장음표시 사용
71쪽
sia Constat Solem etiam, dum horizontem tangir, inaequaster contrahinam die a g. Septembris defecit minutis 3 . O . die 23. eiusdem minutis 3'. 4o' At vero die 26. Iulij imminutus fuit minutis 6'. 8 Octobris dierio minutis γ'. I7'. Mariij s. & minutis 7'. 3ι - Iuli j 23. minutis 8'. Tandem die χχ. Deeembris Sol decreuit quantum hactenus nunquam, minutis Ιχ'. 8
plus quam tertia. sui part Seribit Ludouieus Auita lib. r. mili Germaniel, item Gribaldus Italus in quadam Relatione , Neenon Consaluus de Ilici as, pari. a. histor. Pontis. quo tempore Carolus V. Imperator cum Saxone conflixerita, Solem intuentibus multo altiorem & ab occasu remotiorem, ,
quam pro diei hora visum esse, cursumq; suum retardasse, ut sicut olim Iosuet Israelitici populi ductoria ranunc Christianorum Imperatori, facta statione diem produceret, ad vIciscendos Dei
inimicos. Hoc miraculum diuino nutu concessum, & credibile fit per ea quaeri. Octobris animaduersa sunt, & per assignatas rationes defendi maxime potest, neque ideo euentui fortuito transscribi debet; cum Iris maxime naturalis, diuinum tamen cum genere humano pactum,neutiquam enervet.
IV uat hie apponere accuratas ali quot Ellipses, ab uno ex me: sdiscipulis, s
lerter obseruatas, a uno I 6is. diebus aliquot mensis Novembris. Hinc enim meis tam in Sole Elliptico, quam hic allatis, non parum roboris accedet, cur in tanta tempoiam distatuta, rerum nihilominus istaram harmonia tanta reperituria
Ellipsis orientalis atq; Occidentalis die dee ima tertia mensis Novembris ι nec non Matutina die decima quarta eius enia , uniformis fuit atque aequalis magnitudinis 3 hinc uno schemate exhibetur pro tribus istis vicibus..
72쪽
A B, Longitudo Solis; CD Altitudo, quando Sol hori Eontem primo a Pgit, cuius dercctus ab ΑΒ, fuit quinta pars & sex decimae tertiae ipsus A B. qualium tota AB,ponitur septuaginta ει unius ἱ unde Solis diametro posita 3 .suit Ellipsis 6 siue c. I '. , EF, fuit Altitudo Solis, sub cleuatione gradus unius. Dcficit ab ΑΒ s lis diametro. id est; 3'. si G H, Altitudinem exhibet Solis duos gradus eseuati; sumendo senati nem Solis sim per ex radio, a centro ipsius porrecto. D. sect us ipsius ab A B est
o s.s E ae V. A τ o Ris ... ADecimo tertio Nouembru άιε Soloraes m istia laceratus fuit. Nam digne ingentias sa ex peripheria in Solem dependo ant. Praeterea nulla Macula videri
potuit, ante altitudinem unimgradus. Deut inmatutino ortu dies ry. ita etiam, o aequalitor, atque eodem pam in modo, tam investertino orea seu, quam matut3no orem dies ι , μι suu smquissimis, lacerat , vulneraim mirum an modum, nec maculae gusquam ante altitudinem υπι- gradus conlpι-aefuerunt. Et a proinis etiam aequalis. Dιe Praeterea 34 immediate ante ortum Solis,surgebat supra Horizontem E AM quidam lueu ingens, ansar plan. Solis, sedtriplo maioru riametrs, quam ali- Sol apparet, ct confusae peraphena. M Sol verv. mox insequena . demonstrauit -- ge hunc Solem secundarsum. . - Dae r . mane, Sole me ro=pra Horizontem,in utro1 Horologio vertieati, tam morientem quam in meridiem conuerbo morum Umbrasendebam horam r. θ'
vnim horae, quaesiastis ealaulo' acta, dat Arupula horarra 33. f.
filli piis occidentalis diei decimi quartio
73쪽
RB, Longitudo Solis; CD. Altitudo Elliptiea'. dimi so Horizontem primo attigit; EF, Altitudo Solisvno gradu exaltatiι GH, utitudo eiusdem sub eleuatione duorum graduum. deheit Altitudo C D a Longitudine A B. una sexta Longitudinis parte. Quae Solis diametro posita is . dat 3'. o . EF defeeit ab A B, 3'. - . G H, 1 P .
