . diuersus modus significa, sunt per se partes enunciationis nec per se, non separat diuersa nomin . nisi diuersa nomina. 'ac potissmum ratione piobastressionificata unde inseri idem esse no uit Aristot. casus obliquos excludendosessi Atinarat. men per omnes casus variatos.α rursu cum definitione. Dicinius per se non constitue eadem sit res sonificara, per rectum. 5 per re erruciationem cum vetbo,quia si aliquado obliquos idecoceptus cis correspondebitin eam colastiluunt per accidens est . cum non mente, ex hae autem dc illa unitate plane ratione , sed recti, in quem re tu. ur, aut sequitur: eandem rationem nominis indici propter vel bi imperfectione talem modum

sibilem tecto& obliquis inesse atque adeo significatadi ex parte nominis postulantis id non solum casum rectum, sed obliquos esse habeant, ut de impe sonalibus notum est.

praeiacia. quidouam probat.Non pri-areum Stainsurrerasentortia Arist. 1 mum quia ol,liqui et ii, non sum ADeo expressa sunt vecta Aristotelis era significatiuae ad placitiini ex se sed ia

quibus obliquos casus definitione no quantum quaedam dei ivationes sunt a recto minis excludit, ut nullam expositio descendentes, in quo facta est impositio in-nem patiantur acinus sensu nullum anti dependenter proculdubios eis,cum tam ea quorum aut modernorum interpretum re ipti intrinsecam dependentiam a tecto h cedit,domerito quide,cum ex ipsamet origi beant, propter quam praecise vocatur nomine, impositione nominis manifestum siti a soli igitur recto conueniet definitio per primi etenim impositores nomina ad signi se, dc si inpliciter obliquis tamen per qua ticandum simpliciter destinauerunt. Dein dam attributionem, deside non si inpliciter. de ad eandem rem diuersis nominibus signi sed secundum quid, quo blui modo no-ficandam,per moduin impositionis attribu mina vocantur. Doliis . ab aliis excogitata fuit variatio per Ratio autem Aristotelis, quam secedum Adsisti,ta casus qua adlaue non inuenta coseruaretur argumentum enervare intendat cfficax est, arsum absque dubio nominu impositi, significa iieque ullum directum patitur ex his qui ol uo,quqd usqueadeo veru est,ut no desint na iiciuntur quia casus rectus per se habet essetio nes de prouinciae nulla prorsus variatio partem euuiiciationis, Obliquus vero minu

vietes haec igit unon constituit veratio me quod cxcopi obaturcvidenter, quod re-

.... . . . - .scdquandam eorum participatiooem ctus semper id habet,ut vel bo ad ii vera,

Quod secundoplobatur. na obliqui casus ciatione cranstituat. liqum vero raro,quod nihil significant iusi perscpendentia. at notanter voluit exprirneae Arist in calae ea

38쪽

veler ἰr, neque verit, neque falsum est nomeucro semper irae autem non semper alicui

coueniunt, non per se, alit ex propria natura, sed per accides conuenire censentur mi ergo noliten ex intrinseca conditione sit enuncia-

uois pars huius enim rei gratia ad significAdu imponitur sequitur obliquos cauri, quibus non per se id conuenit, non esse vere ac

simpliciter nomina, ex quibus patet, quod

nec secundit patiatur,ne andu en enim ad rationem nominis, non eue per se requisitum, ut possit vel bo adiunm enunciationem co-ficere, quod autem de adiectivis nominibus obiicitur dinacilitate earet, nam id est discriminis inter substanti uu. Icadiectivum. t ex

