장음표시 사용
311쪽
- 298 Iu . Nar. Θ Gent. Lib. I. dite exposuit Iae. Perizon. de aere gram; g. II. p. 6. seq. quemadmodum Pauli telliuionium
f. CCCXXXII Lquis; a Uem-vel pretii eminentis, id ' exegit, 3 o ut materia, nec nimis rara, 3i nec vulgo obvia, 32) nec usu ac pretio de
stituta, nec 33ὰ difficulter in quasvis par tes divisibilis, 3 nec justo fragilior, 31 Fnec quae dissicilius custodiri , vel 36 aegre
in quemvis locum transferri posset , eligeretur: quia si rara nimis esset , non lassiceret hominibus et si vulgo obvia , nullius pretii eiset : si pretio destitueretur, non reciperetur ab omnibus et si non in quasvis aequales partes dividi posset, non obtineretur in commercio aequalitas: si fragilior. esset, vel rasu detereretur , possessores paulatim redderentur pauperiores : denique si nec commode custoduetur , & dissiculter in quem Vis locum transferretur , idem maneret incommodum , quod commercia ante inventum num
ini usum di ciliora reddidisse , diximus .
Quare recte observavIt AAstoteles 26 ἀ
re ubique occurrente , puta pro manipulo rerrae aux arenae , neminem rem suam permuta- ιurum a
312쪽
eurum , quae 'si magno labore ae Adustria
g. CCCXXXV. Quae virtutes omnes , quum in nullam i , L'daliam materiam, quam in metalla pretiosi --m: .ra, cadant, puta aurum, argentum, & aes : talia no-37 haec metalla huic usui adhibeti, & in bilior Zde 38 nummos variae quantitatis ac ponderis cudi, plerisque gentibus cultioribus com
modissimum visum est. Quin 39 i quibus
alii materiae qualicumque pretium aliquod eminen attribuere placuit e id , vel urgente rece citate & pecuniae, inopia , factum est, eo consilio , ut cives , defuncti periculo , pro pecunia illa solidum nummum reciperent , vel εο ὶ pecunia ista tantum in una gente functa est pretii eminentis vice, nec commerciis, inter plures diversasque gentes conciliandis, fuit idonea.
sie Carthaginensibus pro nummo erat nescio quid , pelliculae exigvae illigarum , de publice obsignatum , .Esthin. Gal. de dἰ- viri cap. XXIV. p. 78. edit. Perv. Horreί .Lacedemoniis pondus serri , & qvidem inutilis . Idem ibid. p. 8o. Plutarch. curo p. fr. Aliis gentibus pro auro , argento αaere conchas , Leo ΑΕ tib. VII. aliis grana ct baecas, aliis massas salis, adhibere placuit. Pufendorst' de iur. nar. O gent.' I. II. De eorio, Papiro, plumbo, aliisque rebus , in calamitate publica, maxime oblessis urbibus , Pro pecunia expensis , ut recentiora snostrique aevi exempla praetermittamus , videndus Polyaen. Stratagem. III, Io. I. O ib. Masuis. p. 274. Sen. ae benes V, I . Enimvero , uti quisquiliae illae , quibus barbari min. deIur. Har. O Genta N pro
313쪽
2 o Iur. Nap. ct Gene. Zἰb. I. gis liberaliter sint elargienda λ g. CCIII. z3. Enim vero , quum iam pridem refrixe
rit amicitiae amor , eoque saeculo vivamus , quo virtus laudatur , ct alget , de eo commercii genere cogitandum fuit , quo alter non modo sola humanitate & beneficentia , sed persecta obligatione, ad rerum utilium, quibus indigemus, dominium, in noS tranS- . ferendum , nosve operis luis juvandos, o strictus esset.