Sol longE impurior quam mane laceratior.&maligne lucis;&tanae ecco longe minor contractio.
I s. Nouembris. Ellipsis matutina, Solis orientis.
AB, Longitudo Solis: CD Altitudo eiusdem horizontem superne stringentis: EF, Solis Altitudo supra horizon tem uno gradu eleuati. G H. 8e IK, Solis supra hori Zontem duos gradus exaltati, Altitudo vicissitudina .ria; L M, eiusdem Altitudo in tertio eleuationis gradu. Ellipsis plenaria, plenariam intelligo, quando Sol in conspicuo hemisphaerio horia on- tam tangit) fuit Longitudinis solaris, quae est linea AB, diameter Solii; qua posita minutorum triginta quavior, .habebit Ellipsis, siue desectus, quo Altitudo CD, longitudinem A B te. linquit, 8'. so' . EF desieit ab AB, 3. 3o
74쪽
ni elare ae olendide ortu. an, lular non Fatuit m um eta orosum eiseum fusum, nee inspectaem is erumpassim ea. Etsi maeula antequam norieontem resim sumet, nonsant visa. lacerat in etiamfuit, non tamen tantum, quantum heri renia tertitia. Et tamen, etsi multo esset clarior, splendidior adeoque purior quam heri, tam in ortu quam occasu; nihilominus
contractis eius fuit longe maiora. , 'Interdum intonsanter se habuit; Nam seu eleuationem duorum graduuin arillauiterin Astitudo, inconsanti reeiproeatione, modo protensa secundum line-IX, modo correpta seundum G Η, pluι ia sntakis, suam .uie. quam istansonam, mimini me etiam Mavi tesse. In Nouembris. Ellipsis vespertina Solis oeeiduti
A A, Longitudo Solis : CD, Altitudo sub exaltatione unius gradust EF. eiusdem sob duobus gradibus consistentis secundum Altitudinem exporrectio. D c sui t C D, ab A B, 3'. 4o . E F ab hy c. Aci'. OBSERUATOR
Pon meridiem hisizontis eireumferentia apparebat maiae vaporosa, he es 9εbtusa: Germani appellant, bilmper. Sol adhus gradu aissor, maeulas non ampliae repraesentabat, ct erat δε λω lucis, lato1 eircumfusem vaporose iubare. Matim postquam iam gradum ais misit, ita lumine debititatis ΟΠ, ut me vi terioram ius Essi a notari potuersi, e m rimperistberia re magna pars horizomuproximior non ampliu in chartam alluceret: erat', valia cter erubetis, 'eis ι vix tiberi patiento us. Praeterea etiam tibera oeuti sussiero valde laeeratis. Erat hae eontract/o, Solis matutini eontractisne longe minor. Vnde iter u m
75쪽
. Denique relligi posse etiam videtur, si auri sisnt eis odi Vapores, Ventos non posse esse Dehementes. Nam bissedebus anteeedentibus Hasub ortum Sota ut ex Ellipsibus eius Vparebat,) plures erant Tapores, quam hodie mane., etiam Uenxus fatimpou ortum Solis illorum Aerum, suu vehemens au hodie, semper quietu. .. πσι se tamen Paulo nota stior. Nouembris di . ' . ' '
AB, Solis horiEoutem radentis Longitudor CD, Altitudo, deficiens a Longitudine l. , ideoque posita AB. Solis diametro minutorum 34. erit Ellia Isis eorundem c. de M'. E F refert Altitudinem Solis gradam unum supra orizontem habentis: & defieit ab ΑΒ, 4.
Die 22. Solor, inme iseriterserenuις maeulae videri ea tae, mox postquam supra borseontem emersit. Cum attingeret horreantem, tota per hersa nec mulineum laeeratri Vparuit. θρer medium, tractu nubium Sol β5 - μιν. Eodem prorsus modo occidit. Ventus a Summo mane ad noctem usque Orienta lis, notabitis quιdem at non vehemens. Solis rentro hor ontem occupante, horologij vertisalis faries oec dentalis se di iustissime ho m . Dιe as. Soloravi ect mediocriterseererem. nam ct cireumfusium vaturo iam iubar habebat. σ aspectum utcunque'araebatur, o maeulae Uidera ereptae, eum iam iere omnιno set supra hor/ostem. Ventus Orιentalu utcunque vehemens ; mer de multo vehementior, cum c Sol vehementisime tremebat. Eodem He eodem omnino modo occidit. Ventus remissor paulo. Solis centro haneontali, horologium verticati a merita in oreasium declinans, umbra iti proiecit in iustissime: id vero quod a Septentrione in ortum decli. nat,senssit mane, messio Dis horsontali, horam g . Paulo πιιnus.