propria utriusque etymolossia plane colligitur, quod substanti uu signitica rem, ut per se subsistentetit, unde per se reddit suppositum verbo perseque constituit propositione: adiectivii vero non significat rem,ut per se subsistentem, sed ut alteri adiacente,unde no est per se pars propositionis, sed substativo prae-72. iuppolito cum verbo, a quibus ia est propositio constituta, licet non ita perfecta ac simul cum ipso unde sequitur adiecti uult tale non esse tu me, nisi ratione alterius, atque adeo secundum quid vide obliquis casibus constitutum est. Pro solutione ultimi argumenti notare o-M uim portet, idem esse no: nen per omnes casus a rixeu ex parte rei significatae, quam rem per se primo significat, obliqui vero non niuinqtiantum ab eo derivantur unde secundum modum derivationis est etia modiis significationis .iud licet possessionis, aut attributionis: modus autem iste diuersus sufficu.ut diuersus conceptus in mente eis corres deat: diuersusqiuae non ex parte rei repraesentatae, sed solue partemodi undensi sunt nisi modaliter diuersi haec est sententia D. Thomae,& comuitis omnium interpretum, ut Magister Sotus ubi supra refert,quam D ctot Tolet. &Masius, cum caeteris moderintus sequutur, quod enim ex D. Thom. obieci. s. no est ab eo assertii, sed in argumeto,sed contra oppositu, cui respondes in solutione ad teritum, propriam sententiam ha proserens. Ad tertiaduenΔ, quod diuersitas ιυων rationis tollit nominis idem iιαδ istantii quod iniqui secare a Philosopbκη-βιη nominas it meu Urnomemnon impliciter,sed mi intuemunt in uno prdine declinationis. κε, tali igit monitimidentitate, et conceptu d uersitate, non insertur ea sim obliquos esse vera nomina, ni vii aquehabeat simu ac significationem per puram participati ne recti. atq, adeo per attributione ad illati vclan quantum aliquid eius sunt.

CAPUT TERTII dic

de verbo.

exbum autem est quod consignisi

cat tempus,cuius pars tuliti significae seorsim deest semper eorum, quae de altero praedicantur nota. c.

TEXTUS EXPOSITIO.

II, in quo tria prastat Aristotel desiniti onem verbi proponit unam, vel alteracius particulam explicauton indigemem inpones,m intra deinde verba, ct casi verbi adesinitione excludit, Ufecit deno obus infinitis, obliqui 1 casibiu nommu, ac tamiam in quibusdam nomen cum verbo cons-νme ostendit.

micon panificat tempus, vim pars nihil μι-

te dicuntur nota. Sublicuit autem Tu relas praecedete particulas indesinitionem ni expressas η, ab que dubio conuexitu ut verbo, cur nomini, videlicet esse vocem-rnificatiuamsecudum placitum imo eas nox '. expressit,sina verbosunt cum nomine communes, ut bene L Thom.quitrefacile a quo

cunque in praesen intella possunt, integra desintsio verbi talis erit,vox significat, , ad placitum confignficam rempra, cuius

rum pude altero praedicamur nota.

D quernadmodu praecederesparticulassi raptJem presur: Zerta earu explicatio praetermisit, c 'sus cientes in desinetione nometra explicatas prasinovens, ac propterea aprima poticula, per quam verbum a fine si aratur elucidare definetione inclyte videlicet quod

39쪽

ei em. Hoc nomen a beιti mlicat albedinem, quia e facit tellectu praesentem album vero eandem albedinem principaliter In lat sed ut in corpore ex stetitem, ideo con care , aut connstrae diciturco as ita ergo aliud est Lm care te mpus, aliud con qnficare illud m, aliud importat ovainrempus ipse cere intellectui praesens sicut quamlibet riseam rem signfiamm postrei vim illud uniucum altero I gm dare hoc est rem alterum principaliter,denotando ut quod in rem- parebat, temptu quidem latrisscre, no-

si ac dieι. Quemadmodum enim homo h nunem leollionem significat: .tri ratione haec vox tempus,designat dinat em istam Morvi, quam vocamus tempus, annus certam illius partem, aut mensiura n cono In care vero tempus soli verbo, quia proprium illius est actioncm fgn sic re, den ania μαι quod in tempore ars amar,

Ii quod a vox t scativa ad placitum=xe tempore, de verbo vero quod temptu cos en et,aut rem certe cum rempore,hoc est,

cono do quod reporesa aut exerceatur. Secundaparticula eiu clinis nulla pars separata aliqiud significat. Separansve bum ab oratione Menunciatione, quarum partes non rnus separata, quam dum eas companuntin carionem relinciri, et de partibus huius orationu,homo albus, certum

est hanc autem particidam non exponi eam ex cap. praecedentisatis elucidatam praesupponens sedgradum ad tertiamfacit. Est eorum quq de altero praedicaturi ta hoc est iniim coniunctionis praedicari cunisubiecto nominum os cium estpraedicari,austibici verbi autem utrumquec ne, G quia id habet in citantum est mox sigit caruia, copia.itionem ipsani intellectiu