Itaque per COMMERCIUM intelligimus communicationem rerum operarumve necessariarum atque utilium cum aliis, earum indigis, non ex sola humanitate & beneficentia, sed ex obligatione perfecta , prosectam . Quum vero per commercia Vel operae praestentur , vel dominium & possessio transferatur , ea vero obligatio nemini inscio ac invito sit e torquenda: g. CCCXX. μ'.) consequens est, ε ut commercium requirat utriusque consem sum . Eum porro duorum consensum de re-hus necessariis operisve, inter se non ex sola humanitate, sed ex obligatione persecta ,
communicandis , quum CONTRACTUM Vocare
soleamui; facile intelligitur, commercia non alitir, quam intervenientibus contractibus, explicari posse.
Recte hoe observavit I erat. Exerept. ad.
314쪽
era θ ρωποι διαυελοῦ Mu χρύ μοι . In pactra tanta vis est , ut pleraeque res tum Graecorum , tum barbarorum , ex pactis ci conν entis transigantur . ms enim freti conven mus , COMMERCIA Ustamus . Per siser nos contrahimus : per haec eum pr vatas inimicittas , tum communἰa bella, compon mur. Hoc uns , tam communi bono , homines omnes uti non
Quum ergo commercia in communicati O- roram ne rerum operarum ve necessariarum cum aliis, plς quς earum indigis , confutant , eaque communi operaruiseatio non ex sola humanitate & beneficen- que pre
tia, sed ex iure perfecto proficiscatur : g. P0' CCCXXVII. 8 rarius profecto continget,'' ''
ut quis res operasque suas cum aliis gratis Communicare vel possit, vel vel t, sed unus
quisque potius y aliquid sibi ab altero re
pendi volet, quod ipsi tantumdem videatur, ac res, Vel opera, cum illo communicanda. Itaque Io qui res suas operasve inter se Conam ritare volunt , non possunt non eas inter se comparare , eaque comparatio Ii non ialiter fieri potest, quam quantitate , per quam aequalitas obtineretur , rebus operisve singu- Iis attributa ..Quumque quantitas illa rebus operisve attributa , secundum quam illae inter se comparari possunt, sit I RETIUM : Consequens est , ΙΣ , ut commercia & contra
315쪽
eontractus , verum etiam commercia vocarunt συμφλας , συμβολα & συμεο-
do iel eonferendo . Qui enim res operasve in-- - ter se commutaturi sunt, ii eas i ter se eomparant , dum suae quiuque rei vel operae certam quantitatem tribuit , atque ita: reperit rationem vel proportionem , quam . inter se habeant . 'Sic ex. gr. si ponamus , rationem auri ad argentum esse undecuplam : utrique metallo tribuimus quantitatem moralem vel Pretium. Eoque facto nihil facilius est, quam metalla ista inter se , servata aequalitate commutare . Ceterum plerosque , non omnes contractus rerum pretium ponere dicimus . Sunt enim quidam gratuiti ae proinde recte contractus dividuntur in ONEROsos, quando aequale utrimque onus est , BENEFICos ,
ubi alter alteri se ad aliquid gratis praestan-- dum obstringit , & ALEAM CONTINENTES , in quibus ita dominatur fortuna , ut quod prae statur, alter modo gratis, modo titulo onero
g. CCCXXIX. Quod est Comparatio illa instituitur vel inter res ope-
vi Vul orasque singulas: vel adsumitur communis quineminens. dam naensura , quacum reliquas res operae- que omnes comparantur . Si prius fit: 13 inde oritur PRETIUM vuLGARA , quod singulis rebus operisque tribuimus. Sin posterius: I RETIUM hoc vocatur EMINENS, quia iulo omnia, quae in commercio sunt, tamquam communi quadam mensura , aestimamus : quale apud nos est pecunia . In utroque Ve-
xo 1 3.) procul dubio reviritur aequalitas rei ve aeve M pretii.