76쪽
-t Dis M. MIrubicunΔιὸ eircumdatin subare gradum altus Enili mum tameniae it isthartam; polopon in eadem omnino 'Mers desiit 8atentibis valuis; obscurato vero loco, ad occubitum vi clue se stitit.
Λ Nie omnia, qui hasee cum meis vel in hoe opere, vel in Sole Elliptieo, inax medium allans Ellipsibus, atque adiunctis animaduersonibus conferet, miram prosccto in omnibus expetietur conuenientiam. Quae res & Phoeno meno hule, & doctrinis inde deductis multum fidei merito conciliat. Praeseretim quod hae obteruationes omnes me absente di ignorante. sint absolutet . absque mearum obseruationum adminiculo; ut omius malae fidei suspicio, proculatasse debeat. l
DE soLIS EXOTICO IDOLO. cte. Deinde quod sub exortum diei decimi quarti dedisco solari affertur,
vel me ipso etiam oculato teste, verum esse queat et tametsi enim, neque hune huius diei viderim, neque alias visorum alibi in scriptis meis mentionem secerim, quia nimirum Solis Elliptici non pars,sed prodromi erant; conspexi tamen illos aliquoties, ante surgentem Solem, uno circiter aut sesquialtero horae scrupulo in hortaonte consistentes. Colore non differebant, ab illo rubicundo aurorae, nisi quod hie in hoc Meteoro condeantior multo, quam aurora instar ferri aut cupri candcmis, vel prunae, rusescat. Figurae conformitate cum Sole Elliptico plane conueniebant; praeterquam quod contiactiores erant Pr portionaliter,quam Sol. Magnitudine eundem multum superabant, Longitudo longitudinem triplo plus mhius, Altitudo Altitudinem bis quodammodo. Peripheria huius masiae, prout a me conspicta est, non apparebat munditer praeeisa. Neque fulgor eius tam potens erat, ut lucem in obscurum, vel umbram
- Quattat nune aliquis quid boe spectri sit λ Respondeo breuiter; i. non esse Solem ipsum ; di patet, quia Sol paulo post subsequitur, de sua praesentia hoc
monstrum quam primum dissipat; ratio praeterea nulla commoda afferetur. Solem in tantum portentum ampliandi: ut taceam, eodem quasi loco, tanto tempore haerere non posse Solem: ultimo, qui fieret, ut repente, tanquam posta persona,affulgeret Sol, S tam diu ante, ves ut iners illic haesisset quis radios illi aceidisset quis tam ces erit et falcinum illum ademisset Noa est ergo Sol, illud ostentum. Κ 3 a. Sed
77쪽
et. sed neque purum putum Solis lumen. Quia lux Solis eoiose earet, dola Sol Sphaericὸ qua qua versum radiat; ergo illudi dolum, quaqua versus spet gere debuisset, si pura putaque lux Solis eueri In uno autem visitur tantum te coiitud spectrum. Non est ergo mera lux soliar &e. 3. Neque praeterea sunt merr colores. insiti maperies illii alias e uim illi non extemporales in conspectum prodirent, sed lucis & diei praesentia. constanter in visum occurrerent; sicuti in permanenhibus coloribus expe
η. Dico igitur hocvisu Me consuam quandam Solis imaginerti, e loribus materiei illius commixtam, quae mutuis radiorum reflexionibus aridie refractionibus in illa materia eongestis, ita speetem Solis cum coloribus eius. dem uniuit, ut Simulachrum tandem huiuscemodi ad oculum perueniret. Probatur id quod dictum est de colore ignin quia is similis est colori auroramHbestentis; coloribus Caumatum. ψω.atqui certum ti indubitatum est, illos
colores mutuo radiorum, luminum atque colorum insitorum.concursu D
sti per reflexionem atque refractionem. Ergo similiter hie est philosophan
Figurae & magnitudinis potissima ratio est petenda a quantitate & conssinguratione istius massat, Solis radios in sese imbibentis ; item a situ ad nos obligor tametsi Refractionis pim, multa adsumenti posse addere, non negauerim, 'onfirmantur haec variis expetientiis. Sol enim in lignum abiegnum, de quo etiam in Apelle aut pineum tenue appulsus,illud quasi ignitum osscdit; si in i
cum undiq; obscurum obuertatur. Et colores a vitro trigono, vel alias su pe scie colorata, retieiuntur in albos parietes, eosque tingunt, die. Sed his inani festis non immoror.