repraesint rimans sam si icti, O hoc est

proprie esse ηomn eorum, qua de ali ero indicantur, ea cum subiectu conium s. si muli coniuncta ostendens, q:to inhvpr

positioni vi constar homo ei albus , equus Textus expositio. s

verba ut a,c obliqvo actu illa in. quia licet en res cia his cirrita i tira esse posmi quorum ratione et Ide mirer alicui esse verba, Ire Iv. demum nus et triti iverbo en proprium nihilominus cisa non sunt, qIta asi rationem verbespertinervat&ram aliquam determ irat m, vel detereminatam certe actionem alit pa konem ovi care illud ero verbo substat rivo comporit, hoc vero activis, aut usi uis, verbum autem in vutum et et lanis eo aut non est. Nihil horum determinate en cat,sed tam de re, aut actione ex stent suam de non existenti dicitur , tam de p0 ibili, quam da imposibili, ea solum excepta, cui negatIoadiungitur, ut non lago de cinctis praeser actionem legendi, id e actoone loquemli,am currendi, atque etiam de chιmera, acit hi cocervo, quilis non minus negatio legendi convena, quam Fibreslibet veru acit -- . quapropter nita merito appellanda sunt qua nihil notum, aut dete invium design.lmra. Casius autem verbi et tet aluit, ct vG-bat, etiam excluditntur: tua verbum ex

propria conditione habet astonem, aut passonem in uare, corinotiando φιcd intem pore ar: la autem acti dis praesitat talis

dicitur1impliciter non praetcreta ncquef. tura Cum illa iam non sit, haec vero iror dumst, nec tempus aeteritum, alitfuturam appellamur , Impliciter tempora ea dem ratione sed cum illo addito diminuex-re,futurι, aut praeteriti ergosorum e

autem

40쪽

uaere vocanda furit'd quasi verbi casus: quia quea medii casus obliqui deriti tura

Cerbumper se sumptuni aut prolatum, hoc o extra propositionem existens,rem aliqua 1ignificatsicut nomen, et riuo cur umir

hat id, nam qui avd:t verbum prolatum,no Dim conceptum p in vocis, quem non Lrimatum vocant,forin s sed concepturei, qua vocatur vltimas s sied qui conceptui timaturiorma quieβπ, ne Citreius pr

menper sies in tum n hi verum, aut a sum in ira solum, puri ratione verbum feorsi vacceptum Piobat, nam aliquod cerbum istβmpi: m id haleret ax mesub animum vote Ommum absolutis sonum sed hoc non quia veritas auto μrassolum reperitur incompositione, aut d Duritone, per quar enunciatur a quid esse, me non esse, at verbum est, perse impium nih)les. id est non importat compositionem, axi s ursionem, qzam sne extrem: , hoc est si esubiecto, pradicato non

CIRCA EXPOSITUM

textum notabilia. NOTABILE I.

Cra z. primam particulam definit

oras, videlicet consigni caeremem , obseruandum est nomen in eo conue--ecam verbo, quod actoosna,ve04ἶμι

Expositio te rem eliminiscare potest, a cursis actionem

currenat amarumpisonem qua aliauis mari ab altero dicitur, ac modo mili dile Ictio, atque dilectum sed in modo eam n

scandi ab eo di tinguitur, quia nomen non per modum actionis,vel non tactionem,=pa ,:onem, edorem verbum vero, ut clionem, cuius ea est rario, qu: proprius

gm candi dicitur verbum signi care cum rempore, at consigni carerempus, nomen vero non hoc do cIioneminiscat aut passionem connotando quod talite freat sed quasnude nobil aliud denotando,upropterea, anper modum actions ,sed σπquamliberaliam rem, deo absolutepr nuncian istin esse nomen non signi care ctione Ormaliter,sed olam verba v. Firetram.quod dum verbum actionem,urre quaη laminiscare dringor et idum dicis narus currere obmoueri: no in vi verbi acci ptatur, sed in vinominis quare nori solum

praedicarum sed subiectumpropositisns essa potest, quod apropria conditione abrae

NOTABILE ILC R C a totam verbi de nitidinem a notaresecitndo oporter ei esse an,

s udi re ignificationem, qiua de verbo memtali, ac vocalidicitiir, in quanti illud per intera mimeatisactionem expresum est,hos veropa Mornam locutionem, imo a per se vero

SEARCH

MENU NAVIGATION