316쪽
Cap. XIII. De rerum In dcm. coEp. com. 283 Hine recte Aristoteles P Iconi. IX. I. num-
venalia esse dicuntur . , quaecumque sunt in commercio I Id tantum reprehensione dignum, quod homines & ea . quae non sunt in com-' mercio , nummis aestimare & vendere solent, veluti iustitium , pudicitiam , ipsamque con- , Icthmiam . Et hoc ipsum est , in quod invehuntur poetae. Horat. Sem. II. 3. V. 'q.
Vistus. fam , decus ira dixiaa humanaque spuleris . Di istis parent: quas qui construxeris , ille clarus erit, fortis , justus , sap/enssee etiam ,
. quidquid ιν olet. . - Properi. III. IO. ψAurea nunc vere sunt saeuia, plurimus auro Venit honos, auro conelliatur amor. Auro pulsa sides , auro enalia iura,
Aurum lex sequitur, mox sine ιege pudori similia passim apud veteres , veluti apud Petro, Satyri cap. CXXXVII. dc olim. apud Menandrum , cujus elegantissima haee superest
' inger, domus , medici , supellex argentea , Amici, iudices, testes dederἰs modo.
suis O deos ipsos ministror facile habebis . g. CCCXXX.
317쪽
- 184 Iur. Nat. Θ GoΚ LἰA A. . g. CCCXX x. . TI nuῶν quidem pretium tantum v GARRgare d. hominibus innotuisse, vel inde patet, quod finienda eminens sine plurium consensu constitui non 3 t potuit. At vulgare quisque rebus operisque suis suo arbitratu imposuit. Quum tamen ideo fine ac consilio fiat, ut illis quisque ea, quae sbi desunt , comparare possit : f. CCCXXV. 3. consequens est, Is) ut in imponendo rebus operisve pretio ratio habenda sit aliorum, a quibus aliquid adquirere cu- Pimus, adeoque i 6 tanti a stimanda sit res operave nostra , ut ς hos eas tanto pretio comparare sibi velle, probabile sit. ' θ' ) Nam si fingamus , Arabes thus & aromata' sua tanti aestimare, ut pro eentenis frumenti medimnis non ni si unam drachmam dare v lini r nee ipsi pro thure & aromatibus frumentum aceipient, quia nemo erit, qu. eon-c ditione tam iniqua frumentum permutare velit : nee alii sibi comparare poterunt aromata , adeoque impedientur hoc modo commeriacia , quorum tamen caussa inventum est rerum operarumque pretium . Gum ergo.ta-- lia oporteat esse media , qualis est finis t- consequens est , ve pretium ita definiendum fit , ue eommeteia intereedere possint inter homines , adeoque in illo eonstituendo ratio haberi debeat aliorum , a quibus & ipsi aliquid adquirere volumus . . e
eumstan raeque nostrae , quanti eas alterum , a quo, tiali hin adquirere cupimus , sbi comparaturum,
318쪽
Cap.-I. De rerum in dom. cons. eem. 28sunusquisque intelligit , I pretium Ierum Λεendo aliquando intendere alterius necessitatem & habenda indigentiam, ' 18 aliquando rei ipsius r si ratio ritatem : immo i 9 rationem etiam habendam esse artificii, ao) ipsius rei praestantiae,ia operae & expensarum , in illam faJarum , 22 periculi, ejus caussa subeundi ,α3 denique eorum, qui re vel opera indigent, multitudinis, vel paucitatis, aliarumque ejusdem generis πεντασεων . Verum quidem, est, non ea semper, qua maxime necessaria sunt , maximi pretii haberi, rem ita dirigente divina providentia , ut illa, quibus non facile caremus, ubique obvia sint, & illa tantum , quae nec corpuS, nec natura desiderat, dissicilius rarivsque reperian tur , uti recte philosophatur Vitruv. Archites. VIII. 1 ras. Attamen. si necessitas cum inopia conjuncta est, ex. gr. si magna ubique est frugum flerilitas, pretium earum magigmagisque intendi, ipsa satis docet experien tia . Ae proinde tunc me evenit , quod ait Quinctilianus Deeiam. Aia. in magna inopia ,
quidquid emi porosi, vile est. Exemplum insigne vidit AEgyptus in septennali illa sterilitate Genes XLVII, I .seq.