Coniectura de Ventis, die is. allata , suis fundamentis non caret. - Cum enim ex eiusmodi exhalationum vel rarefractione, vel conspissatione, mutuisfiigidi atque ea lidi secedentibus vicissitudinibus, stat in vento fi exoriantur ἐωperam non luserit, qui Solis in chartam essigiati contemplatione, vapores a hitratur, etiam conspirante sensu, de ventis sententiam probabiliter ferre tenis tauerit. Plerumque enim Solem hebetem atque obtusum, venti; limpidissimum tranquillitas coeli comitatur. Sicut Ellipseos ordinata coniar mira , quais do puro niter; turpitudo de prauitas oris consurgit, quando squali id o Sol suba re hebescit. Fit illud, quod Atmospluera continua, pellucida, & Superiore extremitate conformis atque perpolita ex stit: hoe, quando discreta, semia opaca, coloribus vitiata, atque superficie fiuctu ante maleque tersa est praedita. Haec
78쪽
Hed incommoda asserunt, exhalationes terrestres, siceae, eombustae. vesω- spiratae a terra, vel coeli calore in aere primum generatae: contraria proueniunt ab ordinata & genuina vaporum terrae cireumdatorum temperie. Quae Οr
ordinarie in Ellipsin Solis plus potest quam spissa illa balituum exaggeratio.De
D Iuturna nunc & eonstanti annorum multorum indagine compertum, uti ex praemissis & Sole Elliptico etiam intel- rigidatur Solem, coelo praesertim apud ori tontem liquido, atque depurato, in Atmosphaera illustri magis clue perspicua adeoque tenui, ut apparet, lucidiorem, plus contrahi; quam obtusiorem in Atmosphaera nebulosa, minus peruia luci ideoque
crassaia. Cum enim ex opticorum consensu, medium densius plus restingat, minus rarum. videtur rationi consonum , magis refringi oportere Solem in A tmos aetaspissa, quam rara. euius tamen contrariumtestatur,certa & exoplorata experienua. Ratio ergo huius petitur. Deinde semper, aut certe plerumque, pluuiis aut ventis vehementioribus succedit Atmosphaera circa horizontem liqui. da, Solisque vultus serenior & compressior, &c. cum tamen eonistrarium suadere videatur ratio. Pluviae enim & venti, vapores atque exhalationes suscitant, generant, conglobant, ut cernere est, in tempestatibuL; turbanda ergo non eliquidanda esset, eiusmodi euentis, Atmosphaera: euius tamen eontrarium facit natura, ostendi enses. Ratio petituta. Ratio primi. Atmosphaera limpida, illustris, purgata, tenuis, &c. est naturae inter auram superiorem atque aquam inferiorem , veluti media; conflatur enim e tenuibus aquae spiritibus . qui eum in altiora conscenis delint, natura sua facile viaiuntur mutuo atque continuantur., Ob innatam atque Diqitigod by COOste
79쪽
atque eognatam humiditatem, quasi ut uni riviter elaea terram eonuolnaninstavr grauiores enim, nemine resistente, inferiora leuiores superiora, secundumi pondium insident loea; quo fit ut in summitate in superficiem Sphaeficam
conglobentur. Et quia innata eum frigore humiditas ea lori aduentitio coni maeiter resistit; hinc leuitas grauitati illorum non adeo ossicit; ideoque vieta
que humiles manent. Ex his Atmosphaerae limpidae hasce propri
Est humilis, ob grauitatem insitam naturar est perspicua, ob naturalem aquae raritatem: atque partium mutuum continuatione humidi nexum: interse conglobata, ob aequabilem circa terram e uolutionem , ab uniformigrauitate Profectam. V i 'Superficies ergo polita terrenae superficiei aequi distans, enficit mundam solaris perimetri illic recepti, & ad nos transmicsi praecisionem, AEllipseos uniformiter deficientem figuram, , ex natura ordinatae Retractionis atque incidentiae ortam. Humilis situs . facit Ellipseos magnitμdinem, seu contractionem maiorem. Ut ostensum itaprumbuia peripicuitat tande'. Solis seremtatem, & in splendendo limpidam radiationem.
opposita militant in Atmosphtram turbidam, ealiginosam, semio pacam, spiritibus terreis inter sese minime coalescentibus refert . Quoniam enim halitus illi naturae sunt terrestris; idcirco atomis siccis atque opacis abi dant, qdi humore destituti eontinuari nesciunt; quae res transparentiam, εὶ radiorum iter directum intercipit. Et quia minimetissae partieul ob paruitatem ει ab aliis discretionem, aecedente naturali ariditate, admotum sunt aptissimae,hine hausto caelitus vel aliunde extrinsecus calore, faetillime in sublime, sumi modo, nullo ordine, summa temeritate rapiuntur 2 qua re fit, ut nunquam in stabilem asi- quam Sphaeram, aut superficiem regularem eoadusentur, ideoque Re factiorum inus idoneae reddantur ;& quia siccitas calori iuncta, leuitati alas facile addi fit ut istae minutae particulae admodum alte alcendant; ex quo iterum essici tur, ut etiam si in regularem quandam Sphaeram configurarentur, nihilominus tamen, altitudo Raefractionis magnitudini detraheret, iuxta ea qua in Sole E lietico pag: ti. &hic passim fuerunt allata.
Atmosphaera ergo turbida hasce videtur assectiones prae soserte svi sit alia male concinnatae extremitati II. male coagmentati corporis, constantis ex atomis natura sua adia phanta siue o Ioratis, ideoq; maligae Iransparentibus.
80쪽
COE L E ST E S. yr Male compacta superficies, praecisionem & munditiem Soli refracto adimit in perimetro . Altitudo magnitudinem Ellipseos imminuit. Partium opacitas atque color insitus, caliginem ellipsi inducito. Et quia rad ij solares colorum spectibus tinguntur, ii inc Ellipsi iusta quandoq; rubedo insidet; alias pallor ; alias Is lcndor tersus & limpidus, pro ut
Atmosphaera radios solares colorauerit.
Dissolutio autem & discontinuitas ista rum partium, refractioni radiorum inordinatae reflexionem consociat, quae confusionis est mater in hoc negotio.- Et quia dissolutioni copulata leuitas, ad motum facilis est , hinc & Atmo sphaerae huius, summa extremitas multum fluctuat; quare enormes isti in Ellipsin meai de quibus cap. 32. num. 3. inducunt unis.& singulae in visceribus particulae in superiora eluctando quod amodo ibulliui; quae res trepidationem Ellipsi solari superinducit,&perimetrueiusdem serrς instar exasperat. Quia nimirum suo inter icci u,radios Solis excipiunt,&sic umbram ellipsi inducunr, quae circumcirca altcrna trepidatione continuata, circumserentiam scabram reddit. Quanquam eadem Solis trepidatio atque dilaeeratio secundum margincm, a rolidis vaporibus atque etiam, aut amplius prouenit. Quia nimirum ipsi crudis adhuc, neque coalitis inter se pari; culis feruntur. quae singulae radios intercipere valide, di limbum solarem scindere possint. Sed cur idem in toto Sole non fit cur tantum in cim. cum ferentia tremit,&dissecatur Resp . totum Solem tremore saepissime visibili concul; , fibrientis instar, ita ut loco moueri videatur; sed hoc non semper fieri aut notari, ob radiorum in medio Sole condensam cogeri cm de vina, qui ad
peripheriam debiliores, facilius ab istis corpii sculis praepediuntur. Et si e ratio primi, sufficienter reddita videtur. Consule etiam cap. 26. De Nebulis; ubi hanc quastionem dei: baui. Hine apparet sedulum Astronomum, ex hisce Ellipseon sympio malis no
temere de tempestatibus prisagire; neque inutilem aut inanem in hisce rimandis terio pet ram ; cum maxima ex istis ad me ic orologica sub sidia depromantur, multa quercete philosophandi opportunitas in gelatur. Etenim si antiquis, &recte quidem, ex pallore Lunae pluuias, rubore ventos, candore serenitate praecipere licuit; cur idem nequeamus modo e Sole λ e Sole inquam, non nudo, .