Obverti nobis posset, solere homines suis Quia 'rebus attribuere pretium immensum , vel prexium ' 'multo majus certe , quam quo alter sibi it -- '' Ias comparare velit , sive auctor illas faciat Pretiosas, sive raritas, sive faetum insigne, quod illae nobis revocant in memoriam . Enimvero quum nos jam de ossiciis in commercio obsereandis , agamus, in hoc
319쪽
186 Iur. Nat. θ G mri Gib. I. vero pretii illius ordinarie non habeatur ratio , sed tantum in damnis resarciendis : '
id pretium regulam nostram. non evertat. Adsectio enim ista ita eomparata est , ut, in altetum ti ansire nequeat , adeoque & nihil hunc movere possit , cur rem illam sibi ideo majore pretio eomparare velit , quod ea possessori Iucundum quid in memoriam revocarit . Sed id ordinarie tantum verum est . Alioquin enim eontingit aliquando , gne im commercio ne id quidem pretium pla-- ne insuper habeatur , I in si communis sieret adfectio ob auctorem vel artificem , a quo consecta est , vel ob insignem raritatem vel pulchritudinem : Hine Phidiae sgnum vel elaboratior Apellis vel Parrhasii tabula , quia omnium adsectionem mereri vide-hantur, majori , quam vulgari , pretio venibant . a ) Si maior sit adquirentis , quam possidentia adsectio ex. gr. si res mea alte - rius rem insigniter reddere possit meliorem, ac proinde is optet , uti ille apud Horat. 4
Proaimus accedat , quἰ nunc denormat age lum 1 .
Cur pre- Quum Vero commercia ideo inter homi- risi emi nes instituantur , ut alter ex alterius adpa
ventuiti ratu, vel ejusdem opera, id , quod sibi deest, suppleat, g. CCXXVI. 3. & pretium
quoque non ob aliam caullam excogitarint homines , quam ut in commutandis r bus ac operis aequalitas obtineretur: g.
CCCXXVHI. ai. non potuit non saepius
320쪽
Cap. XIII. De rerum in dom. cos. com. α 8 3 Contingere , Σ ut nec semper alteri supereu
tur , & a ) ipsarum rerum, quas inter se permutare vellent , tam tu hiic atque incerta esset aestimatio , ut non posset. in .alheςuter damni incurrere periculum, quin & ad aliquando ipsae res commutandae tam magnae molis essent , ut nec commode in loca distiata transferri , nec in itinere commode cust . diri possent . . Quae incommoda, quum aliteri evitari non potient: χ' ipsa demum nece iasitas invexit pretium aliquod eminens, quod& reciperetur ab omnibus , & in q0o: muri tua inter rem & pretium Ielatio facillime posset reperia. 'i a... I i.
) .Id ipsum observavit Paulus IC. J. r. pG D.
de' eonta . emi. dum emtionis venditionis originem ita describit e Oruo emendi Reno i .dique a permutationibus coepis . olim enimi non ita erat nummus , neque al/ud merx , aliudatretium et sed unusiuisque secundum necessita
tem temporum ac rerum utilibus Autilia pose' mutabat, quando plerumque evenix, ut, quo
alteri superest, alteri desit. Sed quia non sem opor O facile conveniebat , ur, tuum tu ha-.UM rei, quos ego desiderarem , Huisem -- habe 'rem, quod tu aee perὲ veltes et electa materiae es, euius publica ae perpetua aestimatio dis. FeuIitinui permutationum aqualitate quant.- raris subven ret , eaqne materia , forma publica percussa , usum dominiumque non tam ex substantia praebet , quam ex quanritate snee ultra MERx utrumque, sed alterum PRE- ΤIUM voeatur. Similia nabet Aristotel. Ethie.